"حكوومه‌تی ئه‌مه‌ریكی ئه‌وجاره‌ له‌ رێگه‌ی ئه‌لیكترۆنیه‌وه‌ تیرباران ده‌كرێ".. ئه‌مه‌یه‌ ئه‌و دروشمه‌ی كه‌ بۆ ئه‌مڕۆ ده‌گونجێت له‌ ژێر سایه‌ی به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی ماڵپه‌ڕه‌ حكوومییه‌كانی ئه‌مریكا بۆ جه‌نگێكی ئه‌لیكترۆنی به‌رده‌وام كه‌ له‌لایه‌ن چه‌ند وڵاتێكه‌وه‌ ده‌كرێته‌ سه‌ری. له‌وانه‌یه‌ ئه‌و كێشه‌یه‌ بۆ ناوه‌نده‌ ئه‌مه‌ریكاییه‌كان ببێته‌ هۆی دوودڵی و دڵه‌ڕاوكێوه‌، به‌تایبه‌تیش دوای تووشبوونی كۆمه‌ڵێك له‌ سایته‌ ئه‌لیكترۆنییه‌ حكوومیه‌كانی ئه‌مه‌ریكا، له‌وانه‌ش هه‌ردوو ماڵپه‌ڕی كۆشكی سپی و وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌، سه‌رباری سایته‌ داراییه‌كانی وه‌ك: Yahoo Finance كه‌ له‌ رۆژی شه‌ممه‌ی رابوردووه‌وه‌ كه‌وتوونه‌ته‌ به‌ر هێرش و به‌زاندن له‌لایه‌ن هاكه‌ره‌كانه‌وه‌، كه‌ به‌ (ئاستی مامناوه‌ندی) ناوبران چونكه‌ ده‌یان هه‌زار كۆمپیوته‌ریان له‌ هه‌موو جیهاندا هاك كرد و ترۆپكی بڵاوكردنه‌وه‌یان گه‌یشته‌ 25 مێگابایت له‌ چركه‌یه‌كدا. هه‌رچه‌نده‌ ئه‌و هێرشانه‌ زۆر گه‌وره‌ نین به‌ڵام بۆ دوارۆژ ده‌بنه‌ گرفتی زۆر گه‌وره‌. ئه‌مه‌ وای نیشان ده‌دات كه‌ حكوومه‌تی ئه‌مه‌ریكی هێشتا رێكوپێك نییه‌ به‌تایبه‌تی كه‌ هه‌ندێك له‌ ماڵپه‌ڕه‌ حكوومییه‌كان توانیوویانه‌ به‌سه‌ر ئه‌و هێرشانه‌دا زاڵ بن به‌ڵام هه‌ندێكی دیكه‌یان سه‌ركه‌وتوو نه‌بوون.

(جۆزێ نازاریۆ)ی به‌ڕێوه‌به‌ری كۆمپانیای (ئاربۆر نێتوێركس)ی ئه‌مه‌ریكی كه‌ تایبه‌تمه‌نده‌ به‌ ئاسایشی ئینته‌رنێت، ده‌ڵێ: ماڵپه‌ڕه‌ ئه‌لیكترۆنییه‌كانی وه‌زاره‌تی ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی ئه‌مه‌ریكی جه‌ختی له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كردۆته‌وه‌ كه‌ رووبه‌ڕووی به‌زاندن بۆته‌وه‌ له‌لایه‌ن هاكه‌ركانه‌وه‌. له‌ هه‌مان كاتدا رۆژنامه‌ی (واشنتۆن پۆست)ی ئه‌مه‌ریكیش دانی ناوه‌ به‌ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی ئه‌و جۆره‌ هێرشانه‌. هه‌ر (نازاریۆ) ده‌ڵێ: به‌ڵگه‌مان هه‌یه‌ كه‌ ئاماژه‌ بۆ ئه‌و به‌زاندنانه‌ ده‌كات كه‌ له‌ وڵاتی (چین)ه‌وه‌ دێن. پتر ئه‌و زانایه‌ ده‌ڵێ: تا ئێستا به‌ ته‌واوی ئه‌و زانیاریانه‌ جه‌ختیان له‌سه‌ر نه‌كراوه‌ته‌وه‌ به‌ڵام له‌ هه‌مان كاتدا روونیده‌كاته‌وه‌ كه‌ زۆر زه‌حمه‌ته‌ دیاریبكرێ كه‌ ئایا ئه‌و هێرشانه‌ی ماڵپه‌ڕه‌كانیان به‌زاندووه‌ سه‌ر به‌ حكوومه‌تی چینن یان هه‌ر ته‌نیا كاری تاكه‌ كه‌سین.
هێرشێكی پێشتری رووسیایی:
كاتی خۆی واشنتۆن له‌سه‌ر رێكه‌وتنێك سه‌ركه‌وتنی به‌ده‌ست نه‌هێنا بۆ چۆنیه‌تی به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی مه‌ترسییه‌كانی هێرشه‌ ئه‌لیكترۆنییه‌ ئاسمانییه‌كانی كه‌ له‌وانه‌یه‌ ببنه‌ هۆی نانه‌وه‌ی پشێوی له‌ناو سیسته‌مه‌كانی كۆمپیوته‌ر و ئینته‌رنێت دا، ئه‌مه‌ش پێش سه‌ردانه‌كه‌ی ئۆباما بوو بۆ رووسیا. رۆژنامه‌ی (نیویۆرك تایمز)ی ئه‌مه‌ریكی له‌ به‌رپرسێكی گه‌وره‌ی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مه‌ریكی ده‌گوازێته‌وه‌ كه‌ ئاماژه‌ بۆ ئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ هه‌ردوولا رێككه‌وتوون له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ ئاسمانی ئه‌لیكترۆنی ده‌بێته‌ مه‌یدانی شه‌ڕی داهاتووی تازه‌ و وا چاوه‌ڕوان ده‌كرێ كه‌ ئه‌و جه‌نگه‌ نوێیه‌ له‌ پێشه‌وه‌ی گفتوگۆكانی ئۆباما بێ له‌ گه‌ڵ به‌رپرسه‌ رووسیاییه‌كان له‌ مانگی داهاتوودا. هه‌روه‌ها له‌ كۆبوونه‌وه‌ی لێژنه‌ی گشتی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانیش له‌ مانگی نۆڤێمبه‌ری داهاتوودا.
پلانێكی تۆكمه‌ی ئه‌مه‌ریكی:
پێشووتر سه‌رۆكی ئه‌مریكا باراك ئۆباما هه‌ڵمه‌تێكی راگه‌یاندبوو بۆ پێداچوونه‌وه‌ به‌و رێگایانه‌ی كه‌ له‌به‌ر ده‌ست دان له‌ ئه‌مریكا بۆ شكست پێهێنانی كرداره‌كانی سیخووڕی و رێگری ئه‌لیكترۆنی. وا چاوه‌ڕوان ده‌كرێ ئه‌و هه‌ڵمه‌ته‌ ئه‌و پێداچوونه‌وه‌یه‌ش بگرێته‌وه‌ كه‌ 60 رۆژ ده‌خایه‌نێ و "هه‌موو پلان و به‌رنامه‌ و چاڵاكییه‌" فه‌رمییه‌كان ده‌گرێته‌وه‌ كه‌ تایبه‌تن به‌ ئاسایشی ئه‌لیكترۆنی. به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كه‌ی ئه‌مریكا هیواخوازه‌ له‌و هه‌ڵمه‌ته‌دا پلانێك بێته‌ به‌رهه‌م بۆ چاككردنی ئه‌و رێگایانه‌ی كه‌ ئه‌مریكا به‌كاریان دێنێ بۆ پاراستنی خۆی له‌و مه‌ترسیانه‌ی كه‌ له‌ چاڵاكییه‌ ئه‌لیكترۆنیه‌كانه‌وه‌ سه‌رهه‌ڵده‌ده‌ن. سه‌رۆكی ئه‌مریكا له‌ هه‌ڵمه‌ته‌كانی هه‌ڵبژاردنی پێشووی خۆی دا ئه‌و جۆره‌ مه‌ترسیانه‌ی به‌ مه‌ترسیه‌كانی جه‌نگی ناوكی و بایۆلۆژی چوواندبوون، ئه‌مه‌ به‌پێی هه‌واڵی (بی بی سی). له‌ راگه‌یاندنی (جۆن برینان)ی یاریده‌ده‌ری سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكی بۆ كاروباری به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی تێرۆر و ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی دا هاتووه‌ كه‌: "ئاسایشی نه‌ته‌وه‌یی و بووژانه‌وه‌ی ئابووری هه‌ردووكیان به‌ندن به‌ ئاسایش و به‌رقه‌راربوون و سه‌لامه‌تی تۆڕی زانیاریه‌كانی وڵاته‌كه‌مان، ئه‌وجا ئه‌مه‌ چ په‌یوه‌ندی به‌ كه‌رتی تایبه‌ت هه‌بێ یان به‌ كه‌رتی گشتی". هه‌ر (برێنان) گوتوویه‌تی: گومانی تێدا نییه‌ كه‌ پاراستنی ژێرخانی ئه‌لیكترۆنی ئه‌مریكایی ده‌كرێ به‌بێ پێشێلكردنی ئازادییه‌ مه‌ده‌نیه‌كان و تاكه‌ كه‌سییه‌كان ئه‌نجام بدرێت". به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌كه‌ی پێشتری ئه‌مریكا تووشی ره‌خنه‌ ببۆوه‌ به‌هۆی پشتگوێ خستنی ئه‌و مافانه‌ و گوێ گرتنی له‌ قسه‌كردنه‌كانی سه‌ر ته‌له‌فۆن و په‌یوه‌ندییه‌كان له‌ رێگه‌ی ئینته‌رنێته‌وه‌ به‌ هه‌نجه‌تی ئه‌وه‌ی كه‌ به‌ره‌نگاری تێرۆر ده‌بنه‌وه‌.
ئه‌وه‌ی سه‌رپه‌رشتی ئه‌و هه‌ڵمه‌ته‌ی پێداچوونه‌وه‌كه‌ ده‌كات (میلیسا هه‌داوی)یه‌ كه‌ ئه‌ركێكی هاوشێوه‌ی له‌ سه‌رده‌می جۆرج بووش دا پێسپێردرابوو. ئه‌و هه‌ڵمه‌ته‌ی پێداچوونه‌وه‌یه‌ دوای ئه‌و رووداوانه‌ دێت كه‌ په‌رده‌ی له‌ رووی ئه‌و گرفته‌ ئاسایشیانه‌ هه‌ڵماڵی كه‌ تووشی كاروباره‌ ئه‌لیكترۆنیه‌كان دێن له‌ ئه‌مریكا. هه‌ر له‌ مانگی نۆڤێمبه‌ری ساڵی رابردوو دا كۆمه‌ڵێك له‌ په‌رله‌مانتاران هۆشیاریان دا به‌رامبه‌ر ئه‌و سیخوڕیه‌ی كه‌ وڵاتی چین ده‌یكاته‌ سه‌ر تۆڕی زانیاری ئه‌مه‌ریكی. له‌ مانگی دێسێمبه‌ریش له‌ راپۆرتێكی په‌رله‌مانیدا هاتووه‌ كه‌ "ئاسایشی ئه‌لیكترۆنی بووه‌ته‌ مه‌ترسیدارترین گرفته‌ ئاسایشیه‌كانی كه‌ رووبه‌ڕووی وڵاته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا ده‌بێته‌وه‌".      سى4كورد