[size=16][center]بەدكتۆرە بەلقیس ناوی ببەی، یان ژیان ئەحمەد لای ئەو ئاساییە، چونكە لەگەڵ هەردوو ناو یادگاری هەیە، ناوی راستەقینەی (بەلقیس)ـە، بەڵام كە دەبێتە گۆرانیبێژ ژیان ئەحمەد جێگای بەلقیس دەگرێتەوە، لەوبارەیەوە دكتۆرە بەلقیس دەڵێت "لەتەمەنی یانزە ساڵی دەستم بەگۆرانی گوتن كرد، دەترسام خزم و كەسەكانم بزانن و تووشی كێشەم بكەن، لەبەرئەوە ناوی خۆم كرد بەژیان ئەحمەد، بۆئەوەی نەمناسنەوە، ئێستاش ناوە راستەقینەكەم بۆ گەڕاوەتەوە"، دكتۆرە لەشاشەوە باڵابەرز و قەڵەو دەردەكەوێ، بەڵام ئەو لەنزیكەوە زۆر بچووكە، گوتی "ئەوە تەلەفزیۆنە وا قەڵەوم دەكات، ئەگەرنا من بچووك و جوانم، بچووك و جوانیش بەرەكەتی تێدایە"، ئەگەرچی ئەو پیربوونی بەروخساریەوە دیارە، بەڵام ئەو هیچكات وەك پیرێك تەعامول ناكات و دڵتەڕ و رووخۆشە، حەزیشی لەشۆخییە.
دكتۆرە بەلقیس لەساڵی 1953 لەدایكبووە و بەشێكی زۆری تەمەنی لەبەغدا بەڕێكرد و ئەویش وەك عایشەشان و نەسرین شێروان و گوڵبەهار ئەوێ بووە شوێنی هونەركردنی، دكتۆرە بەلقیس لەساڵی 2002 گەڕاوەتەوە كوردستان و ئێستا لەشاری هەولێر نیشتەجێیە و لەكۆلیژی هونەرەجوانەكان وانە دەڵێتەوە، بەڵام ئەو لەو دیمانەیەی لەگەڵ (سڤیل) گلەیی لەكۆلیژی هونەرەجوانەكان كرد، دەڵێت "من بەشی شانۆم لەكۆلیژی هونەرەجوانەكان دامەزراند، بەڵام بەداخەوە دواتر منیان لەدواوە دانا و قیمەتی من نازانن و بوونە هۆی كەوتاندنی من، ئەو كەسانەی كە هیچیان پێ نییە بەپێشی دەخەن و ئەوانەی كە حەقی پێشەوەیان هەیە دەیخەنە دواوە".
هونەرمەند بەلقیس لەساڵی 1965 یەكەم گۆرانی لەئاوازی محەمەد قەدری و تێكستی فۆلكلۆر، لەئیزاعەی بەغدا تۆمار كرد، بەناوی (وەرە بابڕۆین)، كە تەمەنی ئەو یانزە ساڵ بوو و ئێستاش خاوەن هەشتا و سێ گۆرانییە، دوای چەند ساڵێك دابڕان، بەدووبارەكردنەوەی گۆرانی (وەرە بابڕۆین) دەستی بەگۆرانی گوتن كردۆتەوە، دەڵێت "هەندێ گۆرانی نوێم ئامادەیە و ئەوانیش تۆمار دەكەم، هەروەها دوو كلیپم وێنەگرتووە، یەكێیان لەسلێمانی، ئەوی تریان گۆرانییەكە لەگەڵ لۆكە تۆمارم كردووە و بەم نزیكانە كلیپەكە بڵاودەبێـتەوە"، دكتۆرە بەلقیس باس لەچۆنییەتی كاركردنە سەرەتاییەكانی هونەركردنی دەكات و خۆیشی بەیەكەمین ئافرەتی كورد وەسف كرد، توانیویەتی لەسەر شانۆ بوەستێ، گوتی "ئێمە سێ ئافرەت بووین، نەسرین شێروان و گوڵبەهار و من، كە من لەچاو ئەواندا منداڵ بووم، ئەوان تەنیا گۆرانیبێژ بوون، بەڵام من تەمسیلم دەكرد و گۆرانیشم دەگوت، كە یەكەمین ئافرەتم لەسەر شانۆ وەستام، ئەوكات كاك محەمەد قەدری و جەمال جەلال ساڵی دوو گۆرانیان بۆ دەكردم، بەنهێنی دەچووم لەبەغدا تۆمارم دەكرد و خۆم دەشاردەوە، بۆئەوەی نەڵێن ژیان ئەحمەد مردووە، دواتر ماوەیەك لەبەغدا نیشتەجێ بووم، دوای ئەوەش مێردم كرد و پێنج ساڵیش لەبەر دیراسەی مێردەكەم لەبەریتانیا نیشتەجێ بووم"، ئەو ئافرەتە گۆرانیبێژانەی كورد، كە لەئیزاعەی بەغدا كاریان دەكرد، ژیانێكی ناخۆش ژیان، دكتۆرە بەلقیس ئاماژەی بۆ ئەوە كرد، ئەگەر لەبەر برا و خزم و كەسانی نەبووایە، چارەنووسی ئەویش وەك ئەوان دەبوو، گوتی "لەبەرئەوەی برا و كەسوكارم هەبوو، دەستم بەخوێندن كرد و دواتر زوو شووم كرد، سەركەوتم، هەروەها ئەوان تەنیا خۆیان بۆ گۆرانی تەرخان كردبوو، بەڵام من خۆم بۆ كابانی ماڵ و خوێندن و گۆرانی تەرخان كردبوو"، لەبارەی هاوسەرەكەی خۆیەوە، دكتۆرە گوتی "هاوسەرەكەم خەڵكی دیار بەكر بوو، دایكی كورد و باوكی عەرەب بوو، واتا نیوەی عەرەب و نیوەی كورد بوو، دواتر شەهید كرا".
وەك دكتۆرە بەلقیس خۆی دەڵێ 32 كتێبم هەیە و بەمنزیكانە دەبێتە 34 كتێب، گوتی "یەكەمین ئافرەتم لەم ساڵانەی دوایدا دكتۆرام لەبواری شانۆی كوردی هێنا لەبەغدا، ناوەڕۆكی زۆربەی كتێبەكانم باس لەوە دەكەن، ئەگەر مرۆڤ بكەوێت، نەڵێت كەوتم، بەڵكو دەبێت بڵێت من سەركەوتم، چونكە مرۆڤ ئەگەر چەند جارێك نەكەوێت، قیمەتی دنیا نازانێت، لەبەرئەوە هەركەوتنێك لای من سەركەوتنە، هەروەها كتێبەكانم كورتە چیرۆك و بابەتی جوانی تێدایە و نۆبلن"، باسیشی كرد، سێ كتێبی بەزمانی كوردییە، ئەوانی تریش بەزمانی عەرەبین.
"مرۆڤ نابێ لەسەر رێگایەك بوەستێ، ئەگەر من وەك ژیان ئەحمەدی پێشوو گۆرانی بڵێم، قەت وەك ئێستا سەركەوتوو نەدەبووم، كاری نوێ پێشكەش دەكەم و خەڵك بابەتی نوێیان دەوێ، لەسەردەمێكی وەك ئێستا هەموو شتێك گۆڕاوە، ئەگەر ئەو دەڵێ ژیان ئەحمەدی پێشوو باشتر بوو لەهی ئێستا، كەواتە من لەسەردەمی خۆیدا زۆر بەهێز بووم، سوپاسی دەكەم"، ئەوەندەش وەڵامی دكتۆرە بەلقیس بوو، لەبارەی نووسێنێكی رۆژنامەنووس وشیار ئەحمەد ئەسوەد لە(سڤیل)ـدا، كە ئاماژەی بۆ ئەوە كردبوو، "دكتۆرە بەلقیس سەروەرییەكانی ژیان ئەحمەد پێشێل دەكات"، محەمەد قەدری و جەمال جەلال و دكتۆرە بەلقیس یەك پێڕی ئەوكاتە بوون، بەتایبەت دكتۆرە چەندین گۆرانی لەگەڵ جەمال جەلال گوتووە، بەڵام ئەو دەڵێ دوای روخانی رژێم، هەموو ئەو گۆرانیانە فەوتان، ئێستا محەمەد قەدری لەهەولێر نیشتەجێیە و جەمال جەلالیش لەسلێمانییە، دكتۆرە گوتی "دڵخۆشم ئێستا ئەوان لەكوردستانن و لەگەڵ هەردووكیان قسەم كردووە و بەیادی جاران دەست دەكەینەوە بەكاركردن".
لەیس و دینا كوڕ و كچەكەی دكتۆرە بەلقیسن و لەئەوروپا نیشتەجێن، دكتۆرە دەڵێت "مردم ئەوەندە كارت بكڕم و بەتەلەفۆن قسەیان لەگەڵ بكەم"، دكتۆرە ئەوەشی ئاشكرا كرد، پێشتر كوڕ و كچەكەی پێیان ناخۆش بووە بەشداری لەپرۆگرامی (من جیاوازم)ـی كەناڵی زاگرۆس بكات، بەڵام ئێستا بەپێچەوانەوە هاندەر و بینەری دایكیانن، گوتی "پێشتر منداڵەكانم دەیانگوت: دایە تۆ نووسەرێكی بەهێزی و ناوبانگ هەیە، واز لەو بەرنامە بێنە، بەڵام كە لەساڵی پار كوڕەكەم هاتەوە كوردستان، لەڕێگا كەركووك و سلێمانی خەڵك منیان دەبینی دەست و سەریان ماچ دەكردم، كە دەچمە بازاڕ ژن و پیاو ماچم دەكەن، كوڕەكەم تێگەیشت لەكوردستان ئەوەندە خۆشەویستم، گوتی: دایە گۆرانی بڵێ و برەقسە، هەرچی دەیكەی من لەگەڵتم و هاوكاریت دەكەم"، دكتۆرە باسی لەوەشكرد، بەنیازە كلیپ بۆ گۆرانییەكی ئەنجامدا و كوڕەكەی بەشداری پێبكات، دەشڵێ "لەو كلیپەدا كوڕەكەم عاشقی من دەبێت، منیش لەباوەشی دەگرم و ماچی دەكەم، بۆئەوەی خەڵك بڵێت ئەوە دكتۆرە پیاوی ماچ كرد". دكتۆرە ئاماژەش بەوە دەدات، بەگەنجێتی هێندە جوان بووە، هونەرمەندێكی شێت كردووە، گوتی "بەگەنجی زۆر جوان بووم، كەس نییە حەزی لێم نەكردبێ، لەبەر ئەو جوانیە زوو بەمێردیاندام، گوتیان ژیان ئەحمەد كوژراوە، هونەرمەندێك شێتم بوو، ئێستاش لەژیاندا ماوە و لەكوردستان نیشتەجێیە، بەڵام بەداخەوە من حەزم لێ نەدەكرد"، لەگەڵ ئەو جوانییەی كە هەیبووە، بەڵام دكتۆرە نەبووە خاوەن دۆست، گوتی "من كە چوومە بەغدا منداڵ بووم، پاشان زۆر زوو بەمێردیاندام و گوتیان بەلقیس زۆر جوانە با ئەو بەڵایە لەكۆڵ خۆمان بكەینەوە، لەبەرئەوە بەداخەوە دۆستم نەبوو". دكتۆرە لەسەر ئەو باسەی بەردەوام بوو و ئەوەشی ئاشكرا كرد، هونەرمەند حەسەن زیرەك داوای شووكردنی لێكردووە، بەڵام ئەو داواكەی رەتكردۆتەوە، لەوبارەیەوە گوتی "لەبەرئەوەی حەسەن زیرەك بەهەموومانی دەگوت شووم پێ بكە، هەر كێی ببینی بوایە داوای لێ دەكرد، تەبعەن حەسەن زیرەك زۆر ژنی هێنا، بەس مرۆڤێكی زۆر بەرێز بوو و روخۆش بوو و خۆشم دەویست، زۆر سوحبەت چێ بوو، دەیگوت زۆر ئاگات لەو كچە كوردە بێت".

sargawa--sapol.net[right][/right][center][/center][/center][/size]