بابه‌ت: باشترين جاره سه ر بؤ هه موو نه خؤشيه ك
[size=19]به‌ناوی خودای باڵاده‌ست
***** سڵاوی خوداتان لێبێت *****
كورته‌یه‌ك ده‌رباره‌ی خوێن به‌ردان ( كه‌ڵه‌شاخ ) و چه‌ند ئامۆژگاریه‌ك //
كه‌ڵه‌شاخ / خوێن به‌ردان : بریتیه له ڕاكێشان و مژینی خوێن له‌سه‌ر پێست به چه‌ند ئاله‌تێكی تایبه‌ت له شوێن و كاتی تایبه‌ت ئه‌نجام ده‌درێت .
چاره‌سه‌ره زانسته پزیشكیه پارێزه‌ره
كه‌ڵه‌شاخ پارێزه‌ره / چاره‌سه‌ر بۆ نه‌خۆشیه‌كانی (( دڵ – فشاری خوێن – شه‌كره – سستی بیر – سپڵ- سی یه‌كان – لادانی كۆلسترۆڵی زیاده له له‌ش – لادانی چه‌وری سیانی زیاده له له‌ش – هێنانی خواره‌وه‌ی شه‌كره له له‌ش – به‌تال بونی جگه‌ر له ژه‌هره‌كان – گرێی پیس – كه‌ڕی گرێی گوێ – لاوازی بینین و چه‌قی بینین – پاك كردنه‌وه‌ی خوێن له , پڕۆتینی زیاده , یوریا , چه‌وری زیاده , ترشه‌كانی خوێن , شله ژه‌هراویه‌كان , مادده بێسوده‌كانی ناو خوێن – نه‌خۆشی سنگ – له‌زه‌تێن – سه‌رگرانی – ئێشی چاو – ژانی لاسه‌ر – په‌ڕكه‌م له جۆری نادیار – هه‌وبونی ( التهابات ) , عرق النسا‌و , زانی دان , شویلگ , قوڕگ , ڕۆماتیزم : له ماسولكه . ڕۆماتیزمی درێژ خایه‌ن – هه‌ندێ نه‌خۆشی باوانی وه‌ك : فشاری خوێن , برسكه‌ی سنگ , هاتنه خواره‌وه‌ی دڵ – حه‌ساسیه‌ی سیه‌كان – ئێش و ژانی جومگه به گشتی – نه‌خۆشیه‌كانی خوێن جنسی و لاوازی جنس – عیلاجی هۆڕمۆنه‌كان به گشتی – ته‌نانه‌ت نه‌خۆشیه‌كانی ئایدزو ڤایرۆسه كوشنده‌كان ))
كه‌ڵه‌شاخ زانسته / له دێرین زه‌مانه‌وه ئه‌م زانسته له ئارا دایه , گه‌لانی دێرین به گرنگترین زانستی پزیشكیان داناوه , ته‌نانه‌ت له نێو زانستی ئاینی , پیرۆزی ئیسلامیش زۆر بایه‌خی پێ دراوه , ئه‌گه‌ر نه‌خۆشیش نه‌بێ سوننه‌ته بیكه‌ی , , وه ئیسلام به یه‌ك له گرنگترین چاره‌سه‌ری نه‌خۆشیه‌كانی داده‌نێت , ئه‌مڕۆ ئه‌م زانسته چۆته نێو دیراساتی به‌رز , ماسته‌رو دكتۆرای له‌سه‌ر وه‌رده‌گیرێت له سه‌ر ئاستی جیهانی , له زانكۆكانی جیهانی به‌شی تایبه‌ت بۆ ئه‌م بواره كراوه‌ته‌وه به ناوی (cupping therapy) له ئه‌مه‌ریكا زانكۆی (samaa university) له به‌ریتانیا(yasan university) ... هتد .
كه‌ڵه‌شاخ پزیشكیه / كارێكه ده‌بێ پزیشكی پسپۆڕ ئه‌نجامی بدات , له‌به‌ر ئه‌وه‌ی پیشه‌یه‌كه له تۆ چینه‌وه‌و پاراستنی له‌شی مرۆڤ ده‌كۆڵێته‌وه .
كه‌ڵه‌شاخ پارێزه‌ره / پارێزه‌ره به‌ر له گه‌یشتن به نه‌خۆشیه‌كان , ئینجا نه‌خۆشی كورت خایه‌ن یان درێژ خایه‌ن , كه توشی ئه‌ندامه‌كانی له‌شی مرۆڤــــ ده‌بێت وه‌كو فشاری خوێن (hypertension) و نه‌خۆشی دڵ و سستی گورچیله و ژانه سه‌رو ڕه‌ق بوونی ماسولكه شێر په‌نجه‌و تاسانی مێشك ... هتد .
ڕای شه‌رع ده‌رباره‌ی كه‌ڵه‌شاخ //
هه‌روه‌ك چۆن حیجامه بۆته كردارێك بۆ عیلاج كردنی نه‌خۆشی یه‌كان له شه‌رعدا سوننه‌ته چه‌ندان فه‌رمووده‌ی ڕاست و دروست ده‌رباره‌ی حیجامه هاتووه .
كه وای لێهاتووه بۆته وه‌سیه‌تی پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) بۆ هاوه‌ڵانی و ئۆمه‌ته‌كه‌ی , وه‌ك چۆن هاوه‌ڵانی كاتێك به چاوی خۆیان بینیان و بیستیان له ده‌می پیرۆزی پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) ده‌فه‌رموێ { الحجامه تنفع من كل دا‌و الا فاحتجموا } واته : كه‌ڵه‌شاخ بكه‌ن ..كه‌ڵه‌شاخ سود به هه‌موو نه‌خۆشیه‌ك ده‌گه‌یه‌نێ .
خۆی موباره‌كی حیجامه‌ی كردووه له پشتێنه‌ی شانی له‌گه‌ڵ ملی وه ئه‌وه‌ی به هاوه‌ڵانی ڕاگه‌یاند له كاتێكدا نه‌خۆش بوونایه , حیجامه بكه‌ن وه وه‌سیه‌تی فریشته‌كانی ئاسمانه له ئیسراو میعراج بۆ پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) كه پێیان وتووه : { یا محمد مر أمتك بالحجامه } واته : ئه‌ی موحه‌ممه‌د به ئوممه‌ته‌كه‌ت بڵێ و فرمانیان پێ بكه حیجامه بكه‌ن .
چاره‌سه‌ری به كه‌ڵه‌شاخ یان ( خوێن به‌ردان )
كه‌ڵه‌شاخ : ئه‌م ناوه وه‌رگیراوه له سه‌رچاوه‌كه‌ی له شاخی ئاژه‌ڵ ( قۆچ ) كه‌وه‌ك به‌رداخێك یان شێوه‌یه‌ك وه‌كو به‌رداغ به‌كار دێت بۆ ئه‌نجام دان و مژینی خوێن له‌سه‌ر پێست پاش داماڵانی پێست به موس یان به شه‌فره , ئه‌م كه‌ڵه شاخه واته ( شاخ ) ی ئاژه‌ڵ به‌كار ده‌هات , له سه‌ده‌كانی پێشوو كه بۆته ناو بۆ ئه‌م كاره ته‌ندروستیه له ناو میلله‌تی ( كورد ) و میلله‌تانی تر به‌ڵام به هه‌رحاڵ تێكڕای مه‌به‌ست له كه‌ڵه‌شاخ : خوێن مژینی له‌و شوێنه دیاری كراوه‌یه به مه‌به‌ستی تیماركردنی ئه‌و ئه‌ندامه‌ی له‌ش وه یان نه‌خۆشیه‌كی دیاری كراوه , هه‌روه‌ك هاتووه له ( معجم لسان العرب ) به‌ڵام له ( الموسوعه الفقهیه ج 17ی 14 ) هاتووه كه‌لچه‌شاخ له لای شه‌رع ناسان بریتی یه له ده‌ر هێنانی خوێنی پیس ( الدم الفاسد ) پاش بریندار كردنی به موس , به زمانی عه‌ره‌بی به كه‌ڵه‌شاخ ده‌وترێ ( الحجامه ) كه‌مانای ئه‌نجام دانی كاره‌كه‌و ناوی ئامێره‌كه‌و ووردكاره‌كانی ده‌گرێته خۆی , به‌ڵام ته‌نها به ئامێره‌كه ده‌وترێ ( شاخ ) وه یا ( گه‌ڵه‌شاخ ) به كوردی , به‌ڵام به عه‌ره‌بی ( المعجم ) ه واته ئه‌و ئامێره‌ی كه خوێنی تیادا كۆده‌بێته‌وه و خوێنی پێ ده‌ردێ .
واده‌كانی كه‌ڵه‌شاخ ( مواعد الحجامه )
به شێوه‌یه‌كی گشتی كه‌ڵه‌شاخ سودمه‌نده , له كاتێك له جێگایه‌كی ڕاست و به شێوه‌یه‌كی ڕاست و له كاتێكی دروست دا ئه‌نجام بدرێت , بۆ گرینگی كاتی گونجاو لێره‌دا باشترین واده‌ی كه‌ڵه‌شاخ یاد ده‌كه‌ین بۆ كه‌ڵه‌شاخ ....
ئه‌نجام دان له‌م كاته‌و له‌م وادانه‌ش :
واده‌ی ساڵانه : (الموعد السنوی )
واده‌ی وه‌رزی ( الموعد الفصلی )
واده‌ی مانگانه ( الموعد الشهری )
واده‌ی ڕۆژانه ( الموعد الیومی )
واده‌ی ساڵانه : (الموعد السنوی )
پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) ده‌فه‌رموێ { هی من العام الی العام شفا } واته : له‌م ساڵه بۆ ساڵی داهاتوو شیفایه ,
به‌ڵام ئه‌وه‌ی له فه‌رمووده‌كانی پێشوو دره‌كه‌وتووه كه ده‌فه‌رموێ : { من احتجم لسبع عشر من الشهر كان دوا‌و الدا‌و سنه } واته : ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ڵه‌شاخ ئه‌نجام بدات له 17ی مانگی هیجری ئه‌و كه‌ڵه‌شاخه ده‌رمانی نه‌خۆشی یه‌ك ساڵیه‌تی , .
وه‌له‌م فه‌رمووده‌یه‌ش ده‌فامرێته‌وه كه كه‌ڵه‌شاخ به‌كاری پارێزه‌ری ( الوقایه ) ه له‌ش هه‌ڵده‌ستێت , وه به پێی چه‌ند فه‌رمووده‌یه‌كی تر ده‌توانرێت ساڵانه چه‌ند جارێك حجامه بكه‌یت , به‌تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی نه‌خۆشن پێویستیان به چه‌ند جارێك حجامه هه‌یه .
واده‌ی وه‌رزی ( الموعد الفصلی )
پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) ده‌فه‌رموێ { استعینوا علی شده الحر بالحجامه } واته : خۆتان په‌نابگرن له گه‌رماو ئه‌و نه‌خۆشیانه‌ی له گه‌رما توشی مرۆڤ ده‌بن به كردنی حجامه له به‌هاردا , مه‌به‌ست لێره ئامۆژگاریه بۆ ئه‌نجام دانی كه‌ڵه‌شاخ له وه‌رزی به‌هاردا كه پێش وه‌رزی گه‌رما هاتووه , له‌وه‌رزی به‌هاردا باشترین مانگ ئه‌و دوو مانگه‌یه كه سه‌ره‌تای وه‌رزی به‌هار دێن له هه‌رێمی ئێمه ( ئازارو نیسانه ) , به‌ڵام باش نی یه له وه‌رزی هاویندا كه‌ڵه‌شاخ ئه‌نجام بدرێت چونكه له گرنگی سووده‌كانی كه‌م ده‌كاته‌وه مه‌گه‌ر حاڵه‌تێكی پێویست بێت .
واده‌ی مانگانه ( الموعد الشهری )
واده‌ی مانگانه ( الموعد الشهری ) { الحجامه تكره فی أول الهلال ویری نفعها حتی ینقص الهلال } واته : كه‌ڵه‌شاخ باش نی یه له سه‌ره‌تای ده‌ركه‌وتنی مانگ ( هلال ) هیچ سودێكی هه‌بێ تاكو هیلال كه‌م ده‌بێته‌وه , واته له‌دوای (15) ی هیجری , كه‌ڵه‌شاخ واده‌ی مانگانه‌ی ده‌كه‌وێته وه‌رزی به‌هار به تایبه‌تی له‌م هه‌رێمه له مانگه‌كانی ئازارو نیسان و ئایادا , كه‌واته له مانگی ئازار له 17 ی كۆچی تاكو 27 ی كۆچی به‌رده‌وام ئه‌نجام ده‌درێت , جگه له ڕۆچی چوار شه‌ممه كه حیجامه كردن تیایدا نه‌هی لێ كراوه‌و باش نیه به پێی شاره‌زایانی ئه‌م بواره .
واده‌ی ڕۆژانه ( الموعد الیومی )
له به‌یانی زووه تاكو نیوه‌ڕۆ باشترین كاتی ئه‌نجام دانی حیجامه‌یه .
ئه‌وانه‌ی ده‌بنه هۆی نه‌كردنی كه‌ڵه‌شاخ
ئافره‌تی دوو گیان , ته‌نها له كاتی زۆر پێویست ئه‌ویش ته‌نها له نێو شان و دوور له فه‌قه‌رات وه ته‌نهایه‌ك جار بۆی ده‌كرێت , وه ئافره‌ت له پاش منداڵ بوون هه‌تاكو خاوێن ده‌بێته‌وه , وه ئافره‌ت له كاتی سوڕی مانگانه ( الحیچ ) .
بێهێزی لاشه‌و بێ وره‌یی ترس و دودڵی یان توش بوون به له‌رزو تا .
ئه‌وانه‌ی هه‌ست به لاوازیان ده‌كه‌ن له جگه‌ریان ( چعف الكبد ) .
پاش فتار كردنه‌وه‌ی ڕۆژوه‌وان وه كه‌م خوێنی .
منداڵ و په‌ك كه‌وته‌و به ساڵا چوان كه ته‌مه‌نیان له 70 یاڵ زیاتره , مه‌گه‌ر حاڵه‌تێكی زۆر زۆر پێویست بێت .
حجامه له سه‌ر قونێرو بریناوی و حه‌ساسیه‌و هه‌وبوون ( التهابات ) ناكرێ .
ئه‌و كه‌سانه‌ی گورچیله‌یان شوشتووه , یان توشی سستی گورچیله بوونه ( العجز الكلوی ) .
نابێ كه‌لڵه‌شاخ له‌سه‌ر جومگه‌كان بكرێ .
توش بووان به نه‌خۆشی خوێن شلی ( هیمۆفیلیا ) له ترسی نه‌زیف بوون .
نابێ بۆ توش بووان به TRسیل ( التدرن الرئوی ) .
گرینگترین ئامۆژگاریه‌كانی پێش و پاش كه‌ڵه‌شاخ /
· پیاو له دوای 20 ساڵیه‌وه پێویسته‌و ده‌توانێ حجامه بكات , وه ئافره‌ت له دوای به‌ساڵاچوون ( سن الیأس ) ( به‌ڕای هه‌ندێ پزیشك ) حجامه پێویسته , به‌ڵام ڕای دروست ئه‌وه‌یه كه‌ی پێویستی پێبێت ده‌توانیچ حجامه بكات , وه له سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) بۆ كچیش كراوه به بێ ئه‌وه‌ی باسی ته‌مه‌ن بكرێت , وه ئه‌و پزیشكانه‌ی ده‌ڵێن خوێنی مانگانه وه‌ك خوێنی حجامه وایه تاكو ئێستا هیچ به‌ڵگه‌یه‌كی شه‌رعی و زانستیان پێ نیه .
· خۆ گرتنه‌وه له جووت بوون ( الجماع ) 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه ( له‌به‌ر ئه‌وه‌ی " منی " خوێن دروست ده‌كات ) .
· پارێزی له به‌رهه‌مه‌كانی حه‌یوان به گۆشت و شیرو به‌رهه‌مه‌كانی 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه .
· پارێزی له ترش و تیژی به‌هارات 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه .
· پارێزی له كردنی كاری قورس 12 كاتژمێر پێش و 24كاتژمێر پاش حجامه .
· پارێزی كردن له ڕۆژی حجامه له بیبسی و ئاوی ساردو جگه‌ره كێشان .
· دوور كه‌وتنه‌وه له توڕه بوون و گرژی ده‌رون , فراوانی ووره به‌رزی له كاتی حجامه .
· به‌یانیه‌كه‌ی كه ده‌چیت بۆ حجامه نابێ نان بخۆیت ( الحجامه علی الریق دوا‌و وعلی الشبع دا‌و ) ته‌نها ئه‌وانه‌ی سوكه‌ریان هه‌یه ده‌توانن كه‌مێك نان بخۆن , وه ئه‌وه‌ی نانی خواردبێ ده‌بێ به لانی كه‌م له دوای 3 كاتژمێر بۆی ده‌كرێت .
· زۆر پێویسته له دوای حجامه كردن بچیت بخه‌ویت و پشوو بده‌یت .
تێبینی // له دوای خوێن به‌ردان هه‌ندێ كه‌س توشی ڕق بوونی لاشه ده‌بێت , یان سك چوون و له‌رزو تا , ئه‌مانه شتێكی ئاسایین , له دوای چه‌ند ڕۆژێك ده‌ڕوات و نامێنێت ,
برای به‌ڕێز ... خوشكی به‌ڕێز ... وامه‌زانه حجامه چاره‌سه‌ری هه‌موو نه‌خۆشیه‌كه , به‌ڵكو زۆر كات ته‌نها پارێزه‌ره بۆ نه‌خۆشی و یارمه‌تی ده‌ری ده‌رمانه بۆ چاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆشیه‌كه‌ت , وه زۆر جاریش وایه ده‌بێته چاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆشیه‌كه‌ت به ته‌واوی ,
جا هه‌ر كه‌سێك ڕه‌چاوی ئه‌م خاڵانه نه‌كات خۆی به‌لر پرسیاره له ئه‌نجامی خراپ .
بۆ ئه‌نجام دانی حجامه زیاتر له‌م مانگانه ده‌كرێت 3-4-5-6 وه مانگه‌كانی تر ته‌نها بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی زۆر زۆر پێویستن بۆیان ده‌كرێت .
ئه‌وانه‌ی ده‌بنه هۆی نه‌كردنی كه‌ڵه‌شاخ
ئافره‌تی دوو گیان , ته‌نها له كاتی زۆر پێویست ئه‌ویش ته‌نها له نێو شان و دوور له فه‌قه‌رات وه ته‌نهایه‌ك جار بۆی ده‌كرێت , وه ئافره‌ت له پاش منداڵ بوون هه‌تاكو خاوێن ده‌بێته‌وه , وه ئافره‌ت له كاتی سوڕی مانگانه ( الحیچ ) .
بێهێزی لاشه‌و بێ وره‌یی ترس و دودڵی یان توش بوون به له‌رزو تا .
ئه‌وانه‌ی هه‌ست به لاوازیان ده‌كه‌ن له جگه‌ریان ( چعف الكبد ) .
پاش فتار كردنه‌وه‌ی ڕۆژوه‌وان وه كه‌م خوێنی .
منداڵ و په‌ك كه‌وته‌و به ساڵا چوان كه ته‌مه‌نیان له 70 یاڵ زیاتره , مه‌گه‌ر حاڵه‌تێكی زۆر زۆر پێویست بێت .
حجامه له سه‌ر قونێرو بریناوی و حه‌ساسیه‌و هه‌وبوون ( التهابات ) ناكرێ .
ئه‌و كه‌سانه‌ی گورچیله‌یان شوشتووه , یان توشی سستی گورچیله بوونه ( العجز الكلوی ) .
نابێ كه‌لڵه‌شاخ له‌سه‌ر جومگه‌كان بكرێ .
توش بووان به نه‌خۆشی خوێن شلی ( هیمۆفیلیا ) له ترسی نه‌زیف بوون .
نابێ بۆ توش بووان به TRسیل ( التدرن الرئوی ) .
گرینگترین ئامۆژگاریه‌كانی پێش و پاش كه‌ڵه‌شاخ /
· پیاو له دوای 20 ساڵیه‌وه پێویسته‌و ده‌توانێ حجامه بكات , وه ئافره‌ت له دوای به‌ساڵاچوون ( سن الیأس ) ( به‌ڕای هه‌ندێ پزیشك ) حجامه پێویسته , به‌ڵام ڕای دروست ئه‌وه‌یه كه‌ی پێویستی پێبێت ده‌توانیچ حجامه بكات , وه له سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر ( درودی خوای لێبێت ) بۆ كچیش كراوه به بێ ئه‌وه‌ی باسی ته‌مه‌ن بكرێت , وه ئه‌و پزیشكانه‌ی ده‌ڵێن خوێنی مانگانه وه‌ك خوێنی حجامه وایه تاكو ئێستا هیچ به‌ڵگه‌یه‌كی شه‌رعی و زانستیان پێ نیه .
· خۆ گرتنه‌وه له جووت بوون ( الجماع ) 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه ( له‌به‌ر ئه‌وه‌ی " منی " خوێن دروست ده‌كات ) .
· پارێزی له به‌رهه‌مه‌كانی حه‌یوان به گۆشت و شیرو به‌رهه‌مه‌كانی 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه .
· پارێزی له ترش و تیژی به‌هارات 24 كاتژمێر پێش و پاش حجامه .
· پارێزی له كردنی كاری قورس 12 كاتژمێر پێش و 24كاتژمێر پاش حجامه .
· پارێزی كردن له ڕۆژی حجامه له بیبسی و ئاوی ساردو جگه‌ره كێشان .
· دوور كه‌وتنه‌وه له توڕه بوون و گرژی ده‌رون , فراوانی ووره به‌رزی له كاتی حجامه .
· به‌یانیه‌كه‌ی كه ده‌چیت بۆ حجامه نابێ نان بخۆیت ( الحجامه علی الریق دوا‌و وعلی الشبع دا‌و ) ته‌نها ئه‌وانه‌ی سوكه‌ریان هه‌یه ده‌توانن كه‌مێك نان بخۆن , وه ئه‌وه‌ی نانی خواردبێ ده‌بێ به لانی كه‌م له دوای 3 كاتژمێر بۆی ده‌كرێت .
· زۆر پێویسته له دوای حجامه كردن بچیت بخه‌ویت و پشوو بده‌یت .
تێبینی // له دوای خوێن به‌ردان هه‌ندێ كه‌س توشی ڕق بوونی لاشه ده‌بێت , یان سك چوون و له‌رزو تا , ئه‌مانه شتێكی ئاسایین , له دوای چه‌ند ڕۆژێك ده‌ڕوات و نامێنێت ,
برای به‌ڕێز ... خوشكی به‌ڕێز ... وامه‌زانه حجامه چاره‌سه‌ری هه‌موو نه‌خۆشیه‌كه , به‌ڵكو زۆر كات ته‌نها پارێزه‌ره بۆ نه‌خۆشی و یارمه‌تی ده‌ری ده‌رمانه بۆ چاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆشیه‌كه‌ت , وه زۆر جاریش وایه ده‌بێته چاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆشیه‌كه‌ت به ته‌واوی ,
جا هه‌ر كه‌سێك ڕه‌چاوی ئه‌م خاڵانه نه‌كات خۆی به‌لر پرسیاره له ئه‌نجامی خراپ .
بۆ ئه‌نجام دانی حجامه زیاتر له‌م مانگانه ده‌كرێت 3-4-5-6 وه مانگه‌كانی تر ته‌نها بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ی زۆر زۆر پێویستن بۆیان ده‌كرێت .
سه‌رچاوه // له ڕێنماییه‌كانی به‌ڕیز : د. ئوسامه
ئاماده كردن و نوسينه وه ى له يانه : خوشكی به ریزم نوسه‌یبه میرانی[/size]
