[center]
[/center]
[center]ئایا تۆ كه‌سێكى دڵناسك وبه‌سۆزیت؟ ده‌توانیت راستى خۆت بزانیت به راست وه‌لآمدانه‌وه‌ى ئه‌م پرسیارانه‌ى خواره‌وه: (وه‌لآمێك هه‌ڵبژێره له‌م چوار وه‌لآمه‌ى خواره‌وه كه‌پرِاوپرِ له‌گه‌ڵ كه‌سایه‌تیتدا بگونجێت):
[/center]
[center][size=24]1- ئه‌گه‌ر له ته‌له‌فزیۆن دا هه‌ندێ گرته‌ى جه‌نگ وكوشتارى به‌كۆمه‌ڵى نیشاندا ئه‌وا تۆ:
( ا ) كه‌ناڵه‌كه ده‌گۆرِیت چونكه ئه‌و گرتانه‌ت به‌دڵ نیه.
(ب) به‌ته‌واوى سه‌یرى ده‌كه‌یت وپێى كاریگه‌ر ده‌بیت.
(ج) هه‌ست به ئازارێكى زۆر ده‌كه‌یت ورِقت هه‌ڵده‌سێ به‌رامبه‌ر تاوانبارانى.
(د) خۆت پێ رِاناگیرێ وده‌ست ده‌كه‌یته گریان.
2- ئه‌گه‌ر ئه‌ندامێكى خێزانه‌كه‌ت نه‌خۆش كه‌وت ئه‌وا تۆ:
( ا ) ئامۆژگارى ده‌كه‌یت به‌زووترین كات خۆى بگه‌یه‌نێته نه‌خۆشخانه.
(ب) ته‌له‌فون ده‌كه‌یت بۆ پزیشك تا كاتێكت بۆ دیاریكات.
(ج) پزیشك دێنیت بۆ ماڵه‌وه وله‌ته‌نیشتى ده‌مێنیته‌وه تا بارودۆخى باش ده‌بێت.
(د) ده‌گریت وئازارده‌چێژیت وته‌واوى شه‌و به‌دیاریه‌وه شه‌ونخونى ده‌كێشیت.
3- ئه‌گه‌ر بۆكاركه‌ت رِێتكه‌وته خانه‌ى بێ سه‌رپه‌رشتیاران وله‌نزیكه‌وه به‌ئاگابوى له بارودۆخیان ئه‌وا تۆ:
( ا ) كارى خۆت به‌جێ دێنیت وده‌چیته ده‌ره‌وه.
(ب) پرِێك پاره‌یان پێ ده‌به‌خشیت وده‌رِۆیت.
(ج) یارمه‌تى ماددیان ئه‌ده‌یت و كاره‌كه‌ت به‌خۆرایى ده‌كه‌یت.
(د) یه‌كێ له منداڵه‌كان ده‌گریته خۆت وبه‌خاوه‌نى ده‌كه‌یت.
4- به‌یانییه‌ك ده‌رگاى ماڵه‌كه‌ت كرده‌وه و بینیت پشیله‌یه‌كى برسى له‌به‌ر ماڵه‌كه‌ت كه‌وتووه، ئه‌وا تۆ:
( ا ) شه‌قێكى تێ هه‌ڵه‌ئه‌ده‌یت و له‌وناوه‌دا دوورى ده‌خه‌یته‌وه.
(ب) كه‌مێك خواردنى بۆده‌هێنیت و له‌به‌ر ده‌رگاكه جێى دێڵى.
(ج) ده‌یهێنیته ماڵه‌وه خواردنى ده‌ده‌یت.
(د) ده‌یهێنیته ژووره‌وه و له‌سه‌ر سه‌رینێك دایده‌نێیت و خواردنى ده‌ده‌یت.
5-ئه‌گه‌ر كه‌سێكى دۆست و ناسراوت كێشه‌یه‌كى ماددى هه‌بوو په‌ناى برده به‌ر تۆ بۆ قه‌رز، ئه‌وا تۆ:
( ا ) داواى لێبووردنى لێده‌كه‌یت و پێى رِاده‌گه‌یه‌نى كه گوایه تۆش بارودۆخى ئابووریت باش نییه و ناتوانى قه‌رزى پێبده‌یت.
(ب) داواى لێبووردن ده‌كه‌یت، به‌لآم به‌ڵێنى پێده‌ده‌یت كه‌هه‌وڵ بده‌یت بۆى په‌یداكه‌یت.
(ج) هه‌وڵده‌ده‌یت یارمه‌تى بده‌یت، وه‌گه‌ر خۆشت پاره‌كه‌ت نه‌بێت داواى كاتێكى كه‌مى لێده‌كه‌یت بۆ به‌ده‌ستهێنانى.
(د) به‌هه‌ر جۆرێك بووه بۆى په‌یداده‌كه‌یت، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر قه‌رزت له‌هاورِێكانت كردبێت.
[/size][/center]
[center][size=24]خاڵه‌كان: بۆ هه‌مو وه‌لآمێكى ( ا ) 1خاڵ، (ب) 2خاڵ، (ج) 3خاڵ، (د) 4خاڵ بۆخۆت تۆماركه. پاشان خاڵه‌كانت كۆبكه‌ره‌وه.[/size]
[/center]
[center][size=24]شیكارى:
1- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له 1 تا 5 خاڵ بوو ماناى وایه تۆ:
تۆ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك كه‌سێكى به‌سۆز نیت، هاوچه‌شنى ئامێرێكى بێ هه‌ست و سۆز مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ خه‌ڵكیدا ده‌كه‌یت، رِه‌نگه پێتوابێت ده‌رخستنى هه‌ست و سۆزه‌كانت جۆرێك بێت له لاوازى.
2- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له 6 تا 10 خاڵ بوو ماناى وایه تۆ:
تۆ كه‌مێك هه‌ستت هه‌یه به‌لآم هه‌میشه له‌هه‌وڵى ئه‌وه‌داى هه‌سته‌كانت كۆنترِۆڵبكه‌یت، به‌لآم دواجار كاردانه‌وه‌كانت، كاردانه‌وه‌ى هه‌ستن نه‌ك ئه‌قڵ.
3- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له 11 تا 15 خاڵ بوو ماناى وایه تۆ:
تۆ كه‌سێكى به‌هه‌ست و به‌سۆزى، رِێز له‌هه‌ستى به‌رامبه‌رت ده‌گرى، سۆزت لایه‌نى ئه‌قلآنیه‌تى كۆنترِۆڵ كردووه به‌لآم سه‌ره‌رِاى ئه‌وه‌ش سنورێكت بۆداناوه تابتوانیت به ئه‌قلآنییه‌ته‌وه هه‌ڵسوكه‌وت بكه‌یت.
4- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له 16 تا 20خاڵ بوو ماناى وایه تۆ:
تۆ كه‌سێكى له‌رِاده‌به‌ده‌ر به‌سۆزیت، سۆزت به‌جۆرێك كۆنترِۆڵى ئه‌قڵتى كردووه كه‌هیچ بوارێكى نه‌هێلآوه‌ته‌وه بۆ بیركردنه‌وه، تۆ هه‌ستت زۆر پاكه به‌لآم ئه‌مه بۆته هۆكارى درووستبوونى چه‌ندین كێشه ده‌ره‌نجامى ئه‌وه‌ى كه‌نه‌تتوانیوه هه‌ستت كۆنترِۆڵبكه‌یت، بۆیه هه‌وڵبده كه‌س به‌سۆزیت قۆرغ نه‌كات له‌دژى خۆت.
[/size][/center]
