[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=9WF0F5Tz7k0[/youtube]
تۆ له ژوورهوه نیت. تكایه بچۆژوورهوه یان خۆت تۆمار بكه.
گرنگ!
بەخێربێیت، جگە لەم چەند بەشەی خوارەوە سەرجەم بەشەكانی یانەمان بە مەبەستی چاككاری شاردۆتەوە! لەماوەیەكی نزیكدا یانە بەتەواوی بابەتەكانی خۆی لە 2008ی ساڵی دامەزراندنیەوە تاكو ئێستا دەكەوێتە كار. [٢٠٢٣\٢\١٥]
هه‌ڵبژاردنه‌كانی گه‌ڕان (په‌ڕه‌ی 2 له 2)
یانەی سەرهەنگ موحسین » پهیامهكانی ره‌زوان
په‌یام دۆزرایه‌وه [ 43 بۆ 68 له 68 ]
43 2013-05-14 03:46:45
بابه‌ت: مامۆستایه‌ك كه زۆرم خۆشده‌وێ هیچ لایه‌نێك نیه (مسولمان)ه (1 وه‌ڵام, نووسراو له ڤیدیۆی ئایینی)
44 2013-05-14 03:13:36
وه‌ڵام: به‌ڵگه‌ی كه‌رامه‌ت له قورئانی پیرۆزو له فه‌رمووده‌ی صحیح (8 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
ئاساییه بوراوی تۆ چاوی منی برا گه‌وره‌ی منی وه ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی كه پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم) به ئیمامی عمر(رضي الله عنه) ی وتوه پاش من كه پێغه‌مبه‌رێك هه‌بوایه دوای من ئه‌تۆ ئه‌بووی ))))) ئه‌وا براكه‌م من ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی كه ئیمامی عمر پیاوێكی گه‌وره‌و به‌رێزه هێناومه‌ته‌وه وه منیش له مامۆستایه‌كم گوێ لێبووه جا ئه‌وه كێشه نیه چونكه من به نموونه هێناومه‌ته‌وه كه ئیمامی عمر (رضي الله عنه) گه‌وره‌و به‌رێز بووه كه‌واته ئه‌گه‌ر ئیمامی ابو بكر(رضي الله عنه)بێت یان امامی عمر (رضي الله عنه) ئه‌وا هیچ كێشه نیه چونكه هه‌روه‌كو وتم من به‌ه نموونه‌ی ئه‌وه‌م هێناوه‌ته‌و كه پیاوێكی گه‌وره‌و به‌رێزبووه ئه‌گه‌ر هه‌له‌ش بێت داوا له خوا ده‌كه‌م بمبه‌خشێت
45 2013-05-13 20:48:46
وه‌ڵام: به‌ڵگه‌ی كه‌رامه‌ت له قورئانی پیرۆزو له فه‌رمووده‌ی صحیح (8 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
من نه صۆفیم نه سلفی نه مدخلی------- به‌لكو (مسولمانم)به‌نده‌ی خودا---------وه ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی كه ده‌لێی نازانم جوتبوون له دووری800كیلۆمه‌ترو نازانم چوچو چ من باوه‌رم به‌م شتانه نیه وه زۆرم رك له شێخ ده‌بێته‌وه به‌لكو ئه‌گه‌ر كه‌سێكی به‌نده خوا بێ و تاعه‌ت و عیباداتی زۆربێ من خۆشم ده‌وێ و علم و زانستی لێ وه‌رده‌گرم جا ئه‌و كه‌سه با نزمترین پلی هه‌بێ من قورئان و پێغه‌مبه‌رم به‌سه گوێرایه‌لیم بكه‌ن بۆ رێگای راست و دروست
46 2013-05-13 20:42:26
وه‌ڵام: بیدعه به‌ربڵاوه‌کانی ناو کۆمه‌ڵگا . (9 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
ئه‌گه‌ر به‌لگه بێنم باوه‌ر ده‌كه‌ی و واز له سلفیه‌ت و صۆفی و وه‌هابی و مه‌دخلی و ئه‌وشتانه ده‌ینی؟؟؟؟
47 2013-05-13 00:49:34
وه‌ڵام: بیدعه به‌ربڵاوه‌کانی ناو کۆمه‌ڵگا . (9 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
زیكری الله الله - دروسته ---به‌به‌لگه‌ی قورئان و فه‌رمووده‌ی صحیح و قسه‌ی جه‌ند زانایه‌كیش گه‌ر ده‌لێی با سه‌رجه‌م به‌لگه‌كان بێنم جا چ ئایه‌ت چ فه‌رمووده چ قسه‌ی زانا به‌لگه‌ی زۆرمان لایه ده‌رباره‌ی ئه‌م زیكره گه‌وره كه زیكری الله الله
48 2013-05-12 22:41:32
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
باشه بابه‌ته‌كه بخوێنه‌وه ئه‌و كات ده‌زانی حه‌دیس له‌باره‌یه‌وه هاتووه یان نا
49 2013-05-12 22:36:40
وه‌ڵام: به‌ڵگه‌ی كه‌رامه‌ت له قورئانی پیرۆزو له فه‌رمووده‌ی صحیح (8 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
سه‌ره‌تا من ئه‌و به‌لگانه‌م بۆ شێخ و مورید و ئه‌م شتانه نه‌هێناوه‌ته‌وه به‌لكو بۆ ئێوه‌یه كه هه‌ر باوه‌رتان پێ نیه وه خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ ئه‌ولیایان دۆستی منن منیش دۆستی وانم تۆ ده‌لێی بۆ شێخت هێناوه‌ته‌وه به‌لام وانیه من بۆ ئه‌وه‌م هێناوه‌ته‌وه كه هه‌موو كه‌سێكی سالح به یارمه‌تی خوداكه‌ی خۆی ده‌توانێ كه‌رامه‌تێك بكات یاخود بڵێین كه‌رامه‌تی هه‌یه -------- هه‌ر له‌خۆته‌وه قسه‌مه‌كه چونكه تۆ خۆت به شوێنكه‌وته‌ی قورئان و سونه‌ت داده‌نێیت نابێت هه‌ر له خۆته‌وه قسه بكه‌ی و بلێی خۆی كردۆته ئه‌ندام بۆ بلاو كردنه‌وه‌ی صۆفی و نازانم چوچوچ --------------- سبحان الله هذا بهتان كبیر -------- من مسولمانم نه‌ك (سلفی و صۆفی و ده‌روێ و نازانم چوچوچ ) به‌لام كامه به‌لگه‌ی به قوه‌ت بێت بۆخۆم ده‌یهێنم و كاری پێ ده‌كه‌م جا هه‌ندێك شت هه‌یه سلفیه‌كان به‌لگه‌یان به هێزتره وه‌هه‌ندێ صۆفی به‌لگه‌یان به هێزه ----- وه من هه‌ر بابه‌تێكم دانابێت به‌س به به‌لگه بووه‌و تا ئێستا نه‌تتوانیوه وه‌لامی هیچیان به‌یته‌وه بۆیه وا قه‌له‌ق بووی
50 2013-05-12 03:26:31
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
وه من وتاری ره‌مه‌زانم به نموونه‌یه‌ك هێنابۆوه ده سه‌یر بیدعیه‌كانتان- یه‌كه‌م
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
يه‌كه‌م:كوَكردنه‌وه‌ى خه‌لَكى له‌سه‌ريه‌ك ئيمامى ته‌نها بۆَشه‌ونويَژله‌پاش نوێژى ته‌رِاويح له‌هه‌ردومزگه‌وتى مه‌ككه‌ومه‌دينه‌دا.
دووه‌م:كوَكردنه‌وه‌ى خه‌لَكى له‌ناومزگه‌وته كانداله‌شه‌وانى قه‌دردا.
سيَيه‌م:خويَندنى دوعاى خه‌تمى قورِئان له نويَژى ته‌رِاويح وشه‌ونويَژدا.
چواره‌م:درێژكردنه‌وه‌ى دوعاى قنوت،كه ماييه‌ى ئازاره بوَموسولَمانان.
پێنجه‌م:هاواركردنى بانگ بيَژله‌هه‌ردوومزگه‌وتى مه‌ككه‌ومه‌دينه‌دابه‌وه‌ى(صلاة القيام أثابكم الله)ئه‌م وته‌يه‌كه‌ى وته‌ى پێغه‌مبه‌ر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)وهاوه‌لاَنێتی!!!
شه‌شه‌م:تايبه‌ت كردنى شه‌وى27و29ى مانگى رِه‌مه‌زان به‌خه‌تمى قورِئانه‌وه .
حه‌وته‌م: دابه‌ش كردنى ته‌وحيدبوَسيَبه ش(توحيدي ئولوهيه‌ت وتوحيدى رِوبوبيه‌ت وتوحيدى أسماء وصفات)ئايائه‌مه‌حه ديسه؟؟؟ياخودفه‌رمايشتى كام له‌هاوه‌لاَنى پێغه‌مبه‌ر(صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)وپێشينه‌باشه‌كانه؟؟؟
هه‌شته‌م:دانانى ئه‌وهه‌مووبنكه‌وباره‌گا يانه‌ى كه‌ئه‌مربه‌چاكه‌ونه‌هى له‌خراپه‌ده‌كه‌ن له‌گه‌لَ دانانى ئه‌وهه‌مووزانكوَئيسلاميا نه‌له سعوديه‌له‌جيهانى ئيسلاميدا.
نوَيه‌م: گيَرِانى ئاهه‌نگى هه‌فتانه‌وسالاَنه‌كه له سعوديه‌داده‌كرىَ وه‌هه‌مووسه‌ركده‌كانى به ناوسه‌له‌فيه‌ت ئاماده‌ى ده‌بن وفتواى دروستييان له‌سه‌رداوه،له‌گه‌لَ ئه‌وه‌شدائاهه نگه‌كه‌يان له‌سه‌رزيكروفيكرومه‌عريفه‌ت نيه،به‌لَكوكلتوريَكى بوَگه‌نى ده‌مارگيرى عه‌ره‌بيه،هه‌روه‌ك ده‌بينين له‌شاشه‌ى ته‌له‌فيزوَنه‌كانه‌وه-كه‌هه‌رخه‌ريكى شمشيَربادان وقاوه‌خواردنن،له‌گه‌لَ ئه‌مه‌يشدائيَوه‌به ماموَستاوشه‌رع دانه‌ريان ده‌زانن وفتواكانيان بلاَوده‌كه‌نه‌وه،وه‌زۆله‌زانايانى باوه‌رِپێكراوى ئوممه‌تى ئيسلاميش كه‌داهيَنه‌رى داهيَنراوه‌باشه كانن له‌سه‌ربنه‌ماى قورِئان وسوننه‌ت وه‌هابیه‌كان توَمه‌ت باريان ده‌كه‌ن به‌گومرِاوونه‌زان!!!
ئه‌مه‌ش يه‌كيَكه‌له‌نيشانه‌كانى ئاخرزه‌مان كه پێغه‌مبه‌ر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)ده‌فه‌رمويَت ولعن آخر هذه الأمة أولها فليرتقبوا عند ذلك ريحا حمراء أو خسفا ومسخا)
رواه الترمذي .واته:هه‌ركاتىَ كوَتايى ئه‌م ئوممه‌ته نه‌فره‌تيان كردله‌پێشينه‌باشه‌كانى خوَيان، چاوه‌رِيَى باى غه‌زه‌ب وداچونى زه‌وي و بوون به‌مه‌يمون بكه‌ن.
ئه‌مانه‌وچه‌ندانى تركه‌ليَره‌داناتوانين ئه ژماريان بكه‌ين ئايائه‌مانه‌ناوئه‌نيَن چى؟ئه‌گه‌رناويان ده‌نيَن به‌سوننه‌ت وه‌ك رِون وئاشكرايه‌ئه‌م كردارانه له سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلم)نه‌بووه! وه‌كارى هاوه‌لاَن وپێشينه‌باشه كانيش نه‌بووه.وه‌ئه‌گه‌رناوي ان ده‌به‌ن به‌بيدعه‌ى حه‌سه‌نه‌ئه‌وه‌چه‌وانه ى بوَچون وياساكانى خوتانه،چونكه‌ئيَوه‌ده لَيَن(أن العبادات توقيفية)واته‌هه‌مووخواپه‌رستييه‌ك پێغه‌مبه‌ر (ص)وهاوه‌لاَنى نه‌يان كردبيَت ئه وه‌كاريَكى خراپ وبيدعه‌يَكى سه‌ييئه‌يه.ئيَمه‌ش به وه‌هابیه‌كان ده‌لێین كىێ فه‌رمانى پێَ كردن به‌وهه‌مووداهيَنراوه‌ى خوَتان؟؟؟ئه‌مه‌يش ده‌رى ده‌خات كه وه‌هابیه‌كان له‌وموفتيانه‌ى ئاخرزه‌مانن كه‌به هه‌واوئاره‌زوى خوَیان فتواده‌ده‌ن خوَيشیان وخه‌لَكيش گومرِاده‌كه‌ن >:/
51 2013-05-12 03:22:26
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
بابه‌ته‌كه‌ت نه‌خوێندۆته‌وه ؟؟؟؟؟؟ باششششششششششه له قیامه‌ت ئه‌گه‌ر خودای گه‌وره پیی فه‌رمووی بۆ خه‌لكت گومرا ده‌كرد و له‌سه‌ر رێی راستت لاده‌بردن ؟؟؟ تۆش نه‌لێی كه‌س ئاگاداری نه‌كردومه‌ته‌وه ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------وه لێره‌وه خالی لاوازی ئێوه‌م دیته‌وه كه به‌س خۆتان پێ راسته‌و به‌لگه قبول ناكه‌ن و زۆر به تعصب انه له‌ناو مه‌سه‌له‌كان دا ده‌دوێن -------------------------------- وه ئه‌گه‌ر كه‌سێك خۆی به مسولمان بزانێت ئه‌گه‌ر ویستی له خودا نزیك ببێته‌وه ئه‌وا ده‌بێت له ئێوه دووربكه‌وێته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی له خودا نزیك ببێته‌وه------------------------------- وه تۆ ئه‌م نه‌وعه ئه‌ده‌یه‌ت له مامۆستاكه‌ته‌وه بۆ ماوه‌ته‌وه كه ده‌لێ پێغه‌مبه‌ر ((نه‌یوێراوه)) سه‌ره‌تا ئاینی پیرۆزی ئیسلام به ئاشكرایی رابگه‌یه‌نێ --------------------------------------------
52 2013-05-11 20:32:10
وه‌ڵام: به‌ڵگه‌ی كه‌رامه‌ت له قورئانی پیرۆزو له فه‌رمووده‌ی صحیح (8 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
ببوره به‌رێز روونتر قسه بكه نازانم چی ده‌لێی
53 2013-05-11 00:45:44
وه‌ڵام: توێژینەوەیەك دەربارەی تەسبیحاتی پێش نویژو پاش نوێژ-وه‌لامێكیش بۆ سلفی (4 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
به‌لێ ---- به‌سه‌ر چاو ---------- زۆر سوباس بۆ ئاگاداریه‌كه‌ت خودا باداشتت بداته‌وه
54 2013-05-10 19:32:37
وه‌ڵام: توێژینەوەیەك دەربارەی تەسبیحاتی پێش نویژو پاش نوێژ-وه‌لامێكیش بۆ سلفی (4 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
فەرمودەی حەوتەم:
فەرمودەیەكە كە إمامی طه بەرانی لە كتێبی (المعجم الكبیر)، وإمامی بەیهەقی لە كتێبی (شعب الإیمان)، وأبوبكركوڕی خەللال حەنبەلی[13] لە كتێبی (القرا‌وە عندالقبور) ڕوایەتیان كردوە.
491 – وَحَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بن إِسْحَاقَ التُّسْتَرِيُّ، حَدَّثَنَا عَلِيُّ بن بَحْرٍ، قَالُوا: حَدَّثَنَا مُبَشِّرُ بن إِسْمَاعِيلَ، حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بن الْعَلاءِ بن اللَّجْلاجِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: قَالَ لِي أَبِي:”يَا بنيَّ، إِذَا أَنَا مُتُّ فَأَلْحِدْنِي، فَإِذَا وَضَعْتَنِي فِي لَحْدِي، فَقُلْ: بِسْمِ اللَّهِ وَعَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ، ثُمَّ سِنَّ عَلَيَّ الثَّرَى سِنًّا، ثُمَّ اقْرَأْ عِنْدَ رَأْسِي بِفَاتِحَةِ الْبَقَرَةِ، وَخَاتِمَتِهَا، فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ ذَلِكَ”.[14]
واتەی فەرمودەكە: بۆی گێڕاوینەتەوە حسین كوڕی إسحاق توستەری، فەرمووی بۆی گێڕاوینەتەوە علی كوڕی بەحر فەرموویان بۆی گێڕاوینەتەوە موبەشیری كوڕی إسماعیل فەرمووی بۆی گێڕامەوە عبدالرحمانی كوڕی عەلای كوڕی لەجلاج فەرمووی: باوكم (عەلای كوڕی لەجلاج )پێی وتم: ئەی كوڕم، هەر كاتێ مردم خۆت بمخەڕە گۆڕەوە، هەركاتێ داتنام لە ناو گۆڕەكە، بڵێ: بِسْمِ اللَّهِ ۆعَڵی مِلةِ رَسُولِ اللَّهِ (واتە بەناوی خودا ولەسەر میللەت ئۆمەتی پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم)،دواتر خۆل بكە بەر سەرمدا، دواتر بخوێنە لەسەر سەرم سەرەتای سورەتی بەقەرە وكۆتاییەكەی، چونكە بەڕاستی من لە پێغەمبەری خوداوەh ئەوەم بیستوە
خاوەنی كتێبی (مجمع الزوائد ومنبع الفوائد) نور الدین علی بن أبی بكر هەیپه می دەفەرموێت: رواه الطبرانی فی الكبیر ورجاله موثقون.واتە: ڕوایەتی كردوە گه بەرانی لە كبیردا، وە پیاوەكاننی سەنەدەكە هەموو باوەڕبێكراون وخاوەن سیقەن. [15]
وە ئەم فەرموودەیە إمامی سیوطی لە (الدر المنثور)، وە أبو محمد الحنفی الزیلعی لە(نصب الرایە لأحادیث الهدایە)، وە إبن حجرالعسقلانی لە(تلخیص الحبیر فی أحادیث الرافعی الكبیر)، وە إبن عساكر لە(تأریخ دمشق)، وە عبد الرؤوف المناوی لە (فیض القدیر شرح الجامع الصغیر)، وە (محمد علی محمد شەوكانی) كە سەلەفیەكان بڕوایان پێیە لە دووجێگەدا لە (نیل الأوطار) وە غەیری ئەمانیش باسیان كردوە وەكو دەلیل وبەڵگە.
فەموودەكەی ترلە إبن عمر وە رضی الله عنهما
إمامی طه بەرانی لە كتێبی (المعجم الكبیر) ژ13613،وإمامی بەیهەقی لە كتێبی (شعب الإیمان)ژ8986 ڕوایەتیان كردوە.
13613 – حدَّثَنَا أَبُو شُعَيْبٍ الْحَرَّانِيُّ , حَدَّثَنَا يَحْيَى بن عَبْدِ اللَّهِ الْبَابْلُتِّيُّ , حَدَّثَنَا أَيُّوبُ بن نَهِيكٍ , قَالَ: سَمِعْتُ عَطَاءَ بن أَبِي رَبَاحٍ , يَقُولُ: سَمِعْتُ ابْنَ عُمَرَ , يَقُولُ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ , يَقُولُ:إِذَا مَاتَ أَحَدُكُمْ فَلا تَحْبِسُوهُ , وَأَسْرِعُوا بِهِ إِلَى قَبْرِهِ , وَلْيُقْرَأْ عِنْدَ رَأْسِهِ بِفَاتِحَةِ الْكِتَابِ , وَعِنْدَ رِجْلَيْهِ بِخَاتِمَةِ الْبَقَرَةِ فِي قَبْرِهِ[16].
واتە:بۆی گێڕاوینەتەوە أبو شوعەیبی حەڕانی فەرمووی بۆی گێڕاوینەتەوە یحیی كوڕی عبدالله بابلوتی فەرمووی بۆی گێڕاوینەتەوە أیوب كوڕی نەهیك فەرمووی:گوێم لێبوو عطای كوڕی أبو ڕەباح فەرمووی: گوێم لێبوو إبن عمر(عبدالله كوڕی حەزرەتی عومەر رَضِێ اللَّهُ عَنْهُمَا) فەرمووی: گوێم لێبوو پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرمووی: ئەگەر یەكێكتان مرد ڕایمەگرن, وە پەلەی پێ بكەن بۆ لە گۆڕنانی، وە لەسەر ڕاسەری با سەرتای پەڕتووك (واتە:سورەتی فاتیحە) بخوێندرێت، وە لە لای دوو قاچیەوە كۆتایی سورەتی بەقەرە لەناو قەبرەكەیدا(واتە كەخرایە گۆڕەوە).
َئەم فەرموودەیە هەندێ لە زانایان دەڵێن:لاوازە، وەهەندێكی تر دەفەرموون: وەستاوە لەسەر إبن عمر قسەی ئەوە، بەڵام إبن حجرالعسقلانی لە كتێبی (الفتح الباری/ج4/ص) دەفەرمێت:أَخْرَجَهُ الطَّبَرَانِیّ بِإِسْنَادٍ حَسَن. واتە: إمامی طه بەرانی ئەم حەدیسەی ڕوایەت كردوە بە سەنەدێكی پەسەند {حسن}(واتە: پیاوانی ڕوایەتكەران پەسەندن). دیارە كە إبن حجر العسقلانی كەسێكی بڕواپێكراوە لای هەموو زانایان، تەنانەت لای زانا سەلفیەكانیش.
ئەم فەرموودەیە إمامی سیوطی لە (الدر المنثور)، وە (شەوكانی) لە(فتح القدیر[17]) و(نیل اڵاوطار[18])، وە محمد بن إسماعیل الصنعانی لە(سبل السلام[19]) وەك دەلیل باسی دەكەن.
وە هەروەها لیژنەی بابەتە فیقهیەكان لە سعودیە كە پێكهاتووە لە مەشایخی گەورەی سەلەفی ئەم زەمانە، لەوانە(بكر أبو زید ، صالح الفوزان ، عبد العزیز بن عبد الله آ‌ل الشیخ، عبد العزیز بن عبد الله بن باز رئیس اللجنة ئەم فەرمودەیە بە (حسن)-پەسند- دادەنێت[20].
إمامی أحمد-رحمە الله- فەرمویەتی: 
إذا دخلتم المقابر فاقرأوا بفاتحة الكتاب والمعوذتين وقل هو الله أحد واجعلوا ذلك لأهل المقابر فإنه يصل إليهم[21])، وفي رواية (إذا دخلتم المقابر اقرأوا آية الكرسي وثلاث مرار قل هو الله أحد ثم قلوا اللهم ان فضله لاهل المقابر).[22]
واتە:هەركاتێ چوونە گۆڕستان سورەتی فاتیحە وهەردوو معوذه تین (فەلەق وناس) و( وقل هو الله أحد) بخوێنن، وە خێرو پاداشەكەی بنێرن بۆ خاوه ن گۆڕەكان، بە دڵنیای سەوابەكەیان پێدەگات، وە لە گیڕانەوەیەكی تردا فەرموویەتی: هەركاتێ چوونە گۆڕستان ئایەتە لكورسی وسێ (وقل هو الله أحد) بخوێنن، دواتر بڵێ خوایە خێرەكەی بۆ خاونی ئەم گۆڕانە بێت.
أبوبكر كوڕی خەللال حەنبەلی لە كتێبی (القرا‌ءة عندالقبور)وە ابن حجر لە ( الإمتاع بالأربعین المتباینە السماع)، وە إبن قودامەی مەقدسی لەكتێبی (المغنی) و(الشرح الكبیر) دا باسی باسی ئەم فەرمودەیە دەكەن.
وە هەروەها إبن تەیمیە كەسەلەفیەكان بەیەكەم دانەری عەقیدەی سەلەفی دەزانن لە كتێبی(اقتضاء الصراط المستقیم) وفەتاواكەی ئاماژەدەكات كە فەرمودەی كۆتایی إمامی أحمد-رحمە الله- لەسەر ئەوەیە كە خێری قورئان دەگات بە مردوو.[23]
وە هەروەها زانایانی هەر چوار مەزهەب(حەنەفی ومالكی وشافعی وحنبلی) لەسەر ئەوەن كە خێری قورئان دەگات بە مردوو.1[24]
ئـــــــــــــــــــــــاگاردای:هەندێك دەلّێن لە خەڵكی ئەم زەمانە كە إمامی شافعی -رحمە الله- لەسەر ئەو بڕوایەیە كە خێری قورئان ناگات بە مردوو، چونكە لە كتێبی(اڵامّ) دا وای فەرمووە، بەڵام ئەو قسە ڕاست نیە لەبەر دووهۆ :1- قازی زەكریا ئەنصاری لە كتێبی (شرح منهج)فەرمویەتی:ئەو قسەیە بەواتایی ئەوەیە:خێری قورئان ناگات بە مردوو ئەگەر لە لای مردوەكەدانەیخوێنێت، وە نیەتی ئەوە نەبێت خێرەكەی بۆ مردوەكەبێت، یان نیەتی هەبوو بەڵام دوعای مەبەست نەبوو.[25](واتە:كاتێ دروستە كەدەبێت لای مردوەكە بێت وەبەمەستی دوعابێ، یان لای مردوەكە نەبێت بەڵام نییەتی ئەوەبێ وە بەمەستی دوعابێت،چونكە لای شافعیەكان وەكو دوعا كردن وایە بێ مەبەست خێرنییە
2- ابن حجر عەسقەلانی لە(الإمتاع بالأربعین المتباینە السماع) دەفەرمێت:أبوبكر كوڕی خەللال گێراوییەتەوە لە زەعفەرانی فەرمویەتی: پرسیارمكرد لە إمامی شافعی- رضى الله عنه – لەبارەی قورئان خوێندن لەلای گۆڕدا، فەرموی: هیچ خراپەی تێدانییە.دواتر ابن حجر دەفەرمێت: ئەم دانپێنانە پەسندە وغەریبە لە شافعیەوە، وە زەعفەرانی یەكێكە لەوانی فەرمودە كۆنەكانی إمامی شافعی دەگێرێتەوە وە كەسێكی باوەڕپێكراوە وەكردەوەی پێدەكرێت ئەگەر پێچەوانەی نەبێت لەفەمودەی تازەی إمام شافعی[26].(برای بەڕێز دیارە فەرمودەی تازەی إمام شافعی نییە بەپێچوانەی بێت).خوای گەورە هیدایەتمان بدا.
لە كۆتاییدا هیوادام كەئەم زیكرانە بكەن بە ویردی دەمتان وڵاتی پێ ئاوەدان بكەنەوە:
چونێتی تەسبیحات لە وڵاتی كوردان:
پێش نوێژ:
10جار سبحان الله، 10جار لاإلەإڵاالله،10جار الحمدلله، 10جار الله أكبر، 10جار أستغفرالله-بڕوانە: فەرمودەی یەكەم.
دوای نوێژ:
1- خوێنندنی ئایەتەلكورسی. بڕوانە فەرمودەی سێەم.
2- 33جار سبحان الله، 33جار الحمدلله،34 یان 33جار ألله أكبر. بڕوانە فەرمودەی چوارەم.
3- خوێندنی لاإلەإلاّالله وحدەلاشریك لە، لە الملك ولە الحمد بیدە الخیر، وهو علی كلّ شی‌و قدیر. وەك لە ڕوایەتی إمامی موسلم هاتوە.
4- صەڵاًوات لە پیّغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم 10جار لەبەیانی وئێواراندا. بڕوانە فەرمودەی پێنجەم. یان صەڵاًوات لە پیّغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم دواتر دوعاكردن، بڕوانە فەرمودەی شەشەم
5- 10جار لاإلەإلاّالله، بڕوانە فەرمودەی چوارەم.
6- خوێندنی سورەتی فاتیحە و(قل هو الله أحد). بڕوانە فەرمودەكانی حەوتەم.
هیوادارم لە دوعای خێر بێ بەشمان نەكەن.
ئامادەكردنی: عدنان خالد رسول
/مزگەوتی شەهید مەریوان/سلێمانی
پەراوێزەكان
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] بوخاری بەیەك سەنەد وموسلیمیش بەدوو سەنەد ژمارە919 یان 583 ، وفەرمودیەكی تریش هەیە كە هەمان شێوە بوخاری وموسلیم ڕوایەتیان كردوە واتە (متفق علیە) مەتنی فەمودەكە بەم شێوەیە: بوخارى (806 )يان (797)كُنْتُ أَعْرِفُ انْقِضَاءَ صَلَاةِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالتَّكْبِيرِ، موسيلم(583)يان (918) ما كُنَّا نَعْرِفُ انْقِضَاءَ صَلَاةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِلَّا بِالتَّكْبِيرِ.صحيح البخاريّ / دار ابن كثير , اليمامة،بيروت 1987/ ط1/تحقيق: د. مصطفى ديب البغا/ب1/ل 288.وة صحيح مسلم/ دار إحياء التراث العربي – بيروت، تحقيق: محمد فؤاد عبد الباقي/ب1/ل410.
[2] السنن الكبرى/ دار الكتب العلمية ، بيروت 1991/، الطبعة1/، تحقيق: د.عبد الغفارالبنداري , سيد كسروي حسن /ب2/ل 30. ( 81 كتاب عمل اليوم والليلة )/ 30 ثواب من قرأ آية الكرسي دبر كل صلاة.
[3]برِوانة: صحيح الترغيب والترهيب /الألباني/ مكتبة المعارف،الرياض/ الطبعةالخامسة/ب 2/ل 119/ذ 1595.
[4] الجامع الصحيح = سنن الترمذي/ دار إحياء التراث العربي – بيروت/ تحقيق : أحمد محمد شاكر وآخرون /باب في التسبيح في أدبار الصلاة /ب2/ل 264./ سنن النسائي ذ1353/سنن النسائي الكبرى ذ 1276.
[5]ئەم باسوگفتوگۆیە كە لە نێوان ئەصحابدا بووە بۆ پێشبڕكێكی خێروسەوابی قیامەتی بووە، نەك حەسودی دنیا، (خِتَامُهُ مِسْكٌ وَفِي ذَلِكَ فَلْيَتَنَافَسِ الْمُتَنَافِسُونَ)المطففين26.
[6] هو لغە المنفرد عن وطنه، واصطلااحا هو (ما رواه راو) واحد (فقط) أی تفرد فی المتن أو الاسناد بأمر لا يذكره غیره من الرواە / واتە : غەریب لە زمانی عەرەبیدا بە واتای { تەنیا و دوور لە وڵاتەكەی}، وە لە زاراوەی فەرمودەناسان وفەرمودەگیڕەوەكان {فەرمودەیەكە كە تەنها ڕاویەك ڕوایەتی بكا .واتە: بەتەنها ئەو ڕوایەتی مەتنی فەرمودەكە{دەقی فەرمودەكە} ڕوایەت بكات، یان إسنادی فەرمودەكە بەو شێوەیە بەس ئەو باسی كردبێ. / التقریرات السنیە شرح المنڤومە البیقونیە فی مصطلح الحدیث/حسن محمد المشاط/دار الكتاب العربی – بیروت – لبنان/الطبعە الرابعە ، 1417هـ – 1996م /ل ص 60/.
ثم إن الغریب ینقسم إلی صحیح كاڵافراد المخرجە فی الصحیح وإلی غیر صحیح وژلك هو الغالب علی الغرائب./الشژاالفیاح من علوم ابن الصلاح/ لڵابناسی / مكتبە الرشد، الریاچ ، السعودیە / ط1/ 1998م/ تحقیق : صلاح فتحی هلل /ب2/ل446 /.واتە: فەرمودەی غەریب دابەشدەبێت بۆلای صحیح وپەسند، وەكو ئەو فەرمودە تاك وغەریبانەی تەخریج كراون لە كتێبی صحیح دا {وەكو الصحاح الستة}، وە بۆ لای ناصحیح و ناپەسەند، وە ئەم بەشە زۆرترە لە غەریبەكاندا.برای بەڕێز وەكو باسمان كرد ئەم فەرمودەیە لە بەشی یەكەمە لای زانایان رحمهم الله.
[7] الإسناد: هی سلسةە الرّواة، واتە: إسناد بریتییە لەزنجیرەی پیاوانی ڕیوایەتكەر.
[8]مجمع الزوائد ومنبع الفوائد/للهیثمی/دار الفكر، بیروت – 1412 هـ /ب10/ ل163.
[9] صحیح وچعیف الجامع الصغیر وزیادته/محمد ناصر الألباني/المكتب الإسلامی/ل 1131.
[10] بڕوانە: المستدرك علی الصحیحین/للحاكم النیسابوری/دار الكتب العلمیة،بیروت/الطبعە اأاولی 1990/تحقیق : مصطفی عبد القادر/تعلیقات الذهبی فی التلخیص/ ب 1/ ل 401.
[11] كشف الخفا‌ء /للمفسر المحدث الشیخ إسماعیل بن محمد العجلونی الجراحی المتوفی سنە 1162 هـ/الطبعە الأولی/ دار الكتب العلمیە بیروت – لبنان/ب 2/ل31.
[12] بڕوانە: سەرچاوەی پێشوو.
[13] زانایەكی سەدەی سێهەم وچوارەمی كۆچی یە، كتێبی هەیە لە بارەی خۆێندنی قورئان لە سەر گۆڕستان، وەهابیەكان بە كەسێكی باوەڕپێكراوی دەزانن، وەبە خاوەنی السنە ناودەبەن.
[14] بڕوانە :لمعجم الكبیر للطبرانی /باب اللام/ ج19/ص220/ مكتبە العلوم والحكم – الموصل/ 1404 – 1983 /تحقیق : حمدی بن عبدالمجید السلفی.
[15] بڕوانە: مجمع الزوائد ومنبع الفوائد للهیپمی/ دار الفكر، بیروت – 1412 هـ/ ب3/ل161.
[16] المعجم الكبیر للطبرانی /باب العین/ ج12/ص444/ مكتبە العلوم والحكم – الموصل/ 1404 – 1983 /تحقیق : حمدی بن عبدالمجید السلفی.
[17] بڕوانە: فتح القدیر الجامع بین فنی الرواية والدراية من علم التفسیر/للشوكانی/ دار النشر: دار الفكر – بیروت/ب1/ل38.
[18] بڕوانە: نیل الأوطار من أحادیث سید الأخبار شرح منتقی الاخبار/ للشوكانی/دار النشر: دار الجیل – بیروت – 1973/ب4/ل115.
[19] بڕوانە: : سبل السلام شرح بلوغ المرام من أدلة الأحكام /لمحمد بن إسماعیل الصنعانی /دار النشر، دار إحیا‌ء التراث العربی ، بیروت ، 1379/ الطبعە4/ تحقیق: محمد عبدالعزیز الخولی/ب2/ل106.
[20]بڕوانە: فتاوی اللجنە الدائمە للبحوپ العلمیە والإفتا‌و/ڵاحمد بن عبد الرزاق الدرویش/ رئاسە إدارە البحوپ العلمیە والإفتا‌و ، الإدارە العامە للگبع ، الریاچ/ 1417هـ – 1996م الگبعە : اڵاولی/ الفتوی رقم (1705).
[21]بڕوانە: الإمتاع باڵاربعین المتباینە السماع/لابن حجر العسقلانی / دار الكتب العلمیە – بیروت/الگبعە اڵاولی ، 1997/تحقیق : أبی عبدالله محمد حسن محمد الشافعی/ل85.
[22] بڕوانە: الشرح الكبیر لابن قدامە المقدسی/ دار الكتاب العربی للنشر والتوزیع/ب2/ل424/، وەهەروها /المغنی لابن قدامە المقدسی/ دار الفكر – بیروت/الگبعە اڵاولی ، 1405/ب2/ل224.
[23] بڕوانە: اقتضاء الصراط المستقیم لمخالفة أصحاب الجحیم/لابن تیمیو الحرانی/ب2/ل236-239./مجموع الفتاوی لابن تیمیە/ب24/317.
[24] بڕوانە: .::: موقع وزارة الأوقاف المصرية: انتفاع الميت بقراءة القرآن/المفتي/عطية صقر/مايو 1997/المبادئ القرآن والسنة/السؤال/ ما حكم الدين فى قراءة القرآن على الأموات هل تنفعهم أو لا تنفعهم ؟ http://www.islamic-council.com/.[25] فتح الوهاب شرح منهج الطلاب/ للقاضي زكریا الأنصاري/ دار النشر: دار الفكر، بیروت/ب4/ل68.
[26] بڕوانە: الإمتاع بالأربعين المتباینە السماع/لابن حجر العسقلانی / دار الكتب العلمیە – بیروت/الطبعە اڵاولی ، 1997/تحقیق : أبی عبدالله محمد حسن الشافعی/ل85.
55 2013-05-10 19:29:24
بابه‌ت: توێژینەوەیەك دەربارەی تەسبیحاتی پێش نویژو پاش نوێژ-وه‌لامێكیش بۆ سلفی (4 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین والصلاة والسلام علی سیدنا محمد وعلی آاله وصحبه أجمعین .
أما بعد:خۆێنەری بەرێز : ئێمەی كورد زوبان شازنازیمان بەوەیە كە خوای گەورە هیدایەتی داوین بۆ دینی ئیسلام، وە ئاشكراشە بە سەدان وهەزاران زانای گەورەمان تێدا هەڵكەوتوە، لە هەموو زانستە ئیسلامیەكاندا، وە مێژوو ومێژونوسان شایەتی ئەم ڕاستیەن، بۆیە ئیمەی كورد شۆێنكەوتەی ڕاستەقینەی ئیسلام بووین، وە زانایانمان هیچ شتێكیان نە كردوە كەلە چوار چێوەی دین وقورئان وسوننەت دەرچوبێت، وە تەحدای ئەو كەسەش دە كەین كەلەمە كەمترمان پێ بلێَت، یەكێك لەو شتانەی كە زانایانی كورد ڕێگەیان پێداوە تەسبیحاتی پێش و پاشی نۆێژەكانە.
بەڵام بە داخەوە!!!
كۆمەلێكی تازە دەڵێن ئەم كردارە هیچ ئەسڵ و ئەساسی نییە.
تەنانەت ڕۆژێك لە مزگەوتدا یەكێك لەوان بەگژ بانگخوێنێكماندا چوبوو، وە وتبووی ئەم كارە بیدعەیە)!!!
جا بۆیە بە ئەركی خۆمم زانی كە ئەم چەند لاپەڕەیە بنوسم وەكو ( بەڵگەی زانایان لە سەر تەسبیحاتی پێش وپاشی نۆێژ)بۆ وەڵامدانەوەی ئەویش وهاوبیرانی، هەر چەندە زیكرەكانی پێش وپاشی نۆێژ لەوەش زیاترە، بەڵام زانایان بەم شێوازە كردویانە تا خەڵك بتوانن لە گەڵ بانگبێژەكاندا ئەم زیكر و ویردانە بكەن ( ما لا یدرك كله لا یترك كلّه) خۆ ئەگەر كەسێك خۆێندەوار بێت بۆ خۆی بیخۆێنیت ئەوە باشترە، بەلام زۆرینەی خەڵك تەنانەت خۆێندەوارەكانیش نایخۆێنن ئەگەر لە مزگەوتەكاندا نەكرێت، وە سەرە ڕای ئەوەش قەیدێ ناكات شتێكی ڕێگەپێداروە، ئەگەر بە شێوازیك (واتە بە دەنگلەراندنەوە و دەنگ زۆر زۆر بەرزكردنەوە) نەبێت كە خەڵكی نۆێژخۆین بێ تاقەت بكات و نە هێڵێت نۆیژ بكەن.
بۆیە زانایان پێگریان لە سەر زیكرانەیە چونكە هۆكاری ئارامی دڵانە، وە پاداشتی زۆری ناو كێش ومیزانە خوای گەورە دە فەرمێت لە وسفی بڕواداراندا:( الَّژِینَ ێ‌َمَنُوا ۆتَگْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِژِكْڕ اللَّهِ أَڵا بِژِكْڕ اللَّهِ تَگْمَئِنُّ الْقُلُوبُ (28) رعد) واتە ئەوانەی كە بڕوایان هەیە و دڵەكانیان بە زیكری الله ئارامدەبێت، ئاگادار بن بە زیكری خوا دڵەكان ئارام دەبن ) تكامان وایە ئێمەی موسوڵمانیش لەو كەسانە بین إن شا‌و الله.
بۆیە ئەم بابەتانەش دەخەینە پێش چاوی خۆێنەری بەڕێزو لاوان، تا كەس نە توانێت لەناو مینبەر ومیحرابی مزگەوتەكانمادا لە ناحەق بە كافر بیدعە چیمان دانێت، وە بالە ناحەق ڕاینەگەیەنن بە جیهانی ئیسلامیدا مە ئێمەی كورد كافرو بیدعە چین، وە مۆری نەكەن بەناحەق بۆ جیهان كە موستەحەقی ( ئەنفال ) بوین لەبەر ئەوەی كافرو بیدعە چی بووین (واتە لەسەر قسەی ئەم فیكرە تازانە- دەبێت رژێمی پێشوو باشی كردبێت ).جونكە ئەم فیكرە تازەیە دوای ڕاپەڕین هاتەكایەوە، كەوا بوو هەموو كورد بە قسەی ئەوان كافر وبیدعە چیبووە پێش راپەڕین.
چونكە فیكرە تازەیە ( واتە بە بیدەعە كردن و كافركردنی خەڵكی كورد) بەدەستی كەسانێك دوای ڕاپەڕین هاتەكایەوە كە ئێستا نا بناگوێیان گوناهە و چەندین ناهەقیان كردوە هەق: وەكو ئامێری مۆسیقا و، نمایشی ژنان و، تێكەلێ دونیا و، هەوڵدان بۆ كورسی وپارە و، تیكەلی ژن وپیاو لە كۆر و سیمینارەكانیادا و، لێدانی فلیمی بیانی و، فیكە وچەپڵە لێدان و، سەماكردن وخۆراوەشاندنی ئافرەتەكانیان بۆ سەر خستنی لیستەكانیان و، چەندهای تر لەم بێ شەرعیانە، تەنانەت ئەوانە لە قسەی گەورەكانی خۆشیان بێ ئاگان!! بەلام زۆر بە داخەوە.
بۆیە ئامۆژگاریمان بۆ لاوان ئەوەیە كە دواكەتەی ڕاستی بن و، خۆتان زیاتر ماندوو بكەن بە شوێن ڕاستیە كاندا، خوای گەورە هیدایەتی هەموومان بدات.
فەرمودەی یەكەم:
ئیمامی نەوەوی رحمەالله لە كتێبی [ الاذكار] دەفەرموێت: روينا في كتاب ابن السني عن أُمّ رافعٍ رضي اللّه عنها أنها قالت :يا رسول اللّه دُلَّني على عملٍ يأجرني اللّه عزّ وجلّ عليه ؟ قال : ” يا أُمَّ رَافِعٍ إذَا قُمْتِ إلى الصَّلاةِ فَسَبِّحِي اللَّهَ تَعَالى عَشْراً وَهَلِّلِيهِ عَشْراً واحْمَدِيهِ عَشْراً وكَبِّرِيهِ عَشْراً وَاسْتَغْفِرِيهِ عَشْراً فإنَّكِ إذَا سَبَّحْتِ قالَ : هَذَا لي وَإذَا هَلَّلْتِ قالَ : هَذَا لِي وَإذَا حَمِدْتِ قالَ : هَذَا لي وَإذَا كَبَّرْتِ قالَ : هَذَا لي وَإذَا اسْتَغْفَرْتِ قالَ : قَدْ فَعَلْتُ “
واتە:گێراوەتەوە بۆمان لە كتێبی ابن السنی لە أم رافع رضی اللّه عنها كە فەرمویەتی : ئەی پێغەمبەری خواj كارێكم پێ پشانبدە كە خوای گەورە عزّ وجلّ پاداشتم باتەوە؟ پێغەمبەری خوا jفەرموی: ئەی دایكی رافع هەر كاتێ هەستای بۆ نوێژ تسبیحاتی خواگەورە بكە دە جار {واتە:بڵێ سبحان الله 10جار}، وە تەهلیلی خوای گەورە عزّ وجلّ بكە دە جار{واتە:بڵێ لاإلە إلاّ الله10جار}، وە حەمدی خوای گەورە عزّ وجلّ بكە دە جار{واتە:بڵێ الحمد لله10جار}، وە تەكبیری خوای گەورە عزّ وجلّ بكە دە جار{واتە:بڵێ الله أكبر10جار}، وە استغفاری خوای گەورە عزّ وجلّ بكە دە جار{واتە:بڵێ أستغفرالله10جار}، بە راستی تۆ هەر كاتێ كە تەسبیحاتی دەكەی دەفەرمێت:ئەوە بۆ منە {واتە: ئەو زیكرە لەبەر خاتری منە}، وە هەر كاتێ كە تەهلیلەی خوای گەورە عزّ وجلّ دەكەی دەفەرمێت:ئەوە بۆ منە ، وە هەر كاتێ كەحەمدی خوای گەورە عزّ وجلّ دەكەی دەفەرمێت:ئەوە بۆ منە، وە هەر كاتێ كە تەكبیری خوای گەورە عزّ وجلّ دەكەی دەفەرمێت:ئەوە بۆ منە، وە هەر كاتێ كە داوی لێخۆشبون (استغفار) لە خوای گەورە عزّ وجلّ دەكەی دەفەرمێت:ئەوە جێ بەجێم كرد {واتە: لێت خۆش بووم}.
قال : ابن علان الصدیقی وقال الحافظ ابن حجر:حدیپ حسن ورجاله موپقون. الفتوحات2/144. واتە: خاونی كتێبی الفتوحات الربانیە ابن علان الصدیقی الشافعی المكی دەفەرمێت: إبن حجر عەسقەلانی دەفەرموێ:حەدسێكی (حسن)ە پەسەندە وە پیاوەكانی باوەڕپێكراون.
وەهەروەها {ألبانی} لە كتێبی {السلسلة الصحیحة} ئەم فەرمودەیە بە {صحیح} دادەنێ بەشێوەیە: {( 3338 ) ( الصحیحە) یا أم رافع إذا قمت إلی الصلاە فسبحی الله عشرا وهللیه عشرا واحمدیه …..الحدیث}{واتە : فەرمودەی ژمارە 3338 كە فەرمودەیەكی {صحیح}ە ئەی دایكی رافیع………هتد}.
فەرمودەی دووەم:
فەرمودەیەكی (متفق علیە)یە إمامی بوخاری وموسلیم[1](1) لە (صحیح البخاری وصحیح مسلم)ئەم فەرمودەیە دەگێڕنەوە، فەمودەكەی بوخاری بەم شێوەیە:
(805)يان (796)- حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ نَصْرٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ قَالَ أَخْبَرَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ قَالَ أَخْبَرَنِي عَمْرٌو أَنَّ أَبَا مَعْبَدٍ مَوْلَى ابْنِ عَبَّاسٍ أَخْبَرَهُ أَنَّ ابْنَ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَخْبَرَهُ:أَنَّ رَفْعَ الصَّوْتِ بِالذِّكْرِ حِينَ يَنْصَرِفُ النَّاسُ مِنْ الْمَكْتُوبَةِ كَانَ عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ h. وَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ كُنْتُ أَعْلَمُ إِذَا انْصَرَفُوا بِذَلِكَ إِذَا سَمِعْتُهُ.وَقَالَ مصطفى ديب البغا (بِالذِّكْرِ) من استغفار وتسبيح وتحميد وتكبير وغيرها . (يَنْصَرِفُ ) ينتهي . (الْمَكْتُوبَةِ) المفروضة .
واتەی فەرمودەكە:بۆی گێڕاینەوە إسحاق كوڕی نصر وتی:بۆی گێڕاینەوە عبدالرزاق فەرموی:پێی ڕاگەیاندین كوڕی جُریح (ابْنُ جُرَیْجٍ) فەرموی: پێی ڕاگەیاندم، عەمر(عمرو) كە باوكی معبد(أبومعبد ئازادكراوی إبن عباس) پێی ڕاگەیاندم، كە إبن عباس رَضى الله عنهما پێی ڕاگەیاندوە:كە بەڕاستی دەنگبەرزكردنەوە بە {ذكر} كاتی تەواوبونی خەڵك لە نوێژی فەرز{جەماعەتی نوێژ} لە سەردەمی پێغەمبەری خوداh هەبوو.(بیدعە نییە).
إبن عباس رضى الله عنهما فەرموی: من دەمزانی نوێژی جەماعەت تەواو بووە بەو دەنگی زیكرانە.
دواتر مصطفی دیب البغا دەفەرموێ: مەبەست بە(ذكر) أستغفرالله كردن و، سبحان الله كردن و، الحمد لله كردن و، الله أكبر كردن و، غەیری ئەمانەش واتە زیكرەكانی تر.
فەرمودەی سێهەم:
فەرموودەیەكە كە إمامی نەسسائی لە كتێبی(السنن الكبری) وە إمامی طه بەرانی لە كتێبی (المعجم الكبیر)، وإمامی بەیهەقی لە كتێبی (شعب الإیمان)گیرَاویانەتەوە، ڕوایەتەكەی إمامی نەسسائیبەم شێوەیە:
9928 – أخبرنا الحسين بن بشر بطرسوس كتبنا عنه قال حدثنا محمد بن حمير قال حدثنا محمد بن زياد عن أبي أمامة قال قال رسول الله h:مَنْ قَرَأَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ في دُبُرَ كُلِّ صَلاةٍ مَكْتُوبَةٍ لَمْ يمنَعْهُ مِنْ دُخُولِ الْجَنَّةِ، إِلا أَنْ يموتَ.[2]
واتە: بۆی گێڕاوینەتەوە حسێن كوڕی بیشر لە طه رەسوس (ناوی شارێكە) لەوە نوسیومانە فەرموی: بۆی گێڕاوینەتەوە محمّد كوڕی حیمەیر فەرموی: بۆی گێڕاوینەتەوە محمّد كوڕی زیاد لە ئەبوئومامە cفەرموی:
پێغەمبەری خوا صلى الله عليه واله وسلم فەرمویەتی: هەر كەسێك ئایەتەلكورسی بخوێنێت دوای هەموو نوێژە فەرزەكان، هیچ شتێك بەرگیری لێ ناكات لە چوونە بەهەشت، تەنها مردن نەبێت.
ئەم فەرمودەیە زۆرێك لە زانایان باسیان كردوە هەندێك بە صحیح وە هەندێكی تر بە حەسەن(پەسەند)، تەنانەت ألبانی لە (صحیح وضعیف الجامع الصغیر وزیادته/ژ 11410) وە(صحیح الترغیب والترهیب /ژ 1595) وە(السلسلة الصحیحة/ ژ972) بە صحیح دایدەنێت، وەلە كتێبی (صحیح الترغیب والترهیب) دەلێت:”رواه النسائی والطبرانی بأسانید أحدها صحیح،وقال شیخنا أبو الحسن هو علی شرط البخاری وابن حبان فی كتاب الصلاە وصححه”.
واتە:نەسسائی وگه بەرانی ڕیوایەتیان كردوە بەچەند ڕێیەك كە یەكێكیان صەحیحە (ئەوەی كە باسمانكرد)، وە شێخ أبو الحسن فەرمویەتی ئەو سەنەدە لەسەر مەرجی بوخاریە، وەهەروەها إبن حیببان لە (كتاب الصلاە )ڕوایەتی كردوە، وە بە صەحیحی دانا[3].
فەرموودەی چوارەم:
ئیمامی ترمذی لە كتێبی { الجامع الصحیح سنن الترمذی } ئەم فەرمودەیە ڕوایەت دەكات:
410 – حدثنا إسحق بن إبراهيم بن حبيب بن الشهيد وعلي بن حجر قالا حدثنا عتاب بن بشير عن خصيف عن مجاهد وعكرمة عن ابن عباس قال : جاء الفقراء إلى رسول الله صلى الله عليه وسلم فقالوا يا رسول الله إن الأغنياء يصلون كما نصلي ويصومون كما نصوم ولهم أموال يعتقون ويتصدقون ؟ قال فإذا صليتم فقولوا سبحان الله ثلاثا وثلاثين مرة والحمد لله ثلاثا وثلاثين مرة والله أكبر أربعا وثلاثين مرة ولا إله إلا الله عشر مرات فإنكم تدركون به من سبقكم ولا يسبقكم من بعدكم.[4]
واتەی فەرمودەكە:بۆی گێڕاوینەتەوە إسحاق كوڕی إبراهیم كوڕی حبیب كوڕی شهید ، وەهەروەها علی كوڕی حجر فەرمویانە: بۆی گێڕاوینەتەوە عتاب كوڕی بشیر لە خصیف لە مجاهد وعكرمە لە إبن عباس كە فەرمویەتی: هاوەڵە هەژارەكان چوونە خزمەتی پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرمویان: ئەی پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم هاوەڵە دەوڵەمەنەكان نوێژدەكەن وەكو چۆن ئێمە نوێژ دەكەین ، وە ڕۆژودەگرن وەكو چۆن ئێمە ڕۆژودەگیرن ، وە ماڵ وسەروەتیان هەیە بەندەی {عبد} پێ ئازاددەكەن و خێر و صەدەقەی پێدەكەن؟[5] پێغەمبەری خواش صلى الله عليه وسلم فەرموی:كەوابوو ئێوەش هەر كاتێ نوێژتان كرد ئەوە بڵێن سبحان الله سی وسێ (33) جار، وە الحمدلله سی وسێ (33) جار، وە الله أكبر سی وچوار (34) جار، وە{لاإلەإلاّالله}دە(10)جار، ئەوە بێگومان ئێوە بەهۆێ ئەوە {واتە:ئەوزیكرانە} دەگەنەوە بەو كەسانەی كەپێشتان كەوتون، وەكەسیش دوای خۆتان پێشتان ناكەوێ.
قال :وفی الباب عن كعب بن عجرە وأنس وعبد الله بن عمر وزید وأبی الدردا‌و وابن عمر وأبی ذر.قال أبو عیسی:حدیپ ابن عباس حدیپ حسن غریب.
إمامی ترمذی فەرمویەتی: لەم بابەدا{بوار وبابەت}فەرمودە گێراوەتەوە لەڕێی كعب كوڕی عجرە وأنس وعبدالله إبن عمرو وزید وأبوالدردا‌و وإبن عمر وأبوذر.
أبو عیسی(إمامی ترمذی) فەرمویەتی: فەرمودەكەی إبن عباس (واتە: ئەوفەرمودەیەی باسمان كرد) فەرمودەیەكی حسن وغریب[6]ە {پەسەندە وغەریبە}.
فەرمودەی پێنجەم :
فەرمودەیەكە كە إمامی ‘برانی ڕوایەتی دەكات: وەك چۆن لە كتێبی (مجمع الزوائد ومنبع الفوائد) بەم شێوەیە هاتووە:
17022- وعن أبی الدردا‌و قال: قال رسول الله h: من صلّی علیّّ حین یصبح عشرا، وحین یمسی عشرا أدركته شفاعتی یوم القیامە.واتەی فەرمودەكە:{وە هەروەها گێراوەتەوە لە أبوالدرا‌ء رضى الله عنه فەرمویەتی: پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرموی: هەركەسێ صەڵاوات لەسەرمن بدات كاتێ بەیانی دەكات دەجار{10}، وەكاتێ ئێوارە دەكاتەوە دەجار {10} ئەوە ئەیگرێتەوە شەفاعەتی من لە ڕۆژی قیامەتدا}
دواترنور الدین علی بن أبی بكرالهيثمی دەفەرموێت:رواه الطبرانی بإسنادین وإسناد أحدهما جید ورجاله وپقوا،واتە:ئەم فەرمودەیە ئیمامی طبرانی ڕیوایتی كردوە بەدووإسناد [7] {ڕێگە} وەإسنادی یەكێكیان باش وڕێكوپێكەوپیاوانی ڕوایەتكەریشی جێی متمانەن}[8]، وە هەروەها ألبانی لە كتێبی {صحیح وضعیف الجامع الصغیر وزیادته} دەلێت:ئەم فەرمودەیە بە حسن {پەسەند وجوان}دادەنێ.[9]
فەرمودەی شەشەم :
فەرمودەیەكە كە ئیمامان (أبوداود ،نسائی، ترمژی بە دوو ڕوایەت ، إمام حاكم، طبرانی بە چوار ڕوایەت ، إمام أحمد، بیهقی، ابن حبان، ابن خزیمە بە دوو ڕوایەت، بزار) ڕوایەتیان كردوە وإمامی ذهبی لە بارەی ڕوایەتەكەی إمام حاكم دەفەرمێت: صەحیحە لە سەر مەرجەكانی إمامی بوخاری ومسلم[10] . واتە:(سەنەدەكەی حەیوەی كوڕی شورەیح):
ئێمە ڕوایەتەكەی إمام ترمذی باسدەكەین چونكە خۆی باسی حوكمەكەی دەكات، بەم شێوەیە:
3398 – حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا رِشْدِينُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ أَبِي هَانِئٍ الْخَوْلَانِيِّ عَنْ أَبِي عَلِيٍّ الْجَنْبِيِّ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ عُبَيْدٍ قَالبَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَاعِدٌ إِذْ دَخَلَ رَجُلٌ فَصَلَّى فَقَالَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَجِلْتَ أَيُّهَا الْمُصَلِّي إِذَا صَلَّيْتَ فَقَعَدْتَ فَاحْمَدْ اللَّهَ بِمَا هُوَ أَهْلُهُ وَصَلِّ عَلَيَّ ثُمَّ ادْعُهُ قَالَ ثُمَّ صَلَّى رَجُلٌ آخَرُ بَعْدَ ذَلِكَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَصَلَّى عَلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَيُّهَا الْمُصَلِّي ادْعُ تُجَبْ
قَالَ أَبُو عِيسَى وَهَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ وَقَدْ رَوَاهُ حَيْوَةُ بْنُ شُرَيْحٍ عَنْ أَبِي هَانِئٍ الْخَوْلانِيِّ. سنن الترمذي
واتە: بۆی گێڕاوینەتەوە قوتەیبە، فەرمووی بۆی گێڕاوینەتەوە ڕوشدی كوڕی سەعد لە أبو علیّ جەنبیی لە فەچالەی كوڕی عوبەیدەوەc فەرمووی:
كاتێتكیان پێغەمبەری خوا صلى الله عليه واله وسلم دانیشتبوو لە ناوماندا، لەو كاتەدا پیاوێك نوێژی كرد وپاشان وتی: خوایە لێم خۆشبی وڕەحمم پێبكەیت، بۆیە پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرموی: پەلەت كرد ئەی نوێژكەر!، هەر كاتێك نوێژت كرد دواتر دانیشتیت بۆ دوعاكردن، سوپاسی خودابكە بەو شتەی كە شیاوی خودایە(واتە:حەمدی خوابكە، جابەهەر ووشەیەك بێت بۆنمونە:الحمد لله)، دواتر صەڵاوات لەسەر من بدە, ودواتر دوعا ونزا بكە لە خودا.
فەضالەی كوڕی عوبەید دەفەرموێت: پاشان پیاوێكی تر نوێژی كرد لەدوای ئەوە، پاشان حەمدی خودای كرد وصەڵاواتی لەسەر پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم دا، پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرموی: ئەی نوێژكەر دوعابكە وەڵامدەدرێتەوە (واتە: بەو شێوەیە دوعاكەت گیرادە بێت.
وإمامی ترمذی كە مشهورە بە أبوعیسی دفەرموێت: ئەم فرمایشتە حەدیسێكی پەسەندە، وە حەیوەی كوڕی شورەیح یش لە أبوهانئ خەولانی یەوە گێڕاویەتەوە.( برای بەڕێز پێشتر وتمان كە لە ڕێگای حەیوەی كوڕی شورەیح حەدیسێكی صەحیحە، وە هەروەها إمامی وەهابیەكانی ئەم سەردەمە ئەلبانی ئەم حەدیسە بە صحیح دادەنێت لەم كتێبانەیدا: (1- صیحیح الترمذی فەرمودەی ژمارە 2765/ ب3/ل163)، (2- صحیح الترغیب والترهیب ژ1643/ب2/ل130)،(3- مشكاە المصابیح ژ 930/ب1/ل203)،(4- الجامع الصغیروزیادتە ژ 7435/ل744).)
أبو الدرداء كە صەحابەیەكی بەڕێزە دفەرموێت:إذا سألت الله حاجە فابدأ بالصلاة علی النبی صلی الله علیه وسلم پم ادع بما شئت پم اختم بالصلاة علیه فإن الله بكرمه یقبل الصلاتین وهو أكرم من أن یدع ما بینهما.[11]
واتە هەركاتێك داوات كرد لە خودا بۆ پێوستییەك سەرەتا صەڵاوات لەسەر پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم بدە، پاشان دوعابكە بەشتەی دەتەوێت، دواتر كۆتایی پێ بێنە بە صەڵاوات لەسەر پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم ، چونكەی بەسەخاوەت وكەرەمی خۆی هەردوو صەڵاواتەكان قبوڵ دەكات، وخوداوەند لەوە سەخیتر و بەكەرەمترە كە نێوانی دوو صەڵاواتەكە قبوڵ نەكات.
هەندێ لە زاناكان ده لين :صەڵاوات لەسەر پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم بەدایم گیرایە وقبوڵە.[12]
56 2013-05-10 19:22:12
بابه‌ت: بیدعه‌یه‌كی (السیئه)ی سلفیه‌كان (18 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
سه‌رچاوه:ماڵپه‌ری مه‌دینه
بسم الله الرحمن الرحیم--- الحمدلله ، والصلاة والسلام على رسول الله ، وعلى اله وصحبه ومن والاه
یەكێك لەو بیدعە ترسناكەی كە لەسەر دەستی (موجەسیمەكان)هاتە كایەوە بریتی بوو لە بیدعەی دابەشكردنی (توحید)بۆ سێ بەش (الألوهية، الربوبية، الأسماء والصفات )كە هیچ ئەصل و ئەساسێكی نیە نە لەقەرئان نە لەسوننەتی رسول الله (صلی الله علیە والە وسلم)وە گوتاری هەموو زانایانی سەلەفی صالح بگەرێێت نابینیت كەسێك توحیدی دابەش كردبێت ،ئەم بیدعەیە لەسەر دەستی(ابن بطە)لەسەدەی حەوتەمی كۆچی سەریهەڵدا لەدوای ئەویش (ابن تیمیە) پەرەو بایەخی بەم بیدعە ترسناكە داو بۆ پێكانی بەرژەوەندییە مەزهەبیەكەی كە بریتی بوو لە تكفیر و تضليل !!
ئا لەم سەردەمەی ئێستاشمان موجەسیمەكان كە بە درۆ و بوهتان خۆیان بە (سەلەفی)ناوزەندكردوە ،ئاڵاهەڵگری ئەم عەقیدە ترسناكەن .
لە دوای سەرهەڵدانی (محمد بن عبدالوهاب)و بزوتنەوەی سیاسی وەهابیەت ئەم فكرەیە بۆ جارێكی تر سەری هەڵدایەوە و رەواجی پێدرا ، ئامانجی سەرەكی ئەمانەش لەم دابەشكردنە بریتیە لە تەكفیركردنی ئەوكەسانەی (تەوەسول) بە پێغەمبەر(صلی الله علیە وسلم)و پیاوچاكان دەكەن بەگشتی و ئەهلی تصوف بەتایبەتی!!
جا زانایانی دڵسۆزی رێبازی ئەهلی سوننە كاتێ دركیان بە ترسناكی ئەم بیروباوەرە كرد ،كەوەك نەصرانییەكان تەوحیدیان دابەشكردوه بۆ سێ باڵ ،هەستان بە بەرپەرچدانەوەی ئەم نەزان و تێنەگەیشتوانە ،یەكێ لەم زانایانە شێخی (دجوی)ییە كە مامۆستای (ئیمام كوثرى)زانای ناوداری ئەهلی سوننە بووە ، وە شێخی ئەزهەری شەریف بوە ،لەم سەردەمەش زۆرێك لەزانایانی ئەهلی سوننە لەسەر ئەم بابەتە كتێبیان نووسیوە و فەتوایان داوە ،لەوانیش العلامة محمد سعید رمضان البوطي ، العلامة السید محمد بن علوی المالكي ، السید حسن بن علی السقاف ، الشیخ عمر كامل…)ئێمەش لە پرۆژەی گەیلانی ،بە پێویستمان زانی دەفی فەتواكەی شێخی (دجوی) ئامادە و تەرجەمەی بكەین بۆ زوبانی شیرینی كوردی تاوەكو گەنجەكانمان هۆشیار ببنەوە و چاوساغ بن و بە قسەی زلی ئەم موجەسیمانە فریونەخۆن.
ڕەخنە گرتن و هەڵوەشاندنەوەی ئەو بیرۆكەیەی كە دەڵێ توحید دابەش دەبێ بۆ دوو بەشی (توحید الألوهية ) و ( توحید الربوبية ) لەلایەن : شێخ یوسف دەیجوي
عەلامە أبو المحاسن جمال الدین یوسف ی كوری ئەحمەد كە لەساڵی 1365 وەفاتی كردووە دەڵێ :
چەندین نامەمان بۆ هاتووە دەپرسن لە (توحید الربوبية ) و (توحید الألوهية) واتە بەیەك دانانی پەروەردگار و بەیەك دانانی پەرستراو . كە دەپرسن واتایان چیە وە چیشیان لێ دەبیتەوە ؟ وە كێش ئەو جیاوازیەی خستە نێوانیان ؟ وە بەڵگەش لەسەر ڕاستی و بێ بنەمایی ئەو دابەشكردنە چیە ؟
لەوەڵامدا بە پشتیوانی خودا دەڵێین :
خاوەنی ئەو بیرۆكەیە إبن تیمیە یە كە بەو ڕایەی شاذ بووە ، دەڵێ : (( پێغەمبەران تەنها بۆ {توحید الألوهية } نێردراون كە ئەویش بەتاك دانانی خودایە لە پەرستندا هەرچی {توحید الربوبية } شە ، كە باوەر بوونە كە خودا خوای هەموو جیهانیانە و هەڵسوڕێنەری كار و باریانە ، لەوەدا كەس جیاوازی نەبووە لەگەڵی بە بەڵگەی : { و لئن سألتهم من خلق السماوات و الأرض ليقولن الله } واتە : ئەگەر لێیان بپرسی كی َ هەموو ئاسمانەكان و زەوی دروست كردووە دەڵێن خوا .
دواییش ووتیان : ئەوانەی كە لە خودا دەپارێنەوە بە خاتری پێغەمبەران یان كەسێكی پیاو چاك واتە (توسل) دەكەن ئەوا ئەوان دەپەرستن و و كافر بوون لەبەر ئەوەی باوەڕیان بە بوونی {ربوبیە } واتە پەرستراویەتی هەیە لەوانەدا كە چ بت بێت و چ مەلائیكەت و چ مەسیح بێت هەموویان وەك یەكن لەبەر ئەوەی ئەوانە كافر نەبوون بەوەی وابزانن ئەو شتانە خودان بەڵكوو كافر بوون بەوەی كە پەرستراویەتیان بۆ ئەو شتانە كردووە وە ئەوەش جێبەجێ دەبێت لەسەر سەردانیكەرانی گۆڕەكان كاتێك توسل یان پێ دەكەن و داوای شتانێك دەكەن كە جگە لە خودا كەس ئەو شتەی پێ ناكرێ
تا وای لێ هات محمد ی كوڕی عبدالوهاب ووتی : ((كوفری وانە خراپترە لە هی بت پەرستەكان !!)
وەئەگەر دەشتەوێ دەستەواژەكەشت بۆ دەهێنمەوە ، ئەوە كورتكراوەی مەزهەبەكەیانە لەگەڵ ڕوونكردنەوە ، با بەكورتی ڕەددیان بدەینەوە و كۆمەڵێك ڕەخنەی لیِ بگری نوە هەردوو شێوازی بەلگەش بەكار بێنین لەسەرەتادا با بچینە سەر بەڵگەی عەقلی و دواتر دەچین نەقل دەكەینە حەكەم ، دەلێین :
ئەو ووتەیان كە دەڵێن : یەكتاپەرستی دوو جۆرە { الربوبية } و { الألوهية} ئەو دابەش كردنە لە پێش ابن تیمیە لای هیچ زانایەك نەكراوە وە مەعقولیش نیە هەر وەك لەمەو دوا دەیزانی ، وە پێغەمبەر (صلى الله عليه واله وسلم) بە كەسی نەدەووت كاتێك داخلی ئیسلام دەبوو: دوو یەكتا پەرستی هەیە { الربوبية } و وە تەنها بە ووشەیەكیش ئاماژەی پێ نەكردووە وە ئەوەش لە كەس لە سەلەفی ئوومەت نەبیتراوە { الألوهية } ە خۆیان خۆشحاڵ دەكەن بە شوێن كەوتنیان لە هەموو شتێكدا ، ئەو دابەشكردنە هیچ واتای نیە چونكە خاوەندار ی بە حەق پەرستراویشە بە حەق وە پەراستراوی بەناحەقیش خاوەنداریشە بە ناحەق ، وە كەس شایەنی پەرستن نابێت تا خاوەندار نەبێت ، وە هیچ واتای نیە كە پەرستراوێك بپەرستین كە وانەزانین سودمان پێ دەبەخشێ و زیانمان پێ دەگەیەنێ ، خودای گەورە دەفەرموێ : (رب السماوات وما بينهما فاعبده و اصطبر لعبادته ) پەرستنی بەستەوە بە ربوبیەت ، واتە ئێمە هەروەك و گوتمان هیچ مانای نیە كە بیپەرستین و واش دانەنێین كە سود و زیانی هەیە خودای گەورە دەفەرموێت : (ألا يسجدوا لله الذي يخرج الخبء في السموات والأرض )) )ئاماژەی بە وە كرد كە نابێت سەجدە ببرێت تەنها بۆ ئەوە نەبێت كە تەواوی هێوی بەدیار كەتووە ، وە مانی سوجدە بردن نیە بۆ جگە لەو ، ئەوە لەگەڵ عەقل دەگەنجێ و قورئان و سوننەتیش هەر ئەوها دەڵێن )
هەرچی قورئانە ، ((ولا يأمركم أن تتخذوا الملائكة والنبيين أربابا)) بە ئاشكرایی ئاماژە بە زۆری (رب) دەكات لەلای ئەوان ، سەڕەڕای ئەوەی كە قورئان ئەوە دەڵێ بە ئاشكرایی إبن تیمیە و محمد ی كوڕی عبدالوهاب دەڵین : ئەوانە (رب) یان بە یەك زانیوە وە تەنها یەك (رب) شك دەبەن بەڵام ئەوانە لە ( الألوهية) مشرك بووینە !!) واتە خاوەنداریان بە یەك زانیوە بەڵام زیاتر لەپەرستراوێكیان هەبووە و هەر لەبەر ئەوەش بوونە بە كافر !!
حەزرەتی یوسف ( عليه السلام) كاتێك دوو هاوەڵەكەی بانگ دەكات بۆ یەكتا پەرستە دەفەرموێت : ((أأرباب متفرقون خير أم الله الواحد القهار)) وە خودای گەورە دەفەرموێت : (( وهم يكفرون بالرحمن قل هو ربي )) بەڵام كافرەكان بە (رب) یان نەزانیوە .
نمونەی ئەوە ووتەی خودا : ((لكنا هو الله ربی)) لەگەڵ ئەوانەیتی كە ئینكاری ( ربوبية) ت بۆ خودا دەكەن ، وە ((تالله إن كنا لفي ضلال مبين إذ نسويكم برب العالمين)) واتە لەیەكسانكردنتات بە خودا ، وەتەماشای ئەو ووتەیەی خودا بكە : (( إذا قيل لهم اسجدوا للرحمن قالوا وما الرحمن أنسجد لما تأمرنا)) ئایا خاوەنی ئەو ووتەیە خودا بەیەك دەزانیًً و دانی پێ دادەنێ ؟!
وەئەو ئایەتەش : (( وهم یجادلون فی الله)) وە چەندین ئایەتی تریش كە لە قورئان زۆرن باسیان ناكەین ، ئەگەر وابێت لای ئەو كافرانە (توحید الربوبية) نیە هەر وەك چۆن إبن تیمیە وا دەڵێ ، وە حەزرەتی یوسفیش داوای ئەوەی لێ نەدەكردن كە (رب) بە یەك بزانن چونكە شتێك نیە لای یوسف (عليه السلام) ناوی (توحید الربوبية ) ( توحید الألوهية ) بێت ، ئایا ئەوان لە حەزرەتی یوسف باشتر دەزانن و ئەو بەهەڵە دادەنێن لەو دەربڕینەی كە بە (رب ) دەریبڕیوە لەزیاتی (الإله ) ؟!
خودا لە وەرگرتنی پەیمان دا دەفەرموێت : ((ألست بربكم قالوا بلی )) وە ئەگەر دەربڕین بە ( الربوبية ) بەس نەبا و هاتبادیش لای موشریكەكان و سودی پێ نەگەیاندبان – هەر وەك إبن تیمیە وا دەڵێ – ئەوا ڕاست نەدەبوو پەیمانیان بەو جۆرە لێ وەربگیرێت وە ڕاستیش نەدەبوو كە ڕۆژی قیامەت بڵێن : (( إنا كنا عن هذا لغافلین )) وە واجب بوو كە خودای گەورە دەستەواژەی پەیمان وەرگرتنەكە بگۆرێت بە جۆرێك كە دانیان پێ بنێ بە یەكتاپەرستی چونكە بەیەك دانانی خاوەندار ( الربوبية ) بەس نیە – هەروەك ئەوانە دەڵێن – ئەوەش دیارە و ڕوونە كە پێویست ناكات بچینە ناوی زیاتر ، بەهەر حاڵ بە بەیەك زانینی خاوەندار (توحید الربوبية) دەری بڕی وە ئەگەر ئەو دوو توحیدە بەیەكەوە پەیوەست نەبووبان ئەوا دەبوو دانیان پێدابنێ بە (توحید الألوهية ) ش .
نمونەی ئەوش :
((وهو الذي في السماء إله وفي الأرض إله)) خودا خودای زەویە ئەگەر چی كەسیشی تێدا نەبێت بیپەرستێت هەروەك لە ئاخیر زەماندا ڕوودەدات ، ئەگەر ووتیان : ئەو پەرستراوە تێیدا واتە شایەنی پەرستنە ، ئەگەر وایانوت ئێمە دەڵێین : كەواتە جیاوازی لە نێوان (إله ) و (رب) دا نیە ، چونكە هەر (رب) شایەنی پەرستنە ، وە ئەو دایلۆگەی كە لە نێوان موسی ( عليه السلام) و فیرعەونیش دا ڕووی دا هەر لەباسی (ربوبیە ) دا بوو ، كاتێك فیرعەون گوتی : ((أنا ربكم الأعلى)) دواتر گوتی : ((لئن اتخذت إلها غيري لأجعلنك من المسجونين)) وە پێویست ناكات درێژی بكەینەوە .
هەرچی بەڵگەكانە لە سوننەت :
كاتێك دوو مەلائیكەتەكە دێن و پرسیاری ناو گۆر دەكەن پرسیار لە (رب) دەكەن نەك (إله ) لەبەر ئەوەی ئەوان جیاوازی ناكەن لەنێوان (رب ) و (إله ) چونكە ئەوان لێیان تێك نەچووە و لە شوێنكەوتوانی (چونكە ئەوان لێیان تێك نەچووە و لە شوێنكەوتوانی (إبن تیمیە ) نینە . وە وا پێویست بوو بە گوێرەی مەزهەبی ئەوان كە ئەو دوو مەلائیكەتە لە ناو گۆر بپرسن : كێ ( إله ) ی تووە نەك بلێن كێ (رب ) تە .یان لە هەردووك لێی بپرسن .
ئینجا ئەو ووتەیان كە دەڵێن : : (ولئن سألتهم من خلق السموات والأرض ليقولن الله) ئەوا ئەوانە بە زمانشتێك دەڵێن كە لە دڵیاندا نیە بە پێی ئەو پێویستیەی كە لەو كاتەدا هاتۆتە ئاراوە ، بەناچاری وا دەڵێن چونكە بەڵگەی ڕوون و ئاشكرا هەیە لەسەری ، لەوانەشە ئەو ووتەیە لە دڵیان جێگیر نەبووبێ و نەگەیشتبێتە ناخیان ، بە بەڵگەی ئەوەی كە ئەوان ئەو ووتەیەیان پەیوەست دەكەن بەو شتەی كە بەڵگەی درۆیەكەیانە ، وە ئەوان خراپەو باشە دەدەنە پاڵ غەیری خوا ، بەبەڵگەی ئەوەی كە ئەوان بەتەواوی لەخوا ناشارەزان و جگە لەخوا بەپێش خودا دێخن هەتا لە شتە بچوكەكانیش ن وەئەگەر ویستت تەماشای ئەو ووتەیان بكە كە دەڵێن دةلَيَن ((إن نقول إلا اعتراك بعض آلهتنا بسوء)) پاش ئەوە إبن تیمیە چۆن دەڵێت كە ئەو كافرانە وا تێناگەن كە ئەو بتانەی كە دەیانپەرستن زیان و سوودیان نیە ؟!
وە دواتر تەماشای چاندنەكان و لەوەڕەكانیان بكە : : ((هذا لله بزعمهم وهذا لشركائنا فما كان لشركائهم فلا يصل إلى الله وما كان لله فهو يصل إلى شركائهم)) شەریكەكانیان بەپێش خودا هێخست لە بچوكترین و بێقیمەت ترین شتدا .
خودای گەورە دەفەرموێت لە ڕوونكردنەوەی بیر و باوەڕیان لە بتەكان : ((وما نرى معكم من شفعائكم الذين زعمتم أنهم فيكم شركاء)) وتی كە ئەوان باوەڕیان وابوو كە بتەكان شەریك بوون ، وە لەو جۆرەش ووتەی أبو سفیانە لە ڕۆژی ئوحددا كە گوتی : ((أعل هبل)) وە پێغەمبەر ( صلى الله عليه وسلم) وەڵامی دایەوەو ووتی : ((الله أعلی وأجل)) تۆ تەماشای ئەوە بكەو بزانە چۆن تێدەگەی لە ووتەی إبن تیمیە كاتێك جۆری (توحید الربوبیە ) یان وەپاڵ دەنێ و دەڵێ لەگەڵ مسوڵماناندا هاوبەشن لەو جۆرەدا بەڵام جیاواز بوینەوە لەگەڵ مسوڵمانان لە (توحید الألوهية ) .؟!
خودای گەورە دەفەرموێت : ((ولا تسبوا الذين يدعون من دون الله فيسبوا الله عدوا بغير علم)) وە چەندین ئایەتی تریش كە درێژەی پێ نادەم.
لەپاش ئەوەدا هیچ بەیەك زانین (توحید)ـێك بۆ ئەوانە دیار دەكەیت ؟
هەرچی شوێنكەوتوانی إبن تیمیەیە پاش هەموو ئەوە دەڵێن : ئەوان (توحید الربوبية ) لایان هەیە و پێغەمبەرەكان لەگەڵیان نەجەنگاون تەنها لەبەر كافربوونیان بە (توحید الألوهية ) نەبێت !! وەناشزام ئەوە مانای چیە ؟ لەگەڵ ئەوەی كە ئەوان پێغەمبەریان بە درۆ خستۆتەوە و ئەوەی كە بۆیان هاتۆتە خوارەوە ڕەتی دەكەنەوە و شتە حەرامەكانیان حەلال كردیەو حەشر و ڕۆژی دوواییان ئینكرار كردوە و گوتویانە كە خودا خێزانی هەیە و مەلائیكەت كچانی خوان – وەلەبەر ئەو شتانە پێغەمبەران لەگەڵیان نەجەنگاون بەڵكوو تەنها لەبەر (توحید الالوهیە ) هەروەك ئەوان دەڵێن ، وەئەوان لەپاش ئەوەدا وەك مسوڵمانانن ! بەڵكوو مسوڵمانان لەوان كافرترن هەروەك محمد ی كوڕی عبدالوهاب وا دەڵی.
باواز لەوە بێنین ، لەپاشان بڵێین : ئەوە گوتیشمان جیاوازیەك هەیە لەنێوان (توحید الألوهية) و (توحید الربوبية) هەروەك وا دەڵێن ، ئەوا توسل هیچ ڕەتی (توحید الألوهية ) ناكاتەوە لەبەر ئەوەی عیبادەت نیە ، نەلەزمانی عەرەبدا و نە لە شەرعدا و نەلەعورفیشدا ، وە كەسیش (توسل ) و ( إستغاثة ) ی بە عیبادەت دانەناوە ن وە پێغەمبەریش ( صلى الله عليه واله وسلم) پێی ڕانەگەیاندووین ، وە ئەگەر عیبادەت با یان بە عیبادەت چووبا ئەوا نە بە مردی و نەبەزیندووش دروست نەدەبوو
وەئەگەر كەسێك بەوە خۆی پەنادا كە خودا ی گەورە لە (حبل الورید ) لێمان نزیكترە وە پێویست ناكات هیچ بەیەكگەنێك لەنێوان بەندەو خودادا هەبێت ئەوا پێی دەڵێین ( شتێكت لەبەر كردووە و چەندین شتیشت پێ نیە ) ئەو قسەیەت ئەوە دەگەیەنێت كە لە هەمووشتدا هۆكارەكان وبەیەكگەیەنەرەكان واز لێ بهێنین ، لەگەڵ ئەوەی كە دونیا هەمووی بەحیكمەتی ئەوە داندراوە كە هۆكار و هۆكار لێكراوەكان بەیەكەوە پەیوەستن ، وە ئەوەشی لێدەكەوێتەوە ئەو ووتەتان كە كە لەڕۆَژی قیامەتدا شەفاعەت نەمێنێت – كە پێویستە لە دین( ) – ئەوا لەسەر ئەو ڕایە پێویست نیە چونكە خودا پێویستی بە بەیەكگەیەنەر نیە چونكە خودا نێزیكترە لە بەیەكگەیەنەر .
وە دەبێ بشڵێن كە ئیمامی عومەر ( رضى الله عنه) هەڵەی كردووە لەو ووتەیەی كە گووتی ((إنا نتوسل إلیك بعم نبیك العباس إلخ..)) وە پێویسشتە دەرگای هەموو هۆكار و بەیەكگەیەنەرەكان ببەستینەوە ، وە ئەوەش لەگەڵ سوننەتی خودا دا ناگونجێت كە هەموو دونیای بە و جۆرە بونیات ناوە ، وەئەوەش دێتە سەر ئەو كەسانەی كە وادەڵێن كە خۆشیان بچنە ژێر ئەو حوكمەی كە بەسەر مسوڵمانان دا دەیسەپێنن ، چونكە ئەوان ناتوانن هۆكارەكان و بەیەكگەیەنەرەكان واز لێبهێنن كە ئەوان لە هەموو كەس زیاتر پێیانەوە پەیوەەستن .
وە پێویستیشە ئەوە لەبیر نەكەین : كە جیاوازی كردن لەنێوان مردوو و زیندوو لەو بارەدا هیچ مانایەكی نیە ، چونكە ئەوەی كە (توسل ) دەكا هیچ شتێكی لە مردوو داوا نەكردووە ، بەڵكوو داوای لەخودا كردووە بەخاتری ئەو پیاوە چاكە و كارە باشەكانی یان خۆشەویستی ئەو كەسە لای خودا ، ئایا ئەوە مردوو پەرستنە ؟؟یان ڕاستیەكی حاشا هەڵنەگرە ؟
بەڵام ئەوان گرۆهێكن كە بێ لێكۆلینەوە بڕیار دەدەن ، لەكاتێك كە بەخاتر گرتن لای هەموو مسوڵمانان بەكارێكی باش دەزانرێت ، تەماشای كتێبی چوار مەزهەبەكە بكە هەتا كتێبی حەنبەلیەكانیش لە ئادابەكانی زیاڕەتی گۆڕی پێغەمبەر ( صلى الله عليه وسلم) بەخاتر گرتنی پێغەمبەریان لا كارێكی باشە تا إبن تیمیە هات و لە إجماعی لاداو موخالەفەی عەقل و نەقل ی كرد .
وەڵامەكەی شێخ دەیجوی كۆتایی پێهات.
تێبینی/بەڵگەی زۆر و گوتاری تری زانایانمان زۆر لەبەر دەستە بۆ روونكردنەوەی ئەم بابەتە ،بەڵام وادەبینین كە فەتواكەی ئیمام (یوسف الدجوی) رحمه الله شێخی ئەزهەر كافیە بۆ ئەم باسە .
تكا دەكەین لەو بەرێزانەی كە ئەم بابەتە نەقل دەكەن با ناوی ئامادەكار و ماڵپەرەكەمان بنوسن ،چونكە ئم بابەتە تایبەتە بە ئێمە و مافی بۆ هەموو موسڵمانێكە كەبڵاوی بكاتەوە بە مەرجێ ناوی پرۆژە و ماڵپەرەكەمان لانەبرێت.
57 2013-05-10 19:16:50
بابه‌ت: به‌ڵگه‌ی كه‌رامه‌ت له قورئانی پیرۆزو له فه‌رمووده‌ی صحیح (8 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
له‌به‌ر ئه‌وه‌ی سلفیه‌كان باوه‌ریان به كه‌رامه‌تی ئه‌ولیاو پیاوچاكان نیه پێویست بوو بابه‌تێك ده‌رباره‌ی كه‌رامه‌ت بنوسین و وه‌لامی ئه‌و چه‌واشه‌كاریه‌یه‌ان بده‌ینه‌وه سه‌ره‌تا
بەڵگەی كەڕامەت لەقوڕئانی پیرۆز
1. خوای گەورە لە چیرۆكی حەزرەتی (مریم) دەفەرمووێ: [وَهُزّى اليْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَيْكِ رُطَباًجَنِيّاً] (1) واتە:ئەولقە دارخورمایە بەرەولای خۆت بجولێنەرەوە,بەسەرت دا بەردەبێتەوە خورمای وەها,كەبشێ بۆخواردن. جا ئەو لقە هیشك بوو, بەڵام بە ئەمری خوا سەوز بوەوە, وخورمای پێگەیشتوی لێبەربوەوە بێ ئەوەی كاتی خورمابێت. جا ئەمەش كەڕامەت بوو بۆحەزرەتی (مریم) سەلامی خوای لەسەر بێ.
2. هەروەها خوای گەورە دەفەرمووێ:لەبارەی چیرۆكی (أصحاب الكهف): ): [وَلَبِثُوافي كَهْفِهِمْ ثَلاَثَمِئَةِ سِنِينِ وازْدَادُوا تِسْعَاً].(.(2) واتە: مانەوە لەناو ئەشكەوتەكەیان سێ سەد ساڵ, وە نۆساڵیشیان زیاد كرد ,ئینجا مانەوە بەدرێژایی ئەو ماوەیە لەحاڵەتی خەوتن وەزیندوش بوون وەپارێزراویش بوون لەهەموو بەڵایەك,ئەوەش لەبەر كەڕامەت و ڕێزی خوابو بۆیان.
3. هەروەها خوای گەورە لەبارەی چیرۆكی,هاوڕێی حەزرەتی (سلیمان) (عَلی نَبِیِّنَا ۆعَڵیْهِ الصَّڵاەُ ۆالسَّلام)كەناوی:(اصف بن برخیا)بوو دەفەرمووێ: [أنَاآتِيكَ بِهِ قَبْلَ أنْ يَرْتَدَّ اليْكَ طَرْفُكَ] (3) واتە: حەزرەتی (ێ‌صف بن برخیا) فەرمووی: من بۆت دێنم ئەو عەرشە, پێش ئەوەی چاوەكانت بۆلای خۆت بگەرێنیەوە, لەپاش ئەوەی كە تەماشای شتێك دەكەی.
4. هەروەها خوای گەورە لە بارەی چیرۆكی حەزرەتی (زكریا) سەلامی خوای لەسەربێ, لەگەڵ حەزرەتی (مریم) دەفەرمووێ: [كُلَّمَادَخَلَ عَلَيْهَازَكَرِيَّاالمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزقاً قَال يَامَرْيَمُ انَّى لَكِ هَذَا قَالتْ هُوَمِنْ عِنْدِاللهِ](4) واتە: هەركاتێك حەزرەتی (زكریا) دەچوە ئەو ژورەی كە حەزرەتی (مریم) خواپەرستی لێدەكرد, خواردەمەنی چاو پێدەكەوت, ئەویش لێی پرسیاردەكرد, ئەو خواردەمەنیەت لەكوێ بۆ هاتوە ? حەزرەتی (مریم)ەش دەیفەرموو: لە لایەن خواوە بۆم دێت لە بەهەشت.
1- سورە مریم اڵایە (25).
2- سورە الكهف اڵایە (25).
3- سورە النمل اڵایە (40).
4- سورە ال عمران اڵایە (37).
بەڵگەی كەڕامەت لە فەرموودەی پێغەمبەر (صلى الله عليه وسلم)
1. دەگێڕنەوە لە حەزرەتی (أبو هریرە .رضى الله عنه) ئەویش لە پێغەمبەر( صلى الله عليه وسلم) كە فەرمووی:(هیچ كەس لەناو بێشكە قسەی نەكردوە تەنها سێ كەس نەبێ:
یەكەم: حەزرەتی (عیسی).
دووەم: پیاوێك هەبوو لەناو (بنی ئیسرائیل) پێی دەوترا (جُرَیْج) كاتێك نوێژی دەكرد, دایكی هات وبانگی كرد (جُرَیْج) ووتی ئایا وەڵامی بدەمەوە باشترە یان نوێژ بكەم ? دایكەكەش دوعای لێكرد, ووتی: ئەی خودایە نەیمرێنی, تاكو دەم وچاوی ئافرەتانی داوێن پیسی پیشان نەدەی, ئینجا ڕۆژێك (جُرَیْج) لە پەرست گایەك دابوو,ئافرەتێك چو بۆ لای داوای ئیشی خراپی لێكرد, ئەویش ڕازی نەبوو, لەپاشان ژنەكە چو بۆ لای شوانێك, ئیشی خراپی لەگەڵ كرد, ئینجا منداڵێكی بوو, وە بوختانی بە (جُرَیْج)كرد, و ووتی ئەو منداڵە لە (جُرَیْج)ە, خەڵكەكەش چونە لای (جُرَیْج) پەرستگاكەیان شكاند, وە دایان بەزاند وجنێویان پێدان, لەپاشان (جُرَیْج) دەست نوێژێكی شوشت و نوێژی كرد, ئەوجا هاتە لای منداڵەكە, ووتی: ئەی منداڵ كێ بابتە? منداڵەكەش وەقسە هات و ووتی: شوانەكە بابمە ئینجا,خەڵكەكە,پەشیمان بوونەوە, و ووتیان پەرستگاكەت بۆ دروست بكەینەوە لەزێڕ? ووتی نەخێر دەبێ بۆم لەقوڕ دروست بكەنەوە ئەوەش كەڕامەت بوو بۆ (جُرَیْج)
سێیەم: جارێكیان ژنێك منداڵێكی خۆی پێ بو كە شیرە خۆرە بوو, لەكاتێك گەنجێكی جوان كە خاوەن ڕوخسار و سیمایەكی جوان بوو, بەلای ژنەكەدا تێپەڕی ژنەكە ووتی: ئەی خودایە كوڕەكەی منیش وەكو ئەو گەنجە لێبكە, منداڵە شیرەخۆرەكە بە زوبان هات و ووتی: ئەی خودایە وەكو ئەو گەنجەم لێنەكەی, لەپاشان بە لای ئەوژنەدا تێپەڕی ژنێك خەڵك باسیان دەكرد بەخراپە دەیان ووت ئەو ژنە دزی كردیە زینای كردیە وە سزاش درابوو, ژنەكەی خاوەن منداڵ ووتی: ئەی خودایە كوڕەكەی من وەكو ئەو ژنە لێمەكە منداڵەكە ووتی: ئەی خودایە وەكو ئەو ژنەم لێبكە, ئینجا دایكەكە لێیپرسی لەبارەی ئەو وەڵامانەی , منداڵەكە ووتی: ئەو گەنجەی كە تۆ وتت خودایە منداڵی من وەكو ئەولێبكە ئەو زۆردارێك بو لە زۆر دارەكان منیش پێم خۆش نەبو وەكو ئەوم لێبێت, بەڵام ئەوژنە گوتراوە كە زینای كردوە زیناشی نەكردوە, وە گوتراوە دزی كردوە, دزیشی نەكردوە, وە ئەو ژنە دەڵێت خودا بەسمە كە ئاگای لێم بێت.
اخرجه البخاری (2215) ومسلم (6884) وأحمد (2/307-308)
2. چیڕۆكی ئەو سێ كەسانەی چونە ناو ئەشكەوتەكە, وە كە بەردەكە لەپێش دەركی ئەشكەوتەكە لاچوو, لەپاش ئەوەی كە دەركی ئەشكەوتی گرتبو. اخرجه البخاري (4/369),ومسلم (2743).
3. هەروەها حەزرەتی (أبو هریرە .رضى الله عنه) بۆمان دەگێیڕێتەوە لە پێغەمبەر ( صلى الله عليه وسلم) كە فەرمووی: ((ڵقَدْكَانَ فِیمَنْ قَبْڵكُمْ مِنَ اڵاُمَمِ مُحَدَّثونَ, فَأِنْ ێكُ فی اُمَّتِی أَحَدٌ فَانَّهُ عُمَرُ)). واتە: بەڕاستی هەبوو لە ئوممەتەكانی پێش ئێوە, كەسانێك لە لایەن خوا شتیان پێدەگوترا, ئەگەر لەئوممەتی من كەسێك لەوان هەبێ ,ئەوە حەزرەتی (عمر)ە. اخرجه البخاري (7/40) ,ومسلم (2398).
58 2013-05-10 17:34:44
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
كاكی من برای به‌رێزم كاك(شه‌ره‌فخان) به‌لگه‌ت بێنه ده‌رباره‌ی ئه‌وه‌ی كه بیدعه‌ی الحسنه بوونی نیه له دین ده بیهێنه بزانم چ به‌لگه‌یه‌كتان لایه -------------------با وه‌لامتان بده‌ینه‌وه به پشتیوانی خودای گه‌وره ---------------------------------- ---------------- سه‌یركه ئه‌وانه‌ی ده‌لێن بیدعه‌ی الحسنه بونی نیه له دین كه‌چی خۆیان وتاری رمه‌زانان ده‌ده‌ن له پاش عصر ئه‌گر پێیان بلێی ئه‌دی ئه‌وه‌ش بیدعه نیه؟؟؟ ده‌لێن چونكه ئه‌مه باشه‌و خه‌لك بانگده‌كه‌ین بۆ دین و بانگه‌وازی ده‌كه‌ین ------ سه‌یركه‌ن خۆیان بیدعه‌یه‌ك به باش داده‌نێن كه وتاری ره‌مه‌زانانه له پاش نوێزی عصر ده‌شلێنه خه‌لكی بیدعه الحسنه‌و السیئه‌ی نیه ------------------- خودای گه‌وره‌ش ده‌رباره‌ی ئه‌م كه‌سانه ده‌فه‌رموێ(كبر مقتا عیندالله ان تقولوا مالا تفعلون)
59 2013-05-10 06:11:32
وه‌ڵام: سونةت و بيدعة (3 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
وتارێكی ئه‌م مامۆستایه‌م بیستوه ده‌لێت پێغه‌مبه‌ر (نه‌یوێراوه‌و نه‌یتوانیوه) سه‌ره‌تا دینی خوا به ئاشكرایی رابگه‌یه‌نێ ------------ ئه‌مه ئه‌ده‌به به‌رامبه‌ر به پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلام)؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ مامۆستای پایه به‌رز مامۆستا عبدالكریمی موده‌ریس ده‌فه‌رموێ:ئه‌ده‌ب وه‌سفێكه هه‌ر بۆ مه‌رد ئه‌شێ نامه‌رد ئه‌ده‌بی قه‌د لێ ناوه‌شێ دووربه له‌و كه‌سه‌ی له ئه‌ده‌ب دووره كه‌سی بێ ئه‌ده‌ب كه‌سێكی بێ نووره )))))) خۆی وتویه‌تی مالی به‌لام من كردوومه به كه‌سی))
60 2013-05-10 05:59:57
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
ببورن له‌و شوێنه‌ی كه وه‌لامی یه‌كێك له چه‌واشه‌كاریه‌كانمان داوه‌ته‌وه نیشانه‌ی پرسیارم دانه‌ناوه مه‌به‌ستم ئه‌وه‌یه((( بەلای زۆربەی زانیانەوە ئایەتی ڕیبا كەخودایی گەورە دەفەرموێ ((یأیها الژین امنوا اتقوا الله وژروا ما بقی من الربا إن كنتم مۆمنین )) لەدوای ئایەتی (الیوم اكملت لكم ...)
دابەزیووە دەبێ بڵێین كەڕیبا لەدیندا نییە وزیادە لەدیندا !!؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ \ ئه‌م نیشانه‌ی (؟؟؟؟؟؟ )پرسیارانه‌م دانه‌نابوو
61 2013-05-10 00:21:18
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
چەند گوڵێک لە گوڵزاری ئیسلام پێشکەش بە گەنجی نێونەمام :
ئەم پەرتووکە یەکێکە لە پەرتووکە گرنگەکانی مامۆستا (عبدلله هەرتەلی) کە بە تایبەت بۆ گەنجەکانمانی نووسیوە بۆ ئەوەی لە ڕاست و دروستی دینی پیرۆزی ئیسلام تێبگەن، ئێمە لێرەوە هیوای هەموو شتێکی باش بۆ مامۆستا ئەخوازین سەرکەوتوو بەردەوام بێت لە خزمەتکردنی ئەم دینە جوانە.
62 2013-05-10 00:18:39
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِيعٗا وَلَا تَفَرَّقُواْ(آل‌عمران :١٠٣)
واتا:هه‌مووتان ده‌ست بگرن به‌هۆی په‌یوه‌ستیتان به‌خواوه چه‌ند به‌ره‌که(و لێک جیا) مه‌بن.
هه‌روه‌ها خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:.وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ تَفَرَّقُواْ وَٱخۡتَلَفُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡبَيِّنَٰتُۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ (آل‌عمران :١٠٥)
واتا: به وێنه‌ی ئه‌وانه مه‌بن که به‌ش به‌ش و جیاواز بوون له پاش ئه‌وه‌ی ئه‌و به‌ڵگانه‌ی بۆیان هات وه ئه‌وانه سزایه‌کی گه‌وره‌یان بۆ هه‌یه.
هه‌روه‌ها خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:
إِنَّ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗا لَّسۡتَ مِنۡهُمۡ فِي شَيۡءٍۚ إِنَّمَآ أَمۡرُهُمۡ إِلَى ٱللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ (الأنعام :١٥٩)
واتا: به‌ڕاستی ئه‌وانه‌ی ئاینه‌که‌یان به‌ش به‌ش کردوه بوونه ده‌سته ده‌سته و پارچه پارچه ، ئه‌وه له هیچ شتێکدا تۆ له‌وان نیت، به‌ڵکو تۆ له‌وان به‌ریت، به‌ڕاستی ئه‌وانه کاروباریان بۆ لای خوایه و تۆڵه‌ی لادانیان لێده‌سێنێته‌وه، له‌وه‌ودوا هه‌واڵی هه‌موو ئه‌و کارو کرده‌وانه‌یان پێ ده‌دات که ئه‌نجامی ده‌ده‌ن.
هه‌روه‌ها خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:
وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ (آل‌عمران :١٠٤)
واتا: پێویسته له ئێوه ئومه‌تێک پێک بێت، یاخود با هه‌مووتان ئومه‌تێک بن که بانگه‌واز بکه‌ن بۆ خێرو چاکه، فه‌رمان بده‌ن به‌هه‌موو کارێکی باوو دروست، قه‌ده‌غه‌ی هه‌موو نادروستیه‌ک بکه‌ن، ئا ئه‌وانه هه‌ر سه‌رفرازن.
هه‌روه‌ها خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ (الأنعام :١٥٣)
واتا: بێگومان ئه‌مه‌ی (که باسکرا) ڕێبازی منه که ڕاسته ده ئێوه‌ش شوێنی بکه‌ون (ده‌هه‌م) شوێنی ڕێچکه‌کانی تر مه‌که‌ون چونکه جیاتان ده‌کاته‌وه له ڕێبازی خوا، ئه‌وه‌ش په‌روه‌ردگارتان فه‌رمانی پێ کردوون، بۆ ئه‌وه‌ی خواناس و پارێزکار بن.
مسولمانانی خۆشه‌ویست ئه‌مانه هه‌مووی به‌لگه‌ی ئایه‌تی قورئان بوون كه ده‌بێت هه‌موومان ئومه‌تێك بین و ئاینی خوای گه‌وره رابگه‌یه‌نین وه نابێت چه‌ند به‌ره‌كه لێك جیا بین چونكه جوله‌كه‌و كافرو بێ بروایان ئه‌م پلانه‌یان دارشتووه بۆ سوككردنی ئیسلام له لای خه‌لك و كردنی به چه‌ند پارچه پارچه‌و به‌ش به‌ش .... ئینجا بزانه خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ:وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۗ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ ٱلَّذِي جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ (البقرة :١٢٠)
واتا: هه‌رگیز نه جووله‌که و نه گاوور لێت ڕازی نابن تا دوای ئایینیان نه‌که‌ویت ( پێ یان) بڵێ: هه‌ر ڕێنموونیی خوایه ڕینموونی ڕاست وه ئه‌گه‌ر دوای ئاره‌زووه‌کانی ئه‌وان بکه‌ویت دوای ئه‌و زانینه‌ی که بۆت هاتووه هیچ سه‌رپه‌رشتی که‌رو یارییده‌ده‌رێکت نابێ له‌لایه‌ن خواوه. )))
با پرسیارێك له خۆمان بكه‌ین به‌گشتی ده‌لێین: بۆ ئێستا جوله‌كه‌و گاوره‌كان له ئێمه رازین؟؟؟؟؟؟ بێگومان هه‌روه‌ك خودای گه‌وره ده‌فه‌رموێ ئێمه شوێن به‌رنامه‌و رێبازو پلانه‌كانی بێ باوه‌ران كه‌وتووین بۆ یه ئه‌وانیش له ئێمه رازین ............
جا مسولمانان ده‌بێت ئێمه دائما دروشمی (سلطان عبدالحمید) بلێینه‌وه‌و كرداری پێبكه‌ین كه ده‌فه‌رموێ((یا مسلمی العالم اتحدوا)) واتا:هۆ مسولمانانی جیهان یه‌كگرن)---هه‌روه‌ها ده‌بێ ئه‌وه‌ش بزانینن كه دوزمنانی ئیسلام ته‌نها ئاواتیان ئه‌وه‌یه مسولمانان پارچه چارچه بن و په‌رته‌وازه بن دائما بێ برواسان ئه‌م دروشمه‌یان وتوه‌ته‌وه (فرق تسد) واتا:په‌رت بكه‌و زال ببه)))) وه ده‌بێ بزانیین ئه‌م ده‌مه ته‌قێیه خزمه‌ته‌ی ئیسلام ناكات كه مسومانان پره‌ته‌وازه‌و لێك جیا ببن
چاره‌سه‌ر چییه؟؟؟؟
ته‌نها چاره‌سه‌ر ئه‌وه‌یه كه ده‌بێت ئه‌و لایه‌نانه كۆببنه‌وه كه مشوتومریان له‌سه‌ر كێشه‌كان هه‌یه له یه‌كێك له كه‌ناله ته‌له‌فزیۆنیه‌كان گفتو گۆبكه‌ن و سه‌رجه‌م كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكرێن با هه‌ریه‌كێك لهم لایه‌نانه به‌لگه‌كانیان بێننه‌وه سه‌باره‌ت به‌م شتانه‌ی كه مشتومریان له‌سه‌ره --
له كۆتایی دا ده‌لێم تۆش وه‌ك مسولمانێك ئه‌م په‌یامه بگه‌یه‌نه به مسولمانان و بلاوی بكه‌وه له به‌ر خاتری دینی پیرۆزی خودای میهره‌بان --والسلام علیكم ورحمة الله وبركاته
63 2013-05-10 00:17:06
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
سلفی ته‌نها خۆی پێ راسته‌و هه‌رچه‌ندی به‌لگه‌یان بۆ بێنی هه‌ر له‌سه‌ر عه‌قیده‌و فكره‌ی خۆیانن و نایانه‌وێ كه وه‌كو برا كێشه‌كان چاره‌سه‌ر بكرێن و كۆببنه‌وه )))))) ئه‌مه جیاوازی سلفیه‌كه‌ت له‌گه‌ل هاوه‌له خۆشه‌ویسته‌كانی پێغه‌مبه‌ر (صلی الله علیه وسلم)
براكه‌م پرسیاره‌ك ئایا تۆ (مسولمانێكی به‌نده‌ی خوای) یان (سلفی)؟؟؟؟؟
بلێ لااله الا الله محمد رسول الله _________ وه بلێ ((رضیت بالله ربا وبالاسلام دینا وبمحمد صلی الله علیه وسلم نبیا ورسولا ))
ئایا تۆ رازی خوای گه‌وره په‌روه‌ردگارت بێت؟؟؟ ) بێگومان ده‌لێی (به‌لێ)----- باشه تۆ رازی دینی ئیسلام په‌یره‌و و مه‌نهه‌ج و پرۆگرام بێت یان سلفی؟؟؟؟؟ تۆ رازی محمد بن عبدالله سه‌ركرده‌و پێشه‌وات بێت و گوێرایه‌لی بكه‌ی یان محمد بن عبدالوه‌هاب؟؟؟؟))
64 2013-05-10 00:16:00
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
من پرسیار -------- ده‌كه‌م له‌وانه‌ی كه سلفین ده‌لێم ئایا ئێمه مسولمانین یان سلفی ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ صۆفی یان مسولمان ؟؟؟؟؟؟؟؟؟ به‌س پێم بلێ ئه‌و قسه‌یه‌تان له كوێ هێناوه كه ده‌لێن واجبه خه‌لك سلفی بێت ؟؟؟؟؟؟ ئێوه هێشتا له مانای (واجب) تێنه‌گه‌یشتوون؟؟؟؟؟؟ كه سلفیه‌ت له‌سه‌ر خه‌لك واجب ده‌كه‌ن ؟؟؟؟؟؟؟؟ ئه‌وه له كوێی دین جێگای ده‌بێته‌وه ؟؟؟؟؟؟؟ -------------------------------------- وه هه‌ر ئێوه‌ن كه ده‌لێن نابێ به پێغه‌مبه‌ر بگوترێ (سید) له‌گه‌ل ئه‌وه‌ش خودای گه‌وره له قورئانی پیرۆز به (پێغه‌مبه‌ر یه‌حیا) ده‌فه‌رموێ سید )))))))))))))) یان ئێوه ده‌لێن به‌س ئێمه راستین و به دوای كه‌س مه‌كه‌ون ته‌نها به دوای ئێمه بكه‌ون كه سلفین ))) ئه‌دی ئه‌وه له كوێی دیندا هه‌یه؟؟؟؟؟ :-j
65 2013-05-10 00:14:56
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
کەسێک گەر مەبەستی گەیاندنی پەیامی خوا و پێغەمبەر ( صلی اللە علیە وسلم ) بێت ، لە هەر کاتێک بێت ئەتوانێت بیگەیەنێت ، نەک بە شێوەی حزب و سه‌له‌فی و صۆفی و به‌ره‌كه‌و لێك جیا ناكات ...... ، پێغەمبەری خوا صلی اللە علیە وسلم ئەفەرمووێت : دین ئاسانە و لەسەر خەڵکی گران مەکەن ، بەڵام ئەم کۆمەڵە و حزبانە ، زۆربەیان دینیان گران کردووە لەسەر خەڵکی ، چوونکە فەلسەفەیان زۆرە و کەس لێیان ناگات .
66 2013-05-10 00:13:37
وه‌ڵام: مامؤستا عبدالطيف(ماناى سةلةفيةت). (37 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
سلفیەکان
صوفیەکان
مەدخەلیەکان
وەهابیەکان
حزبە ئیسلامیەکان
دەروێشەکان
وه سه‌رجه‌م لایه‌نه‌كان
خودا فه‌رمانتان پێ ده‌كات كه بانگه‌واز به‌م شێوازه‌ی ئێوه نابێ هه‌روه‌ك ده‌فه‌رموێ
_(وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ ۖ وَاصْبِرُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ (الأنفال :٤٦)
گوێ ڕایه‌ڵیی له فه‌رمانه‌كانی خواو په‌یامبه‌ر بكه‌ن ململانی و کێشەش له‌گه‌ڵ یه‌كتردا مه‌كه‌ن، ئەگین هێزاو تواناتان نامێنیت و ئه‌وساش كزو لاوازو سست دەبن، وەئارام بگرن چونكه دڵنیابن خوا له‌گه‌ڵ ئارامگراندایه))))))))))))))))) جا ئه‌وه‌ی ئێمه ده‌یبینین سه‌رجه‌م ئه‌و لایه‌نانه دائمه‌ن كێشه له‌سه‌ر مه‌سه‌له‌كان ده‌نێنه‌وه ---- له‌سه‌ر ئێمه‌ی مسولمان پێویسته خۆمان له‌سه‌ر جه‌م لایه‌نه‌كان به دوور بگرین
67 2013-05-10 00:04:40
وه‌ڵام: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
براكه‌م كاكه‌گیان كاك(توحید) من به‌لگه‌ی حه‌دیسی صحیح و قسه‌ی خه‌لیفه عمرم بۆ هێنای كه بیدعه‌ی حسنه هه‌یه له دین ده تۆش حه‌دیسێك بێنه كه بلیت بیدعه‌ی الحسنه گومراییه باش به‌لام حه‌دیسی (كل بیدعه ضلاله ) نه‌هێنی چونكه له بابه‌ته‌كه ولامی ئه‌وه‌مان داوه‌ته‌وه
68 2013-05-09 14:41:33
بابه‌ت: بیدعه الحسنه (34 وه‌ڵام, نووسراو له ئایین)
بسم الله الرحمن الرحیم -سه‌ره‌تا وه‌لامێك بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی كه ده‌لێن هه‌ر شتێك پێغه‌مبه‌ر نه‌یكردبێ بیدعه‌یه‌كی حه‌رامه ---====وه‌لام:((((مه‌رج نیه هه‌ر شتێك پێغه‌مبه‌ر نه‌یكردبێت بیدعه‌یه‌كی حه‌رام بێ ئه‌گینا ده‌بێت ئه‌وه‌ش حه‌رام ده‌بێت كه خه‌لیفه (ابو بكر)و(عمر)و هه‌روه‌ها (زید) رضی الله عنهم – قورئانیان كۆكرده‌وه له ترسی فه‌وتانی قوئان-------------- هه‌روه‌ها ده‌بێت دروستكردنی (حوجره‌ونه‌خۆشخانه‌و خانه‌ی یه‌تیمان و دانانی كتێب هتد... حه‌رام بوایه -------------- هه‌روه‌ها ده‌بێت ئه‌وه‌ش بیدعه‌ی حه‌رام بێت كه پێغه‌مبه‌ر (درودی خوای له‌سه‌ر بێ) نوێزی (تراویح)ی یه‌كجار به جه‌ماعه‌ت كرد له‌شه‌وه‌كانی تر نه‌یكرد هه‌ركه‌سه‌و بۆخۆی ده‌یكرد هه‌روه‌ها له‌سه‌رده‌می خه‌لیفه (ابو بكر)یش به جه‌ماعه‌ت نه‌ده‌كرا هه‌ركه‌سه‌و بۆخۆی ده‌یكرد تاكو سه‌رده‌می خه‌لیفه عمری كوری خطاب ((رضی الله عنه)) كه خه‌ڵكی كۆكرده‌وه له دوای یه‌ك پێش نوێز نوێزی (تراویح) بكه‌ن ئینجا له‌سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر(درودی خوای له‌سه‌ربێ) یه‌كجار كرابوو وه‌له‌سه‌رده‌می (ابو بكر) رضی الله عنه- هه‌ر نه‌بوو--- كه‌واته (بیدعه)ی(الحسنه)یه - ئه‌وه قسه‌ی من نیه قسه‌ی (خه‌لیفه-عمربن خطاب)ه كه ده‌فه‌رموێ((نیعمة البیدعه هده)) ------------- هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ش بزانه كه (((پێغه‌مبه‌رمحمد درودی خوای له‌سه‌ربێ))) ده‌فه‌رموێ ئه‌گه‌ر پێغه‌مبه‌ر هه‌بووایه له دوای من ئه‌وا (خه‌لیفه-عمربن خطاب)ه كه‌واته ئه‌و خه‌لیفه به‌رێزه ناوی عیباده‌تێك به بیدعه‌ی (باش) ناو ئه‌با كه نوێزی (تراویحه به جماعه‌ت) ---------- جا ئه‌وه‌ت بۆ رۆن بوه‌وه كه بیدعه‌ی خراپ و بیدعه‌ی باش هه‌یه به‌و قسه‌یه‌ی ئیمامی (عمر بن خطاب) رضی الله عنه----- هه‌روه‌ها ------------ ئه‌وانه‌ی كه له‌سه‌ره‌وه ئامازه‌م پێكردوون له‌سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر(درودی خوای له‌سه‌ربێ) نه‌بووینه كه‌واته ده‌بێت هه‌مووی حه‌رام بێت؟؟؟؟
نه‌خێێێێێێێێێێێێر به‌لكو هه‌رشتیك كه په‌یدا بوو ده‌بێت ئێمه به‌رامبه‌ری بكه‌ین له‌گه‌ڵ به‌لگه‌كانی (شه‌رع) وه‌كو ئه‌گه‌ر شتی (حه‌رام)ی له‌ناو دابوو ئه‌وا ده‌بێته (بیدعه‌ی حه‌رام) وه ئه‌گه‌ر شتی (مكره)ی له‌ناودابوو ده‌بێته (بیدعه‌ی مكره) وه ئه‌گه‌ر شتی (حه‌لال)ی له‌ناو دابوو ئه‌وا ده‌بێته (بیدعه‌ی حه‌لال) وه ئه‌گه‌ر شتێكیشی له‌ناو دابوو(سونه‌ت)بوو ئه‌وا ده‌بێته (بیدعه‌ی سونه‌ت) --- كه‌واته هه‌رشتێك په‌یدابوو كه مه‌به‌ست به‌م شته پێچه‌وانه‌ی ئاین نه‌بوو وه ده‌قی شه‌رعی بیگرێته‌وه‌و شتی خراپی له‌ناودا نه‌بوو ئه‌وا بێگومان (بیدعه‌ی الحسنه)یه------- وه ئه‌گه‌ر ده‌قی شه‌رعی نه‌یگرێته‌وه‌و پێچه‌وانه‌ی له‌گه‌ل ئاین هه‌بوو ئه‌وا (بیدعه‌ی السیئه)یه و ره‌ددی سه‌ری ده‌كرێته‌وه هه‌روه‌ك پێغه‌مبه‌ر خۆی به ئێمه رایده‌گه‌یه‌نێت كه (من عمل عملا ليس عليه امرنا فهورد)) رواه المسلم _ واتا هةر كةسيك كردةوةيةكى ئاينى بكا فةرمانى ئيمةى لةسةر نةبئ ئةوة لئ ي قبول ناكرئ و رةد دةكريتةوة سةري )) كه‌واته بۆ مان روون بووه‌و كه بیدعه وه‌رده‌گیرێ ئه‌گه‌ر فه‌رمانی شه‌رعی هه‌بێ یان بنه‌مای ئاینی یان له‌گه‌ل شه‌رع تێكبكاته‌وه هه‌روه‌ك ئیمامی شافعی ده‌فه‌رموێ (وما احدث وخالف كتابا او سنة او اجماعا او اثراَ ـ فهو بيدعة الضالة وما احدث ولم يخالف شيئا من دالك : فهو البيدعة المحمودة) نقل النواوى ~ وابن حجر الهيتمى ) واتا هةر شتيك لة ئاين بةيدا بكرئ و بيجةوانةى قورئان يان حديس يان اجماع يان ئاسةواري سلف بئ ئةمة بيدعةى كومرايية واتا( القبيحة) وةهةرشتيك بةيدابوو بةبيجةوانةى ئةم جوار بةلكةيةى سةرةوة نةبئ ئةمة بيدعةى الحسنة واتا باشة----- -------------------- هه‌ر له‌به‌ر ئه‌مه‌ش زانایان فه‌رموویانه كه مه‌به‌ستی پێغه‌مبه‌ر له ((كل بیدعة ضلالة)) واتا- هه‌موو بیدعه‌یه‌ك گومراییه)) مه‌به‌سته‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ر درودی خوای له‌سه‌ر بێ )) بیدعه‌ی خراپه واتا ضلالة))یه هه‌روه‌ها پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلم) له حه‌دیسێك دا ده‌فه‌رموێ (ومن ابتدع بيدعة ضلالة لايرضى بها الله ورسوله كان عليه ميثل اثام من عمل بها لاينقص دالك من اوزار الناس شيئا) رواه الترمدي(2677)في العلم----)) واتا هةر كةسيك بةيدا بكات بيدعة يةكى كومرايي كة خواو بيغةمبةري خوا بئ ي رازي نةبن ئةوة ئةو كةسة تاوانى لة سةرة وةكو تاوانى ئةو كةسانةى كة ئيش بةم شتة خرابة دةكةن وة هيجيش لة تاوانى خةلك كةمنابێتةوة)) ئه‌گه‌ر سه‌رنج بده‌ینه حه‌دیسه‌كه پێغه‌مبه‌ری ئازیز ده‌فه‌رموێ (بیدعة ضلالة) سه‌یركه‌ن پێغه‌مبه‌ر وشه‌ی(ضلالة)ی له‌پال وشه‌ی(بیدعة) داناوه -باشه ئێمه ده‌پرسین ده‌لێین ئه‌گه‌ر بیدعه یه‌ك جۆری هه‌بوایه ئه‌وا بۆچی پێغه‌مبه‌ر ته‌نها وشه‌ی (ضلالة)ی له لای بیدعه دناوه ؟؟؟؟؟ ئه‌گه‌ر بیدعه‌ی (الحسنه)ش دروست نه‌بوایه ئه‌وا پێغه‌مبه‌ر ده‌یفه‌موو(ومن ابتدع بيدعة ضلالة والحسنه )) نخێێێێێێێێێێێێیر به‌لكو به‌ته‌نیا بیدعه‌ی ضلاله دروست نیه چونكه له حه‌دیسه‌كه هاتووه (ومن ابتدع بيدعة ضلالة لايرضى بها الله ورسوله كان عليه ميثل اثام من عمل بها لاينقص دالك من اوزار الناس شيئا) رواه الترمدي(2677)في العلم----)) واتا هةر كةسيك بةيدا بكات بيدعة يةكى كومرايي كة خواو بيغةمبةري خوا بئ ي رازي نةبن ئةوة ئةو كةسة تاوانى لة سةرة وةكو تاوانى ئةو كةسانةى كة ئيش بةم شتة خرابة دةكةن وة هيجيش لة تاوانى خةلك كةمنابێتةوة))) ئه‌وه‌ی بۆت رۆن بوه‌وه كه (كل بیدعة الضلاله)) ته‌نها بیدعه‌ی خراب ده‌گرێته‌وه----------------- وه به‌لگه‌یه‌كی تر له‌سه‌ر (بیدعه‌ی الحسنه) ئه‌و فه‌رمووده‌ی پێغه‌مبه‌ره (صلی الله علیه وسلم)كه دةفةرمووئ-(( من سن في الاسلام سنة حسنة فله اجرها واجر من عمل بها من بعده من غير ان ينقص من اجورهم شىء))اخرجه المسلم(2348) والنسائي (2553) واحمد(4\357) والترمذي(2675) وابم ماجه(203)------)) واتا- هةركةسئ لة ئاينى ئيسلام شتيك دابنئ شتيكى باش ئةوة باداشتى ئةو شتة باشة و باداشتى ئةو كةسانةش كة ئةو شتة باشة دةكةن لة باش مردنى بؤ ئةو كةسةية كة يةكةم جار ئةو شتةى داهێناوة بێ ئةوةى هيج لة باداشتى ئةوان كةمبێتةوة))) كه‌واته له حه‌دیسی((ومن ابتدع بيدعة ضلالة لايرضى بها الله ورسوله كان عليه ميثل اثام من عمل بها لاينقص دالك من اوزار الناس شيئا) رواه الترمدي(2677)في العلم----)) واتا هةر كةسيك بةيدا بكات بيدعة يةكى كومرايي كة خواو بيغةمبةري خوا بئ ي رازي نةبن ئةوة ئةو كةسة تاوانى لة سةرة وةكو تاوانى ئةو كةسانةى كة ئيش بةم شتة خرابة دةكةن وة هيجيش لة تاوانى خةلك كةمنابێتةوة)) ئه‌وه فرمانه كه خۆمان له بیدعه‌ی خراپ و ضلاله) وه دوور بگرین------- وه له حه‌دیسی-(( من سن في الاسلام سنة حسنة فله اجرها واجر من عمل بها من بعده من غير ان ينقص من اجورهم شىء))اخرجه المسلم(2348) والنسائي (2553) واحمد(4\357) والترمذي(2675) وابم ماجه(203)------)) واتا- هةركةسئ لة ئاينى ئيسلام شتێك دابنێ شتێكى باش ئةوة باداشتى ئةو شتة باشة و باداشتى ئةو كةسانةش كة ئةو شتة باشة دةكةن لة باش مردنى بؤ ئةو كةسةية كة يةكةم جار ئةو شتةى داهێناوة بێ ئةوةى هيج لة باداشتى ئةوان كةمبێتةوة))) وه ئه‌و حه‌دیسه‌ش فرمانه كه شتی باش ئه‌گه‌ر له‌گه‌ل شه‌رع تێكبكاته‌وه ئه‌وا دروسته‌و خێرێكی گه‌وره‌یه
هه‌روه‌ها ئه‌م عیباده‌تانه‌ش پێغه‌مبه‌ر نه‌یكردبوون به‌لام هاوه‌له به‌رێزه‌كان كردیان(((مه‌قامى ئيبرِاهيم:كاتى خوَى لكابووبه‌ديوارى به‌يته‌وه‌به‌لاَم حه‌زره‌تى عمرجياى كرده‌وه‌ويه‌ك هاوه‌لَيش نارِازى نه‌بوو(أخرجة البيهقى بسندقوى).
هه‌روه‌ها: زيادكردنى بانگى يه‌كه‌م له‌رۆژى جومعه‌داله‌لايه‌ن حه زره‌تى عوسمانه‌وه،برِوانه بوَصحيحى بوخارى.
پيَنجه‌م: سلاَوه‌تدان به‌جه‌ماعه‌ت كه‌حه‌زره‌تى على دايهيَناوه‌كه‌پيَشترنه‌بووه،برِوانه بۆ(تهذيب اللآثار)و(أخبارعلى)و(طبرانى )وجگه له مانيش رِيوايه‌تيان كردوه.
هه‌روه‌ها:زيادكردنى-السلام علينامن ربنا-له‌ته‌حياتداله‌پاش –ورحمة الله وبركاته-له لايه‌ن حه‌زره‌تى عبدالله كورِى مسعوده وه ،(رواة الطبرانى فى الكبير ورجاله رجال الصحيح كمافى مجمع الزوائد).
هه‌روه‌ها:زيادكردنى -بسم الله الرحمن الرحيم-له‌سه‌ره‌تاى ته‌حياتاوه زيادكردنى(لبيك وسعديك...) له‌لايه‌ن حه زره‌تى عبدالله كورِى عمره‌وه،برِوانه بوَصحيحى بخارى ومسلم له وزيادانه‌ى كه هاولاَنى حه‌زره‌ت (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)وپێشينه باشه‌كانى ئيَمه زياديان كردووه.
هه‌روه‌ها:كردنى سى وشه‌ش رِكات ته‌رِاويح له مزگه‌وتى پێغه‌مبه‌ر(صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)له لايه‌ن ئيمامى ماليكه وه،برِوانه (مجموع)ى ئيمامى نه‌وه‌وى ب4ل30-36
ئه‌مانه‌وچه‌نده‌هاى تريش هه‌يه به‌لاَم له به ردريَژبوونه‌وه‌ى بابه‌ته‌كه‌نه‌مان نوسيون وه‌ك :دانانى سه روژيَر بوَقورِئان، وه دانانى ئه‌م هه‌مووعلم وزانسته‌سودبه‌خشانه وه‌ك(نحو،صرف،بلاغه،زانستى فه‌رموده‌وقورِئان و...)هتد،جابراوخوشكى خويَنه‌رئه‌مانه‌ى كه‌باسمان كردن داهيَنراون هيچيان له سه‌رده‌مى پێغه‌مبه‌ردا(صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)نه‌كراون،به‌لَكوهه‌نديَكيشيان داهيَنراوى هاوه‌لاَنيشنيه.وه‌ك كه‌سره‌وفه‌تحه‌ى قورِئان كه‌ئاماژه‌مان پێكرد،داهيَنراوى(حجاجى كورِى يوسفى سقفى)يه.
هه‌مووئه‌م داهيَنراوانه‌كه‌چاك وباش وسودبه خشن بوَئاينى پیروزى ئيسلام له‌خواپه‌رستى وغه‌يرى خواپه‌رستيداهه‌ن،له‌گه لَ ئه‌مه‌شدازانايانى باوه‌رِپێكراوى ئيسلام به‌باشيان زانيون،به‌لَكوهه‌ندىَ لهم داهيَنراوانه له‌لاى زانايان له ئاستى واجب وسوننه ت دان،وه‌ك فيَربونى ئه‌وزانستانه‌ى كه‌خزمه ت به قورِئان وسوننه ت ده كه ن،
ئه‌مه‌ش بیدعه‌كانی وه‌هابیه‌كان كه ده‌لێن بیدعه‌ی الحسنه له دیندا نیه (((يه‌كه‌م:كوَكردنه‌وه‌ى خه‌لَكى له‌سه‌ريه‌ك ئيمامى ته‌نها بۆَشه‌ونويَژله‌پاش نوێژى ته‌رِاويح له‌هه‌ردومزگه‌وتى مه‌ككه‌ومه‌دينه‌دا.
دووه‌م:كوَكردنه‌وه‌ى خه‌لَكى له‌ناومزگه‌وته كانداله‌شه‌وانى قه‌دردا.
سيَيه‌م:خويَندنى دوعاى خه‌تمى قورِئان له نويَژى ته‌رِاويح وشه‌ونويَژدا.
چواره‌م:درێژكردنه‌وه‌ى دوعاى قنوت،كه ماييه‌ى ئازاره بوَموسولَمانان.
پێنجه‌م:هاواركردنى بانگ بيَژله‌هه‌ردوومزگه‌وتى مه‌ككه‌ومه‌دينه‌دابه‌وه‌ى(صلاة القيام أثابكم الله)ئه‌م وته‌يه‌كه‌ى وته‌ى پێغه‌مبه‌ر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)وهاوه‌لاَنێتی!!!
شه‌شه‌م:تايبه‌ت كردنى شه‌وى27و29ى مانگى رِه‌مه‌زان به‌خه‌تمى قورِئانه‌وه .
حه‌وته‌م: دابه‌ش كردنى ته‌وحيدبوَسيَبه ش(توحيدي ئولوهيه‌ت وتوحيدى رِوبوبيه‌ت وتوحيدى أسماء وصفات)ئايائه‌مه‌حه ديسه؟؟؟ياخودفه‌رمايشتى كام له‌هاوه‌لاَنى پێغه‌مبه‌ر(صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)وپێشينه‌باشه‌كانه؟؟؟
هه‌شته‌م:دانانى ئه‌وهه‌مووبنكه‌وباره‌گا يانه‌ى كه‌ئه‌مربه‌چاكه‌ونه‌هى له‌خراپه‌ده‌كه‌ن له‌گه‌لَ دانانى ئه‌وهه‌مووزانكوَئيسلاميا نه‌له سعوديه‌له‌جيهانى ئيسلاميدا.
نوَيه‌م: گيَرِانى ئاهه‌نگى هه‌فتانه‌وسالاَنه‌كه له سعوديه‌داده‌كرىَ وه‌هه‌مووسه‌ركده‌كانى به ناوسه‌له‌فيه‌ت ئاماده‌ى ده‌بن وفتواى دروستييان له‌سه‌رداوه،له‌گه‌لَ ئه‌وه‌شدائاهه نگه‌كه‌يان له‌سه‌رزيكروفيكرومه‌عريفه‌ت نيه،به‌لَكوكلتوريَكى بوَگه‌نى ده‌مارگيرى عه‌ره‌بيه،هه‌روه‌ك ده‌بينين له‌شاشه‌ى ته‌له‌فيزوَنه‌كانه‌وه-كه‌هه‌رخه‌ريكى شمشيَربادان وقاوه‌خواردنن،له‌گه‌لَ ئه‌مه‌يشدائيَوه‌به ماموَستاوشه‌رع دانه‌ريان ده‌زانن وفتواكانيان بلاَوده‌كه‌نه‌وه،وه‌زۆله‌زانايانى باوه‌رِپێكراوى ئوممه‌تى ئيسلاميش كه‌داهيَنه‌رى داهيَنراوه‌باشه كانن له‌سه‌ربنه‌ماى قورِئان وسوننه‌ت وه‌هابیه‌كان توَمه‌ت باريان ده‌كه‌ن به‌گومرِاوونه‌زان!!!
ئه‌مه‌ش يه‌كيَكه‌له‌نيشانه‌كانى ئاخرزه‌مان كه پێغه‌مبه‌ر (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ)ده‌فه‌رمويَت ولعن آخر هذه الأمة أولها فليرتقبوا عند ذلك ريحا حمراء أو خسفا ومسخا)
رواه الترمذي .واته:هه‌ركاتىَ كوَتايى ئه‌م ئوممه‌ته نه‌فره‌تيان كردله‌پێشينه‌باشه‌كانى خوَيان، چاوه‌رِيَى باى غه‌زه‌ب وداچونى زه‌وي و بوون به‌مه‌يمون بكه‌ن.
ئه‌مانه‌وچه‌ندانى تركه‌ليَره‌داناتوانين ئه ژماريان بكه‌ين ئايائه‌مانه‌ناوئه‌نيَن چى؟ئه‌گه‌رناويان ده‌نيَن به‌سوننه‌ت وه‌ك رِون وئاشكرايه‌ئه‌م كردارانه له سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر(صلی الله علیه وسلم)نه‌بووه! وه‌كارى هاوه‌لاَن وپێشينه‌باشه كانيش نه‌بووه.وه‌ئه‌گه‌رناوي ان ده‌به‌ن به‌بيدعه‌ى حه‌سه‌نه‌ئه‌وه‌چه‌وانه ى بوَچون وياساكانى خوتانه،چونكه‌ئيَوه‌ده لَيَن(أن العبادات توقيفية)واته‌هه‌مووخواپه‌رستييه‌ك پێغه‌مبه‌ر (ص)وهاوه‌لاَنى نه‌يان كردبيَت ئه وه‌كاريَكى خراپ وبيدعه‌يَكى سه‌ييئه‌يه.ئيَمه‌ش به وه‌هابیه‌كان ده‌لێین كىێ فه‌رمانى پێَ كردن به‌وهه‌مووداهيَنراوه‌ى خوَتان؟؟؟ئه‌مه‌يش ده‌رى ده‌خات كه وه‌هابیه‌كان له‌وموفتيانه‌ى ئاخرزه‌مانن كه‌به هه‌واوئاره‌زوى خوَیان فتواده‌ده‌ن خوَيشیان وخه‌لَكيش گومرِاده‌كه‌ن >:/
هه‌ندێ كه‌س پێیان وایە بیدعەی (حسنە)بوونی نییە لەبەر ئەوەی دەڵێن ئەگەر تۆشتێكی تازەبكەی ئەواتۆپێت وایە كە پێغەمبەر(صلی الله علیەوسلم)خیانەتی كردووە لەگەیاندنی ئایندا لەبەر ئەوەی خودایی گەورە دەفەرموێ (الیوم أكملت لكم دینكم...) بەم ئایەتەش ئاین ( كامل) بووە ئیتر ئەوەی لەدوایی ئەو ئایەتەوە بكرێ رەد دەكرێتەوە ولەئایندا نییە مسوڵمانی خۆشەویست ئەمەش یەكێكەلەفرتوفێڵەكانی وەهابیەكان كەوا دەڵێن خودای گەورە بەم ئایەتە ئاینی( كامل) كرد لەبەرئەوە ئەمە كۆتا ئایەتە كەدابەزیووە .بەڵام ئەوە ڕاست نییە چونكە بەلای زۆربەی زانیانەوە ئایەتی ڕیبا كەخودایی گەورە دەفەرموێ ((یأیها الژین امنوا اتقوا الله وژروا ما بقی من الربا إن كنتم مۆمنین )) لەدوای ئایەتی (الیوم اكملت لكم ...)
دابەزیووە دەبێ بڵێین كەڕیبا لەدیندا نییە وزیادە لەدیندا !!
وەهەروەها ئایەتی (كلالە) كەكۆتا ئایەتی سورەتی (النساْ )ە كەباس لەبابەتەكانی وەرەسە دەكات ,باشە دەبێ بڵێین ئەم ئایەتە لە دیندا نییە
پاشان بەبۆچونی زۆربەی زۆری زانایان وەئەوەش ڕاسترینی فەرمودەكانە كە ئایەتی (واتقوا یوما ترجعون فیە الی الله) 281 البقرە
كۆتا ئایەتە كەدابەزیووە نەوەك (الیوم أكملت لكم دینكم ....) چونكە پێغەمبەر(صلی الله علیەوسلم) (80) ڕۆژ دوای ئەم ئایەتە ژیاوە ,پاشان ئایەتی (الیوم أكملت لكم دینكم) كێ گوتویەتی مانای ئەوەیە كەئاین كامل بووەو ئەوەی لەدوای ئەوەبێت زیادە لەدین,پێم باشە بۆئەوەی مانای ئەم ئایەتەمان بۆ ڕونبێتەوە بگەڕێینەوە سەر (تفسیر)ی قورئانی پیرۆز تابزانین زانایانی (تفسیر) چۆن لەم ئایەتە تێگەیشتۆن ,بۆنمونە بۆجونی دو (مفسر)ی گورەتان بۆ دێنمەوە
*(ئیمامی قورتبی) كەدەفەرموێ لەبارەی ئەم ئایەتەوە (وقال الجمهور المراد معڤم الفرائض والتحلیل والتحریم : قالوا وقد نزل بعد دلك قرێ‌ن كثیر, ونزلت ێ‌یە الربا وێ‌یە الكلالە وغیر دلك إنما كمل معڤم الدین و أمر الحج )واتە : زۆربەی زانایان پێیان وایە كەواتای ئایەتەكە ئەوەیە كەئەمڕۆ زۆربەی فەرزەكان وحەڵاڵ وحەرام( كامل) بوو ,چونكە لەدوای ئەو ئایەتەوە ئایەتی زۆر دابەزیوە وەكو ئایەتی(ڕیبا )و(كەلالە) واتای ئەوەیە كەزۆربەی ئاین تەواو بوو لەگەڵ حەج (تەفسیری قورتوبی ب 7لا 293) *ئیمامی (الطبری ) دەفەرموێ (الیوم أكملت لكم دینكم...)أی حجكم فافردتم بالبلد الحرام تحجونه دون المشركین لایخالگكم فی حجكم مشرك ) واتە:- ئەم ڕۆ مەڕاسیمی حەجتان كامل بووبەتەنها ئێوەی ئیمان داران حەج دەكەن وموشریكەكان تێكەڵتان ناببن
كەوابوو ئیمامی (الطبری ) تەفسیری ووشەی (دینكم)ی كردوە بە (حجكم)
پاشان ئەگەر بڵێین بەم ئایەتە ئاین كامل بوو واتە لەوو پێش ئاین ناتەواو بوو ئەوڕۆژە كامل بوو!!!
ئەبێ وەكوو ئیمامی (ڕازی) بڵێین دیارە پێغەمبەری خودا (صلی الله علیه وسلم) ماوەی (22)ساڵ وقسور خۆیی وهاوەڵەكانی دین داریان بەناتەواوی كردووە وبەناتەواویش گەیاندویانە تەنها ماوەی (80)ڕۆژ ئاینیان بەتەواوی گەیاندووە...
كەئەمەیش بەڕاستی (اتهام)كردنی پێغەمبەرویاوەرەكانێتی بەخیانەتكردن لەئاین .
خوشەویستان ئەمە بەسە بۆهەركەسێ دڵی نەخۆش نەبێ و گوێرایه‌لی پێشینه‌كانی خۆی بكات نه‌ك چه‌ند فه‌ریكه خوێنده‌وارێكی ئێستا كه بۆ تێكدانی ریزی مسولمانان خه‌لك گومرا ده‌كه‌ن :-j
په‌یام دۆزرایه‌وه [ 43 بۆ 68 له 68 ]
یانەی سەرهەنگ موحسین » پهیامهكانی ره‌زوان
پشتبهسته به PunBB 1.4.6, پاڵپشتیی به كوردی له [مهكۆكانی وێبچن]