1،891

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

[size=16]بەرزان ئەبوبەكر   



ئالوودە ببوو بە كڕین‌و فرۆشتن‌و بەكارهێنانی ماددە هۆشبه‌رەكان، سەرەنجام دووچاری زیندان بوو، دادگا بە تۆمەتی بەكارهێنان‌و مامەڵەكردن بە ماددە هۆشبه‌رەكانەوە، فەرمانی زیندانی هەتا هەتایی بە سەردا دا!
ئەمە چیرۆكی گەنجێكی تازە پێگەیشتوو نییە، بەڵكو باسی كەسێكە كە تەمەنی لە نێوان 50-60 ساڵیدایە، خاوەنی ماڵ‌و منداڵەو ئەزموونێكی لە ژیاندا هەیە، بە هەرحاڵ زۆر بە سەر ئەم ڕووداوەدا تێنەپەڕی، كوڕی یەكەمی بە هەمان تۆمەت خرایە زیندان، ئەویش دادگا بە وێنەی باوكی فەرمانی هەتا هەتایی بەسەردا دا!
بەڵام كوڕی دووەمی بە پێچەوانەی باوكی‌و برا گەورەكەیەوە، قۆناغەكانی خوێندنی بە سەركەوتوویی تەواو كردو بوو بە بەڕێوەبەری یەكێك لە كۆمپانیا بە ناوبانگەكانی شارەكەی!
توێژەرێكی كۆمەڵایەتی ویستی توێژینەوەیەك لەسەر ژیانی ئەم خێزانە ئەنجام بدات، سەرەتا چووە لای كوڕی یەكەم كە بە هەمان تۆمەتی باوكی خرابوویە سووچی زیندان، لێی پرسی: هۆكاری گەیشتنت بە زیندان چی بوو؟
چاوەڕوان دەكەیت چ وەڵامێك بداتەوە؟!
زۆر بە ئاسایی وتی: لە كاتێكدا باوكم بە تۆمەتی مامەڵەكردن‌و بەكارهێنانی ماددە هۆشبه‌رەكان فەرمانی هەتاهەتایی لە زینداندا هەیە، ئیدی چ چاوەڕوانییەك لە من دەكرێت؟!
پاشان توێژەرەكە ڕۆیشت بۆ لای كوڕی دووەمی ئەو پیاوەو لێی پرسی: چۆن توانیت ببیتە بەڕێوەبەری یەكێك لە كۆمپانیا بە ناوبانگەكانی ئەم شارە؟
لە وەڵامدا گوتی: باوكم ئالوودەی ماددە هۆشبه‌رەكان بوو، ئێستاش بەو تۆمەتە فەرمانی زیندانی هەتا هەتایی هەیە، ئیدی چ چاوەڕوانییەك لە من دەكرێت؟!
ئێستا با پێكەوە بیربكەینەوە، بە وردی سەرنج لەم دوو وەڵامە بدەین، هەمان وەڵام، هەمان ڕووداو، دوو كوڕی یەك خێزان، یەكەمیانی گەیاند بە هەمان شوێنی باوكی‌و دووەمیانی كردە بەڕێوەبەری كۆمپانیایەك!
دەزانم هەموومان دەپرسین چۆن؟ وەڵامەكەی زۆر ئاسانە، كوڕی یەكەم وا بیری كردۆتەوە كە گیا لەسەر بنجی خۆی دەڕوێتەوە، ئیدی هەر بۆیە بە هەمان ڕێچكەو ڕێبازی باوكیدا ڕۆیشتووەو هەمان سیناریۆی باوكی لە ژیاندا دووبارە كردووەتەوە، هەربۆیە دەڵێت: ئەگەر من كوڕی ئەو باوكە بم هەر ئەوەم لێ چاوەڕوان دەكرێت، ئەمەش بوو بە هۆی ئەوەی كە سەرەنجام دووچاری هەمان چارەنووسی باوكی ببێت!
«زۆرجار نەوەكان هەمان ئەو كارە دووبارە دەكەنەوە كە باوكیان ئەنجامی دەدات، بۆ وێنە ئەگەر باوكی كەسێكی جگەرەكێش بێت، ئەویش چاو لە باوكی دەكات‌و دەبێتە كەسێكی جگەرەكێش، ئەگەر پێی بڵێی جگەرەكێشان زیانی زۆرە بۆ سەر تەندروستی مرۆڤ، بۆچی لەم تەمەنەوە دەستت داوەتە جگەرەكێشان؟ ڕەنگە لە وەڵامدا بڵێ ئەگەر جگەرەكێشان كارێكی خراپ بووایە باوكم نەیدەكێشا! خۆئەگەر باوكی خاوەنی سەدان ئاكاری جوان بێت، پێی بڵێی ئەی بۆچی تۆش وەكو باوكت ئەو كارە چاكانە ئەنجام نادەیت، لە وەڵامدا دەڵێت: من ناتوانم وەكو باوكم ئەو كارانە ئەنجام بدەم، بە داخەوە زۆرێك لە منداڵان تەنها لە شتە خراپەكاندا چاو لە باوانیان دەكەن»!
بەڵام كوڕی دووەم، كاتێك دەڵێت: چ چاوەڕوانییەك لە من دەكرێت، مەبەستی ئەوەیە كە نابێت من بە هەمان ڕێبازو ڕێچكەی باوكمدا بڕۆم‌و هەمان هەڵەو مێژووی باوكم دووبارە بكەمەوە، بە پێچەوانەوە من پەندم لە ژیانی باوكم وەرگرت، لە دوای بەند كردنی باوكم بە هەر دەردە سەرییەك بێت خوێندنم تەواو كردو دواتر لەم كۆمپانیایە بوومە كارمەندو پاشان بە هۆی دڵسۆزیی‌و لێهاتوویم لە كارەكەمدا پلەی بەڕێوەبەرم پێبەخشرا!
مرۆڤی ژیر هیچ كات بە ڕێگایەكدا ناڕوات كە لە پێش ئەوەوە كەسانێكی دووچاری ڕۆژگارێكی تاریك‌و ناهەموار كردووە، بەڵكو لەوانە پەند وەردەگرێت‌و هەڵەی كەسانی دی دووبارە ناكاتەوە ئەگەرچی نزیكترین كەسیشی بێت!
لێرەوە بۆمان دەردەكەوێت، كە مەرج نییە ئەو كەسەی خۆی خراپەكارەو ڕێگەی هەڵەی گرتووەتە بەر، نەوەكانیشی هەمان هەڵەو سیناریۆ دووبارە بكەنەوەو لە نێو كۆمەڵگەدا به‌ چاوێكی كەم سەیریان بكرێت، بەڵكو دەگونجێت نەوەكانی ئەو كەسە وەكو كوڕی دووەمی ئەم پیاوە دوور بكەونەوە لە ڕێبازی خراپ‌و مێژووی باوانیان دووبارە نەكەنەوە، لە هەمان كاتدا كەسانی زیرەك‌و بە ئەزموون‌و لێهاتوویان لێ دەربچێت، كە بتوانن خزمەتی خۆیان‌و وڵات‌و شارەكەیان بكەن.
بەو هیوایەی هەموومان چاو لە شتە باشەكان بكەین‌و لە خراپەكان دوور بكەوینەوە!
[/size]

1،892

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

[size=16]
خودایە: ئومێدم پێ ببەخشەو ڕەشبینیم تێدا مەهێڵە.
خودایە: تۆوی خۆشەویستی لە دڵمدا بچێنەو ڕەگ‌و ڕیشەی ڕق‌و كینە لە ناخمدا هەڵبكێشە.
خودایە: بەهێزم بكە، تا بتوانم بەسەر ڕەوشتە خراپەكانمدا زاڵ بم، ژیریم پێ ببەخشە تا بەسەر لە خۆباییبوونمدا سەر بكەوم.
خودایە: بیناییم بەهێز بكە بۆئەوەی كەم‌وكوڕییەكانی خۆم بە ڕوونی ببینم، پەردەیەكی ڕەش بەسەر چاوانمدا بهێنە تا لە سەیركردنی كەم‌وكوڕی كەسانی تردا زیادە ڕەوی نەكەم.
خودایە: یارمەتیم بدە تا بتوانم زۆرترین ژمارە لە خەڵكی دڵخۆش بكەم‌و ڕۆژە خۆشەكانیان زیاد بكەم، شەوە گریاناوییەكانیان كورت بكەمەوە.
خودایە: چێژی لێبووردەییم پێ ببەخشە، ئارەزووی تۆڵە كردنەوەم لێ دابڕنە...
خودایە: وام لێ بكە لە بەرامبەر بە دەسەڵاتەكاندا بێ هێز نەبم، لە بەرامبەر بێ تواناكانیشدا دڵڕەق‌و توندوتیژ نەبم.
خودایە: لە ناخمدا بەزەیی‌و لێخۆشبوون بڕوێنە، توڕەیی‌و دڵڕەقیم لێ وەربگرەوە.
خودایە: دڵم پڕ بكە لە باوەڕبوون بە خۆت، هەموو ژیانیشم لێوان لێو بكە لە خۆشەویستیت.
خودایە: ئەگەر لە خۆباییبوون كوێری كردم، بیناییم پێ ببەخشە، ئەگەر ڕۆژگارێك بەهێزت كردم، یادم بخەرەوە كە هێز بەردەوام نابێت، ئەوە ڕاستییە بۆ هەمیشە دەمێنێتەوە..
خودایە: هەر كات كەوتم فێرم بكە چۆن دووبارە هەستمەوە، كاتێكیش هەستامەوە بیرم بخەرەوە كە كەسانێك كەوتوون تا یارمەتیان بدەم ئەوانیش هەستنەوە.
خودایە: ئەگەر بەسەر دووژمنەكانمدا سەرت خستم، لێنەگەڕێی هیچ كات تانەو تەشەریان لێ بدەم.
خودایە: وام لێ بكە تێكەڵی نەكەم لە نێوان قەناعەت‌و زەلیلیدا، لە نێوان بە ڕێزی‌و لە خۆباییبووندا، لە نێوان خاكی بوون‌و خۆ بەكەمزانیندا.
خودایە: بمكەیت بە یەكێك لەو مۆمانەی بە تیشكی ڕووناكییان ڕێگە تاریكەكان ڕووناك دەكەنەوە.
خودایە: كۆمەكم بكە تا لێبوردن لە ناو خەڵكیدا بڵاو بكەمەوەو پێیان بڵێم تۆڵەسەندن چەكی بێ تواناكانە، لێ بووردنیش چەكی بەهێزو دڵ گەورەكانە.
خودایە: یارمەتیم بدە تا كەم‌وكوڕییەكانی خۆم بە گەورە تەماشا بكەم، كەم‌وكوڕی كەسانی دەوروبەرم لە بیر بكەم، تا لە بیرمدا جێ خۆش نەكەن.
خودایە: ئەگەر هەڵەم بەرامبەر كەسانێك كرد یارمەتیم بدە، داوای لێبوردنیان لێ بكەم، ئەگەر كەسانی تر هەڵەیان بەرامبەر كردم یارمەتیم بدە بتوانم لێیان خۆش بم بێ ئەوەی چاوەڕێی داوای لێبوردنیان لێ بكەم.
خودایە: وام لێ بكە زێتر چێژ لە بەخشین وەربگرم، نەك لەوەرگرتنەوەی قەرزی قەرزدارەكان.
خودایە: داوات لێ دەكەم هەموو ئەوانەی لە دەوروبەرمن، دڵخۆشیان بكە ئەو كاتە من هەست بە خۆشییەكانم دەكەم، من ناتوانم لە نێوان فرمێسكەكاندا پێ بكەنم، بە هەڵهاتنی تیشكی خۆر چۆن دڵخۆش بم، لە كاتێكدا دەوروبەرم لە تاریكیدا بژین.
خودایە: ئەگەر خەڵكی خشتیان تێگرتم كۆمەكم بكە، ئەو خشتانە كۆبكەمەوەو بینای ئارام گرتنی لێ دروست بكەم، ئەگەر گوڵیان تێگرتم یارمەتیم بدە ئەو گوڵانە بدەمەوە لە یەخەی ئەو كەسانەی فێریان كردم‌و دەستە بچكۆلانەكانیان گرتم بۆ سەركەوتنم لە ژیاندا.
خودایە: یارمەتیم بدە، ستەم لێكراوان پشتگوێ نەخەم، لە ستەمكارانیش نەترسم.
خودایە: یارمەتیم بدە تا قەناعەت بە خەڵكی بكەم كە دەستكەوتنی ماڵی حەڵاڵ، چەندە كەم بێت، باشترە بۆیان لە ماڵێكی زۆری حەرام.
خودایە: هیچ كات ڕێگە نەدەیت نائومێدی بێتە نێو دڵمەوە، بەڕاستی نائومێدی چاوەكان كوێر دەكات‌و دەرگا كراوەكان نابینێت.
خودایە: یارمەتیم بدە ئەوپەڕی ڕێز بگرم لەو كەسانەی لە گەشتی ژیاندا یارمەتیم دەدەن، فێرم بكە چۆن فرمێسكی خەڵكی بسڕم، لەسەر لێوەكان وێنەی زەردەخەنەو پێكەنین بكێشم.
سەرچاوە/ كتێبی (سهرة عائلیة).[/size]

1،893

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

Chya نووسی:

بابةتيكى زؤر جوان و بةسودة دةس خؤش

1،894

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس

ئێ باشه‌ له‌ 12 60 بینه‌ و واسته‌کی لێ بکه‌و ده‌چیه‌ ته‌ربیه‌ی ریازه‌
وخه‌ونه‌که‌ت به‌ دی دێ

1،896

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

[size=16]دیمەن حەیدەر   



هەر یەك لە ئێمە تا ئێستا كەم تا زۆر وشەی ڕۆشنبیری بەر گوێ كەوتووە.. كە  وەك سیفەتێك لە سیفاتە پۆزەتیڤەكان دەدرێتە پاڵ كەسێك، كە كۆمەڵێك تایبەتمەندی هەبێت كە لە كەسە ئاساییەكانی دەورووبەری جیا دەكاتەوە. ڕەنگە لای هەندێك كەس خوێندەواری مەرجی یەكەمی كەسی ڕۆشنبیر بێت.. بەڵام لە ڕاستیدا ئەمە بیروبۆچونێكی هەڵەیە.. مەرج نییە هەموو كەسێكی خوێندەوار ڕۆشنبیر بێت.. بەڵام دەتوانین بڵێین زۆرینەی كەسە ڕۆشنبیرەكان، لەناو چین‌و توێژی خوێندەوارەكاندا دەردەكەون.. هەروەها مەرج نییە هەموو كەسێكی نەخوێندەواریش ڕۆشنبیر نەبێت.. بەڵكو دیاریكردنی كەسی ڕۆشنبیر بە ئامادەبوونی كۆمەڵێك سیفاتی تایبەتی‌و ناوازەیە لەو كەسەدا.. تا بتوانێت بەخۆی بڵێت ڕۆشنبیر، یاخود لە ڕیزی ڕۆشنبیران ناوزەند بكرێت.. لێرەدا هەوڵمان داوە بە شێوەیەكی گشتی هەندێك سیفاتی كەسی ڕۆشنبیر بخەینە ڕوو:
1- كەسی ڕۆشنبیر بە شێوەیەكی گشتگیر دەڕوانێتە ژیان.. بەو واتایەی هەوڵ دەدات لە گشت بوارەكانی ژیاندا شارەزاییی پەیدا بكات. مەرج نییە شارەزایی تەواوەتی پەیدا بكات.. بەڵكو بە ئەندازەی ئەوەی پێویستی پێی دەبێت لە كاروبارەكانیدا، یان بە مانایەكی تر ئەگەر هەر ناوێكی نوێ، یاخود داهێنراوێكی نوێ لە هەر بوارێكدا بێت، بێتە كایەوە.. هەوڵ دەدات هەر هیچ نەبێت زانیارییەكی گشتی لەبارەی ئەو شتە نوێیانەوە بزانێت‌و  بە دواشیدا دەگەڕێت.
2- وەك بینەرێك سەیری فیلم‌و ڕووداوەكانی ئەم دنیایە دەكات‌و هەر ڕووداوو پێشهاتێك لەم دونیایە.. بۆ ئەو جێگەی سەرنج‌و تێڕامانە.
3- كەسێكی دادگەرە.. بەو واتایەی كە حوكمی نادادپەروەرانە بەسەر تاكەكانی كۆمەڵگاو دەورووبەریدا نادات.. بەڵكو هەوڵ دەدات لە حەقیقەتی مرۆڤەكان تێ بگات.
4- سەیری ڕواڵەتی مرۆڤەكان ناكات.. دەوڵەمەندە، یان هەژار، ناشیرینە، یان جوان.. ئەو تەنها بە ئەقڵ مرۆڤەكان هەڵدەسەنگێنێت‌و قورسایی‌و سەنگیان بۆ دیاری دەكات.
5- ناخی ڕووناكە.. ڕێگە بە ئارەزووە تایبەتییەكانی نادات تێكەڵاوی نەست‌و ویژدان‌و بۆچوونەكانی بن لە بڕیارداندا بەسەر كەسەكاندا. بەو پێیەی بەكارهێنانی ئارەزوو بەرژەوەندییە تایبەتییەكان لە بڕیارداندا ناخ‌و دەروون تاریك‌و ڕەش دەكات.
6- ڕقی لە خراپەكار نییە، بەڵكو ڕقی لە هەڵسووكەوتە خراپەكانە كە مرۆڤەكان پەیڕەوی دەكەن‌و وای لێ دەكەن بە (خراپەكار) ناوببرێت.
7- حەز بە كارو جموجۆڵ‌و چالاكی دەكات‌و لە كاتی بێكاریدا بێزار دەبێت‌و مەبەستێتی خشتێك بخاتە سەر دیواری كۆمەڵگاكەی، نەك ببێت بە بار بەسەر كۆمەڵگاوە.
8- لە هەموو هەڵەیەك لە ژیانیدا پەند وەردەگرێت، هەموو ئەم پەندانە دەكاتە ئەزموونێك‌و لە داهاتوودا سودیان لێ وەردەگرێت.
9- ڕقی لە خۆ بە زلزانین‌و خۆ بە زلزانان دەبێتەوە، چونكە دەزانێت لوتبەرزی لە ئاست بینینی ڕاستییەكاندا كوێرەو ئەگەر ڕۆژێك لە ڕۆژان بكەوێتە سەرزەوی هەستانەوەی زەحمەتە، لاشی ڕوونە كە خۆ بە زلزانین دوورە لە سرووشتی مرۆڤەوە، ئەوە سیفاتێكە تایبەتە بە درووستكاری مرۆڤەوە، نەك خودی مرۆڤ كە درووستكراوێكی بێدەسەڵاتە!
10- بە شوێن ژیانی تایبەتی كەسەوە نییە، بە مانایەكی تر بە دوای عەیب‌و عارو كەم‌وكوڕی مرۆڤەكاندا ناگەڕێت، بۆی گرنگ نییە هیچ لە بارەی ژیانی تایبەتی كەسەكانەوە بزانێت بە بێ ئاگاداری خۆیان، چونكە دەزانێت ئەوە جگە لە خۆ ماندووكردن‌و كات بە فیڕۆدان شتێكی دیکه‌ نییە.
11- زۆر وردە لە لێكدانەوەی ڕووداوەكان‌و توانای خوێندنەوەی ڕووداوەكانی دەوروبەری هەیەو هەوڵ دەدات زانیاری كۆ بكاتەوە بە پشتبەستن بە بنەمای لێكدانەوەی هۆكارو دەرئەنجامەكان.
12- ڕێز لە هەموو كەسانی چواردەوری دەگرێت، بەو پێیەی كە ڕێزگرتن لە بەرامبەر، پێش هەموو كەس ڕێزگرتنە لە خوود.
13- لە هیچ شتێكدا هەوڵی تۆڵە سەندنەوە نادات، دەزانێت تۆڵە سەندنەوە نەك تەنها چارەسەری كێشەكان ناكات، بەڵكو ئاڵۆزتریان دەكات.
14- خاوەن كەسایەتییەكی بوێرەو ناتوانێت لە ئاست ناهەقیدا بێدەنگ بێت، لە كاتی نەبوونی دادوەریدا هەڵوێست وەردەگرێت.
15- گەشبینەو باوەڕی بە شكست نییە لە ژیانیداو شكستەكان وەك ئەزموون تێدەپەڕێنێت.
16- توانای هاوڕێییەتیكردن‌و دامەزراندنی پەیوەندی لەگەڵ خاوەنی هەموو جۆرە بیروڕایەكدا هەیە، ئەمەش بەو مانایە نایەت كە خاوەنی بیروڕای خۆی نەبێت، بەڵكو توانای وەرگرتن‌و گوێگرتنی بیروڕای جیاوازی هەیە لەسەر ئەو بنەمایەی (گەر هەموومان وەك یەك بیر بكەینەوە، كەواتە بیر ناكەینەوە).
17- لە شێوازی قسەكردن‌و مامەڵە كردنیدا دوورە لە بەكار هێنانی فێڵ‌و تەڵەكەبازی، بەڵكو ئەو سیفەتانە بە تایبەتمەندی مرۆڤە نەزانەكان دادەنێت، لە جێی ئەوە لێزانی‌و لێهاتوویی‌و هونەر لە شێوازەكانی قسە كردن‌و مامەڵە كردنیدا بەكار دەهێنێت.
18- بە هیچ شێوەیەك لەگەڵ دەستخستنە نێو كاروباری تایبەتی كەسدا نییەو مەگەر لە لایەن كەسەكە خۆیەوە داوای لێ بكرێت.
19- دان بە هەڵەی خۆیدا دەنێت‌و لە شوێنی خۆیدا داوای لێبوردن دەكات.
20- بە ئاسانی توانای دەستنیشانكردنی خاڵە بەهێزو لاوازو نێگەتیڤ‌و پۆزەتیڤەكانی خۆی‌و دەوروبەرەكەی هەیە.
21- لە زۆر كاتدا پسپۆری لە بوارێك لە بوارەكانی ژیاندا پەیدا دەكات، هەروەها لە گەیشتنی بە ئاستێكی باڵای ڕۆشنبیری دا پەنا دەباتە بەر نووسین بۆ خستنە ڕووی تواناو لێهاتووییەكانی‌و بەهرەمەند كردن‌و سوود گەیاندن بە كەسانی تر، بۆیە زۆر كات ئەم دوو ناوە نوسەروو ڕۆشنبیر پێكەوە دەبیستین.
22- لە چوارچێوەی كۆمەڵێك یاسادا كە لە ژیانی تایبەتی خۆیدا بۆ خۆی داناوە كار دەكات، پێشی وایە ئەگەر مرۆڤ لە ژیانیدا كۆمەڵێك یاسا بۆ خۆی دانەنێت، ناتوانێت پەیڕەوی یاساكانی دەرەوەی خۆی بكات، یاخود پابەند بێت بە یاساكانی تری ژیانەوە.
23- بە هۆی ئەم تایبەتمەندی‌و خاڵە گەوهەرییانەوە توانایەكی بەهێز بۆ ڕاكێشانی زۆرترین كەس لە دەوری خۆی پەیدا دەكات‌و شوێنی خۆی لە دڵی دەوروبەرەكەیدا دەكاتەوەو متمانەیەكی زۆر بەدەست دەهێنێت.
بەم شێوەیە دەتوانین ئەوە بسەلمێنین كە ڕۆشنبیر  شتێكە نەبەسراوەتەوە بە چینێكی دیاری كراوەوە، یان پلەو پایەو ئاستی ئابوورییەوە، بەڵكو ئەوە سامانێكە هەژارەكانیش دەتوانن بەدەستی بهێنن، چونكە بە پارە ناكڕدرێت، ناتوانین بڵێین بەڕەهایی پێناسەیەكی تەواوەتیمان بۆ كردووە، لەبەرئەوەی ڕۆشنبیر مەودایەكی فراوانتری هەیە، هەروەها ئامادەبوونی ئەم تایبەتمەندییانە ڕێژەكەی لە ڕۆشنبیرێكەوە بۆ یەكێكی تر دەگۆڕێت، بەڵام دەتوانین بڵێین بە گشتی هەموویان لەم خاڵانەدا هاوبەشن.
لە كۆتاییدا دەمەوێت بڵێم، گەر ڕۆشنبیر خاوەنی ئەو هەموو خاڵە پۆزەتیف‌و گەوهەری‌و بە نرخانە بێت، ئیدی بۆچی هەموومان هەوڵی خۆ ڕۆشنبیركردن نەدەین؟
[/size]

باشه‌ کاک سانی تۆ له‌ چ قۆناغێک دای له‌ خوێندن

ئیشالا ده‌بیه‌ مامۆستای وه‌ره‌زش چونکه‌ وه‌رزش ئه‌سیله‌ی نیه‌
ههههههههههههه

1،899

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

خۆش  بوون ده‌ست خۆش
به‌س هه‌ردووکی کۆن بوون

1،900

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

جوانه‌ ده‌ست خۆش

چیه‌ کاک سانی به‌و یه‌که‌م رۆژه‌ی ئه‌و پرسیاره‌ قورسانت هینایته‌وه‌
ئه‌توو ببیه‌ مامۆستا قور به‌سه‌ر ته‌له‌به‌کانت ده‌که‌ی

تا ئێستا له‌هه‌موو روێکه‌وه‌ باش وخراپ هه‌یه‌
به‌لام به‌ زۆری کچان باشترن له‌ کوران بۆ دایک و باوکیان

ده‌ستت خۆش بێت

[size=16]له‌سالی 2006 یه‌که‌مجار ئینته‌رنێتم به‌کارهێنا
وه‌لاهی له‌بیرم نه‌ماوه‌ یه‌که‌م سایت چ سایتێک بوو کردمه‌وه‌
وه‌لا خۆم بوومه‌ هۆی ئه‌وه‌ فێری ئینته‌رنێت بم
[

ده‌ستت خۆش بێت[/size]

له‌به‌ر موبه‌ریده‌ و سپلیت پارده‌وه‌ به‌ حه‌یاتی تێنیت نابی
ده‌ست خۆش کاک شه‌ره‌فخان به‌سوود به‌ه‌

1،905

(10 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

سوپاس

1،906

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس

سوپاس

1،908

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

[size=16]له‌باره‌ی ئافره‌ته‌وه‌ وتراوه‌:

• لە جیهاندا تەنها یەك ئافرەتی شەڕانگێز هەیە، هەموو پیاوێك وا هەست دەكات هاوسەرەكەی ئەوە.
• خۆشەویستی راستەقینە وەكو دێوەزمە وایە زۆر كەس قسەی لەگەڵ دەكەن، بەڵام كەم كەس دەیبینن.
• دڵنیابە ئافرەت دەبێتە بەهەشت، مادام تۆ لەبەر دەرگای راوەستاوی.
• ئەگەر ئافرەتێك سەرسام بوو بە پیاوێكی بێدەنگ ئەوا واتێدەگا لەبەرامبەر ئەویش بێ دەنگ دەبێت.
• دڵی ئافرەت وەكو عەمبەر وایە كەس بۆنەكەی نازانێ تاوەكو دەسووتێ.
• ئەگەر ئافرەتت هەڵبژارد بابە گوێیەكانی بێت نەوەك بەچاوەكانی.
• خۆشەویستی سیناریۆیەكە ئافرەت هەڵدەستێ بە نمایش كردن و پیاویش پارەكەی خەرج دەكات.
• ماچ كردن هەندێك جاران تاكە رێگایە پیاو بەكاری دێنێ لەوەی رێگە لە قسەی ئافرەتەكەی بگرێ.
• ئەگەر خۆشەویستی كەرستەیەك با كەس نەدەما نەیكڕیبایە.
• قسە لەگەڵ ئافرەتی توڕە مەكە، چونكە بەو هۆیەوە تۆ كاتت لە دەست دەدەیت، و كاتی ئەو بەفیرۆ دەدەی.
• ژنان شمشێر بە هەناسەكانیان هەڵدەگرن.
• ئافرەت كۆتایی بە قسە ناهێنێ تاوەكو نەگریت.
ئافره‌ت ئاگر دانێكه‌ سه‌ره‌وه‌ی‌ له‌ مه‌ڕمه‌ڕ . ڕوسیی‌.
•ئافره‌ت ئافره‌ته‌ له‌ هه‌موو كات و شوێنێكدا . ڕوسیی‌.
•ئافره‌ت ئامێرێكی‌ مۆسیقای‌ جوانه‌، ژێیه‌كانی‌ خۆشه‌ ویستییه‌ . ستنداڵ
[/size]

1،909

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

ده‌ست خۆش به‌س ده‌بوا له‌به‌شی ئاینی بلاوت بکردباوه‌

1،910

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

سه‌هه‌ند نووسی:

کاک حسێن لێره‌ ئاشکرا نییه‌ مه‌به‌ستی کامه‌ پڕۆگرامه‌ له‌ جۆری (Adobe) چونکه‌ زۆر پرۆگرام هه‌یه‌ سه‌ر به‌و کۆمپانیایایه‌ ، وه‌کو (Adobe Photoshop) یان (Adobe Reader) یان (Adobe Audition) هتد...
به‌ڵام ئه‌وه‌ پێت ده‌ڵێت بۆ (version) وه‌شانێکی تازه‌ی (Adobe) کلیک له‌سه‌ر (OK) بکه‌ ، که‌ کلیکت کرد ئه‌پده‌یت ده‌ست پێده‌کات چاوه‌ڕێ بکه‌ تا ته‌واو ده‌بێت‌.

لۆ سه‌هه‌ند گیان تۆ واده‌زانی من له‌ کوێ ئینته‌رنێت ده‌که‌م؟
کاکه‌ من له‌ کوردستانم خه‌ته‌کانی کوردستانیش خۆت ده‌زانی چۆنه‌
تۆ ده‌لێ ی چاوه‌رێ که‌ باوه‌ربکه‌ گه‌ر چاوه‌رێ بکه‌م به‌ یه‌ک حه‌فته‌ش ته‌واو نابێ
سوپاس

1،911

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس ئیشالا خوا له‌ هه‌موومان خۆش بێت

1،912

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

یاخوا قه‌ت به‌ته‌نیا نه‌بیت کاک هه‌رمان

1،913

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

زۆر به‌زه‌حمه‌ت تێێ ده‌گه‌م به‌رێز جوان بینووسه‌

یانی تازه‌ ته‌واو میسی و رۆنالدۆ به‌ کڵاش یاری ده‌که‌ن

1،915

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

Farhad_Kurdi نووسی:

ئه‌وه‌ ‌ داوای ئه‌پده‌یت كردن ده‌كا  چ له‌گۆرێ نیه‌ ئیهمالی بكه‌

باشه‌ کاک فه‌رهاد ئیهمالم کردیه‌
به‌س حه‌زم کرد بزانم چیه‌

1،916

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

ЯёКảЯđO̖ نووسی:

smileئيمنيش ئه وةى ديته سه ر كاك حسين بوجى نايكه يته ويندوز٧

وه‌لا کاکه‌ ویندۆز 7 به‌ کاردێنم برام

1،917

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

ЯёКảЯđO̖ نووسی:

smileئه وى بوخرابه به كارى ده هينى خوا هيدايةتى بدات ئةوى بوجاكه ش خواخيرى بنوسيت

هه‌ر ئه‌وه‌یه‌  ده‌ست خۆش

1،918

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

سوپاس کاک سه‌رهه‌نگ

1،919

(19 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ته‌وه‌ر و گفتوگۆ)

Jaw Zard نووسی:

hhhhhhhhhh husien walla awai gutuma hamui rastn ,,,kura ai ch blem awam l
a sar hamww xaman gutu wa:D

ئه‌گه‌ر زه‌حمه‌ت نه‌بێ ئه‌وه‌لۆ به‌  فۆنتی کوردی نانوسی


ده‌ی وه‌لاهی ئه‌و نادیه‌م هه‌ر گوێ لێ نه‌بوه‌
شه‌بیبه‌ی قه‌بایل م گوێ لێ بووه‌

ده‌ ماده‌م رسمه‌کی ئه‌و یاریزانه‌م لۆ دابنێ

1،920

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نامە)

[size=16]نازانم ئه‌وه‌ چیه‌ ماوه‌ ماوه‌ دێته‌ سه‌ر کۆمپیته‌ره‌که‌م
بۆم روون بکه‌نه‌وه‌[/size]

http://www.kurdupload.com/images/3cBQKEl1312149781/Untitled.png

1،921

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

هه‌ر به‌خێر بێ

له‌بیرتان بێت نیه‌ت بهێنن

1،922

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

[size=16]و/باوكى ئەسماء


السلام علیكم و رحمة الله و بركاته
خواى گەورە پارێزەرت بێ لە هەركوێیەك هەیت و بەرەكەت بڕێژێ بە سەر كات و كارتدا، هیوادارم ئەم پەیامەى منت لە كاتێكدا پێ بگات كە بەڕێزت لە لوتكەى ساغ و سەلامەتی دونیا و دواڕۆژدا بیت،وە داواكارم لە خواى باڵا دەست كە من و تۆ و هەموو موسوڵمانان بگێڕێ لەوانەى كە تەنها لەبەر ئەو یەكتریان خۆش دەوێت و لە پێناو ڕەزامەندى ئەودا ئامۆژگارى چاكەى یەكتر دەكەن.
خوێنەرانى خۆشەویست، ئەى ئەو كەسانەى كە بەكارهێنەرى تۆڕى كۆمەڵایەتى (فەیسبوك)ن،بوارم بدەن با پەڕەیەكى بەیەك گەیشتنتان لە گەڵدا بكەمەوە لە ڕێگەى ئەم پەیامەوە،وە هیوام وایە كە دڵە گەورەكەتان جێگاى ئەم چرپانەى براى دڵسۆزتانى تیاببێتەوە كە تایبەتن بە بەرێزتان و هەموو ئەو بەڕێزانەى كە ئەم تۆڕە كۆمەڵایەتیە بەناوبانگە بەكاردێنن.
بەڕێزان، ئەوە بزانن كە (فەیسبوك) بریتیە لە تۆڕێكى جیهانى زۆرگەورەی بەیەكگەیشتن و یەكترناسین لە سەر ئینتەرنێت،كەلایەنى چاكە و خراپەیشى هەیە، هەروەك چۆن دەتوانى بۆ سوود گەیاندن بە خود و دەوروبەر و نزیك بوونەوە لە خواى گەورە بەكاربهێنێت، ئاوەهاش دەكرێت لە خراپە بەكارى بهێنى و ببێتە بەڵایەك بۆ خۆت دەوروبەر و توڕەیى خواى گەورە،هەربۆیە پێم خۆش بو كە ڕێنمایی بەڕێزتان بكەم بۆ چەند ئامۆژگارییەك بەڵكو ببێتە چرا و ڕێپیشاندرێك و لە هەمان كاتدا قەڵغانێك بێت بۆ پاراستنى بەڕێزتان لە تێوەگلان لە لایەنە خراپەكانى ئەم ماڵپەڕە:
یەكەم: با بوونە ئەندام و بەكارهێنانت بۆ ئەم پێگەیە بە نییەتێكى پاك بێت و هۆكارێك بێت بۆ بانگەواز كردنى هەموو لایەك بۆ كارى چاك و بەسوود و خەڵكانى تر بەرەو خێر ئاراستە بكەیت و چاوەڕێى پاداشت بكەى لە لاى خواى گەورە و ئەوەش بزانە كە هەر پیتێك كە دەینوسیت ئەوا خواى گەورە پاداشتەكەى وون ناكات، بۆیە ببە بە دەروازەى چاكە و هاوكار بە لە خوا بە بیر هێنانەوەى خەڵكى و داخەرى دەرگاى خراپە بە و ڕێگریش بە ڕووى خراپەكاریدا،و ئەوا مانگى پیرۆزى ڕەمەزانیش وا هات دەتوانى فەزڵ و گەورەیى و حوكم و ئادابەكانى ڕۆژووى مانگى ڕەمەزان بڵاوبكەیتەوە چونكە چونكە پێغەمبەرمان صلى الله علیه وسلم فەرموویەتى: " الدَّالُ عَلَى الْخَيْڕ كَفَاعِلِهِ " صحيح الجامع الصغير: 3399.، واتە: ئەو كەسەى كە چاكەیەك بە كەسێك پیشان بدات، وەكو ئەوەیە كە خۆى ئەنجامى دابێت.
.دووەم: هەروەك ئاشكرایە كە هەموو جۆرە وێنەكى فۆتۆگرافی وگرتەى ڤیدیۆیى لە سەر ئەم پێگەیە بڵاو دەكرێتەوە،وە زۆرێك لەم وێنە و گرتە ڤیدیۆییانە شتى حرام و ناشایستە لەخۆ دەگرێت،كە بریتین لە وێنەى ئافرەت و دەنگى مۆسیقا...هتد. هەربۆیە تۆى موسوڵمانى ژیر پێویستە چاو و گوێ و هەموو ئەندامەكانى لاشەت لەو حەرامكراوانە بپارێزیت و نابێت تۆ یەكێك بیت لەو كەسانەى كە ئەم جۆرە شتانە بڵاو دەكەنەوە نەوەك تاوانى هەموو ئەو كەسانەت بێتە سەر كە بە هۆى ئەو وێنە و گرتانەوە تووشى حەرام دەبن.
ئاخۆ چەندین خەڵك هەبێت كە ئێستا شتى حەرام سەیر دەكەن و بڵاو دەكەنەوە و تاوانەكەشى دەكەوێتە ئەستۆى ئەو كەسەى كە بۆ یەكەم جار بڵاوى كردووەتەوە و بەردەوامیش تاوانەكە لە زیاد بوون و بڵاو بوونەوەدایە، داواكارم لە خواى گەورە كە هیچ كام لە خوێنەرانى ئەم پەیامە ئەو كارەى نەكردبێت خۆ ئەگەر وابێت ئەوا دەرگاى تەوبە و پەشیمانى واڵایە و دەتوانى بە كارى چاكە قەرەبووى بكەیتەوە و تا پێى دەكرێت شتە خراپەكان بسڕێتەوە.
سێیەم: هەندێك لە بەكارهێنەرانى ئەم پێگەیە هەوڵى دۆزینەوەى پەیوەندى حەرام لە گەڵ كچان دەدەن لە ڕێگەى نامە ناردن و چات تكردن ا بە مەبەستى كات بەسەربردن و ڕابواردن بێت یان بۆ گەیشتن كچانى بێ ئاگا و هەڵخەڵەتاندنیان،وە هەموو ئەم كارانە مایەى توڕەیی و خەشمى خواى گەورەیە و ئەو كەسەى ئەم كارانە ئەنجام دەدات ترسى سزادانى لێ دەكرێت لە دونیا و دواڕۆژدا، وە دەبێت ئەوەش بزانرێت كە هەمووان خاوەن ناموس و ئابڕوون، هەربۆیە پارێزگارى لە نامووسى خۆت و خەڵكى بكە و دڵنیا بە لەوەى كە چى بەسەر خەڵكى بێنى ئەوە تووشى خۆت دەبێت و بە هەمان جۆرى تاوان سزا دەدرێت.، خواى گەورە من و تۆ و هەموو موسوڵمانان لە هەموو خراپەیەك بپارێزێت
چوارەم: زۆر وریاى ئەوە بە كە خوو بگرى بە چوونە سەر ئەم پێگەیە و ببێتە كارى ڕۆژانەت، چونكە خۆتیش باش دەزانیت كە ئەم پێگەیە كاتێكى زۆرت لێ دەكوژێت بەبێ ئەوەى كە سوودێكى ئەوتۆى هەبێت و لەوانەیە و ئەرك و چەندین كاری گرنگت لە دەست دەربكا،لەبەر ئەوە زۆر پێویستەكاتێكى دیارى كراوى بۆ تەرخان بكەیت و زۆر نەمێنیتەوە بۆ ئەوەى كاتت بە هەدەر ندەیت.
داواكارم خواى گەورە كە سەركەوتوتان بكات و بەرەكەكەت بخاتە كات و كردەوەتانەوە...
و السلام علیكم و رحمة الله وبركاته[/size]

1،923

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

swpas ba qwrban

1،924

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

swpas ricardo gyan

1،925

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

[size=16]چۆن خۆمان ئامادە بكەین بۆ مانگى ڕەمەزان ؟
: ئــاسـۆ عبدالرحمن/

إِنَّ الحَمْدَ للهِ نَحْمَدُهُ، وَنَسْتَعِيْنُهُ، وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَنَعُوْذً بِاللهِ مِن شُرُوْڕ أَنْفُسِنَا وَمِنْ سَيِّئَاتِ أَعْمَالِنَا، مَنْ يَهْدِهِ اللهُ فَلا مُضِلَّ لَهُ، وَمَنْ يُضْلِلْ فَلا هَادِيَ لَهُ... وَأَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَڕيْكَ لَهُ... وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ.
أَمَّا بَعْدُ: لە دانشتنێكدا و پاش بیركردنەوەیەك بەبێ دەنگى لەگەڵ كاغەز و پێنوسێكدا ئەنجامەكەى بریتى بوو لەم كورتە نامەیەى كە لەبەردەستتدایە بە ناوى (چۆن موسوڵمان خۆى ئامادە دەكات بۆ مانگى ڕەمەزان)، لە خواى گەورە داواكارم كە ئەم ئامۆژگارییە سەرەتاییەك بێت بۆ دەستپێكردنى موسوڵمانان بۆ ئەنجامدانی كارى خێر و چاكە لە سەرەتایى ئەم مانگە پیرۆزە بە پشتیوانى خوا تائەو كاتەى كە دەگەڕێینەوە بۆ لاى خۆى كە ئەویش بە بەزەیی و بە ڕەحمە بەرامبەر بەندەكانى.
وصلى الله تعالى و سلم على محمدوعلى اله وصحبه اجمعين
چۆن خۆمان ئامادە بكەین بۆ مانگى ڕەمەزان ؟
یەكەم: ئامادەبوونى دەرروونى و زانستى بۆ ئەم مانگە پیرۆزە:
پاڕانەوە لەخواى گەورە بە هەر دوعایەك كە دەیزانى، وەك ئەم دوعایە ((اللهُمَّ سَلِمني إلى رَمَضان وَسَلِم لي رَمَضان وتَسَلمه مِني مُتَقَبيلاً)).
* هێنانى چەند نیەتێك پێش هاتنى ڕەمەزان، چونكە (أبو هریرة) رضي الله عنه دەگێڕێتەوە لە فەرموودەیەكى قودسى دا خواى گەورە دەفەرمووێ:" إذا تَحَدثَ عَبدي بِأن يَعمَلَ حَسَنَةَ فأَنا أَكتُبُها لَه حَسَنَة " (صحيح مسلم).
واتە: ئەگەر بەندەكەم نیەتى كردنی چاكەى هێنا ئەوا من بە چاكە بۆى دەنووسم.
لەو نیەتانەى كە پێویستە بهێنرێت پێش مانگى ڕەمەزان:
1 ـ نیەتى (خەتم كردنى) تەواوكردنى قورئان لە جارێك زیاتر لەگەڵ تێگەیشتن لە ماناكەى.
2 ـ نیەتى تەوبەكردنى راست لە هەموو تاوانەكانى پێشوو
3 ـ نیەتى ئەوەى كە ئەم مانگە سەرەتاییەك بێت بۆ كردنى خێرو ئەنجامدانى كارى چاكە و بەردەوامبوون لەسەرى بە پشتیوانى خوا تائەو ڕۆژەى دەگەڕێینەوە بۆ لاى خۆى.
4 ـ نیەتى دەستكەوتنى زۆرترین بڕى چاكە لە مانگە، چونكە لە مانگە دا پاداشت و چاكە چەندجارە دەبێتەوە.
5 ـ نیەتى چاككردنى ڕەوشت وڕەفتار ونواندنى هەڵسو كەوتى چاك لەگەڵ خەڵك و زمان شرینى لەگەڵیاندا.
6 ـ نیەتى كاكردن بۆ ئەم دینە پیرۆزە وبڵاوكردنەوەى لە نێوان خەڵكدا بە سوود وەرگرتن لەوەى كە لە مانگە پیرۆزە ئیمانى خەڵكى بەرز دەبێتەوە.
7 ـ نیەتى دانانى بەرنامەیەك پڕ لە عیبادەت و پەرستن وزیكر كردن دەست پێوەگرتنى و پشتگوێ نەخستنى.
* خوێندنەوەى كتێبى دینى پێش هاتنى مانگى ڕەمەزان: ئەویش بریتیە لە خوێندنەوەى چەند كتێبێكى سوود بەخش بە تایبەت ئەو كتێبانەى كە باسى فەزڵ و گەورەیى وئەحكامەكانی مانگى ڕەمەزان دەكەن، بۆ ئەوەى هەناسە ئامادەبین بۆ ئەم مانگە پیرۆزە بە سۆزیكى ئیمانى بەرزەوە. لەو كتێبانە ((چۆنییەتى ڕۆژوى پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم لەڕەمەزاندا، چۆنێتى ئەنجامدانى نوێژى تەراویح لەڕەمەزاندا.. هتد)).
براى موسوڵمان خوشكى موسوڵمان هەوڵبدە سوود وەربگریت لە گەورەیى و فەزڵى ئەم مانگە، چونكە پێغەمبەرى خوا صلى الله عليه وسلم دەفەرمووێت: " إذَا جَاءَ رَمَضَان فُتِحَ أبْوابُ الجَنَّة، وغُلِقَت أبوابُ النِّيران، وَصُفِدَتِ الشَّيطان " (أخرجه البخاري: (4/97) رقم: 1898).
واتە: كە مانگى ڕەمەزان بەسەردا دێت دەرگاكانى بەهەشت دەكرێنەوە، و دەرگاكانى دۆزەخیش دادەخرێن، و شەیتانەكان زنجیر دەكرێن. مانگى ڕەمەزان شەوێكى تێدایە كە مەلائیكەكان داواى لێخۆشبوون دەكەن، پاداشت وچاكەى تێدا چەند جارەدەبێتەوە.
نەخشەیەك بۆ خۆ ئامادەكردن بۆ مانگى ڕەمەزان
1 ـ هەموو ڕۆژێك گوێبگرە لە سیدیەك كە باس لە فەزڵ و گەورەی مانگى ڕەمەزان دەكات، لەماڵ لەناو ئۆتۆمبییل لە دوكان لەهەر شوێنێكى تر.
2 ـ خوێندنەوەى تەفسیرى ئەو ئایەتانەى كە باسى ڕۆژو مانگى ڕەمەزان دەكەن لە كتێبى تەفسیرى قورئان.
3 ـ " چۆن لەمانگى ڕەمەزاندا بژین " دروشمێكە پێش مانگى ڕەمەزان، كە بریتیە لە كۆبونەوە و دانیشتنێكى برایانە لەگەڵ ئەو كەسانەى كە خۆشیانت دەوێ و مرۆڤى چاك وچاكە كارن، لەگەڵیاندا باس لەوە بكرێت كە چۆن لە مانگى ڕەمەزاندا بژین، وەكو ئەوەى كە خواى گەورە لێمانى دەوێ، ئەم دانیشتنە ئیمانیە هاندەرێكە بۆ ئامادەبوونى دڵەكانمان بۆ مانگى ڕەمەزان.
4 ـ دابین كردنى بڕیك پارەى دیاریكراو بۆ ئەم مانگە بۆ كردنی كارى خێر وەك:
أ ـ صدقە جاریە (بیرى ئاو، بەشداریكردن بە برێك پارە لە دروستكردنى مزگەوت، ناشتنى دار... هتد).
ب ـ كڕینى هەندێ كتێب و نامیلكەى بە سوود بڵاوكردنەوەى لە نێوان خەڵكیدا.
ج ـ بەشداریكردن لە پڕۆژەى ناندانى ڕۆژوان لەمانگى ڕەمەزان.
د ـ شتوومەكى خێر، كە بریتیە لە كۆمەڵێك خواردن كە دابەش دەكرێت بەسەر كەمدەستەكاندا لە سەرەتاى ئەم مانگە.
5 ـ ڕۆیشتن بۆ ماڵى خوا بۆ ئەنجامدانى عومرە ئەگەر توانرا چونكە پێغەمبەرى خوا صلى الله عليه وسلم دەفەرمووێت " عَمرةُ في رَمَضان تَعدل حجة مَعي " (صحيح الترغيب و الترهيب،ج2/ص6/1118). واتە: ئەنجامدانى عومرەیەك لە مانگى ڕەمەزان خێرى حەجێكى هەیە كە لەگەڵ مندا ئەنجامدرابێت.
6 ـ فێربوونى ئاداب ئەحكامەكانى ڕۆژوو، وخوێندنەوەى كتێبى ((چۆنێتی ڕۆژووی پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم لە ڕەمەزان دا)).
7 ـ ئامادەبوون لەو ووتارانەى كە بەبۆنەى هاتنى مانگى ڕەمەزانەوە پێشكەش دەكرێت.
8 ـ ئامادەكاری لە ماڵەوە وەكو خێزان، منداڵەكان و دەوروبەر بۆ ئەم مانگە پیرۆزە لە ڕێگاى قسە و گفتوگۆ ئامۆژگاریكردن بۆ ئامادەبوون بۆ ئەم مانگە پیرۆزە.
دووەم: ئامادەبوونى بانگەوازى: بانگەوازكار ئامادەدەبێت بەم ڕێگایانەى خوارەوە:
1 ـ شتوومەكى بانگەواز: بریتیە لە:
أ ـ كتێبى ڕەمەزانى. ب ـ نامیلكە. د ـ بڵاوكراوە. د ـ سیدى ووتار... هتد.
2 ـ نووسینى چەند نامیلكە بڵاوكراوەیەك بۆ هاندانى خەڵك بۆ ئەنجامدانى كارى چاكە لەم ماگە پیرۆزە.
3 ـ ئامادەكردنی چەند ووشە و ئامۆژگارییەك بۆ قسەكردن بۆ كەسانى دەوروبەرت لە مزگەوتى گەڕەك یان لە بازاڕ یان لە هەرشوێنیكداى.
4 ـ دابەشكردنی سیدى وكتێب و نامیلكە بەسەر خەڵكى گەڕەكدا.
5 ـ چەندین ڕیگاى تر هەیە بۆ بانگەواز كردن بۆ ڕێگاى خوا.
برایان و خوشكانی بەڕیزم لە كۆتاییدا دەڵێم بانگەواز كردن بۆ ڕێگەى خوا پێویستى بە هەوڵى راستەقینەى ئێوە هەیە، داواكارم كە ئێوەش درێغى نەكەن، چونكە لەوانەیە بڵاوكراوەیەكى بچوك ببێتە هۆى هیدایەت دانى خەڵكانێكى زۆر وە لەوانەشە كتێبێك هیدایەتى كەس نەدات ئەگەر بەنیەتێكى پاك نەبێت بۆ خوا، چونكە هیدایەتدان بەدەست خوایە.
وصلى الله تعالى و سلم على محمد وعلى اله وصحبه أجمعين
[/size]

1،926

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

[size=16]
نووسەر: هاوار عبدالله

بۆ ئەوەی ئەم عیبادەتە نەبێتە جۆرێك لەعادەت و قورس نەبێت لە سەرمان پێویستە هەموو موسڵمانێك پرسیارێك لەخۆی بكات ئەویش بۆچی ڕۆژوو بگرین ؟ جونكە خەڵكێكی زۆر ڕۆژوو ئەگرن و نازانن بۆچی ڕۆژوو ئەگرن ئەم نەزانینە وامان لێئەكات جیاوازی نەكەین لەنێوان عادەت و عیبادەت، چونكە تاوەكو ئامانج لەڕۆژوو گرتن دیاری نەكەین چێژ لەڕۆژوو گرتن نابینین، دیاری كردنی ئامانجیش وامان لێئەكات هەموو تواناكانمان بخەینە گڕ بۆ گەیشتن بەو ئامانجە، لە ڕەمەزاندا و لەگەرمای هاویندا خۆمان لە خواردنەوەی ئاوی سارد ئەگرینەوە و برسیمان ئەبێت و ماندو ئەبین لەپێناو چی ؟ ئەمانەوێ‌ بگەینە چی ؟ بۆچی ڕۆژوو گرتنی مانگی ڕەمەزان لەسەرمان فەرز كراوە ؟ بە دڵنیاییەوە مەبەستی خوای پەروەردگار ئەوە نیە تینو و برسی بەندەكانی خۆی بكات و سزایان بدات (نعوذ بالله) چونكە خوای پەروەردگار لەكۆتایی ئایەتی ڕۆژوو ئەفەرموێ‌: [ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ] (البقرة: 185).
واتە: خوا ئاسوودەیی و كار ئاسانی ئێوەی ئەوێ‌ و لە ئەنجامدانی فەرزەكاندا نایەوێ‌ بكەونە تەنگی وناڕەحەتی.
بۆیە ئامانجە سەرەكیەكان لە ڕۆژوو گرتن ئەمانەن:
ئامانجی یەكەم / جێبەجێ‌ كردنە بۆ یەكێكە لە فەرمانەكانی خوا، كە لە هەمان كاتدا یەكێكە لە پایەكانی ئیسلام.
ئامانجی دووەم / ئێمەی مرۆڤ پێویستمان بە كردەوەیەكە لەدۆزەخ ڕزگارمان بكات هەر بۆیە سەبارەت بە ڕۆژوو پێغەمبەری خوا فەرموویەتی صلى الله عليه وسلم:" [من صام يوما في سبيل الله بعد الله وجهه عن النار سبعين خريفا] " (متفق عليه)، واتە: هەر بەندەیەك لەبەندەكانی خوا لەپێناو خوای پەروەردگار ڕۆژێك بەڕۆژوو بێت، بەهۆیەوە خوای پەروەردگار (70) حەفتا پایز ـ واتە: ساڵا ـ ڕومەتی لەئاگری دۆزەخ دور ئەخاتەوە.
چونكە ڕۆژوو قەڵایەكە موسڵمان ئەپارێزێت لە ئارەزوەكانی و ڕێگریشە لە تاوان، هەروەك پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرموویەتی: " [قال الله تعالى الصيام جنة يستجن بها العبد من النار وهو لي وأنا أجزي به] " (حسنه الألباني في: صحيح الجامع الصغير / 4308)، واتە: خوای پەروەردگار فەرموویەتی: ڕۆژوو پارێزەرە، بە هۆیەوە بەندەی موسڵمان خۆی لەئاگری دۆزەخ پێدەپارێزێ‌.
هەروەها خوای پەروەردگار ئەفەرموێ‌: [ وَأَن تَصُومُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ ] (البقرة: 184)، واتە: بێگومان ڕۆژووگرتن چاكترە بۆتان ئەگەر بەم كارە بزانن.
ئامانجی سێ‌ یەم / پێویستمان بە كردەوەیەك هەیە بەهۆیەوە بچینە بەهەشتەوە، بۆ ئەم مەبەستەش لە (أبو أمامە) دەگێڕنەوە كە فەرمویەتی: " [أتيت رسول الله صلى الله عليه وسلم فقلت مرني بأمر آخذه عنك قال عليك بالصوم فإنه لا مثل له] " (صحيح سنن النسائي / 2220)، واتە: هاتمە خزمەت پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلمو پێم وت: فەرمانم پێ‌ بكە بە شتێك كە لە خۆتەوە وەری بگرم، ئەویش فەرمووی: بەڕۆژوو بە، بێگومان ڕۆژووش هاوشێوی نیە.
ئامانجی چوارەم / ئەم پەرستشە جیاوازە لە پەرستشەكانی تر هەروەك لە ڕیوایەتی ئیمامی بوخاری دا هاتوە كە پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرمویەتی: " [يترك طعامه و شرابه و شهوته من أجلي، الصيام لي وأنا أجزي به، و الحسنة بعشر أمثالها] "، واتە: ڕۆژوەوان واز لەخواردن خواردنەوە و ئارەزوكانی ئەهێنێ‌، ڕۆژوو گرتن بۆ منە و تەنها منیش پاداشتی دەدەمەوە، ڕۆژوو پاداشتێكی دیاری نەكراوم بۆ داناوە چاكەش بە دە ئەوەندەی خۆی پاداشت دەدرێتەوە.
ئامانجی پێنجەم / پێویستمان بەكردەوەیەك هەیە لە تاوانەكانمان بسڕێتەوە و چاكەكانمان زیاد بكات بۆ ئەم مەبەستەش پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم فەرمویەتی:" [الصلوات الخمس والجمعة إلى الجمعة ورمضان إلى رمضان مكفرات لما بينهن إذا اجتنبت الكبائر] " (رواه مسلم)، واتە: پێنج فەرزەی نوێژ و نوێژی جومعە بۆ نوێژەكەی تر و ڕۆژوی ڕەمەزان بۆ ڕەمەزانەكەی تر ئەو گوناهانە ئەسڕنەوە كە لەنێوانیاندا ئەنجام ئەدرێت، بەمەرجێك خۆی بپارێزێت لە تاوانە گەورەكان.
ئامانجی شەشەم / پێویستمان بەكاتێك هەیە كە دڵنیابین دوعاكانمان تیایدا گیرا دەبێ‌ پێغەمبەری خوا فەرموویەتی صلى الله عليه وسلم: " [إن لله تعالى عتقاء في كل يوم وليلة لكل عبد منهم دعوة مستجابة] " (صحيح الجامع الصغير: 2169).
واتە:‌ خوای پەروەردگار لە هەموو ڕۆژ و شەوێكی مانگی ڕەمەزان دا چەندەها كەس ڕزگار ئەكات هەروەها بۆ هەموو موسڵمانێكیش پاڕانەوەیەك هەیە تیایدا بپاڕێتەوە، وەڵامیش دەدرێتەوە.
ئامانجی حەوتەم / پێویستمان بە كاتێك هەیە پەروەردگار لێمان خۆش بێت، بۆ ئەم مەبەستەش لە (أبو هریرە) ەوە دەگێرنەوە كە پێغەمبەری خوا صلى الله عليه وسلم لەسەر مینبەر فەرمووی ( آمين آمين آمين) پاشان پرسیاریان لێ‌ كرد ئەی پێغەمبەری خوا تۆ كاتێ‌ ڕۆیشتیتە سەر مینبەر فەرمووت ( آمين آمين آمين) ؟ فەرمووی لەوكاتەدا جبریل ـ سەلامی خوای لێ‌ بێت ـ هاتە لام و فەرموی: هـەر كـەسێك لـە ئـوممـەتـەكـەت مـانگی ڕەمـەزانی بـەسـەردا هـاتوو خـوا لێی خـۆش نەبوو با بڕواتە دۆزەخەوە و خوا دوری كاتەوە لە ڕەحمەتی خۆی، بڵێ‌ ( آمين)، ئەفەرموێت: منیش وتم ( آمين).
لە هەمویشی گرنگتر جێ‌ بەجێ‌ كردنی فەرمانێكی گرنگە لە فەرمانەكانی خوای پەروەردگار، ئەمە جگە لەوەی لە ڕوی ڕەوشت و تەندروستی و ڕوەكانی تر سودمان پێدەگەیەنێ‌ كە بە ویستی پەروەردگار لە بابەتەكانی تر دەچینە سەری.
[/size]

1،927

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

[size=16]به‌سێوێكی حه‌رام ژنێكی هێنا...! مناڵه‌كه‌شيان زانايه‌كی گه‌وره‌ی ئيسلامه‌..!
سێوه‌که‌


ڕۆژێکیان پیاوێک به‌ ته‌نیشت باخێکی سێو تێده‌په‌ڕێت ،سه‌یری کرد سێوێک له‌ زه‌وی که‌وتووه‌ ئه‌ویش هه‌ڵیگرته‌وه‌و ده‌ستی کرد به‌خواردنی و هه‌مووی خوارد.

پاشان له‌گه‌ڵ نه‌فسی خۆی که‌وته‌ قسه‌کردن و لۆمه‌ی خۆی کرد له‌ خواردنی ئه‌م سێوه‌ که‌ هه‌قی ئه‌و نیه‌، بڕیاری دا که‌ خاوه‌نه‌که‌ی بدۆزێته‌وه‌ وه‌ پێی بڵی یان ئه‌وه‌ته‌ لێی خۆشبێت و گه‌رده‌نی ئازاد بکا ،یان ئه‌وه‌ته‌ هه‌قی چه‌نده‌ پاره‌ی بداتی.
پاشان چووه‌ لای خاوه‌ن باخه‌ سێوه‌که و ڕووداوه‌که‌ی بۆ گێراوه‌.....
خاوه‌ن باخه‌که‌ زۆر سه‌ری سورما له‌ ده‌ست پاکی ئه‌م مرۆڤه‌. پاشان پێی ووت ناوت چیه‌؟
پیی ووت ناوم ثابته پێی ووت لێت خۆش نابم ته‌نها به‌ مه‌رجێک نه‌بێت ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ که‌ کچێکم هه‌یه‌ ده‌بێت بیخوازی...
وه‌ بشزانه‌ که‌ کچه‌که‌م کوێره‌ و که‌ڕه‌و شه‌له‌!!
وه‌ پێی ووت یان کچه‌که‌م ده‌خوازی یانیش لێت خۆشنابم له‌ خواردنی ئه‌م سێوه‌،،،،
ثابتیش زۆر بیری کرده‌وه‌و داما و له‌ نێوان عه‌زابی دونیاو عه‌زابی قیامه‌ت وه‌ له‌ترسی ئاگری دۆزه‌خ ڕازی بوو که‌ کچه‌که‌ی بخوازێت که‌ کۆر و که‌ڕو شه‌له‌!!!
پاشان که‌ کچه‌که‌ بووه‌ خێزانی و هاته‌ لای سه‌ری کرد له‌جوانی و زانایی و به‌ ته‌قوای ئه‌م کچه !!
وه‌ زۆر سه‌یری پێهات له‌گه‌ڵ قسه‌کانی باوکی کچه‌ یه‌کی نه‌ده‌گرته‌وه‌، لێی پرسی بۆچی باوکت ووتی که‌ تۆ کوێری و که‌ڕی و شه‌لی؟؟
کچه‌که‌ش ووتی که‌ من کووێرم به‌رامبه‌ر دیتنی شتی حه‌رام،،
وه‌ که‌ڕیشم به‌رامبه‌ر گوی بیسی و ووتنی ئه‌و شتانه‌ی که‌ خوای گه‌وره‌ تووڕه‌ ده‌کات..
وه‌ شه‌لیشم بۆ ڕۆیشتن بۆ شوێنی حه‌رام.
پاشان ثابت ئه‌م کچه‌ی خواست و له‌ به‌رهه‌می ئه‌م هاوسه‌رگیریه‌ زانایه‌کی گه‌وره‌ له‌ دایک بوو ئه‌ویش ئیمامی ((ئه‌بو حه‌نیفه‌ی نه‌عمان ئیبن ثابت ))بوو ...
[/size]

سه‌رکه‌وتووبێت ئیشالا

1،929

(10 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

جوانه‌ ده‌ست خۆش

سوپاس بۆ ئێوه‌

1،931

(19 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ته‌وه‌ر و گفتوگۆ)

زریان لێره‌ش قسه‌ی خۆت کرد

1،932

(19 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ته‌وه‌ر و گفتوگۆ)

[center][size=16]Barazil

Ac.Milan & Real Madrid

Pato_Ganso_Kaka_T.Silva
[/size][/center]