ن أَبي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) قالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم): (قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ، إِلَّا الصِّيَامَ فَإِنَّهُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ، وَالصِّيَامُ جُنَّةٌ، فَإِذَا كَانَ يَوْمُ صَوْمِ أَحَدِكُمْ فَلَا يَرْفُثْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَسْخَبْ، فَإِنْ سَابَّهُ أَحَدٌ أَوْ قَاتَلَهُ فَلْيَقُلْ: إِنِّي امْرُؤٌ صَائِمٌ، وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ، وَلِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ يَفْرَحُهُمَا: إِذَا أَفْطَرَ فَرِحَ بِفِطْرِهِ، وَإِذَا لَقِيَ رَبَّهُ فَرِحَ بِصَوْمِهِ). [بخاري / الصوم/ ١٨٠٥]

(أبو هریره‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) فه‌رموویه‌تی: (خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: هه‌موو كرده‌وه‌كانی ئاده‌میزاد بۆ خۆیه‌تی جگه‌ له‌ڕۆژوو، ئه‌وه‌ به‌ڕاستی بۆ منه‌و هه‌ر خۆشم پاداشتی ده‌ده‌مه‌وه‌، هه‌روه‌ها ڕۆژو قه‌ڵغانه‌، ئه‌گه‌ر ڕۆژێك كه‌سێكتان به‌ڕۆژو بوو با ئه‌و ڕۆژه‌ قسه‌ی ناشیرین و هات و هاوار نه‌كات، خۆ ئه‌گه‌ر كه‌سێك جنێوی پێداو شه‌ڕی پێ فرۆشت بابڵێت: من كه‌سێكی به‌ڕۆژوم، سوێند به‌وكه‌سه‌ی گیانی محمدی به‌ده‌سته‌ بۆنی ده‌می ڕۆژوه‌وان له‌ڕۆژی قیامه‌تدا لای خوا له‌بۆنی میسك خۆشتره‌، هه‌روه‌ها دوو خۆشی هه‌یه‌ بۆ ڕۆژوه‌وان، كاتێك به‌ربانگ ده‌كاته‌وه‌ دڵخۆشه‌ به‌ڕۆژو شكاندنه‌كه‌ی، كاتێكیش به‌دیداری په‌روه‌ردگاری شاد ده‌بێت دڵخۆشه‌ به‌ڕۆژوه‌كه‌ی).
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) قَالَ: (إِذَا جَاءَ رَمَضَانُ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ، وَصُفِّدَتِ الشَّيَاطِينُ). [بخاري / الصوم/ ١٨٠٠]

(أبو هریره‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) فه‌رموویه‌تی: (كاتێ كه‌ ڕه‌مه‌زان دێت ده‌روازه‌كانی به‌هه‌شت ده‌كرێنه‌وه‌و قاپیه‌كانی دۆزه‌خ داده‌خرێن و شه‌یتانه‌كان كۆت ده‌كرێن
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم): (لَا تَقَدَّمُوا رَمَضَانَ بِصَوْمِ يَوْمٍ وَلَا يَوْمَيْنِ، إِلَّا رَجُلٌ كَانَ يَصُومُ صَوْمًا فَلْيَصُمْهُ). [بخاري / الصوم/ ١٨١٥]

(أبو هریره‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) فه‌رموویه‌تی: (پێش ڕه‌مه‌زان به‌ڕۆژێك یان دوو ڕۆژ به‌ڕۆژو مه‌بن، مه‌گه‌ر كه‌سێك وه‌كو عاده‌ت ئه‌و ڕۆژه‌ی گرتبێ با به‌ڕۆژوو بێت).
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) قَالَ: ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) الْهِلَالَ فَقَالَ: (إِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَصُومُوا، وَإِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَأَفْطِرُوا، فَإِنْ أُغْمِيَ عَلَيْكُمْ فَعُدُّوا ثَلَاثِينَ). [بخاري / الصوم/ ١٨١٠]

(ابو هریره‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌گێڕێته‌وه‌ كه‌ پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) باسی مانگی یه‌ك شه‌وه‌ی كرد و فه‌رمووی: (ئه‌گه‌ر بینیتان ئه‌وه‌ به‌ڕۆژو بن، ئه‌گه‌ر بینیشتانه‌وه‌ بیشكێنن و (بیكه‌ن به‌ جه‌ژن) ئه‌گه‌ر هه‌ور به‌رچاوی گرتن ئه‌وه‌ سی ڕۆژی شه‌عبان ته‌واو بكه‌ن).

٥٦٧ـ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رضي الله عنه) قَالَ: ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله عليه وسلم) الْهِلَالَ فَقَالَ: (إِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَصُومُوا، وَإِذَا رَأَيْتُمُوهُ فَأَفْطِرُوا، فَإِنْ أُغْمِيَ عَلَيْكُمْ فَعُدُّوا ثَلَاثِينَ). [بخاري / الصوم/ ١٨١٠]
(ابو هریره‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌گێڕێته‌وه‌ كه‌ پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) باسی مانگی یه‌ك شه‌وه‌ی كرد و فه‌رمووی: (ئه‌گه‌ر بینیتان ئه‌وه‌ به‌ڕۆژو بن، ئه‌گه‌ر بینیشتانه‌وه‌ بیشكێنن و (بیكه‌ن به‌ جه‌ژن) ئه‌گه‌ر هه‌ور به‌رچاوی گرتن ئه‌وه‌ سی ڕۆژی شه‌عبان ته‌واو بكه‌ن).

٥٦٨ـ عن أُمَّ سَلَمَةَ (رضي الله عنه): أَنَّ النَّبِيَّ (صلی الله عليه وسلم) حَلَفَ أَنْ لَا يَدْخُلَ عَلَى بَعْضِ أَهْلِهِ شَهْرًا، فَلَمَّا مَضَى تِسْعَةٌ وَعِشْرُونَ يَوْمًا غَدَا عَلَيْهِمْ أَوْ رَاحَ، فَقِيلَ لَهُ: حَلَفْتَ يَا نَبِيَّ اللَّهِ أَنْ لَا تَدْخُلَ عَلَيْنَا شَهْرًا؟ قَالَ: (إِنَّ الشَّهْرَ يَكُونُ تِسْعَةً وَعِشْرِينَ [يَوْمًا]). [بخاري / الصوم/ ١٨١١]

(ام سلمه‌) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) سوێندی خوارد یه‌ك مانگ نه‌چێته‌ ماڵی هه‌ندێ له‌ هاوسه‌رانی كه‌چی دوای ٢٩ ڕۆژ به‌یانیه‌ك یان ئێواره‌یه‌ك چووه‌ ماڵیان …پێی وترا: ئه‌ی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) تۆ سوێندت خوارد كه‌ تایه‌ك مانگ نه‌یه‌یته‌ ماڵمان. ئه‌ویش فه‌رمووی: (مانگ جاری واهه‌یه‌ ٢٩ ڕۆژه‌).

٥٦٩ـ عن ابْنَ عُمَرَ (رضي الله عنه) عَنِ النَّبِيِّ (صلی الله عليه وسلم) قَالَ: (إِنَّا أُمَّةٌ أُمِّيَّةٌ، لَا نَكْتُبُ وَلَا نَحْسُبُ، الشَّهْرُ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا -وَعَقَدَ الْإِبْهَامَ فِي الثَّالِثَةِ- وَالشَّهْرُ هَكَذَا وَهَكَذَا وَهَكَذَا) يَعْنِي تَمَامَ ثَلَاثِينَ. [بخاري / الصوم/ ١٨١٤]

(ابن عمر) (خوای لێ ڕازی بێت) ده‌ڵێ: پێغه‌مبه‌ر (صلی الله عليه وسلم) فه‌رمووی: (ئێمه‌ گه‌لێكی نه‌خوێنده‌وارین نانوسین، حساب ناكه‌ین، مانگ ئه‌وه‌نده‌ و ئه‌وه‌نده‌ و ئه‌وه‌نده‌یه‌ له‌ سێهه‌میاندا په‌نجه‌ گه‌وره‌ی نوشتانه‌وه‌… مانگیش هه‌یه‌ ئه‌وه‌نده‌ و ئه‌وه‌نده‌ و ئه‌وه‌نده‌یه‌، واته‌ سی ڕۆژی ته‌واوه‌).
نوســــــــــين فقێ (احمد)

}}ی خۆشه ویست {صلی الله‌علیه‌وسلم} به گشتی جێگایه كی تایبه تی یان له دڵی موسوڵماناندا هه یه .. چونكه مه شخه ڵی هیدایه ت و به ر چاوڕونی و سه وچاوه ی دووه می شه ریعه تی پیرۆزی ئیسلامن .. فه رمووده قودسی یه كانیش له و ڕووه وه كه مانا و چه مكه كانیان خه ڵاتی خوای گه وره یه بۆ پێغه مبه ر {صلی الله‌علیه‌وسلم} ،ده قه پیرۆزه كانیشیان له زاری پێغه مبه ره وه هاتوونه ته ده رێ ، تام و چێژێكی شیرین و تایبه تییان هه یه ..       
   
بۆیه هه موو ئیماندارێك به تامه زرۆیی یه وه حه ز ده كات بیان بیستێت ، بیان خوێنێته وه ، له به ریان بكات ، تا بیانكاته توێشوویه كی پڕ تفاق و مه شخه ڵێكی پڕ ڕووناكی و له سه ر ڕێی كاروانی به ره و خوا چووندا سوودیان لێ ببینێت ، ،جا بۆیه منیش به پێویستم زانی چه ند بابه تێك له سه ر فه رمووده قودسیی یه كان بنوسم ، به و ئومێده ی خوشك و برایانی ئیماندارم سوودی لێ وه ربگرن و به نزایه كی خێریش ئیمه به سه ر بكه نه وه ... خوا یار مه تی ده ر و پشتیوانی هه موو لایه كمان بێت .

چه ند زانیاریه كی پێویست ده رباره ی (فه رمووده ی قودسی یه كان )
پێناسه ‌‌‌‌‌‌ی فه رمووده ی قودسی : ئه و فه ر مووده یه یه كه چه مك و ماناكه ی له لایه ن خوای گه و ره وه یه ، له ڕێگه ی جبریل (سه لامی خوای لێ بێت)یان له ڕێگه ی سرووش و ئیلهام یاخود له ڕێگه ی خه وه وه دراوه به پێغه مبه ر {صلی الله‌علیه‌وسلم} پێغه مبه ریش به هه ر وشه و ده سته واژه یه ك كه خۆی پێی باش بووه گێڕاویه ته وه .
زاراوه ی قودسیی كه ریشه كه ی ((قدس)) مانای خاوێنی و بڵندی ده به خشێت.. جا له به ر ئه وه ی خوای گه وره خاوێنه له كه م و كورتیه ك فه رمووده كانیشی خاوێن و پیرۆزن .
ئه م جۆره فه ر موودانه (الاحادیث البانیة ، الاحادیث الالهية ) جیان پێ ده وترێ .. به ڵام زیاتر به (الا حادیث القدسیة) ناسراوه .
ئه و گوفتارانه ی ده درێنه پاڵ خوای په روه ردگار سێ جۆرن:
1\\ قورئانی پیرۆز : كه له هه موویان به رز و به ڕێز و پیرۆزتره ، چونكه موعجیزه یه كی هه تا هه تایی یه و پارێزراوه له ده ستكاری كردن و، خوێندنه وه شی په رستشه .
2\\ په ڕاوه خواییه كانی تر (ئینجیل ، ته ورات ، زه بور) له پێش ده ستكاری كردن و زیاد و كه م كردن تیایاندا .
3\\فه رمووده قودسیی یه كان ، كه پێغه مبه ری ئازیز و راستگۆ {صلی الله‌علیه‌وسلم}له خوای گه وره وه وه ریگرتوون و بۆی گێڕاینه ته وه .
جیاوازی نێوان قورئانی پیرۆز و فه رمووده ی قودسیی
1\\هه م مانا و هه م وشه و ده سته واژه كانی قورئانی پیرۆز له لایه نی خواوه یه .. به ڵام فه رمووده ی قودسیی ته نها ماناكه ی هی خوای گه وره یه ، ده قه كه ی هی پێغه مبه ره {صلی الله‌علیه‌وسلم}
2\\ قورئانی پیرۆز له ڕێگه ی جبریله وه سه لامی خوای لێ بێت هێنراوه ته خوا ره وه .. به ڵام مانا و چه مكه كانی فه رمووده ی قودسیی له ڕێگه ی جبریله وه ، یان له ڕێگه ی نیگا و ئیلهامه وه ، یاخود له ڕێگه ی خه وه وه دراونه ته یپێغه مبه ر {صلی الله‌علیه‌وسلم}
3\\ قورئانی پیرۆز به ڕێگه ی (تواتر) و به شێوه یه كی گومان بڕ گه یشتۆته ئێمه .. به ڵام فه رمووده ی قودسیی له ڕێگه ی (احاد)ه وه
4\\ به باوه ڕ نه بوون به قورئان ئاده میزاد بێ باوه ڕ (كافر) ده بێت .. به ڵام ئه وه ی باوه ڕی به فه رمووده ی قودسیی نه بێت تاوانبار (فاسق) ده بێت
5\\ قورئانی پیرۆز موعجیزه یه واته كه س ناتوانێت شتێك هاوتای قورئان دابنێ .. به ڵام فه رمووده ی قودسی موعجیزه نی یه .
6\\ قورئان پارێزراوه له هه موو ده سكاریه ك .. به ڵام فه رمووده ی قودسی ڕزگاری نه بووه له ده سكاری ، چونكه تیایاندا هه یه هه ڵبه سراوه یاخود هه یه نا لاوازه
7\\ خوێندنه وه و گوێ گرتن له قورئان په رستشه و پاداشتی زۆره .. به ڵام پاداشتی خوێندنه وه و گوێ گرتن له فه رمووده ی قودسیی وه ك پاداشتی قورئان نییه.
8\\ نوێژ به بێ خوێندنی قورئان دروست نییه ..به ڵام خوێندنی فه رمووده ی قودسیی له نوێژدا نوێژه كه به تاڵ ده كاته وه
9\\ به ڕای هه ندێك له زانایان فرۆشتنی قورئانی پیرۆز دروست نییه .. به ڵام دروسته فه رمووده قودسیی بفرۆشرێت.
10\\ ده ست پێوه دان و هه ڵگرتن و خوێندنه وه له كاتی له ش پیسیدا حه رامه .. به ڵام بۆ حه دیسی قودسیی حه رام نییه و دروسته.
11\\ ناوی (قورئان) و به ش به ش كردنی به (ئایه ت) و (سوره ت) تایبه ته به قورئانی پیرۆزه وه .. به ڵام دروست نی یه ئه م ناوانه بۆ فه رمووده ی قودسیی به كار ببرێن .
12\\ گێڕانه وه ی فه رمووده ی قودسیی به مانا.واته (ده قه كه ی له گه ڵ نه بێت) دروسته . به ڵام قورئانی پیرۆز ده بێ به ده قه وه بگێڕرێته وه

جیاوازی نێوان(فه رمووده ی قودسیی) و (فه رمووده كانی تری پێغه مبه ر {صلی الله‌علیه‌وسلم} )
مان و چه مكی فه رمووده ی قودسیی هی خوای گه وره یه ، به ڵام ده قه كه ی هی پێغه مبه ره {صلی الله‌علیه‌وسلم} ، .. هه رچی فه رمووده كه نی تری پێغه مبه ر {صلی الله‌علیه‌وسلم} هه م مانا و چه مكه كانی ، هه م ده قه كه یشی هی پێغه مبه ر خۆیه تی .. شایه نی باسه زانایان له م مه سه له یه دا هاوده نگ نین ، چونكه زۆرێكیان ڕایان وایه مانای فه رمووده كانی تریش هه ر له لایه نی خواوه خراونه ته دڵی پێغه مبه ره وه {صلی الله‌علیه‌وسلم} ،، به ڵگه شیان ئایه تی (وما ینطق عن الهوی)یه ، هه روه ها فه رمووده ی (الا اني اوتیت الكتاب و مثله معه)...سة رچاوة بةهشت

وژمنەكانی ئیسلام‌و مرۆڤایەتی دەمێكی زۆرە لەهەوڵی ئەوەدان پلانێكی تۆكمە دابڕێژن بۆ ئەوەی (كوڕان) و (كچانی) خاوەن بڕوایەكی بەتین‌و خاوەن ئیمانێكی بەهێز لەدینە جوانەكەیان كە پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم) هێناویەتی هەڵی بگەڕێننەوە ئەویش بەناوی تازەگەری و مافی تاك‌و مافی مرۆڤ و ئازادییە كەسییەكان‌و مافی ئافرەت‌و.....هتد، لەگەڵ ئەوەدا بەدەیان ناوی دیكەیان دۆزیوەتەوە تەنهاو تەنها بۆ سەرلێشێواندنی گەنجانمانەو هیچی تر، چونكە گەر كەمێك بڕوانینە ئەو مێژووە پڕ لەناهەموارییەی كە ئەو نەتەوانە تووشی هاتوون جگە لەخراپەو بەد ڕەوشتی زیاتر هیچی تر نابینینەوە، بەڵام سەد مخابن كە گەنجانمان بەقسەو شتە پڕو پووچەكانیان هەڵدەخەڵەتێن‌و شوێنیان دەكەون، لێرەدا هەوڵ نادەم زۆر بنووسم‌و زۆریش باسبكەم، بەڵكو ئەوەی من نیازمە لەم نامیلكەیەدا بیخەمە ڕوو تەنها ئەوەیە كە گەنجان‌و لاوانمان چ كوڕ بێت یان كچ لەكاری بەد ڕەوشتی دووریان بخەمەوە، یان هیچ نەبێت ئاگاداریان بكەمەوە بۆ ئەوەی من‌و ئەوانیش لەو كارە ناشیرین‌و دوور لەبەها ڕەوشتییە ڕزگارمان بێت، جگە لەوەش لە خەشم‌و توڕەیی خودا ڕزگارمان بێت‌و بكەوینە بەر ڕەحمەتە فراوانەكەی‌و لەگەڵ ئەوەشدا بمانخاتە نێو بەهەشتە پان‌و بەرینەكەیەوە، خوای گەورە لەقورئانی پیرۆزدا دەفەرموێت: [ الْأَخِلَّاء يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِينَ ] (الزخرف: 67).
واتە " دۆستان و خۆشەویستان لەڕۆژی قیامەتدا هەموو دەبنە دوژمنی یەكتری جگە لەوانەی كە لەخودا ترسا سرچاوه‌   به‌هشت

1) شەریك بۆ خوادانان گەورەترین زوڵم و ستەمە. وەك پەروەردگار فەرمویەتى:
[وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لاِبْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ] (لقمان:13).
(2) وە پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم فەرمویەتى گەورە ترین تاوان بریتىیە لە "أن تجعل لله نِدّاً وهوخلقك"اواتە هاوەڵ و هاوشێوە و شەریك بۆ خوا دابنێیت لە حاڵەتێكدا كە تەنها ئەو تۆى دروست كردووە !.
(3) پەروەردگار لەشیرك خۆش نابێت بە هیچ شێوەیەك وە لێبوردن و عەفو كردن شمولى شیركى گەورە ناكات:
[إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْماً عَظِيماً] (النساء:48).
واتە پەروەردگار لە گوناهێك خۆش نابێ كە بریتى بێ لە شەریك بۆ دانانى.بەڵام بە گوێرەى ویستى خۆى خۆش دەبێت لە هەر گوناهێكى تر جگە لە شیرك. وە هەركەسێ شەریك بۆ خوا دابنێ ئەوە گوناهو بوهتان و درۆیەكى گەورەى كردووە چونكە خوا شەریكى نىیە لەڕاستیدا.كەواتە ئەگەر كەسێك لەسەر شیركى گەورە مردبێت بێ ئەوەى تۆبەى لێ كردبێ ئەوە پەروەردگار بەهیچ شێوەیەك لێى خۆش نابێت سه‌رچاوهhttp://www.ba8.org