1

بابه‌ت: زیاتر له (450)وشه ی فارسی

وشه کانی ناو قوتابخانه


مدرسه                  قوتابخانه

دبستان                 قوتابخانه ی سه ره تای

دبیرستان             قوتابخانه ی ناوه ندی

دانیشقاه               زانستگا

دانشسرا              فێرگه ی ماموستاین

رئیس دبیرستان       به رێوبه ری قوتابخانه

مدیر                    .هه ڵسورێنه ر

ناضم                    رێکخه ر

معلم                     ماموستا.فێرکه ر

درس                   وانه بێژ

شاگرد                 خوێندکار

کلاس                   پۆل

درس                 وانه

صندلی              ته خته ی دانیشتن

میز                 ته خته ی له سه ر نوسین

کتاب              په رتوک

دفتر              ده فته ر

رساله           نامیلکه

مقاله           وتار

خط کش       مه سته ره

قلم             قه له م

خودنویس      پێنوس

تخته سیاه       ته خته ره ش

کاغذ            په ر،قاقه ز
امتحان          تاقی کردنه وه

ممتئن           تاقی کار

قبول شدن       سه رکه وتن

رفوزه شدن       که وتن

صفحه             لاپه ره

سطر             دێر

بیسواد           نه خوێنده وار

پوان             نوخته خال  (.)

دوپوان          جوتخال  (..)

چند نقته        سێ خال  (...)

علامت سوال      نیشانه ی پسیار (؟)

علامت تعجب وشگفت         نیشانه ی سه ر سورمان (!)

ویرگل                    فاریزه  (،)

خط تیره                  هێل(_)

تور                            تۆر

کیف                          کیف

اجازه                         ئیزن

فوتبال                      فتبال

توپ                تۆپ

آدرس              ناونیشان

ترکیب              لێکدانه وه

تجزیه               لێک کردنه وه

حساب             ژماره

تاریخ              مێژوو

تاریخ ادبیات        مێژووی ئه ده ب

طبیعی                 سروشتی

زنگ                   زه نگ

دراز                          درێژ         

پهنا                         پانی

پهن                         پان

بلندی                      به ر زی

ده ستور                       رێزمان

لفظ                              بێژه

کلمه                    وشه

جمله                           رسته

اسم                         ناو

اسم  زات                   ناوی سه ر به خۆ

اسم  بسیط                  ناوی ساده

اسم مرکب                  ناوی لێکدراو

اسم خاص                  ناوی تایبه تی

اسم عام                    ناوی گشتی

مقد یمه                  سه ره تا

پایان                  کۆتایی

اسم مفرد           ناوی تاک

اسم معریفه        ناوی ناسراو

اسم نکره           ناوی نه ناسراو

اسم مصغر          ناوی بچوک

فعل                  کردار

فعل ماضی           کرداری رابردو

فعل مضارع         کرداری رانه بردو

فعل حمر                 کرداری داخوازی

فعل لازم                  کرداری تێنه په ر

فعل متعدی                کرداری تێپه ر

فعل معلوم                   کرداری په یدا

فعل مجهول               کرداری ناپه یدا

شخس                     که س

حرف                      پیت

صفت                       ئاوڵناو

ضمیر                        ڕاناو

ضمیر منفصل            راناوی جوێ

ضمیر متصل              راناوی لکاو

فاعل                        بکه ر

مفعول                    ته وو که ر

نائب فاعل                 جێگری بکه ر

مضاف الیه               پالپشت

مزاف                      پالێوده ر

اضافه                        خستنه سه ر

ادات                   ئامراز

شعر                      هۆنراوه

جمع                       کۆکردن

تفریق                     که م

ضرب                   دابه ش

معلومات عمومی           زانیاری گشتی

یادداشت                  بیره وه ری

عمق                      قولی

         ناوی مانگه کانو رۆژه کانی حه فته

سال                             وه رز>ساڵ

ماه                                مانگ

هفته                                هه فته

روز                                       ڕۆژ

شب                                         شه و

صبح                               به یان

عصر                              ئێواره

نصف شب                      نیوه شه و

شبانه                           شه وانه

روزانه                        رۆژانه

ماهانه                        منگانه

امشب                          ئه م شه و

سالیانه                        ساڵانه

ظهر                         نیوه رۆ

فردا                         سبه ینێ

دیروز                   دوێنێ

هفته گذشته               هه فته ی رابردو

هفته آیده                  هه فته ی دادێ

ماه گذشته              مانگی رابردو

ماه آینده                مانگی داێ

بهار                     به هار

تابستان                هاوین

پاییز                   پاییز

زمستان                زستان

شنبه                 شه مه

یکشنبه              یه ک شه مه

دوشنبه              دوشه مه

سه شنب            سێ شه مه

چهار شنبه           چوار  شه  مه

پنج شنبه              پێنج شه مه

جمعه                 هه ینی


ئاژه له کان


حیوان                      ئاژه ل

بز                          بزن

گاونر                      گا

اسب                        ئه سپ

گوسفنده ر                  مه ر

سگ                  سه گ

موش                  مشک

گربه                   پشیله

خرگوش                که روێشک

روباه                   رێوی

شیر                       شێر

پلنگ                    پڵینگ

خرس                    ورچ

خوک                  به راز

خارپشت                 ژوژگ

آهو                          مامز

خزم و که سو کار

عائله                             خێزان

خانواده                        ره گه ز.هۆز

مادر                           دایک

پدر                             باوک

برادر                           برا

خواهر                     خوشک

پسر                          کور

دختر                        کچ

فرزن                      مندال

عمو                       مام

پسر عمو              ئامۆزا

شوهر                مێرد

همسر              هاوسه ر

هوو                 هه وێ

جد                   باپیر

جده                 داپیر

خواهر همسر     ژن خوشک

زن داداش           براژن

دای                    خال

عمه                  پور

برادر زاده            برازا

خواهر زاده       خوشکه زا

نوه                    نه وه

داماد                    زاوا

       ره نگه کان و تامه کان

رنگ                            ڕه نگ

سفید                              سپی

سیاه                              ره ش

زرد                              زه رد

سورمه ای                       سور مه ی

سرخ                              سور

سبز                           سه وز

کبود                       شین

خاکستری                   بۆر

گندمی                        ئه سمه ری

نارنجی                        نارنجی

بنفش                         بنه وشه ی

ابلق                            به له ک

واکس                        بۆیاخ

رنگ تاریک                     ڕه نگی تاریک

کم رنگ                            کال

پر رنگ                       تۆخ

  کمی ترش               مزر

ترش                        ترش

تلخ                           تال

شیرین                    شیرین

سور                  سوێر

ترش شیرین                ترش و شیرین



                  ئاین

خدا                              خوا

آفریننده                      داهێنه ر

بپیغمبر                   خۆشه ویست.پێخه مبه ر

رسول                    ناردراو

آسمان                     ئاسمان

عرس                      کورسی.ته خت

فرشته                               فریشته

دیو                               شه یتان

جن                                     جنۆکه

دوزخ                             دۆزه خ

گناه                              گوناه

اعتقاد                           باور

خدا پرست                     خوا په رست

توبه                               په شیمانی.تۆبه

نماز                                      نوێژ

روزه                                  رۆژو

عید                                چه ژن

مسجد                              مزگه وت

بت                                       بت

بت پرست                           بت په رست

خاچ                             خاچ

تحیات                          ته حیات

مسیحی                      گاور.فه له

حوری                          په ری


       جل و به رگ
لباس                      جل

کت                      چاکه ت

جیب                    گیرفان

دستکش                 ده ست کێش

کلاه                        کلاو

کفش                    پێلاو

پیراهن             کراس

جوراب           گۆره وی

یقه                    یه خه

دراز                درێژ

بند                     شلوار





           که ره سته ی خۆ رازاندنه وه

بافتن                                چنین

قیچی                             مقه ست

سوزن                            ده رزی

پشم                                خوری

ابریشم                           ئاوریشم

قدیفه                            قه دیفه

النگو                           بازنه

انگشتری                     ئه نگوستیله

فرچه                         فڵچه

شانه                          شانه

صابون                            سابون

بادبزن                            باوه شین

چتر                             چه تر

زیور                         خشل.ئالتون

گوشواره                    گواره

گردن بند                    به رمور

سربند                    سه رپێچ

بند                          دۆ خین