547

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

هه‌ڵكه‌وت نووسی:
hanasa_slemany نووسی:

ده‌ستخۆش کاک هه‌ڵوێست سه‌رکه‌وتوبیت

سوپاس بۆپه‌یامه‌كه‌ت براكه‌م.

548

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس بۆپه‌یامه‌كه‌ت هه‌ناسه‌خان.

سڵاو.
ده‌سته‌كانت خۆش بۆوروژاندنی بابه‌ت گه‌لێكی وا.منیش زۆروشه‌هه‌ن به‌بیستنی دووباره‌یان وه‌ره‌سی ده‌م ده‌گرێت.
به‌ڵام خۆم به‌كه‌می و به‌كورتی ده‌دوێم و قسه‌كان به‌پوختی وبێ دووباره‌ومانای ته‌واوده‌كه‌م.به‌واتایه‌كی تر دووباره‌بوونه‌وه‌ی وته‌كان كه‌من لای من.
به‌ڵام له‌گشت گفتوكۆیه‌ك ئه‌م وتانه‌ لای كه‌سی به‌رامبه‌رله‌من ده‌بیستێرت.
(السلام علیك-چۆنیت؟ته‌ندروستی ؟به‌هیوای باشی و سه‌لامه‌تیت.)ڕه‌نگه‌ ئه‌و ووشه‌یه‌ی دووباره‌ده‌بێته‌وه‌لام سوپاس و دڵنیابه‌ و سه‌ركه‌وتووبیت بێت.
دووباره‌ده‌ست خۆشی بۆتۆ.

550

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

زۆرسوپاس بۆتۆ لێدوانۆكه‌ی گوڵ.
ان شاالله ئێوه‌ش له‌پاداشتی خێر بێبه‌ش نابن.

ده ست خؤش
ماشاللة زؤر زؤر جوانه

552

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

خۆ به‌كه‌م زانینی ئه‌بوبه‌كری سدیق

پاش ئه‌وه‌ی هاوه‌ڵان به‌یعه‌تیان به‌ ئه‌بوبه‌كری سدیق (خوا لێی ڕازی بێت) دا و كردیانه‌ خه‌لیفه‌ی موسڵمانان ...
به‌یانییه‌كی زوو قوماشی خسته‌ سه‌ر شانی و به‌ره‌و بازاڕ به‌ڕێ‌ كه‌وت تا بازرگانی پێوه‌ بكات .
عومه‌رو ئه‌بو عوبه‌یده‌ ( ڕه‌زای خوایان لێبێت ) پێی گه‌یشتن و ووتیان : ئه‌ی جێنشینی پێغه‌مبه‌ری خودا (درودی خوای لێبێت) بۆ كوێ‌ ده‌چیت ؟
ووتی : بۆ بازاڕ .
ووتیان : تۆ چی ده‌كه‌یت , له‌ كاتێكدا كارو باری موسڵمانانت پێ‌ سپێردراوه‌ ؟!
ئه‌بوبه‌كر ووتی : ئه‌ی چۆن و له‌ كوێ‌ بژێوی خاو وخێزانم دابین بكه‌م ؟
ووتیان : وه‌ره‌ له‌ گه‌ڵمان تا بڕێك پاره‌ت بۆ ببڕینه‌وه‌ كه‌ به‌شت بكات و ئیدی لێببڕێت و یه‌كلا بیته‌وه‌ بۆ كاروباری موسڵمانان .
ئه‌ویش له‌گه‌ڵیاندا چوو بۆ مزگه‌وت , له‌وێ‌ بینیان موهاجیرو ئه‌نساره‌كان كۆ بوونه‌ته‌وه‌ .
ووتیان مووچه‌یه‌ك بۆ خه‌لیفه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ببڕنه‌وه‌ دیاری بكه‌ن .
ئه‌وانیش ووتیان : دابینكردنی جل و به‌رگه‌كه‌ی , هه‌ركات كۆن بوو بۆی بگۆڕدرێت وڵاخه‌كه‌ی , هه‌ركات گه‌شتی كرد و به‌ملاو به‌ولادا ڕۆیشت خه‌رجی خێزانكه‌ی به‌و شێوه‌یه‌ی كه‌ پێش بوونی به‌ خه‌لیفه‌ خه‌رجی كێشاون و بۆی دابین كردوون .
ئه‌بوبه‌كری سدیق ووتی : ڕازیم .

سه‌رچاوه‌-خانه‌ی نوری قورئان

553

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) عَنِ النَّبِىِّ (صلى الله عليه وسلم) ( أَنَّ رَجُلاً زَارَ أَخًا لَهُ فِى قَرْيَةٍ أُخْرَى، فَأَرْصَدَ اللَّهُ لَهُ عَلَى مَدْرَجَتِهِ مَلَكًا، فَلَمَّا أَتَى عَلَيْهِ، قَالَ: أَيْنَ تُرِيدُ؟ قَالَ: أُرِيدُ أَخًا لِى فِى هَذِهِ الْقَرْيَةِ، قَالَ: هَلْ لَكَ عَلَيْهِ مِنْ نِعْمَةٍ تَرُبُّهَا، قَالَ: لاَ، غَيْرَ أَنِّى أَحْبَبْتُهُ فِى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، قَالَ: فَإِنِّى رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكَ بِأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَبَّكَ كَمَا أَحْبَبْتَهُ فِيهِ )أَخْرَجَه مُسْلِمٌ (6495) .
هاوەڵی خۆشەویست(أَبِى هُرَيْرَةَ رضي الله عنه) دەفەرمووێت: پێغەمبەری خوا (صلى الله عليه وسلم) فەرموویەتی: پیاوێك چوو بۆ سەردانی برایەكی لە گوندێكی تر، خوای گەورە لەسەر ڕێگەی ئەو پیاوە مەلائیكەتێكی دانا، كاتێك پیاوەكە گەیشتەلای مەلائیكەتەكە بە پیاوەكەی ووت: بۆ كوێ دەچیت؟ پیاوەكەش ووتی: دەمەوێت بچم بۆلای برایەكم لەم گوندە، مەلائیكەتەكە ووتی: ئایا لەلای ئەو برایەت هیچ خێر‌و بەرژەوەندیەكت لای دەست دەكەوێت؟ پیاوەكە ووتی: نەخێر، تەنها ئەوە نەبێت كە من لەبەر خاتری خوای گەورە ئەوم خۆش دەوێت، مەلائیكەتەكە ووتی: بەڕاستی من نێردراوی خوای گەورەم بۆلای تۆ كە پێت بڵیم خوای گەورە تۆی خۆش دەوێت، وەك چۆن تۆ ئەو برایەت خۆش دەوێت لەبەر خاتری خوای گەورە.
چەند سوودو ئامۆژگارییەك لەم چیرۆكەدا.
(1) باوەڕداران برای یەكترین:[إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ ]واتە: بەڕاستی تەنها باوەڕداران برای یەكترین (الْمُؤْمِنُ أَخُو الْمُؤْمِنِ)(أَخْرَجَه مُسْلِمٌ (3449) . ) واتە: باوەڕدار برای باوەڕدارە.
(2) فەزڵ‌و گەورەیی سەردانیكردن‌و خۆشەویستن لەبەر خاتری پەروەردگار، (مَنْ عَادَ مَرِيضًا أَوْ زَارَ أَخًا لَهُ فِى اللَّهِ نَادَاهُ مُنَادٍ أَنْ طِبْتَ وَطَابَ مَمْشَاكَ وَتَبَوَّأْتَ مِنَ الْجَنَّةِ مَنْزِلاً)(حَسَن: أَخْرَجَه التِّرْمِذِيّ، وَحَسَّنَهُ الشَّيْخ الأَلْبَاني فِي صَحِيح الْجَامِع (6387) ) واتە: هەركەسێك بچێت بۆلای نەخۆشێك یان سەردانی برایەكی بكات لەبەر خاتری پەروەردگار، ئەوا بانگەوازكارێك بانگ دەكات‌و دەڵێت: خوا پاكت بكاتەوەو ڕێگەی خێروچاكەت نیشان بدرێت، وە شوێنێكیشت بۆ ئامادە بكرێت لە بەهەشتدا.
(3) خۆشەویستی لەبەر خوا هۆكارێكە بۆ بەدەست هێنانی خۆشەویستی خوای گەورە، پێغەمبەری خوا (صلى الله عليه وسلم) دەفەرمووێت: خوای گەورە فەرموویەتی: (وَجَبَتْ مَحَبَّتِى لِلْمُتَحَابِّينَ فِىَّ) ( صَحيح: أَخْرَجَه أَحْمَد وَالطَّبَرَانِي وَصَحَّحَهُ الشَّيْخ الأَلْبَاني فِي صَحِيح الْجَامِع(4331))واتە: خۆشەویستی خۆم پێویست كردووە بۆ ئەو كەسانەی كە لەبەر من یەكتریان خۆش دەوێت.
(4) هەرباوەڕدارێك لەبەر خوا باوەڕدارێكی خۆش بووێت ئەوا ئەو كەسە ڕێزی لە خوای گەورە گرتووە، پێغەمبەری خوا(صلى الله عليه وسلم) فەرموویەتی: (مَا أَحَبَّ عَبْدٌ عَبْداً لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ إِلاَّ أَكْرَمَ رَبَّهُ عَزَّ وَجَلَّ)( حَسَن: أَخْرَجَه أَحْمَد وَحَسَّنَهُ الشَّيْخ الأَلْبَاني فِي صَحِيح الْجَامِع (5516) .) .واتە: هەر موسوڵمانێك موسوڵمانێكی خۆش بووێت لەبەر خاتری خوای پەروەردگار, ئەوا ئەو كەسە ڕێزی لە خوای پەروەردگار گرتووە.
(6) هەركەسێكت خۆش بووێت لە دونیادا لە قیامەتیشدا لەگەڵ ئەودادەبیت، پیاوێك پرسیاری كرد لە پێغەمبەری خوا (صلى الله عليه وسلم) سەبارەت بە قیامەت؟ ئەویش فەرموویەتی: چیت بۆ ئامادەكردووە، پیاوەكەش ووتی: خۆشەویستی خواو پێغەمبەرەكەی، ئەویش فەرمووی: «إِنَّك مَعَ مَنْ أَحْبَبْت»( أَخْرَجَه الْبُخَارِيُّ (3688)، ومُسْلِمٌ (6655) .) واتە: تۆ لەگەڵ خۆشەویستتدایت، هەروەها فەرموویەتی: « الْمَرْءُ مَعَ مَنْ أَحَبَّ » واتە پیاو لەگەڵ خۆشەویستیدایە .


سايتى به هه شت

554

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وه‌رزش)

به‌هیوای ئه‌نجامێكی باش بۆیانه‌ی هه‌ولێرو سه‌ركه‌وتووانه‌ به‌ڕێوه‌چوونی پاڵه‌وانه‌تییه‌ دواكه‌وتوو وجیاوازه‌كه‌.
ده‌ست خۆش بێت براكه‌م ماندوونه‌بیت.

555

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس بۆتۆهه‌ناسه‌خان.
خۆشحاڵ بووم به‌په‌یامه‌كه‌ت.

پیرۆزه‌ له‌هانده‌رانی سڵیمانی و هیوای به‌ختێكی باشتر بۆ زاخۆ
گرنگ ئه‌وه‌یه‌ له‌خولی نایاب به‌م ئاسته‌ دیاركه‌وێت.
ده‌ست خۆشی له‌خه‌سره‌و گورون ده‌كه‌م زۆر به‌توانایه‌

557

(12 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

بيكومان دابراني بةريزت مان بي ناخوش دةبيت
بس كارةكانت كرنكترن لةنيت
انشاللة لةنزيكترين دةرفةت دةكةريتةوة لامان
خودات لةكةل بيت بةهيواي سةركةوتن

558

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

بسم اللة الرحمن الرحيم


فضل و گه‌وره‌ی ڕۆژوو1-له‌ ئه‌بو هوڕه‌یڕه‌وه‌ هاتووه‌ خوایان لێ‌ ڕازیبێت پێخه‌مبه‌ر (ص) فه‌رموویه‌تی [ قَالَ الًلة عَزٌَوجَل: كُلٌُ عَمَل ابن أدَمَ لَةٌ اٍلا الصًُيامَ فَإنٌُة لي وَأنا أجرى بِة وَالصٌُيامٌ جٌنة فإذا كَانَ يَومٌ صَوم أحَدكٌم قَلا يَرفٌث ولاَيَصخَب وَلا يَجٌهَل فإن شَاتمة ٌ أحَدٌ أو قَاتَلةٌ فَليَقٌل : إنى صَائًِم مَرَتين وَالٌذى نَفسُ مُحمٌَد بيدَة لَحَلُوقُ فَم الصٌَائم أطيَبُ عِندَ اللة يِومَ القيَامَة منَ ريح المِسك وَللصَائِم فَرحَتانِ يَفرَحُهُهَا:إذا أفطَرفَرح بِفِطرة وإذَا لَقِى رَبةٌ فَرح بِصَومِهِ] {رواة أحمدومسلم والنسائى}
واته‌:خوای گه‌وره‌و به‌ده‌سه‌ڵات ئه‌فه‌رمووێت:ئاده‌میزاد هه‌موو كرده‌وه‌ چاكه‌كانی بۆخۆیه‌تی جگه‌له‌ڕۆژوو كه‌بۆمنه‌وخۆم پاداشتی ئه‌ده‌مه‌وه‌,وه‌ڕۆژوو قه‌ڵغانی گوناحه‌ , جاهه‌ركه‌سێ‌ به‌رۆژووبوو باقسه‌ی ناشرین و هاوار هاوار نه‌كات و نه‌زانی نه‌كات به‌رامبه‌ر خه‌ڵكی وه‌ئه‌گه‌ر كه‌سێك جوێنی پێدا یان شه‌ڕی له‌گه‌ڵ كرد دووجار بڵێت: من به‌ڕۆژووم, به‌و زاته‌ی گیانی محمدی به‌ده‌سته‌ بۆنی ده‌می ڕۆژووان له‌ڕۆژی دوایدا لای خواله‌بۆنی مسك خۆشتره‌ ,وه‌بۆڕۆژووان دووخۆشی هه‌یه‌ دڵیان پێ خۆش ئه‌كات یه‌كه‌میان: كاتێ‌ ڕۆژووه‌كه‌ ده‌شكێنێت دڵخۆش ده‌بێت . دووه‌میان:كاتێ ئه‌گات به‌خوا دڵخۆشه‌ به‌ڕۆژووه‌ كه‌ی كه‌ فه‌رمانی خوای به‌جێهێناوه‌.
2-له‌عبدلله‌ كوری عمره‌وه‌خوایان لێ‌ رازیبێت هاتووه‌ كه‌ پێخه‌مبه‌ر [ص] فه‌رموویه‌تی [الصيَامٌ والقٌرأنٌ يَشفَعَانِ لِلعَبد يَومَ القيَامَةَ يَقُول الصيَامٌ أي رَب مَنَعتةٌ الطَعَام وَالشهَوات بِالنهَار فَشَفعني فيهِ وَيَقول القُرأن مَنَعتٌهٌ النَومَ بِالليلِ فَشَفعني فيهِ فَيَشفَعَانِ]{رواه احمد بسندصحيح} واته‌: ڕۆژوو و قورئان له‌ڕۆژی دوایدا تكا كاری به‌نده‌كانی خوان,ڕۆژووده‌ڵێت ئه‌ی په‌روه‌ردگار من نه‌مهێشتووه‌ به‌ ڕۆژ خواردن بخوات و ئاره‌زووه‌كانی به‌جێبگه‌یه‌نێ‌ خوایه‌ تكات لێده‌كه‌م لێی ببوره‌ تكاكه‌م وه‌ربگره‌ ,وه‌قورئان ده‌ڵێت ئه‌ی په‌روه‌ردگار من به‌شه‌و نه‌مهێشتووه‌ بخه‌وێت تكات لیێده‌كه‌م لێی ببوره‌ وتكاكه‌م وه‌ربگره‌,خوای گه‌وره‌ تكای هه‌ردووكیان وه‌رده‌گرێت.
3-له‌سه‌هلی كوری سه‌عده‌وه‌ هاتووه‌ پێخه‌مبه‌ر [ص]œفه‌رموویه‌تی [إنَ لِلجَنة بَاباً يُقالُ لةُ: الريانُ يُقالُ يَومَ القيَامة: أينَ الضائِمُونَ؟ فإذَا دَخَلَ أخِرُهُم أُغِلقَ ذَلِك اليَابُ] {روه البخارى و مسلم} واته‌: له‌به‌هه‌شتدا ده‌رگایه‌ك هه‌یه‌ پێی ئه‌ڵێن: ره‌ییان, له‌ڕۆژی دوایدا ئه‌ڵێن:ڕۆژووانه‌كان له‌كوێن؟ ئه‌وانیش كۆ ئه‌بنه‌وه‌ كاتێ‌ هه‌موویان له‌و ده‌رگایه‌وه‌ چوونه‌ ژووره‌وه‌ ئه‌و ده‌رگایه‌ دائه‌خرێت .

به‌شه‌كانی ڕۆژوو
ڕۆژوودووبه‌شه‌ 1- فه‌ڕز 2- سوننه‌ت
ڕۆژووی فه‌ڕز ده‌كرێت به‌سێ‌ به‌شه‌وه‌
أ‌) ڕۆژووی مانگی ره‌مه‌زان [لێره‌دا ئێمه‌ ته‌نها باسی ڕۆژووی مانگی ره‌مه‌زان ده‌كه‌ین]
ب‌) ڕۆژووی كه‌فاره‌ت
ج) ڕۆژووی نه‌زر
ڕۆژووی مانگی ڕه‌مه‌زان
حوكمی ڕۆژووی ڕه‌مه‌زان
ڕۆژووی مانگی ره‌مه‌زان واجبه‌ به‌پێی قورئان و سوننه‌ت اجماع 1) به‌پێی قورئان / خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێت [شَهرُ رمَضانَ اَلذِى أُنزِلَ فيهِ اَلقُرءَانُ هُدَىِ لِلنَاسِ وَبَيناتِ مِّنََ اَلّهُدى وَآلفُرقَان فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ آلشَّهرَ فَليَصُمهَ] {البقرة/185 }واته‌: مانگی ڕه‌مه‌زان ئه‌ومانگه‌یه‌ كه‌قورئانی تێدا هاتۆته‌ خواره‌وه‌ له‌كاتێكدا ئه‌م قورئانه‌ رێنمووی به‌خشه‌ به‌خه‌ڵكی و به‌ڵگه‌ی زۆری تێدایه‌ له‌ ڕێنمووی جیاكردنه‌وه‌ی ڕاست و ناڕاست و حه‌ق و ناحه‌ق , جاكه‌سێك له‌ئێوه‌ مانگی ره‌مه‌زانی بینی {یان هه‌واڵی بینینی پێدرا} ده‌با ئه‌ومانگه‌ به‌ڕۆژووبێت.
2) به‌پێی سوننه‌ت / پێخه‌مبه‌ر [ص] ده‌فه‌رمووێت[بٌنيَ الإسلامٌ على خَمسٍ: شَهَادَة أن لاإله إلاللَّه , وأنَّ محَمداَ رَسولٌ اللَّه, وَإقَام الصَّلاة وَإيتاء الزكاة وَصيَام رَمَضانَ وَحَجَّ البَيت] واته‌: ئیسلام له‌پێنج شت پێكهاتووه‌ :شه‌هاده‌تی لاإله‌ إلا للَّه‌ محمد رَسول للَّه‌ , وه‌ نوێژكردن و زه‌كات دان و گرتنی ڕۆژووی مانگی ڕه‌ مه‌زان و حه‌ج كردن.
3) به‌پێی أجماع/ هه‌موو زانایانی ئومه‌تی ئیسلام كۆن له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی كه‌ مانگی ره‌مه‌زان واجبه‌ وه‌ڕۆژوو یه‌كێه‌كه‌ له‌ پێنج روكنه‌كه‌ی ئیسلام وه‌به‌زه‌رووریه‌ت له‌دیندا زانراوه‌, مانگی ڕه‌مه‌زان به‌چی سابت ئه‌بێت ؟
هاتنی مانگی ره‌مه‌زان به‌دیتنی هیلال پابت ئه‌بێت باته‌نها كه‌سێكیش بیبینێت به‌ڵام ده‌بێت ئه‌و كه‌سه‌ راسگۆ و باوه‌رپێكراوبێت ,یان به‌ته‌واوبونی رۆژه‌كانی مانگی شه‌عبان به‌ سی ڕۆژ. له‌ئه‌بوهوڕه‌یره‌وه‌ هاتووه‌ پێخه‌مبه‌ر [ص] [صُومُوا لُِرؤيَته وَأفطِرُوا لِرؤُيَتةِ فَإن غُمَّ عَلَيكُم فَأكمِلو عِدّة شَعبَانَ ثَلاثينَ يَوما]واته‌: به‌بینینی مانگ به‌ڕۆژووبن وبه‌بینینی مانگ بیشكێنن ,وه‌ئه‌گه‌ر هه‌وربوو مانگی شه‌عبان بكه‌نه‌ سی رۆژی ته‌واو ئنجا به‌ڕۆژووبن.
ڕۆژووی ڕه‌مه‌زان له‌سه‌ر كێ واجبه‌ (فه‌رزه‌) ؟

زانایان هه‌موویان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كۆن ڕۆژوو پێویسته‌ له‌ سه‌رموسڵمانی خاوه‌ن ئاوه‌زی(أهلیه‌) باڵقی له‌ش ساغی نیشته‌جێ‌ (مقیم) ,وه‌ پێویسته‌ ئه‌و موسڵمانه‌ ئه‌گه‌ر ئافره‌ت بوو پاك بێت له‌ حه‌یزو زه‌یستانی . كه‌واته‌ بێ‌ باوه‌ر ڕۆژووی له‌سه‌ر نیه‌ هه‌روه‌ها شێت و منداڵ(منداڵ هه‌رچه‌نده‌ ڕۆژووی له‌سه‌ر واجب نیه‌ به‌ڵام پێویسته‌ له‌سه‌ر (ولی) په‌روه‌رده‌كه‌ره‌كه‌ی هانی بداو فه‌رمانی ڕۆژوو گرتنی پێ بكات , بۆئه‌وه‌ی هه‌رله‌منداڵیه‌وه‌ رابێت له‌سه‌ر ڕۆژوو گرتن ) ونه‌خۆش و موسافیر و ئافره‌تی حه‌یزدارو زه‌یستان هه‌روه‌ها پیاوی پیرو ئافره‌تی دوگیان و شیرده‌ریان ئه‌وانه‌ی كاری زۆرگران ئه‌كه‌ن له‌و كاره‌به‌ولاوه‌ كاری ترنه‌بێت بیكه‌ن وه‌بێ ئه‌وكاره‌ نه‌ژین , به‌ڵام ده‌بێت ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌نه‌خۆشه‌ (نه‌خۆشی درێژخایه‌ن) یان پیاوی زۆر پیر یان ژنی زۆرپیر كه‌توانای گرتنی ڕۆژوویان نه‌بێت یان ژنی دوگیان و شیرده‌ه‌ر ئه‌گه‌ر ترسیان له‌ خۆیان هه‌بێت یان منداله‌كه‌یان بۆیان هه‌یه‌ به‌ڕۆژوو نه‌بن فیدیه‌ بده‌ن,وه‌گرتنه‌وه‌ی ئه‌وڕۆژوه‌شیان له‌سه‌رنیه‌ ئه‌مه‌ به‌رای (ئیبنو عمر و ئیبنو عه‌بباس) ئه‌بوداود له‌عیكریمه‌وه‌ ئه‌گێڕێته‌وه‌ فه‌رممویه‌تی :ئیبنوعه‌بباس له‌باره‌ی [وَعضلَى آلَّذينَ يُطِقونَهُ فِديَة](البقرة/182) ئه‌ی فه‌رموو خوای گه‌وره‌ مه‌به‌ستی له‌ وانه‌یه‌ كه‌پیروپه‌كه‌وته‌ن له‌ ژن و له‌پیاو ئه‌م دووانه‌ ده‌توانن به‌ڕۆژوو بن جابۆیان هه‌یه‌ به‌ڕۆژوو نه‌بن له‌جیاتی هه‌ڕۆژیِك هه‌ژارێك تێربكه‌ن وه‌ ئافره‌تی دووگیان و ژنی شیرده‌ر ترسیان له‌ خۆیان هه‌بێت یان منداله‌كه‌یان بۆیان هه‌یه‌ به‌ڕۆژوو نه‌بن فیدیه‌ بده‌ن
به‌ڵام لای حه‌نه‌فیه‌كان وئه‌بوعوبه‌یدو ئه‌بوپور: ژنی دوگیان و شیرده‌ر به‌ڕۆژوو نه‌بن وته‌نها گێرانه‌وه‌یان له‌سه‌ره‌ بێ‌ فیدیه‌ به‌ڵام لای ئه‌حمد شافعی ,ئه‌گه‌رته‌نها ترسیان له‌منداڵه‌كه‌یان هه‌بوو وه‌به‌ڕۆژوونه‌بوو ئه‌بێ‌ هه‌م بیگرنه‌وه‌ هه‌م فیدیه‌كه‌ش به‌ن,به‌ڵام ئه‌گه‌ر به‌ته‌نها ترسیان له‌خۆیان هه‌بوو یان ترسیان هه‌م له‌خۆیان و هه‌م له‌منداڵه‌كه‌یان هه‌بوو ئه‌واته‌نها گێڕانه‌وه‌یان له‌سه‌ره‌

سه‌رچاوه‌-حانه‌ی نوری قورئان.

559

(0 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

بسم اللةالرحمن الرحيم

پێشه‌كی سلاو رێزم هه‌یه‌ بۆگشت ئه‌ندامان به‌رێزان وه‌ك ده‌زانین چه‌ند رۆزێكی كه‌مان ماوه‌ بۆمانگی پیرۆزی ره‌مه‌زان هه‌ربه‌وبۆنه‌پیرۆزه‌وه‌ به‌پێویستم زانی چه‌ند زانیاریه‌ك ده‌رباره‌ی ره‌مه‌زان و حوكمی رةمةزان له‌چه‌ند ته‌وه‌ره‌یه‌كدا عه‌رضی جه‌نابتان بكه‌م به‌ ئومێدی سودو ره‌زامه‌ندیتان وه‌له‌نزاكانتان بێبه‌شم مه‌كه‌ن خودا دۆست و یاوه‌ری گشت لایه‌ك بێت.

بنه‌ماكانی ڕۆژوو
رۆژووجۆرێكه‌ له‌ عیباده‌تی به‌ده‌نی خوای گه‌وره‌ فه‌ڕزی كردووه‌ له‌سه‌ر موسڵمانان به‌واتای وازهێنان و خۆگرتنه‌وه‌ ده‌وترێت خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێ‌ [إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا{ [مریم/26] واته‌: من له‌سه‌ر خۆم نه‌زر كردووه‌ كه‌ بێده‌نگ بم و قسه‌ نه‌كه‌م بۆ خوای به‌به‌زه‌یی به‌ڵام ڕۆژوو لێره‌دا مه‌به‌ست له‌ خۆگرتنه‌وه‌یه‌ له‌ خواردن و خواردنه‌ و ئه‌وشتانه‌ی ڕۆژوویان پێ ده‌شكێت
كه‌ی ڕۆژوو فه‌ڕزكرا
ڕۆژوو له‌مانگی شه‌عبانی ساڵی دووهه‌می كۆچیدا خوای گه‌وره‌ ڕۆژووی ره‌مه‌زانی له‌سه‌رموسڵمانان فه‌ڕزكرد
كاتێك كه‌پێخه‌مبه‌ر [ص] ته‌شریفی هاته‌مه‌دینه‌ ئه‌بینێ‌ واجوله‌كه‌ رۆژی عاشوورا كه‌ده‌هه‌م رۆژی مانگی موحه‌ڕڕه‌مه‌ به‌ڕۆژوو ئه‌بن جاپێخه‌مبه‌ر [ص] پرسیاری لێكردن له‌هۆی ئه‌م به‌ڕۆژوو بونه‌یان , وتیان ئه‌مه‌ ئه‌ورۆژه‌یه‌ كه‌ خوای گه‌وره‌ موسا [علیه‌سلام] وقه‌ومه‌كه‌ی تێدا ڕزگاركردووه‌ ,جابۆسوپاس گوزاری خوا موساش تیایا به‌ڕۆژوو ئه‌بوو,پێخه‌مبه‌ریش [ص] پێی فه‌رموون [نحن أولی بموسی منكُم] فه‌رمووی: ئێمه‌ له‌ئێوه‌ له‌پێشترین بۆموسا,له‌ریوایه‌تێكی تردا هاتووه‌ ده‌فه‌رمووێت [أنا أحَقُّ بموسی مِنكُم ] ئه‌وه‌بوو خۆی ئه‌ورۆژه‌ به‌ڕۆژوو بوو فه‌رمانیشی دابه‌ موسڵمانه‌كان به‌ڕۆژووببن تیایا, ئه‌مه‌ بوخاری و موسلیم ریوایه‌تیان كردووه‌ جاكه‌ڕۆژووی ره‌مه‌زان واجب بوو ئیتر رۆژووی عاشورا به‌شێوه‌ی واجب نه‌مایه‌وه‌, به‌ڵام ئه‌گه‌ر تیایدا به‌رۆژووبیت سوننته‌و خێری زۆره‌.
به‌پێی ئه‌م ئایه‌ته‌ی خواره‌وه‌ خوای گه‌وره‌ ڕۆژووی له‌سه‌ر موسڵمانان فه‌ڕز كرد,
[يآأَيٌّهَا آلَّذينَ ءَامَنوُا كُتِبَ عَلَيكٌمُ آلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى آلَِّذِينَََََََََََََََََََََََََََََََََََََََََ ََََََََََََََََََََََََََََََ مِن قَبليكُم لَعَلَّكُم تَتَقٌون] {البقره‌ /183} واته‌: ئه‌ی ئه‌و كه‌سانه‌ی باوه‌ڕتان هێناوه‌ ڕۆژووتان له‌سه‌ر نوسراوه‌ "واجب كراوه‌" وه‌ك چۆن له‌سه‌ر ئه‌وانه‌ی پێش ئێوه‌ نوسراوه‌ بڵكو له‌خوا بترسن و خۆتان بپارێزن.
له‌سه‌ره‌تادا به‌ڕۆژووبوون له‌مانگی ره‌مه‌زان دا به‌هه‌ڵبژاردن بوو ,هه‌رموسڵمانێك بی ویستایه‌ ئه‌وا به‌ڕۆژوو ئه‌بوو فه‌ڕزه‌كه‌ی به‌جێ ئه‌هێنا هه‌ركه‌سێكیش بیویستایه‌ ئه‌وا به‌ڕۆژوو نه‌ئه‌بوو و فیدیه‌ی له‌سه‌ر واجب ده‌بوو. كه‌بریتیه‌ له‌تێركردنی هه‌ژارێك بۆ هه‌ر رۆژێك ,جاكه‌ موسڵمانان له‌سه‌ری ڕاهاتن و ڕۆژووگرتن به‌لایانه‌وه‌ بووه‌ شتێكی ئاسای, خوای گه‌وره‌ فیدیه‌ی نه‌سخ كردوو به‌ڕۆژوو بونیان له‌سه‌ریان به‌پێویست گێڕا ,به‌پێی ئه‌م ئایه‌ته‌ [شَهرُ رمَضانَ اَلذِى أُنزِلَ فيهِ اَلقُرءَانُ هُدَىِ لِلنَاسِ وَبَيناتِ مِّنََ اَلّهُدى وَآلفُرقَان فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ آلشَّهرَ فَليَصُمهَ] {البقره‌/185]
بوخاری و موسلیم له‌ سه‌له‌مه‌ی كوڕی ئه‌كوه‌ع وه‌ریوایه‌تیان كردووه‌ كه‌ئه‌ڵێت :كاتێك ئه‌م ئایه‌ته‌ هاته‌خواره‌وه‌ [وَعَلى آلَّذينَ يُطِيقُونَةُ فِديَهُُُُ طَعَامُ مِسِكينِ] هه‌ر كه‌سێك بیویستایه‌ ڕۆژووی ئه‌شكان و فیدیه‌ی ئه‌دا, هه‌تا ئایه‌تی دواتر هاته‌ خواروو ئه‌مه‌ی نه‌سخ كرده‌وه‌, كه‌برتیه‌ له‌ئایه‌تی
[ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ێ‌لشَّهرَ فَلێصُمهَ ]جا هه‌ردوو ئایه‌ته‌كه‌ ته‌ئكیدیان له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌نه‌خۆش مسافیر{كۆچكه‌ر} روخصه‌تی ئه‌وه‌یان پێده‌درێت ڕۆژوو بشكێنن تاكوو ناره‌حه‌تیان نه‌یه‌ته‌ پێش وه‌له‌لایه‌ن خواوه‌ ئاسانكاری یه‌ك بۆموسڵمانان بكرێت.خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رمووێ‌[ ۆمَا جَعَڵ عَڵیكُم فی ێ‌لدِّینَ مِن حَرَجٍ] واته‌: خوا له‌ئایندا باری گرانی له‌سه‌رتان دانه‌ناوه‌. ئه‌مه‌ رایه‌ك رایه‌كی تری زانایان له‌سه‌روو هه‌موو یانه‌وه‌ ئیبن عه‌بباسه‌ ئه‌مه‌یه‌ كه‌نه‌سخ نیه‌ وهه‌ردووئایه‌ته‌كه‌ موحكه‌من و خوای گه‌وره‌ كه‌فه‌رموویه‌تی [وَعَلى آلَّذينَ يُطِيقُونَةُ فِديَهُُُُ طَعَامُ مِسِكينِ] مه‌به‌ستی پیاو ئافره‌تی پیرن كه‌ مادام ناتوانن به‌ڕۆژوو بن فیدیه‌ بده‌ن كه‌برتیه‌ له‌تێركردنی هه‌ژارێك بۆ هه‌رڕۆژێك ,جابه‌پێی رای ئیبن عه‌بباس و شوێنكه‌وتوانی ده‌رئه‌كه‌وێت كه‌هه‌ردوو ئایه‌ته‌ك پێكه‌وه‌ هاتبێته‌ خوارێ‌.
لێره‌دا ڕۆژوو به‌ته‌نها بریتی نیه‌ له‌خۆگرتنه‌وه‌ له‌خواردن و خواردنه‌وه‌ و معاشه‌ره‌كردنی الازواج , به‌ڵكو كاتێك تۆده‌ڵێیت به‌ڕۆژووم ده‌بێت هه‌ریه‌ك له‌ ئه‌ندامه‌كانی جه‌سته‌ت به‌ڕۆژووبێت واته‌ ده‌بێت چاوت به‌ڕۆژووبێت له‌نه‌زه‌رو دیتنی شتی خراپ گوێێت به‌ڕۆژوو بیِت له‌بیستنی قسه‌ی خراب و نابه‌جێ‌ زمانت به‌ڕۆژوو بیِت له‌ كردنی قسه‌ی ناشرین و خه‌یبه‌ت هه‌موو ئه‌وشتانه‌ی كه‌ده‌بنه‌ مایه‌ی ئازاردانی مرۆڤه‌كان له‌ئه‌بوهوره‌یه‌وه‌ هاتووه‌ پێخه‌مبه‌ر [ص] فه‌رموویه‌تی [لَيسَ الصَّيامٌ مِنَ والَشرب,إنما الِصيامُ مِنَ اللّغوِ وَالَّفَثِ فإن سَابَّكَ أحَد,أو جَهَل عَلَيكَ فَفُل إنى صَائِم إنّى صَائِم } واته‌: به‌ڕۆژووبوون ته‌نها بریتی نیه‌ له‌ خواردن و خواردنه‌وه‌ به‌ڵكو خۆگرتنه‌وه‌یه‌ له‌قسه‌ی خراب و جوێندان , وه‌ئه‌گه‌ر كه‌سێك جوێنی پێدای یان به‌رامبه‌رت هه‌ڵه‌و نه‌زانی كرد تۆبڵێ‌ من به‌ڕۆژووم من به‌ڕۆژووم . به‌شێوه‌ یه‌كی گشتی رۆژوو تاقیكردنه‌وه‌یه‌كه‌ بۆمرۆڤه‌كان تاكو بزانرێت تاچ ڕاده‌یه‌ك توانایان هه‌یه‌ به‌سه‌رنه‌فسی خۆیاندا زاڵبن و حه‌زووئاره‌زووه‌كانیان به‌لاوه‌ بنێن خۆیان برسیو تیونی بكه‌ن له‌پێناو په‌روه‌ردگاردا وه‌بزانرێت به‌نده‌ی خوان یان به‌نده‌ی حه‌زووئاره‌زوو.

سه‌رچاوه‌-خانه‌ی نوری قورئان.

560

(12 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

بسم للة الرحمن الرحيم

باڵوڵ یه‌كێك بووه‌‌ له‌ پیاوه‌حه‌كیمه‌كان و كه‌سه‌ته‌واو قسه‌زان و وه‌ڵام بۆهاتووه‌كان له‌گشت ساتێكدا.
پشتیوان به‌خوا له‌گه‌ڵ وه‌رگرتنی هه‌ربه‌شێكی نوێ منیش لێره‌ بڵاوی ده‌كه‌مه‌وه‌.ئه‌مه‌ش به‌سه‌رهاتێكی باڵوڵی حه‌كیم.

رۆژێك هات بۆلای هارونه‌ رشید. خه‌لیفه‌ خه‌ریكی خواردنه‌وه‌ی شه‌راب بوو بۆده‌ربازبوون له‌گوناهی خۆی له‌ شه‌راب خواردنه‌ له‌باڵوڵی پرسی: ئه‌گه‌ر كه‌سێك ترێ بخوات حه‌رامه‌ .ووتی نا . پرسی دوای خواردنه‌وه‌ی ترێ ئاویش به‌دوادا بخوا چۆنه‌؟ ووتی قه‌یناكا . پرسی دوای خواردنه‌وه‌ی ترێ و ئاوه‌كه‌ تۆزێك له‌ به‌ر هه‌تاو دابنیشێ چ زه‌ره‌رێكی هه‌یه‌ ؟ ووتی هیچ عه‌یبی نیه‌. خه‌لیفه‌ به‌خه‌یاڵی خۆی به‌ڵگیه‌كی دۆزیه‌وه‌ ووتی ئه‌ی بۆچی هه‌ر ئه‌و ئاوترێیه‌ له‌به‌رهه‌تاو دابنێیت پاش ماوه‌یه‌ك حه‌رام ده‌بێت. باڵوڵ ووتی ئه‌گه‌ر تۆزێك خۆڵ به‌سه‌ری مرۆڤدا بكه‌ین ئایه‌ زامداری ده‌كات ؟ خه‌لیفه‌ ووتی نا. پاشان پرسی ئه‌گه‌ر دوای خۆڵه‌كه‌ تۆزێك ئاو بكه‌ن به‌ سه‌ریدا ئایا زامداری ده‌كات ؟ ووتی نه‌خێر. ئیستا هه‌ر ئه‌و ئاو خۆڵه‌ له‌گه‌ڵ یه‌ك تێكه‌ڵ بكه‌ین بیده‌ن له‌ قاڵب وه‌ك خشتێك دروستی بكه‌ین وه‌ بیده‌ین به‌ سه‌ری كه‌سێكدا ئایه‌ ئازاری ده‌گات ؟ خه‌لیفه‌ ووتی بێگوومان سه‌ری مرۆڤ ده‌شكێنێ. باڵول:ووتی هه‌روه‌ك چۆن له‌ تێكه‌ڵ بونی ئاو خۆڵ سه‌ری مرۆڤ ده‌شكێت له‌تێكه‌ڵبوونی ئاو ترێش ماده‌یه‌كمان ده‌ست ده‌كه‌وێت كه‌ مرۆڤ جگه‌له‌ شه‌رو فه‌ساد هیچی تری لێوه‌ ده‌ست ناكه‌وێت

سه‌رچاوه‌-خانه‌ی نوری قورئان

561

(16 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئه‌لبومی وێنه‌كان)

ده‌ست خۆش بۆ كاكه‌ چ عه‌یبی تێدایه‌ له ئێمه‌‌ گه‌نجترن ههههههههه

ده سته كانت خوش كاك ره وان , وماندوو نه بيت ,

هه موو تيبينيه كان له جيكاى خوياندان ,, ووشه ى زور جوان و به بيزن هيوادارم ئه ندامان سودى لى ببينن و ره جاوى بكه ن,

دووباره ده ستخووووش و سوباس

هههههههههه0 قسه‌یه‌كی واتا ته‌واووپڕبه‌پێستی خۆیه‌تی.ناوه‌نوێیه‌كه‌شی زۆر جوان و گونجاوه‌
ده‌ست خۆش براگیان.

له‌شت ساغ بێت، جوان دروست كراوه‌. . به‌ڵام له‌ هه‌ندێكیان حاڵی نه‌بووم!

سوپاس بۆتۆ

Jaw Zard

تۆش ماندوونه‌بیت

566

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

hanasa_slemany نووسی:

ده‌ستخۆس سه‌رکه‌وتوبیت

سوپاس بۆتۆخوشكۆڵه‌ جوانه‌كه‌م.

567

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

Jaw Zard نووسی:

انشالله‌ ئه‌م هه‌واڵه‌ ڕاست نییه‌ و پیس نه‌بووه‌...ماندوونه‌بیت

بێگومان ڕاستنییه‌ وپیسیش نابێت.ئه‌وه‌ته‌ ڕه‌تكراوه‌ته‌وه‌
سوپاس بۆتۆبراله‌.

568

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس بۆپه‌یامه‌كانتان به‌ڕێزان

(Jaw Zard -hanasa_slemany )

خوا لێمانی قبووڵ بكات.

بابه‌ته‌كه‌م به‌دڵه‌، ده‌ستت خۆش بێت، ئینشائه‌ڵا هه‌میشه‌ وه‌ها كارئاسانی ده‌كه‌یت.

وێنه‌ی سێه‌م ههههههههه

ه منیش واده‌ڵێم.
ده‌ست خۆش.

571

(10 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وه‌رزش)

سزاكان زۆرباشن سه‌باره‌ت به‌یانه‌ی هه‌ولێرو خزمه‌تكردن بوو به‌تیمه‌كه‌مان.
ده‌ست خۆش سه‌فین گیان.

572

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

ahmad...H... نووسی:

ده ست خوش برام بوئه م بابه ته جوانه

به‌هیوای سوودمه‌ندبوون لێی.سوپاس بۆتۆ.

573

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

Lasa نووسی:

ده ست خؤش كاكه هه لكه وت بؤ ئه م بابه ته

سوپاس براكه‌م.
ببووره‌ هه‌ڵوێستم.

574

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس بۆتۆبه‌ڕێزم.

زۆرسوپاس بۆپه‌یامه‌كه‌ت براكه‌م.

ئه‌گه‌ر بتوانی ئه‌دره‌یسی ئه‌و مه‌لایه‌ی كه‌ ئه‌م بابه‌ته‌ی نه‌سیوه‌ بمده‌یتی . چهونكه‌ زۆر كارم پییه‌تی . له‌ شوینیكدا له‌ ئینته‌رنیت سوكایه‌تی پی كراوه‌ . زۆر سپاست ئه‌كه‌م

به‌خوامنیش نازانم.به‌ڵام هه‌وڵ ده‌ده‌م بۆتی وه‌ربگرم.

یاریزابی چاکن انشاءلله‌ دێن بۆ یانه‌ی هه‌ولێر
ده‌ست خۆش به‌رده‌وام بی

577

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

مانگی ره‌مه‌زان بۆچی؟





ئێمه‌ی باوه‌ردارو موسڵمان متمانه‌ی ته‌واومان هه‌یه‌كه‌ هه‌رچی خوای به‌دیهێنه‌رمان فه‌رمان بكات به‌ ئه‌نجامدانی و یاخود به‌دوركه‌وتنه‌وه‌ لێی ، هه‌موی خێره‌ بۆمان، به‌ڵام ئه‌ندازه‌ی ده‌ست كه‌وتنی ئه‌و خێره‌ به‌نده‌ به‌ ئه‌ندازه‌ی گه‌رم و گوری ئیمان و باوه‌رمان.

كه‌سێك ناتوانێ چێژ له‌ نوێژ وه‌رگرێ، ئه‌گه‌ر بێت ونه‌زانێ حیكمه‌ت وفه‌لسه‌فه‌ی نوێژ چیه‌ ، ناتوانێ چێژ له‌ فێربونی قورئان و خوێندنه‌وه‌ی و وتنه‌وه‌ی وه‌رگرێ ، ئه‌گه‌ر یه‌قینی نه‌بێ به‌وه‌ی قورئان تاكه‌ هۆكاری ناسینی خواو چۆنیه‌تی په‌یوه‌ندی به‌ستن به‌خواوه‌و، كه‌ته‌لۆگی ژیانی دونیاو دوارۆژی ئاده‌میزاده‌.

هه‌مو ئامێرێك پێویستی به‌ پاككردنه‌وه‌و سیاغه‌ كردنه‌وه‌ و پشكنین هه‌یه‌ ، بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌گه‌ر هات وناته‌واویه‌ك یاخود شكاویه‌ك هه‌بو ، به‌خێرایی چاك بكرێته‌وه‌، یاخود بگۆررێ پێش ئه‌وه‌ی زیانی گه‌وره‌تری لێ بكه‌وێته‌وه‌. به‌هه‌مان شێوه‌ ئێمه‌ی موسڵمان ، ساڵانه‌ وێستگه‌یه‌كمان هه‌یه‌ بۆ خۆ پاككردنه‌وه‌و خۆ ساغ كردنه‌وه‌و خۆ نوێ كردنه‌وه‌، سه‌ره‌رای ئه‌وه‌ی ئێمه‌ هه‌مو رۆژێ پێنج جار ڤاكسینی خێر له‌ خۆمان ده‌ده‌ین كه‌ پێنج نوێژه‌كانه‌ ، به‌ڵام ساڵانه‌ پێویستمان به‌ ماوه‌ی یه‌ك مانگ هه‌یه‌ كه‌ باشترو قوڵترو چاكتر بگه‌رێین به‌ شوێن ئه‌و به‌كتریاو ڤایرۆسی گوناه و تاوان و غه‌یبه‌ت وحه‌سودی ورژدی وكه‌مته‌رخه‌می ودونیا ویستی وهتد... بیانگرین وبیانخه‌ینه‌ ته‌نه‌كه‌ی خۆڵ وله‌ شوێنیاندا تۆوی رۆژوو عیباده‌تی زیاترو قورئان خوێندن وبه‌خشین ودڵپاكی بچێنین.

ره‌مه‌زان مانگێك نیه‌ وه‌ك شتێكی دوباره‌بوی بێزاركه‌ر بێت، به‌ڵكو مانگی هه‌ژاندنی ویژدان و بۆردانی شه‌یتان و قوتابخانه‌ی خۆراگری و به‌رخۆدانه‌. مانگی ره‌مه‌زان قوتابیه‌كی ده‌وێت پێش نوێژی به‌یانی هه‌ستێ وتائێواره‌ ئیش بكات وگوێ نه‌داته‌ خواردن وخواردنه‌وه‌و به‌ شه‌ویش كه‌م بخه‌وێ ، چونكه‌ جه‌ژنی سه‌ركه‌وتن(جه‌ژنی ره‌مه‌زان) جه‌ژنی ده‌رچون بۆ ئه‌وانه‌یه‌ كۆششیان زۆر كردوه‌ونمره‌ی زۆریان بۆ دانراوه‌.

هه‌ربۆیه‌ له‌ پیشوازی ئه‌م خوله‌دا كه‌ خوای باڵاده‌ست بۆمانی ده‌كاته‌وه‌ ، با به‌گه‌رمی به‌شداری تیا بكه‌ین وسود له‌ وانه‌كان وه‌رگرین وبه‌ پله‌یه‌كی به‌رزه‌وه‌ كۆتایی پێ بهێنین. ده‌بێت له‌م مانگه‌دا زیاتر به‌ره‌و روی كه‌س وكارو هاوڵاتیانی خۆمان ببینه‌وه‌و بانگهێشتیان بكه‌ین بۆ سه‌ر سفره‌ی ئیمان وخواپه‌رستی و شه‌رم نه‌كه‌ین ، چونكه‌ مانگی ره‌مه‌زان خۆی مانگی هیدایه‌ته‌ و، باشترله‌هه‌ر كاتێكی تر بانگه‌وازی ئێمه‌ قه‌بوڵ ده‌كه‌ن.

خوایه‌ داوات لێ ده‌كه‌ین یارمه‌تیمان بده‌یت له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی بتوانین مافی ئه‌م مانگه‌ بده‌ین و توێشومان پركه‌ین له‌ خیرو چاكه‌ و به‌گه‌ردنی ئازاده‌وه‌ لێی ده‌رچین. ئامین

محمد سعید خورماڵی-به‌ریتانیا

578

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سڵاوی خوای گه وره تان لێبێت
تکایه به به‌ڵگه‌وه ڕوونی بکه‌نه‌وه ، که چۆن به‌بێ ده‌ست نوێژ ئه‌توانی قورئان بخوێنیت.



سه‌لامی خوای به‌خشنده‌ و میهره‌بانتان لێ بێت.
پاش دروود و ڕه‌حمه‌تی باری بۆ سه‌ر پێغه‌مبه‌ری نازدار و ال و یارانی (صلی الله علیه‌ وسلم). ده‌ڵێن سوپاس بۆ خوا که‌ له‌ ئوممه‌تی پێغه‌مبه‌ر نازدار هه‌میشه‌ ئیمانداران به‌ دوای ڕاستی یه‌کاندا وێڵن بۆ ئه‌وه‌ی که‌ ڕاستی له‌ دڵ و ده‌روونه‌کانیان دیار بێت و ڕوون بێت.

بێ گومان به‌ که‌ ئێمه‌ ئه‌گه‌ر سه‌رچاوه‌یه‌کمان له‌به‌ر ده‌ست نه‌بێ یان له‌ شێخێکی ناسراو نابێ وه‌ڵامی ئه‌م پرسیارانه‌ ناده‌ینه‌وه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ی که‌ ئه‌مه‌ به‌رپرسیاریه‌ له‌ دیوانی خوا و سه‌رلێ شێواندی خه‌ڵکه‌ هه‌ر وا کارێکی ئاسان نی یه‌. بۆیه‌ ئێمه‌ ته‌واوی توانامان ده‌خه‌ینه‌ کار بۆ ئه‌وه‌ی توشی ئه‌و تاوانه‌ گه‌وره‌یه‌ نه‌بین . ده‌ڵێن به‌ڵێ به‌و به‌ڵگه‌ی که‌ وه‌ڵامان دایه‌وه‌ له‌ پرسیاری پێشوتان بۆ به‌ڵگه‌ی زیاتر چاومان خشانده‌وه‌ به‌ چه‌ند تێبینی یه‌ک له‌لای (شێخی ئه‌لبانی ) ئه‌ویش به‌هه‌مان شێوه‌ وا ده‌فه‌رمووێ له‌ (صحیح)ێك دا. ئه‌مه‌ش ده‌قه‌که‌یه‌تی:
. ( ومن ما يجب له الوضوء : قلت : ذكر فيه حديث : لا يمس القرآن إلا طاهر . من طريقين ، قال : فالحديث يدل على أنه لا يجوز مس المصحف إلا لمن كان طاهرا ، ولكن الطاهر لفظ مشترك يطلق على الطاهر من الحدث الأكبر ، والطاهر من الحدث الأصغر ، ويطلق على المؤمن ، وعلى من ليس على بدنه نجاسة ، ولا بد لحمله على معين من قرينة ، فلا يكون الحديث نصا في منع المحدث حدثا أصغر من مس المصحف ) . قلت .... فالأقرب والله أعلم : أن المراد بالطاهر في هذا الحديث هو المؤمن ، سواء أكان محدثا حدثا أكبر أو أصغر أو حائضا أو على بدنه نجاسة ، لقوله صلى الله عليه وسلم : المؤمن لاينجس . وهو متفق على صحته ، والمراد عدم تمكين المشرك من مسه ، فهو كحديث : نهى عن السفر بالقرآن إلى ارض العدو . متفق عليه أيضا . وقد بسط القول في هذه المسألة الشوكاني ، وانظر إرواء الغليل 122 .
(صـحـيـح)
ئه‌مه‌ فه‌توایه‌که‌ که‌ له م به‌شانه‌ی خواره‌وه‌ وه‌رگیراون : له‌ ماڵپه‌ری ئیسلام ئۆن لاین هێنراوه‌ بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ت بۆ سه‌رچاوه‌که‌ .
خواطر الشعراوي - الفقه وأصوله - مذكرات القرضاوي - المواقع الشرعية
.بسم الله، والحمد لله، والصلاة والسلام على رسول الله، وبعد..

لا يشترط لقراءة القرآن وضوء ولا غسل من الجنابة أو من الحيض ولا لبس حجاب ولا غير ذلك من شروط الصلاة، فيجوز للمرأة أن تقرأ القرآن من المصحف أو بدونه على أي حال كانت، سواء كانت حائضا أو جنبا أو غير متوضئة أو بدون لباسها إذا كانت في بيتها فكل ذلك لا يمنعها من قراءة القرآن وفي حديث عائشة قالت: "كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يذكر الله على كل أحيانه" والقرآن من ذكر الله ومن أفضله.

أما ما ورد من الأحاديث التي تمنع الجنب والحائض من قراءة القرآن وحمل المصحف فكلها أحاديث ضعيفة لا حجة فيها. لذلك لا حرج على المسلمة والمسلمة أن يقرأ القرآن في كل الأحوال بلا شرط أو قيد.

والله أعلم
وه‌ سه‌باره‌ت به‌ و فه‌رمووده‌ی دایکی ئیمانداران (خاتوو عایشه‌) خوای لێ ڕازی بێ ئه‌م لێکۆڵێنه‌وه‌یه‌ هه‌یه‌ :

. ( ومن ما يستحب له الوضوء : قوله تحت رقم 1 - : وعن علي كرم الله وجهه قال : كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يخرج من الخلاء ، فيقرئنا القرآن ، ويأكل معنا اللحم ، ولم يكن يحجزه عن القرآن شيء ، ليس الجنابة . رواه الخمسة ، وصححه الترمذي وابن السكن ) . قلت : الترمذي معروف عند العلماء بتساهله في التصحيح ..... فهذا الإمام الشافعي وأحمد والبيهقي والخطابي قد ضعفوا الحديث فقولهم مقدم لوجوه ..... والثالث : أنه قد عارضه حديث عائشة رضي الله عنها قالت : كان رسول الله صلى الله عليه وسلم يذكر الله على كل أحيانه . رواه مسلم وأبو عوانة في صحيحهما ، فهو بعمومه يشمل حالة الجنابة وغيرها كما أن الذكر يشمل القرآن وغيره . (صـحـيـح)

2. [ كان يذكر الله على كل أحيانه ] . ( صحيح ) _ وفي الحديث دلالة على جواز تلاوة القرآن للجنب ، لأن القرآن ذكر ، { وأنزلنا إليك الذكر ... } ، فيدخل في عموم قولها ( يعني عائشة ) : يذكر الله . والأفضل أن يقرأ على طهارة لقوله صلى الله عليه وسلم حين رد السلام عقب التيمم : إني كرهت أن أذكر الله إلا على طهارة . وهو في صحيح أبي داود 13
(صـحـيـح)
سوپاس بۆ خوا که‌ به‌ڕێزتان به‌ دوای ڕاستی ده‌گه‌ڕێن بۆ ڕوون بوونه‌وه‌ی ئه‌و پرسیاره‌ی که‌ له‌لاتان دروست بوه‌ وه‌ ئه‌مه‌یش به‌ڵگه‌کانی ئێمه‌یه‌‌ بۆ به‌ڕێزتان. هه‌میشه‌ ده‌ڵێن خوای گه‌وره‌ بۆ خۆی زانا و به‌ توانایه‌ به‌سه‌ر به‌نده‌کانی .
وه‌ داوا ده‌که‌ین له‌ به‌رێزتان ئه‌گه‌ر زانیاریه‌کتان هه‌یه‌ له‌سه‌ر نه‌ بوونی به‌ڵگه‌ به‌ده‌ست ئه‌مه‌وه‌ یان ئه‌م به‌ڵگانه‌ش جێگای ئاو خواردنه‌وه‌ی دڵی به‌ڕێزتان نی یه‌
ده‌ڵێن ئایا به‌ڵگه‌ی به‌ڕێزتان چی یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی که‌ نابێ ؟
بۆ ئه‌وه‌ی که‌ ئێمه‌ش به‌ هه‌ڵه‌ دانه‌ڕۆین . خواتان لێ ڕازی بێت.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ده‌نگی ئیسلام.

579

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سعودییه..‌‌ ئاوی‌ زمزم پیس نه‌بووه‌...‌ 


http://www.upload.kurdline.net//uploads/images//1345f1ad8d.jpg

وه‌زیری‌ حه‌جی‌ سعودییه‌‌ ڕه‌تكرده‌وه‌ كه‌ ئاوی‌ زمزم پیسبووبێت و ئه‌و هه‌واڵانه‌ش كه‌ هه‌نه‌ هه‌مووی پروپاگه‌نده‌ی راگه‌یاندنه‌كان.

(د.فوئاد فارسی‌) له‌لێدوانێكیدا رۆژنامه‌وانی ڕایگه‌یاند پیسبوونی‌ ئاوی‌ زمزم هه‌واڵێكی‌ چه‌واشه‌كاری كه‌ هه‌ندێ ده‌زگای ڕاگه‌یاندن بڵاویان كردۆته‌وه‌‌.

ئه‌و به‌رپرسه‌ سعودیه‌ ئه‌وه‌شی ئاشكرا كرد كه‌ وه‌زاره‌تی‌ حه‌جی‌ سعودییه‌ هه‌ستاوه‌ به‌ناردنی‌ به‌شێك ئاوی‌ زمزم بۆ ئه‌وه‌ی‌ پشكنینیی‌ بۆ بكرێت ‌و زیاتر بیسه‌لمێنن كه‌ ئه‌م ئاوه‌ پیس نییه‌.

بریاروایه‌ ئه‌مسال ده‌به‌كان به‌شێوه‌‌ و قه‌باره‌ی‌ نوێوه‌، به‌قه‌باره‌كانی‌ (330)ملم له‌كاتی‌ پێشكه‌شكردندا، لیتر‌و نیویی‌ له‌كاتی‌ ڕۆیشتندا‌و ده‌به‌ی‌ سێهه‌میش به‌قه‌باره‌ی‌ (20) بیست لیتری‌ ئاوی‌ زمزمی‌ تێكراوه‌
سه‌رچاوه‌-kurdiu

(بڕوا) بەهێزی‌و (هیممەت) بەرزی: دوو شتن لە هەر مرۆڤێكی موسڵمان بەرجەستە بوو ئەوا لەو جۆرە موسڵمانە بڕوادارانەیە (كە ئەگەر بیانەوێت مل لە چیای نێن ئەی روخێنن)، كەواتە: باكیان لەبرسێتی‌و توێنێتی‌و... هەرجۆرە شتێكی تر نیە بۆ(خوا) گەر بێتە رێگایان،
موسڵمانانی پێشوو بەرۆژوو بونەو چەندین كاری ئاینی‌و كۆمەڵایەتیشیان راپەڕاندووە لەبەر تینی گەرمای خۆر، كە (بەداخەوە دەیڵێم): زۆرێك لە موسڵمانانی ئێستا (گەر بێتو هەمان ئیشی ئەوانیان پێ بسپێردرێ‌ ئەوا) لەدیار سبڵیت‌و بەر سێبەریش  پێیان ناكرێت!،
موسڵمانانی پێشوو بەرۆژوو بوونەو جیهادیان كردووە لە پێناو خوا- هەروەها كاروانیان كردووە- وە دروێنەو جۆرەها كاریان بۆ دابین كردنی بژێوی ژیانیشیان ئەنجامداوە،
هی ئێستا زۆرێك لەخەڵكی هێشتا كە نەگەیشتین بە(رەمەزان)یش هەر لە ئێستاوە دەیانەوێت ورە بەردەن (بەوەی دەڵێن: گەرمایەو رۆژ درێژەو...هتد.)، بەبێ‌ دەرك كردن بەو نیعمەتە (نیعمەتی تەمەن‌و گەیشتن بە مانگی پیرۆزی رەمەزان) كە موسڵمانانی پێشان شەش مانگ دوعای گەیشتن بەرەمەزان یان دەكردو (بەرەمەزانەوەش) شەش مانگی تر نزاو پاڕانەوەیان دەكرد بۆ قبوڵ بوونی رۆژوو تاعەتەكانیان،
موسڵمانی وابووە بەدەستی بەدەستنوێژو دەم ی بەرۆژوو وەفاتی كردووە، كەواتە: رەمەزان مانگی چالاكی‌و ورەو هیممەت بەرزیە.. بەراستی جێگای داخەبێت ئەم نیعەمەتە ئیلاهیە (نیعمەتی گەیشتن بەرەمەزان) بە ترس لێی‌و هەروەها  بەنەگرتنی (بەبێ عوزری شەرعی‌و) بێ ناز كردنی كات‌و شەوورۆژەكانی بەناومانا بێ‌‌و تێپەڕێت!
سەیری ژیاننامەی پێغەمبەرصلی الله علیەوسلم‌و هاوەڵە بەرێزەكان بكەن..هەروەها ژیانی باب‌و باپیرانمان: كە چەندە بە ئیمان بە هێزی‌و هیممەت بەرزیەوە بە ماندوو بون‌و نەبوونی پێداویستی‌و كەل‌و پەل‌و سەیارەو تەكنەلۆژیاو هەروەها بەفرو ئاوی ساردوو خواردن‌و خواردنەوەی هەمەرەنگی وەك ئێستا...، ئینجا رۆژوویان دەگرت‌و تاعەتی خوایان بە جوانترین شێوە ئەنجام دەدا، ئێستاش زۆرێك لەبەساڵاچوەكانمان (لەگەڵ ئەوەی روخسەتی شەرعیش دەیانگرێتەوە بۆ بەرۆژوو نەبوون، سەرەڕای ئەمەش): لە ئامادەباشی دان بۆ بەرۆژوو بون، ئافرەتی بەساڵاچوو هەبووە كە پارساڵ لەگەڵ روخسەتی پزیشكیش بۆی هەروەها خۆی دەست‌و قاچێكی شەلەلە ئینجا هەموو رۆژووەكانی گرت (سوپاس بۆ خوا) وە ئەم ساڵیش دایناوە بەهەمان شێوە ئەگەر خوا تەمەن بدات، كەچی ساغ‌و سەلامەت‌و جاحێڵ هەنە (وەكو كوردەواری خۆمان وتەنی: مل‌و ملەستورە، كەچی) لە دووای برو بەهانەو بیانویێكی بچوك دا دەگەڕێت بۆ رێگا دۆزینەوەیەك بۆ ئەوەی بەرۆژوونەبێت، ئینجا لێرەدا ئێوە بڵێن: ئەگەر ئەمە (بڕوا) بێ هێزی‌و (بێ هیممەتی) نەبێت ئەی بەچیا ناوزەدی دەكەیت؟،
لەكۆتاییشدا دەستی نزاو پاڕانەوە بەرزدەكەینەوەو دەڵێین: یا(رەب)ی (خوا)یە یارمەتی موسڵمانان دەی‌و تەمەن‌و لەش ساغی‌و  (ئیمان) بەهێزی‌و (هیمەت) بەرزیمان پێ ببەخشی بۆ رۆژوو تەراویح ی مانگی(رەمەزان).
نووسینی:مەلامسلم مەلاصالح فریزی

ده‌ستخۆش کاک ئاراس بابه‌تێکی جوانه‌

582

(29 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

ده‌ستت خۆش بێت هه‌ناسه‌ خــان ، پێوسیستی به‌و ئه‌زیه‌ته‌ نه‌ده‌کرد...
إن شاالله‌ ئاماده‌ ده‌بم ، من حه‌زم له‌ پیتزای سه‌وزه‌واته‌ big_smile

منیش هه‌روا.هههههههههه

583

(9 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

ده‌سته‌كانت خۆش بێت كاك دیار بیرۆكه‌یه‌كی جوانت هه‌بووه‌و هه‌ڵتبژاردووه‌.
منیش ئاگاداری كاك ئه‌حمه‌دنیم.
به‌ڵام هه‌ست به‌بزربوونی ئه‌ندامێكی ترناكه‌م كه‌پێشتر ئاشنای بووبم و زۆر چالاك بووبێت.

هههههههه والله لای من سه‌یردیارن.به‌ڵام سه‌رم له‌گه‌ڵیان نه‌سوڕاوچاوم تێك نه‌چوو.
ده‌سته‌كانت خۆش براكه‌م.به‌ڵام شیناكرێنه‌وه‌ چونكه‌ نازانیت چۆن پێناسه‌یان بكه‌یت.

585

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وه‌رزش)

بێگومان هه‌مووقسه‌كانی راستن و ئێستا روودانی به‌رده‌وامه‌.
به‌رپرسه‌كان رازی كردنی دڵی یه‌كتر به‌گرنگتر ده‌زانن له‌وه‌رزشوانان و یاریزانان.به‌هیوای زوو كۆتایی پێهاتنی.
ده‌ست خۆش بێت.

586

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وه‌رزش)

پیرۆزه‌ له‌یانه‌ی هه‌ولێر.
ده‌سته‌كانت خۆش بێت كاك سانی.ماندوونه‌بیت.

پیرۆزه‌ له‌ هانده‌رانی به‌رازیل
ده‌ستت خۆش به‌ڕیزم .
به‌راستی زۆرم پئ خۆش بوو كه‌ پاتۆ گۆلی تۆماركرد وه‌ شایسته‌ش بوو كه‌ له‌مۆندیال به‌ژداربایه‌ به‌لام دۆنگا زولمی لئ كرد

من یه‌كه‌م په‌یامی تایبه‌تیم له‌ لایه‌ن بةريز
كاك ئاسؤياسين بؤهات

ده‌سته‌كانت خۆش بێت هه‌ناسه‌خان.بیرۆكه‌یه‌كی جوانت بۆهاتووه‌!!