سه‌یر و سه‌مه‌ره‌كانی دونیا: دزه‌كان 8 هه‌زار كرم له‌ نیوزله‌ندا ده‌ده‌زن 

دوورگه‌- له‌ شاری (ولینجتۆن)ی پیاته‌ختی وڵاتی نیوزله‌ندا دزه‌كان هه‌شت هه‌زار كرمیان دزیوه‌. له‌مباره‌وه‌ گوته‌بێژ به‌ناوی پۆلیسی ئه‌و شاره‌ سه‌رسووڕمانی خۆی له‌به‌رامبه‌ر دزینی ئه‌و هه‌شت هه‌زار كرمه‌ ده‌ربڕی و رایگه‌اند كه‌ تا ئێستا هیچ كه‌سێكی نه‌دیوه‌ كه‌ هه‌شت هه‌زار كرم به‌ جارێك بدزێت، به‌ڕاستی ئه‌مه‌ جێی سه‌رسووڕمانه‌. هه‌روه‌ها ئه‌و گوته‌بێژه‌ ئه‌وه‌شی ئاشكرا كرد كه‌ ئه‌و كرمانه‌ی له‌لایه‌ن دزه‌كانه‌وه‌ دزراون كێشییان ده‌گاته‌ 100 كیلۆگرام. شایانی باسه‌ ئه‌و كرمانه‌ی كه‌ دزراون هێزه‌كانی پۆلیسی نیوزله‌ندی بۆ له‌ناوبردنی چاندنی مادده‌ هۆشبه‌ره‌كان له‌ناو كێڵگه‌كاندا بڵاویان كردبۆوه‌.

دوورگه‌

زانیاری به‌شێوه‌یه‌كی خێرا: 100 پرسیار و وه‌ڵامی ئایینی بخوێنه‌وه‌ 

دوورگه‌- ماڵپه‌ڕی دوورگه‌ بۆ ئه‌مجاره‌ له‌ به‌شی ئایینی 100 پرسیار و وه‌ڵامی ئایینی بۆ خوێنه‌رانی ئاماده‌كردووه‌. هیوادارین كه‌ ببێته‌ هۆی سوودگه‌یاندن به‌ خوێنه‌رانمان. شایانی باسه‌ ئه‌م 100 پرسیاره‌ له‌ كتێبی (هه‌گبه‌ی زانیاری) وه‌رگیراوه‌ كه‌ بۆ یه‌كه‌مین جاره‌ له‌سه‌ر تۆڕی ئینته‌رنێت بڵاوی ده‌كه‌ینه‌وه‌. فه‌رموو له‌ خواره‌وه‌ پرسیار و وه‌ڵامه‌كان بخوێنه‌وه‌:

پ1/كه‌شتییه‌كه‌ی حه‌زره‌تی نوح له‌ كوێ‌ گیرسایه‌وه‌..؟ (چیای جوودی كوردستانی توركیا).
پ2/ پاش ڕۆیشتنی په‌یامبه‌ر موسا(سه‌لامی خوای لێ‌ بێ‌)كێ‌ نه‌وه‌ی ئیسرائیلی گومڕا كرد...؟ (سامری).
پ3/كام هاوه‌ڵ شاری دیمه‌شقی ڕزگاركرد...؟ (خالیدی كوڕی وه‌لید).
پ4/ ناوی ئه‌و په‌یامبه‌ره‌ چی بوو كه‌ مرد دوای ماوه‌یه‌ك ئینجا زانرا؟...(حه‌زره‌تی سولێمان).
پ5/ ئایا به‌هه‌شتییه‌كان به‌ چه‌ند ساڵی ده‌چنه‌ به‌هه‌شته‌وه‌...؟ (33).
پ6/ ئه‌و ئافره‌ته‌ موسڵمانه‌ كێ‌ بوو، كه‌ته‌مه‌نی گه‌یشته‌ سه‌د ساڵ، نه‌ بیروهۆشی له‌ ده‌ستدا نه‌ ددانی كه‌وت...؟ (ئه‌سمائی كچی ئه‌بوبه‌كر).
پ7/ئایا زانای فه‌یله‌سوف(إبن خلدون)خه‌ڵكی كام وڵاتی عه‌ره‌بی بوو..؟ (تونس).
پ8/ ساڵی(9)ی كۆچی به‌چی ناسراوه‌؟ (ساڵی نوێنه‌ران)
پ9/ په‌یامبه‌ر(یونس)بۆ كام نه‌ته‌وه‌ ڕه‌وانه‌كراوه‌؟ (گه‌لی نه‌ینه‌وا)
پ10/بۆ وتراوه‌(مات إمام وولد إمام) واته‌: (پێشه‌وایه‌ك كۆچی دوایی كرد و پێشه‌وایه‌ك له‌دایك بوو)ئایا مه‌به‌ست له‌م دوو پێشه‌وایه‌ كێ و كێیه‌...؟ (حه‌نه‌فی و شافیعی. ر.خ).
پ11/ (عبدالمگلب)ی باپیری پێغه‌مبه‌ر (د.خ)چه‌ند كوڕی هه‌بوو ..؟ (10كوڕ).
پ12/هاوه‌ڵ(ئه‌بوعوبه‌یده‌)كوێی فه‌تح كرد؟ (خۆراسان)
پ13/ قووڵایی خه‌نده‌قه‌كه‌ی شه‌ڕی(خه‌نده‌ق)چه‌ند بوو؟ (5مه‌تر)
پ14/ ئایا مامۆستای بانگخواز شه‌هید(ناصر سوبحانی)له‌ كوێ‌ شه‌هید كرا...؟ (سنه‌).
پ15/ ئه‌و هاوه‌ڵه‌ی خاوه‌نی سێ‌ كۆچه‌ ناوی چی یه‌...؟ (أبوموسای أشعری).
پ16/(به‌رنابا)جۆرێكه‌ له‌ جۆره‌كانی چی....؟ (ئینجیل)
پ17/ خوای گه‌وره‌ كامه‌ په‌یامبه‌ری له‌ ناو ئاگر پاراست ..؟ (ئیبراهیم).
پ18/ كام زانای ناوداری ئیسلامی له‌ زیندان كۆچی دوایی كرد...؟ (ئیبن ته‌یمیه‌).
پ19/ مانای وشه‌ی (ئیمان) چی یه‌ ..؟   (به‌ڕاست زانین)
پ20/خوای گه‌وره‌ سوێند به‌ته‌مه‌نی كام په‌یامبه‌ر ده‌خوات....؟ (محمد).
پ21/موعجیزه‌ی پیغه‌مبه‌ر(سالح)چی بوو...؟ (هاتنه‌ ده‌ره‌وه‌ی وشتر له‌ ناو به‌رد)
پ22/یه‌كه‌م كه‌س كێ بوو خه‌ڵكی بۆ نوێژی ته‌ڕاویح كۆكرده‌وه‌؟(عومه‌ری كوڕی خه‌تاب).
پ23/ یه‌كه‌م شت كه‌ خوای گه‌وره‌ دروستی كرد چی بوو ؟(پێنووس).
پ24/ ئه‌و كۆمه‌ڵه‌ كه‌سه‌ كێن كه‌ خوای گه‌وره‌ پێش هه‌موو كۆمه‌ڵێك بانگیان ده‌كات بۆ به‌هه‌شت.. ؟ (سوپاسكاران).
پ25/ كێ‌ یه‌كه‌م كه‌س بوو پۆستی دانا له‌ ئیسلامدا ..؟( معاویه‌ كوڕی ئه‌بو سوفیان).
پ26/ ئاینی فارسه‌كان چی بوو پێش موسڵمانبوونیان.. ؟(مه‌جوسی)
پ27/ له‌چ رۆژێك قیامه‌ت دادێت..؟(هه‌ینی).
پ28/ئایا كامه‌ خێزانی په‌یامبه‌ر(د.خ)كفنی بۆ مردنی خۆی ئاماده‌كردبوو..؟(زه‌ینه‌بی كچی جه‌حش)
پ29/ كام هاوه‌ڵ به‌فه‌رمانی پَیغه‌مبه‌ر(د.خ)بۆماوه‌ی(15)ڕۆژ فێری زمانی(عیبری)ی یه‌هودیه‌كان بوو...؟ (زید بن پابت).
پ30/كامه‌ هاوه‌ڵ بوو كه‌ له‌ غه‌زای (به‌در و ئوحد و یه‌ڕموك) به‌شداری كرد...؟ (ئه‌بوعوبه‌یده‌ی جه‌ڕاح)
پ31/ به‌ڕای مێژوونووسان حه‌زره‌تی ئیبراهیم ناوی بابوباپیرانی چیه‌…؟ (ئیبراهیمی كوڕی تارخ كوڕی ناحوری كوڕی شاروخ كوڕی ئه‌رغو كوڕی فالغی كوڕی عابری كوڕی شالخی كوڕی ئه‌رفخشه‌دی كوڕی سامی كوڕی حه‌زره‌تی نوحه‌).
پ32/كامه‌ فریشته‌ گه‌وره‌ی فریشته‌كانه‌ ..؟(جبریل)
پ33/ ئایا ئاوی قوله‌تێن چه‌ند لیتره‌ كه‌ بۆ غوسل ده‌ركردن به‌كاردێ‌...؟ (216لیتر).
پ34/ یه‌كه‌م كه‌س كێ بوو ناونرا (ئه‌میری ئیمانداران).. ؟ (عومه‌ری كوڕی خه‌تاب).
پ35/ دواهه‌مین وته‌ی خه‌ڵكی به‌هه‌شت چی یه‌ ..؟ (الحمد لله رب العالمین).
پ36/ له‌ چ ڕۆژیك (شه‌یتان) زه‌لیل وبێ توانایه‌.. ؟ (ڕۆژی عه‌ره‌فه‌).
پ37/ یه‌كه‌م شه‌هیدی ئافره‌ت له‌ ئیسلام دا ناوی چی بوو.. ؟ (سومه‌ییه‌).
پ38/ له‌ كام جه‌نگ ئیمامی (حمزه‌) (ر.خ) شه‌هید كرا..؟(ئوحود).
پ39/ نوێژێك له‌ مزگه‌وتی (الاقصی) به‌رامبه‌ر چه‌ند نوێژه‌.. ؟(500 نوێژ).
پ40/ پێش ئایینی پیرۆزی ئیسلام (یپرب) ناوی كام شار بوو..؟ (مه‌دینه‌)
پ41/ نوێژی جه‌ژنی قوربان و ڕه‌مه‌زان حوكمه‌كه‌ی چییه‌...؟ (سوننه‌ته‌).
پ42/ حوكمی ماچ كردنی به‌رده‌ڕه‌شه‌كه‌ چییه‌...؟(سوننه‌ته‌).
پ43/ حوكمی شاردنه‌وه‌ی ته‌رمی مردوو به‌شه‌و چییه‌....؟(په‌سه‌نده‌ و ئاساییه‌).
پ44/ كێ بوو بانگی دا له‌ سه‌ر كه‌عبه‌ له‌ ڕۆژی ڕزگاركردنی مه‌ككه‌ی پیرۆز.. ؟( بیلالی كوڕی ڕه‌باح).
پ45/ حوكمی نوێژی ته‌راویح چی یه‌ ..؟ (سوننه‌ته‌).
پ46/ خواردنی گۆشتی چ ئاژه‌ڵێك ده‌ستنوێژ ده‌شكێنێت...؟ (حوشتر)
پ47/ مزگه‌وتی(صواف) له‌ هه‌ولێر له‌سه‌ر حسابی كێ دروستكراوه‌؟ (محمد محمود الصواف).
پ48/(شه‌یتان)له‌ چی دروست كراوه‌ ..؟ (ئاگر).
پ49/- یه‌كێك له‌ خه‌لیفه‌كانی عه‌باسی(18)ساڵ حوكمی كرد كورته‌باڵاش بوو؟(المعتصم بالله).
پ50/ حوكمی(ئیستیمنا_هێنانه‌وه‌ی مه‌نی به‌ده‌ست) له‌ لایه‌ن زۆربه‌ی زانایانی موسڵمان چییه‌...؟(حه‌رامه‌- مه‌گه‌ر بۆخۆپاراستن له‌زینابێ‌).
پ51/ حه‌زره‌تی(یوسف)چه‌ند رۆژ له‌ ناو بیر مایه‌وه‌؟ (3ڕۆژ).
پ52/ ئه‌و هاوه‌ڵه‌ ناوی چی بوو كه‌ شه‌هید كرا عه‌رشی په‌روه‌ردگار هاته‌ له‌رزین..؟(سه‌عدی كوڕی مه‌عاز).
پ53/ یه‌كه‌م نێردراو(رسول)بۆ سه‌رزه‌وی كێ بوو؟ (نوح).
پ54/ كامه‌ په‌یامبه‌ر دارتاش بوو.. ؟(زه‌كه‌ریا)
پ55/ مانای وشه‌ی (ڕه‌مه‌زان) چی یه‌.. ؟(زۆرگه‌رم).
پ56/گه‌لی(أصحاب اڵایكه‌)قه‌وم و گه‌لی چ په‌یامبه‌رێك بوون..؟ (حه‌زره‌تی شوعه‌یب).
پ57/ ئایا حوكمی ئه‌و كه‌سه‌ چییه‌ كه‌ ده‌چێته‌ لای فاڵچی و باوه‌ڕی پێده‌كات...؟ (40ڕۆژ عیباده‌تی قبوڵ نابێ‌، ئه‌گه‌ر باوه‌ڕی پێبكات كافر ده‌بێت).
پ58/ یه‌كه‌م كه‌س له‌ جیهاندا كه‌ یادی له‌ دایكبوونی په‌یامبه‌ر(محمد)ی كرده‌وه‌ كێ‌ بوو...؟ (سوڵتان موزه‌فه‌ر كۆكبری).
پ59/ له‌ مانگی ڕه‌مه‌زان ئیمامی شافعی(ر.خ) رۆژانه‌ چه‌ند قورئانی ده‌خوێند..؟ (ڕۆژێ‌ خه‌تمێك) .
پ60/ به‌ته‌مه‌نترین په‌یامبه‌ر كامه‌ بوو كه‌ له‌ قورئانی پیرۆز ئاماژه‌ی پێكراوه‌..؟ (حه‌زره‌تی نوح).
پ61/ چه‌ند ساڵ جارێك ڕه‌مه‌زان ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ شوێنی خۆی له‌ هه‌مان وه‌رز و له‌ هه‌مان ڕۆژی پێشووی خۆی..؟ (36 ساڵ جارێك).
پ62/ كێ‌ هه‌ڵَگری ئاڵای موسڵمانه‌كان بوو له‌ شه‌ڕی ئوحود..؟ (سه‌عدی كوڕی ئه‌بی وه‌قاص).
پ63/ كێ مێژووی كۆچی داهێنا..؟ (عومه‌ری كوڕی خه‌تاب)
پ64/ كێ‌ فه‌رمانده‌ بوو له‌ ڕزگاركردنی میسڕدا..؟ (عه‌مری كوڕی عاص).
پ65/ (جن)ه‌كان له‌ چی دروستكراون...؟ (هه‌ڵمی ئاگر).
پ66/ ئه‌و كه‌سه‌ كێ‌ بوو كه‌ گه‌وره‌ترین پیاوی كافرانی كوشت و گه‌وره‌ترین پیاوی موسڵمانانی شه‌هید كرد..؟ (وه‌حشی كوڕی حه‌رب)
پ67/ ژماره‌ی خه‌لیفه‌كانی عه‌باسی چه‌ند بوو..؟ (37 خه‌لیفه‌)
پ68/ ئه‌مه‌ چ خواردنێكه‌ پاش خواردنی نابێ بڵێی"خوایه‌ له‌وه‌ چاكترمان بده‌یتێ‌..؟ (شیر).
پ69/ یه‌كه‌م كێو كه‌ له‌سه‌ر زه‌وی دانرا له‌ كوێ‌ بوو به‌ناوی چی بوو...؟ (له‌مه‌ككه‌ به‌ناوی أبی قبیس).
پ70/ كامه‌ په‌یامبه‌ر بۆ یه‌كه‌مجار زرێ و قه‌ڵغانی دروست كرد..؟ (داود).
پ71/ ئاگری دۆزه‌خ چه‌ند ئه‌وه‌نده‌ی ئاگری دونیا به‌ تینه‌..؟ (70 جار).
پ72/ كام پێغه‌مبه‌ر(كه‌عبه‌)ی بنیاتنا؟ (إبراهیم).
پ73/ گه‌لی چ په‌یامبه‌رێك به‌ تاوانی نێربازی ناسرا بوون....؟ (لوگ).
پ74/كام په‌یامبه‌ر به‌منداڵی قسه‌ی كردووه‌....؟ (حه‌زره‌تی عیسا).
پ75/ ژماره‌ی ئه‌و وڵاتانه‌ چه‌نده‌ كه‌ له‌ناو ڕێكخراوی كۆنگره‌ی ئیسلامی دان؟(57 وڵات).
پ76/له‌ وتاری حه‌جی ماڵئاوایی كام هاوه‌ڵ بوو كه‌ وتاره‌كه‌ی په‌یامبه‌ری دووباره‌ ده‌كرده‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ی هه‌موو خه‌ڵك گوێی لێبێ...؟ (ڕه‌بیعه‌ی كوڕی ئومه‌ییه‌ی كوڕی خه‌له‌ف).
پ77/ ڕه‌نگی به‌رده‌ڕه‌شه‌كه‌ی (كه‌عبه‌) پێشتر چۆن بوو.؟ (سپی).
پ78/ مزگه‌وتی (جه‌لیل خه‌یات) پاش (10)ساڵ كار كردن تێیدا، كه‌ی ته‌واو بوو..؟ (20/1/2007).
پ79/ كام په‌یامبه‌رمزگه‌وتی(أقصا)ی دروست كرد ..؟ (یعقوب).
پ80/ دووه‌م ئافره‌ت كه‌ موسڵمان بوو ناوی چی بوو ..؟ (أم الفچل).
پ81/ ئه‌م په‌یامبه‌ره‌ كامه‌یه‌ كه‌ خوای گه‌وره‌ ناوی لێناوه‌ كه‌پێش ئه‌و هیچ كه‌س ئه‌و ناوه‌ی لێ نه‌بووه‌..؟ (یه‌حیا).
پ82/ ته‌مه‌نی په‌یامبه‌ر(إبراهیم)چه‌ند ساڵ بوو كه‌ په‌یامبه‌ر(إسحاق)له‌دایك بوو..؟ (100ساڵ).
پ83/ ئیمامی عه‌لی(ر.خ)له‌(17)ی ڕه‌مه‌زانی ساڵی(40)ی كۆچی شه‌هید كرا به‌ ده‌ستی كێ‌..؟(عبدالرزای خوارجی).
پ84/ داود په‌یامبه‌ر و سوله‌یمانی كوڕی له‌ سه‌ر چیای سه‌هبۆن له‌ چ شارێك نێژراون...؟ (قودس).
پ85/ له‌ جه‌نگی (ته‌بوك) ژماره‌ی جه‌نگاوه‌رانی موسڵمانان چه‌ند هه‌زار كه‌س بوون ..؟ (30هه‌زار).
پ86/شوعه‌یب په‌یامبه‌ر له‌ نزیك چ شارێك نێژراوه‌...؟ (سه‌لت).
پ87/ ده‌وروبه‌ر و ناو كه‌عبه‌ی پیرۆز چه‌ند بتی تێدابوو پێش له‌ ناوبردنیان ..؟ (360بت).
پ88/كام هاوه‌ڵ به‌(وه‌رگێڕی قورئان)ناسراوه‌....؟ (عه‌بدوڵڵای كوڕی مه‌سعود).
پ89/ ژماره‌ی پاسه‌وانانی دۆزه‌خ چه‌ندن...؟ (19فریشته‌).
پ90/هۆنیارێكی عه‌باسی به‌ خواپه‌رستی و مه‌سه‌له‌ ویژدانییه‌كان ناوبانگی ده‌ركردبوو...؟ (ئه‌بو عه‌تاهیه‌).
پ91/هه‌ر دوو خه‌لیفه‌(عومه‌ری كوڕی خه‌تتاب)و(ئه‌بوبه‌كری سددیق)له‌ كوێ‌ نێژراون...؟ (ته‌نیشت په‌یامبه‌رمان محمد(ص) .
پ92/یه‌كه‌م په‌یامبه‌ر كامه‌ بوو یاسای(جیهاد)ی له‌پێناوی خوا جێ به‌جێ كرد ..؟ (ئیدریس).
پ93/ یه‌كه‌م ئه‌ندازیار له‌ ئیسلام ناوی چییه‌ ..؟ (سه‌لمانی فارسی).
پ94/ به‌پێی فه‌رمووده‌ی په‌یامبه‌رمان(ص)ژماره‌ی سه‌رجه‌م په‌یامبه‌ران چه‌نده‌...؟ (124000).
پ95/ئه‌و پیشه‌یه‌ی كه‌ هه‌موو په‌یامبه‌ران كردوویانه‌ چییه‌...؟ (شوانی).
پ96/ كێ سه‌ر له‌ نوێ بیری (زه‌مزه‌م)ی دۆزی یه‌وه‌ و هه‌ڵیدایه‌وه‌ ..؟ (عه‌بدولموته‌لیب).
پ97/ یه‌كه‌م مزگه‌وت كه‌ له‌ مه‌دینه‌ دروستكرا ڕووه‌ و كوێ بوو ..؟ (بیت المقدس).
پ98/ ئه‌و چوار ئاژه‌ڵه‌ كامانه‌ن كه‌ زه‌كاتیان لێ‌ ده‌رده‌كرێ‌...؟ (مانگا و حوشتر و مه‌ڕ و بزن).
پ99/كامه‌ په‌یامبه‌ر له‌ ته‌مه‌نی گه‌نجیدا سه‌ری بڕا له‌ لایه‌ن گه‌له‌كه‌ی...؟ (یه‌حیا).
پ100/ كام په‌یامبه‌ر به‌رز كرایه‌وه‌ بۆ ئاسمان....؟ (حه‌زره‌تی عیسا)

دوورگه

به‌ڕاستی سه‌یره‌: كفته‌ به‌ گۆشتی مه‌یمون 

دوورگه‌- له‌ وڵاتی ئه‌ندۆنوسیا هێزه‌كانی پۆلیسی ئه‌و وڵاته‌ دوو چێشتلێنه‌ریان ده‌ستگیركرد كه‌ كفته‌یان به‌ گۆشتی مه‌یمون دروستده‌كرد و ده‌رخواردی میوانانیان ده‌دا. ئه‌م دوو چێشتلێنه‌ره‌ دوای ده‌ستگیركردنیان دانی به‌وه‌دانا كه‌ تا ئێستا به‌ سه‌دان مه‌یمونیان كوشتووه‌ و گۆشته‌كه‌یان ده‌رخواردی میوانانی ئه‌و چێشتخانه‌یه‌ داوه‌ كه‌ كاریان تێدا كردووه‌. له‌لایه‌كی دیكه‌وه‌ كۆمه‌ڵه‌ی به‌رگریكردن و پارێزگاری كردن له‌ ئاژه‌ڵان له‌ وڵاتی ئه‌ندۆنوسیا سكاڵای یاسایی له‌سه‌ر ئه‌و دوو چێشتلێنه‌ره‌ تۆماركردووه‌ و داوایان كردووه‌ كه‌ دادگا سزای یاساییبان به‌سه‌ردا بسه‌پێنێت، چونكه‌ تا ئێستا سه‌دان مه‌یمونیان كوشتووه

دوورگه‌

(((عاشق بووم )))

ئه ز عاشق بووم

هزار جارا

دناف بيليت ئه فيندارا

ئه ز مه راق بووم

بود يتناته

نه جاره كي هزارجارا

ته ل من تيك دا

ريكيت زيني

ئه ز مام وه كي

هه مي زارا

ته جل من كر بؤفي زيني

من بلند بوون

خر نه يارا

ئه فيندار بووم بؤته ب تني

ئه ز ره به ن بووم داري د ني

به لي ج بكه م بؤفيناته

هه تا مرني ئه ز ناكه همي

نوسه ر  سازكار   SAZGAR

(((بارزان )))

بارزان جهي هه مي خوش ميرا

جهي بارزاني و هه مي دليرا

واري بناف و شورش كيرا

مه ل به ندي هزر وكيرا

بارزان جهي خرشوره شفانا

واري هيزا و واري برخانا

به روه ري بارزاني و به يانا

د به ستم دكه ل ته خر زفانا

بارزان واري خر لاو بيرا

ده نكي ته يي هه روه كي زيرا

رونيا بيشمه ركه و رؤشه ن بيرا

جهي بارزاني و جهي شيرا

نوسه ر سازكار  SAZGAR