[size=24]
ئایا ده‌زانیت كه‌خوای گه‌وره‌ فه‌رمانی پێكردوویت نوێژ بكه‌ی؟... خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت:[حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِينَ] (سورة البقرة: ٢٣٨),  واته‌ پارێزه‌ری له‌نوێژه‌كانتان و نوێژی عه‌سر بكه‌ن و گوێرِایه‌ڵی خوا بكه‌ن.
*ئایا ده‌زانیت نوێژ رِاسپارده‌ی پێغه‌مبه‌ره‌ (صلى الله عليه وسلم) له‌كاتێكدا دونیای به‌جێهێشت و وه‌فاتی كرد؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) له‌دوا هه‌ناسه‌كانی دا فه‌رمووی: {الصلاة, الصلاة, وما ملكت أيمانكم}, واته‌: نوێژ, نوێژ, وه‌ئاگاتان له‌جارییه‌كانتان بێت.
*ئایا ده‌زانیت نوێژ كلیلی هه‌موو چاكه‌یه‌كه‌؟... إبن القیم الجوزية (رِه‌حمه‌تی خوای لێ بێت) ده‌ڵێت: [الصلاة: مجلبة للرزق, حافظة للصحة, رافعة للأذى, طاردة للأدواء, مقوية للقلب, مبيضة للوجه, مفرحة للنفس, مذهبة للكسل, منشطة للجوارح, مملة للقوى, شارحة للصدر, مغذية للروح, مندرة للقلب, حافظة للنعمة, رافعة للنقمة, جالبة للبركة, مبعدة من الشيطان, مقربة من الرحمن], واته‌: (نوێژ: هۆی به‌ده‌ست هێنانی رِزقه‌, پارێزه‌ره‌ بۆ ته‌ندروستی, خراپه‌ دوور ده‌خاته‌وه‌, دوورخه‌ره‌وه‌ی ده‌رمانه‌, به‌هێزكه‌ره‌ بۆ دڵ, رِوخسار رِۆشن ده‌كاته‌وه‌, شادی هێنه‌ره‌ بۆ ده‌روون, ته‌مه‌ڵی له‌ناو ده‌بات, چست و چالاكی ده‌به‌خشێ, هێزو توانا به‌رده‌وام ده‌كا, سینه‌ فراوان ده‌كا, ئاوی پاكه‌ بۆ گیان, دڵ رِووناك ده‌كاته‌وه‌, پارێزه‌ره‌ بۆ نیعمه‌ت, دوورخه‌ره‌وه‌ی رِق و كینه‌یه‌, خۆشی و به‌خته‌وه‌ری ده‌هێنێت, دوورخه‌ره‌وه‌یه‌ له‌شه‌یتان ,و نزیك كه‌ره‌وه‌یه‌ له‌په‌روه‌ردگار).
*ئایا ده‌زانیت په‌روه‌ردگار حاشا ده‌كات له‌و كه‌سه‌ی كه‌واز له‌نوێژ دێنێت؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) ده‌فه‌رموێ:{لاتترك الصلاة متعمدا, فإنه من ترك الصلاة متعمدا فقد برئت منه ذمة الله ورسوله, أي ليس له عهد ولا أمان},  واته‌: واز مه‌هێنه‌ له‌نوێژ به‌ئه‌نقه‌ست, چونكه‌ هه‌ركه‌سێك به‌ئه‌نقه‌ست واز له‌نوێژ بهێنێت په‌یمان و به‌ڵێنی خواو پێغه‌مبه‌ره‌كه‌ی حاشای لێ ده‌كه‌ن, واته‌ نه‌په‌یمانی هه‌یه‌و نه‌پارێزه‌رو ئه‌مانه‌تی هه‌یه‌.
*ئایا ده‌زانیت ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌واز له‌نوێژ ده‌هێنێت پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) به‌بێ باوه‌رِ وه‌سفی ده‌كات؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) ده‌فه‌رموێ: {بين الرجل وبين الكفر ترك الصلاة}, واته‌: ئه‌وه‌ی له‌نێوان مرۆڤ و بێ باوه‌رِدایه‌ وازهێنانه‌ له‌نوێژكردن.
*ئایا ده‌زانیت ئه‌و كه‌سه‌ی نوێژ نه‌كات ژنی بۆ ماره‌ناكه‌ن, وه‌عه‌قدكردنی له‌سه‌ر هه‌ر ئافره‌تێكی موسڵمانی نوێژكه‌ر پرِوپووچ (باطل)ه‌؟
*ئایا ده‌زانیت كه‌سی نوێژنه‌كه‌ر ئه‌گه‌ر بمرێت له‌گۆرِستانی موسڵمانان ناینێژن؟
*ئایا ده‌زانیت كه‌سی نوێژنه‌كه‌ر به‌چ جۆرێك سزا ده‌درێت له‌گۆرِه‌كه‌ی؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) ده‌فه‌رموێ: {أتينا على رجل مضطجع, وإذا أخر قائم عليه بصخرة, وإذا هو يهوى بالصخرة لرأسه فيثلغ رأسه _أي يشدخه_ فيتدهده الحجر_ أي يتدحرج_ فيأخذه فلا يرجع أليه حتى يصبح رأسه كما كان, ثم يعود عليه فيفعل به مثل مافعل مرة الأولى, فقلت: سبحان! ماهذان؟ قال جبريل عليه السلام (... إنه الرجل ينام عن الصلاة المكتوبة...)}, واته‌: گه‌شتین به‌پیاوێكی پاڵ كه‌وتوو, وه‌پیاوێكی دی به‌ردێكی به‌ده‌سته‌وه‌ بوو وه‌ستابوو له‌سه‌ری, به‌رده‌كه‌ی فرِێ ده‌دا بۆ سه‌ری, وه‌سه‌ری ده‌شكاندو ده‌یقرنجاند, تا به‌رده‌كه‌ی هه‌ڵده‌گرده‌وه‌ سه‌ری وه‌ك پێشتری لێ ده‌هاته‌وه‌و چاك ده‌بووه‌وه‌, پاشان وه‌ك جاری پێشوو به‌رده‌كه‌ی ده‌دا له‌سه‌ری, وتم: سبحان الله! ئه‌م دووانه‌ كێن؟ جبریل رِه‌زای خوای لێ بێت, ووتی: ئه‌وه‌ ئه‌و پیاوه‌یه‌ كه‌له‌كاتی نوێژی فه‌رزدا ده‌خه‌وێت.
*ئایا ده‌زانیت یه‌كه‌م شت كه‌لێپرسینه‌وه‌ ده‌كرێیت له‌سه‌ری نوێژه‌؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) ده‌فه‌رموێ:  {أول مايحاسب عليه العبد يوم القيامة عن الصلاة, فإن صلحت, صلح سائر عمله, وإن فسدت, فسد سائر عمله},  واته‌: یه‌كه‌م شت كه‌به‌نده‌ لێپرسینه‌وه‌ی له‌سه‌ر ده‌كرێ له‌رِۆژی قیامه‌تدا نوێژه‌, ئه‌گه‌ر باش بوو ئه‌وا هه‌موو كرده‌وه‌كانی تری باش ده‌بێت, وه‌ئه‌گه‌ر خراپ بوو ئه‌وا هه‌موو كرده‌وه‌كانی تری خراپ ده‌بێت.
*ئایا نوێژنه‌كه‌ر له‌رِۆژی قیامه‌تدا له‌گه‌ڵ فیرعه‌ون حه‌شر ده‌كرێ؟... پێغه‌مبه‌ر (صلى الله عليه وسلم) ده‌فه‌رموێ: {من حافظ عليها _أي الصلاة_ كانت له نور وبرهانا يوم القيامة مع قارون وفرعون وهامان وأبي بن خلف} واته‌: هه‌ركه‌س پارێزگاری لێ بكات و به‌باشی ئه‌نجامی بدات, واته‌ نوێژ له‌رِۆژی قیامه‌تدا رِووناكی و به‌ڵگه‌ی پێیه‌, وه‌ئه‌وه‌ی پارێزگاری لێ نه‌كات نه‌رِووناكی و نه‌به‌ڵگه‌ی پێیه‌ وه‌نه‌ده‌ربازبوون, وه‌له‌رِۆژی قیامه‌تدا له‌گه‌ڵ قارون و فیرعه‌ون و هامان و ابی بن خلف ده‌بێ.
*ئایا ده‌زانیت كه‌نوێژنه‌كه‌ر له‌گه‌ڵ تاوانباران له‌دۆزه‌خدایه‌؟... خوای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت: [ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِينَةٌ* إِلَّا أَصْحَابَ الْيَمِينِ* فِي جَنَّاتٍ يَتَسَاءلُونَ* عَنِ الْمُجْرِمِينَ* مَا سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ* قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ] (سورة المدثر: ٣٨_٤٣),  واته‌:هه‌موو كه‌سێك به‌رپرسه‌ له‌كرده‌وه‌كانی یان له‌وه‌ی ئه‌نجامی ده‌دا ته‌نها خه‌ڵكی (یمین)'١' نه‌بێت, له‌به‌هه‌شتدان پرسیار له‌تاوانباران ده‌كه‌ن چی ئێوه‌ی هێناوه‌ بۆ (سقر)'٢' ووتیان له‌نوێژكه‌ران نه‌بووین.
دوای ئه‌مه‌ هه‌مووی.. له‌به‌رچی نوێژناكه‌ی؟!
خۆت سه‌ربه‌ستی چی هه‌ڵده‌بژێری, یان رِێگای رِه‌حمان یان رِێگای شه‌یتان.
[/size]

[size=24]چه‌ند وشه‌یه‌ك دڵه‌کان ئه‌هه‌ژێنن!!!
چه‌ند وشه‌یه‌ك که‌ پێك هاتوون له‌ چه‌ند پیتێ، به‌ڵام پڕواتا! ‌ئه‌و پیتانه‌ چه‌ند وشه‌یه‌ك پێك ده‌هێنن که‌ دڵه‌کان ده‌‌هه‌ژێنن، هه‌ست و بیره‌کان ده‌وه‌ستێنن، کۆتایی به‌ ئاواته‌کان دێنن! دۆست و یاران له‌یه‌ك ده‌که‌ن، دڵی دایکان ئه‌ترسێنن، ناوی خۆشه‌ویستان ئه‌سووتێنن، کۆتایی دێنن به‌ واتای ژیان.
ئه‌پرسی چین و کامانه‌ن؟!
(مه‌رگ، مرد، مردوو، گۆڕ، نه‌شر، حه‌شر، به‌یان)
ئه‌م وشانه‌ پێکهاتووی چه‌ند وشه‌یه‌کن به‌ بینیان زۆر ئاسانن به‌ڵام به‌ ڕوودانیان دڵ حه‌یران وێڵ و شه‌یدا و سه‌رگه‌ردانه‌، چاوه‌کان به‌گریانن، ده‌سته‌کان ده‌سته‌وسانن!
ئه‌پرسی چۆن؟! ئه‌ڵێت که‌ی وایه‌!
بێ گومان به‌ ئه‌م وشانه‌ بۆ دڵانێکی زیندووه‌ بۆ که‌سانێك تێگه‌یشتووه‌!
ئه‌گه‌ر ده‌پرسیی مه‌رگ چییه‌؟
مه‌رگ
وشه‌یه‌کی زیندووه‌، که‌ هه‌واڵی میواندارییه‌کت پێ ئه‌دا هه‌ر هاتووه‌!
گه‌ر ڕازی بیت یا ناڕازی هه‌ر میوانته‌ هه‌ر ڕۆژێك دێت و هاتووه‌!
له‌ کاته‌که‌‌ی ئه‌پرسی؟
ده‌ته‌وێ کاتی بزانیت؟ دیاری نه‌کراوه.‌ هه‌رکاتێ هات، دێت. خۆی خاوه‌نبڕیاره‌!
بۆ کێ ئه‌بێت؟ بۆ هه‌موو ده‌سه‌ڵاتداران و بێده‌سه‌ڵاتان، بۆ سه‌ره‌تا و بۆ کۆتایی، بۆ باوه‌ڕدار و بێباوه‌ڕ!!! کۆتایی دێنێت و ناوه‌کان ده‌سڕێته‌وه‌.
ئه‌ی بۆ منیش؟
بێ گومان به‌ ڕۆژێك میوانته‌ ڕۆژێك له‌سه‌ر خاك بۆ ناو خاك ده‌تبات!
                                   
مرد
وشه‌یه‌که‌ هه‌واڵی له‌ ناوچوونی که‌سێکت پێ ئه‌دا؛ ئه‌و که‌سه‌ کێیه‌؟ دایکت، باوکت، برات، خوشکت، کوڕت، کچت، که‌ست، دۆستت، خۆت!
بۆ کوێ، به‌ره‌و کوێ؟
شوێنێکی نادیار، ماڵێکی تاریك، دنیایه‌کی سامناك، خاك و خۆڵ، گۆشه‌ی ته‌نیایی، له‌سه‌ر پشتی زه‌وی بۆ ناو تاریکییه‌کانی ناو زه‌وی؟
ئه‌ی ناوی چی لێ دێت؟
ناوی ئه‌که‌وێته‌ په‌ڕه‌ی ڕابردوو، وێنه‌کانی له‌ناو ئه‌لبوومی خه‌یاڵ هه‌ڵده‌گیرێت! هیچ فه‌رق ناکات ئه‌گه‌ر دوای چه‌ند ساڵێك بووبێت یان چه‌ند ساتێك!

مردوو
وشه‌یه‌که‌ دێته‌ به‌رگوێت. فڵان مرد و فڵان مرد. وشه‌یه‌که‌ گه‌ر خاوه‌نی مردووه‌که‌ بیت له‌سه‌ر شانت بۆ گۆڕستان به‌ڕێی ده‌که‌ی، گه‌ر هاوسێی بیت به‌دووی ده‌که‌ویت، گه‌ر دۆستی بیت چاوه‌کانت پڕفرمێسکه‌، گه‌ر نه‌یناسیت خۆ نه‌فسێکه‌ ئه‌ویش ده‌مرێت.
بۆ ئه‌بێ هه‌بێ؟
ئه‌جه‌لێکه‌ و کۆتایییه‌ و ئه‌بێ هه‌بێ له‌ دونیادا. به‌ره‌و جێگای وه‌ڵامێك ئاماده‌ی بۆیی؟ چی له‌پاش دێت؟ بۆ کوێ ده‌ڕوات؟ ئه‌ی له‌ کوێ بووم؟

گۆڕ
ماڵێکی ته‌سك و تاریکه‌، ترووسکایی له‌ناویدا هه‌گیز نییه. ترسناکه‌ و تۆقێنه‌ره‌. به‌ بینینی ئاواته‌کان وه‌ك گه‌ڵاڕێزان یه‌ك به‌دوای یه‌ك ئه‌وه‌رێنێ.
چ چاڵێکه‌ چ ته‌سکوتروسك، ئێسكوپرووسك به‌ناو یه‌کدا ده‌ئاڵێنێت، ئه‌یشێوێنێت، پێستی نه‌رم و ڕووی جوانی تۆ ئه‌هاژێنێت، بۆنی مسك و عه‌تر و گۆڵاو ئه‌گۆڕێنێت، بۆگه‌ن ده‌بێت.
منیش ده‌چم؟
بێ گومان به‌ کاروانێکه‌ و ڕێگا‌که‌ی ئه‌و‌ هه‌ر له‌ڕێته‌؟ زۆری بردوو و زۆریش ده‌با‌، ماندوونه‌ناس چاونه‌نوستوو هه‌گبه‌ی پێیه‌.
ئه‌ی ناپرسی منیش له‌وێم؟ ئه‌ی ناپرسی کار و کردارم له‌ کوێیه‌؟ ئه‌ی ناپرسی وتم چی بوو له‌گه‌ڵ کێ بووم، جا چیم پێیه‌؟ ئه‌وه‌ گۆڕه‌ و ماڵی تۆ و منی لێیه‌!

نه‌شر (هه‌ڵسانه‌وه‌)
سه‌رده‌مێکی نادیار و چاوه‌ڕوانه. ئه‌وه‌ی له‌ناو خاكه‌که‌دا وا میوانه‌ له‌ سه‌ره‌تادا تا کۆتایی گشت به‌ یه‌ك ده‌نگ نه‌شر و حه‌شر و ڕاوه‌ستانه‌.
به‌عوریانی، وه‌ک سه‌ره‌تای له‌دایکبوون و په‌یمانه‌. قوڕپێوانه‌ و هاتوهاوار، نامه‌ی ئه‌عمال به‌ده‌ستمانه‌! کام ده‌ستمانه؟

حه‌شر
ڕێگایه‌ دووره‌، ساتێکی سه‌خت و مه‌رگه‌ساته.‌ مه‌رگیش له‌ ئاستی په‌شیمانه. چ ده‌شتێکه،‌ بۆ لای کێیه‌؟ کام حساب و کام کیتابه‌؟ له‌پاش ئه‌وه‌ ئه‌ی بۆ کوێیه‌، ئه‌ی بۆ کوێیه‌؟
ئه‌ی که‌سوکار؟
بڕۆ داماو، نه‌فسی نه‌فسی، باوك بۆ خۆی، دایك بۆ خۆی، منداڵ بۆ خۆی، خێزان بۆ خۆی، هه‌رکه‌س بۆ خۆی.

به‌یان
کاتێكی گرانه‌، ڕۆژێکی درێژ، که‌ درێژایی په‌نجاهه‌زار ساڵه‌. ئه‌وه‌ستی له‌وێ، ماندووبوون داڵده‌ت نادا. تونێتی! شوێنێکی بێئاوه‌. ژێر سێبه‌رێك! بۆی مه‌گه‌ڕێ ئه‌گه‌ر سێبه‌ری خوات نه‌بێ؟ تین و تیژی تیشکی خۆر له‌سه‌ر سه‌رت توند ئه‌بێت ئه‌وه‌نده‌ی میلێ. میلێك، ئاره‌ق چاوه‌کانت هه‌ڵده‌کۆڵێ و خه‌رقت ده‌کات. هه‌تا ئه‌ژنۆ یان که‌مه‌رت یان بۆ گه‌ردن یان بینه‌قاقات هه‌ڵده‌کات. تونێتی قوڕگت ده‌گرێت، هاتوهاوار ناو گوێکانتان پڕ ده‌کات.

هه‌ورازێکت وا له‌پێشه‌ ڕێگای تریش ده‌ست ناکه‌وێ
ئه‌و دیو نه‌بینی چاوه‌ڕێته‌ ئاخۆ که‌ی ده‌گه‌یته‌ ئه‌وێ
سه‌رفراز و براوه‌ی گه‌ر توێژوت بۆ پێچابێته‌وه‌!
داماویش خۆیت کاتێ ده‌گه‌ی هه‌بگه‌ی به‌تاڵت ده‌رکه‌وێ

[/size]

[size=24]
ڕؤژی یه‌که‌م
هه‌مووی بریتییه‌ له‌خواردنی میوه‌ (سێو ، پرترقاڵ ، شوتی ، کاڵه‌ک ، کێوی، هه‌رمێ، ترێ ، .....هتد)،
جگه‌ له‌ میوه‌ی مۆز، ئاره‌زوی خۆته‌ چه‌ند و چی میوه‌یه‌ک ئه‌خۆیت، به‌ڵام ئه‌گه‌ر شوتی بێت زۆر باشتره‌ وه‌ زیاتر کێشت داده‌به‌زێت،به‌نزیکی 1.5کیلۆ زیاتر داتده‌به‌زێنێت.

ڕۆژی دووه‌م
بریتییه‌ له‌ خواردنی سه‌وزه‌واته‌کان (سه‌وزه‌، که‌له‌رم، قارچک، گێزه‌ر، تور ، بیبه‌ر ، خه‌یار ، باینجان، کاهوو، قه‌رنابیت، کروگی....هتد) ئه‌توانیت تا مڕ ئه‌بیت له‌هه‌موو جۆره‌کان بخۆیت یان به‌کاڵی یان به‌ کوڵاوی، چه‌ند ده‌خۆیت ئاساییه‌،وه‌ئه‌گه‌ر حه‌زیشت کرد ئه‌توانیت به‌یانییه‌که‌ی به‌ خواردنی دوو په‌تاته‌ ده‌ست پێ بکه‌یت تا ئه‌وه‌ی زۆر برسیت نه‌بێت، به‌ که‌مێ که‌ره‌ یان به‌ ڕۆنه‌ سورت کردبێته‌وه‌

ڕۆژی سێهه‌م
ئه‌مڕۆ تێکه‌ڵی میوه‌ و سه‌وزه‌، چه‌ند و چی ئاره‌زووی خۆته‌ به‌ڵام ئه‌مڕۆ په‌تاته‌ ناخۆین و مۆز هێشتا ڕێگه‌ پێنه‌دراوه‌.

ڕۆژی چوره‌م
ئه‌مڕۆ شیر و مۆز ئه‌خۆیت، تا8مۆز ئه‌توانیت بخۆی وه‌ 3 په‌رداخ شیر بخۆه‌ووه‌، وه‌ ئه‌توانیت سوپێکی تایبه‌ت له‌گه‌ڵ بخۆیت به‌ڵام به‌که‌می.

ڕۆژی پێنجه‌م
ئه‌مڕۆ وه‌کو جه‌ژن وایه‌ ،ئه‌توانیت گۆشتی ئاژه‌ڵ بخۆیت له‌گه‌ڵ ته‌ماته‌، دووجار گۆشت ئه‌خۆیت هه‌ر یه‌کێکیان نزیکی چاره‌کی کیلۆیه‌ک 1/4 (ڕوبعه‌ کیلۆیه‌ک)،وه‌له‌گه‌ڵ 6ته‌ماته‌،به‌ڵام ئه‌مڕۆ ئه‌بێت ئاو زیاتر بخۆی به‌بری3 په‌رداخ زیاتر چونکه‌ مادده‌ی ترشی یوریک له‌له‌شتا دروست بووه‌ به‌هۆی گۆشته‌ که‌وه‌ به‌هۆی ئه‌و ئاوه‌ی فڕێی ئه‌یه‌یته‌ده‌ره‌وه‌.

ڕۆژی شه‌شه‌م
ئه‌مڕۆ دیسانه‌وه‌ خواردنی گۆشته‌ له‌گه‌ڵ سه‌وزه‌،به‌دڵی خۆت چه‌ندت خوارد و توانیت بیخۆ،
                           
ڕۆژی حه‌وته‌م
بریتییه‌ له‌ خواردنی برنجی قاوه‌ی له‌گه‌ڵ شه‌رربه‌تی میوه‌ و سه‌وزه‌.
به‌یانی که‌ هه‌ستایت خۆت بکێشه‌ چونکه‌ 5-7کیلۆ دابه‌زیویت. ئه‌گه‌ر ئاره‌زوی زیاتر دابه‌زین ئه‌که‌یت ئه‌م به‌رنامه‌یه‌ دووباره‌ بکه‌ره‌وه‌،

سوپێکی تایبه‌ت:
ئه‌م سوپه‌ بۆئه‌وه‌ دانراوه‌ که‌ له‌ڕۆژه‌کاندا به‌ئاره‌زوی دڵی خۆت لێی بخۆی، بۆئه‌وه‌ی زۆر هه‌ست به‌ ماندوویه‌تی نه‌که‌یت،3/4ی لیترێک ئاو (واته‌ 750مل)شه‌ش پیاز، دووبیبه‌ری سه‌وز، ته‌ماته‌یه‌ک، که‌له‌رمێک، ده‌سکێک که‌ره‌وز، 4کیس له‌ سوپی پیاز، له‌گه‌ڵ داوده‌رمان که‌ خۆت حه‌زت لێیه‌تی.
هه‌وڵ بده‌ له‌خواردنه‌ پاقله‌مه‌نییه‌کان به‌دوور به‌ چونکه‌ ووزه‌ی و کالۆریزۆریان تیادای[/size]