بابه‌ت: * چۆن قه‌ناعه‌ت له خۆماندا دروست بكه‌ین ؟*
[size=19]به‌ناوی خوای به‌خشنده‌و میهره‌بان[/size]
[size=19]* چۆن قه‌ناعه‌ت له خۆماندا دروست بكه‌ین *[/size]
[size=19]1ـ بونی باوه‌رێكی پته و قوڵ به ـ مبدأ ـ :[/size]
[size=19]بۆ ئه‌وه‌ی قه‌ناعه‌ت له هه‌ست و نه‌ستدا بچه‌سپێت پێویسته ئیمان و باوه‌ڕێكی پته و دامه‌زراو له ناخ و ده‌روندا بچه‌سپێت ، چونكه باوه‌ر به مه‌بده‌‌و ده‌بێته مایه‌ی دامه‌زراوی مرۆڤ و قوڵ بونه‌وه‌ی گیانی متمانه به خۆبون .[/size]
[size=19]2ـ یه‌كبونی كردار و گوفتارن :[/size]
[size=19]
یه‌كێكی تر له هۆكاره‌كانی دروست بوونی قه‌ناعه‌ت یه‌كبونی گوفتار و كرداری مرۆڤه ، به‌و مانایه‌ی كه قسه‌كانی ڕه‌نگی دابێته‌وه له كردارو هه‌ڵس و كه‌وتی رۆژانه‌ی دا ، خوای گه‌وره‌ش ده‌فه‌رموێ :
{یا أیها الذین امنوا لم تقولون ما لا تفعلون ،كبر مقتا عند الله ان تقولو ما لا تفعلون } ( الصف )
واته: ((ئه‌ی ئه‌وانه‌ی كه باوه‌ڕتان هێناوه بۆچی شتێك ده‌ڵێن و ئه‌نجامی ناده‌ن ، بۆچی گوفتارتان دژی كردارتانه ؟! خه‌شم ڕقێكی گه‌وره‌یه لای خوا ئه‌وه‌ی كه ده‌یڵَێن و نایكه‌ن ))[/size]
[size=19]3ـ بونی هه‌ده‌ف و ئامانجی ڕون له ژیاندا :[/size]
[size=19]
دیاری كردنی ئامانجه‌كان له ژیاندا هۆكارێكی گرینگن بۆ چه‌سپاندن و جێگیربونی قه‌ناعه‌ت له مرۆڤدا , ئامانجه‌كانیش له ژیاندا زۆرن هه‌نێكی دونیای یه‌و هه‌ندێكی قیامه‌تیه له دوا رۆژدایه ,خوای گه‌وره‌ش ده‌فه‌رمووێ له باره‌ی دوعای پیاوچاكان دا كه له دوعاكانیاندا ده‌ڵێن : {ربنا اتنا فی الدنیا حسنه وفی الاخره حسنه وقنا عژب النار } (البقره )
واته: (( په‌روه‌ردگارا له دونیا خێرو چاكه و ناز و نیعمه‌تمان پێ ببه‌خشه‌و له قیامه‌تیش دا له نازو نیعمه‌ته‌كانی به‌هه‌شت به‌هره‌مه‌ندمان بكه‌و له‌سزای دۆزه‌خ بمانپارێزه )) .
وه له ئایه‌تێكی تردا داوامان لێ ده‌كات كه له‌گه‌ڵ هه‌وڵ دانمان بۆ قیامه‌ت دونیاشمان له بیر نه‌چێت ، وه‌كو ده‌فه‌رمووێ :
{ وابتغ فیما اتاك الله الدار الاخره ولا تنس نصیبك من الدنیا وأحسن كما أحسن الله إلیك ....} ( القصص ) 77
واته : (( هه‌وڵ بده و به‌وتواناو لێهاتووی ماڵ و سامانی كه خوا پێی به‌خشیوی مالێ قیامه‌ت و به‌هه‌شتی به‌رینی پێ به ده‌ست بێنێ ، به‌شی خۆشت له دونیا به حه‌ڵاڵی فه‌رامۆش نه‌كه‌یت ، چاكه بكه وه‌كو چۆن خوای گه‌وره چاكه‌ی له‌گه‌ڵدا كردووی )) .
پێشه‌وا علی ده‌فه‌رمووێ:
إعمل لدنیاك كأنك تعیش ابدا ** وإعمل لاخرتك كانك تمون غدا
واته: (( كار بكه بۆ دونیاو به ده‌ست هێنانی شتی به‌سود تێیدا وه‌كو ئه‌وه‌ی كه به‌رده‌وام تێیدا بمێنێته‌وه ، وه‌كار بكه‌و هه‌وڵ بده بۆ قیامه‌ت و دوارۆژت وه‌كو ئه‌وه‌ی به‌یانی ده‌مرێ ))
دیاری كردنی ئامانج و كاركردن و هه‌وڵدان بۆ ده‌سته‌به‌ركردنی ئامانجه‌كان كارێكی پێویست و گرینگه و ده‌بێ له بیر نه‌كرێت ، به‌ڵام له‌وه‌ش گرینگتر نوسینی ئامانجه‌كان و وتنه‌وه‌یه‌تی له به‌رخۆته‌وه ، ئه‌مه هۆكارێكی سه‌ره‌كی یه بۆ سه‌ركه‌وتن و گه‌یشتن به ئامانجه‌كان له (100% )به‌ڵام ئه‌گه‌ر ته‌نها ئاوات و ئامانجی سه‌ر زاره‌كی و قسه‌ی ڕوت بێ ئاوا له ( 10% )ده‌هێنرێته جێ .[/size]
[size=19]4ـ بڕیردانی به په‌له :[/size]
[size=19]سروشتی مرۆڤ وایه حه‌ز به بڕیاردانی به په‌له‌و سه‌رپێچی ده‌كات ، به‌ڵام خۆراگڕی و دان به‌خۆداگرتن له‌و كاتانه‌ی كه پێویستی به هه‌ڵوێست و بڕیاره قه‌ناعه‌تی مرۆڤ به‌هێز ده‌كات وای لێ ده‌كات كه هه‌ست بكات به‌وه‌ی كه ده‌توانێ خاوه‌نی بڕیاری خۆی بێت , وه له هه‌مان كاتدا جڵه‌وگیری نه‌فسی خۆشی بكات قورئانیش فێرمان ده‌كات له و كاته‌ی كه هه‌واڵكمان بۆ ده‌ێنن بڕیاری سه‌رپێچی و راسته‌وخۆی له باره‌وه نه‌ده‌ین به‌ڵكو ڕونی بكه‌ینه‌وه‌و لێێ بكۆڵینه‌وه بزانین ئه‌و هه‌واڵ و ده‌نگ وباسه ڕاسته یان نا , وه‌كو خوای گه‌وره ده‌فه‌رمووێ:
{یا ایها الذین امنوا إن جا‌وكم فاسق بنبأ فتبینوا أن تصیبوا قوما بجاهاله فتصبحوا علی ما فعلتم نادمین } ( الحجرات ) 6
واته : ئه‌ی ئه‌وانه‌ی كه باوه‌رتان هێناوه ئه‌گه‌ر كه‌سێكی متمانه پێ نه‌كراو هه‌واڵكی گرینگی بۆ هێنان ،خێرا بڕوای پێ مه‌كه‌ن ، به‌ڵكو سه‌رنج بده‌ن ، لێی بكۆڵنه‌وه تا بۆ تان ڕون ده‌بێته‌وه ، نه‌وه‌كو ئازارو ناخۆشی و گیرو گرفت بۆ خه‌ڵكی دروست بكه‌ن به نه‌زانی جا دوایی په‌شیمان ببنه‌وه له‌و كاره‌ی كه پێ هه‌ڵساون .[/size]
[size=19]5ـ پشت به‌خۆ به‌ستن و چاوه‌روانی خه‌ڵكی نه‌كردن :[/size]
[size=19]ئه‌مه‌ش هۆكارێكی گرینگی دروست بوونی قه‌ناعاته له ناخ و ده‌روندا مرۆڤ چاوه‌ڕوانی خه‌ڵكی نه‌كات كه به‌ره‌و پێشه‌وه‌ی به‌رن بیگه‌یه‌نن به ئامانجه‌كانی به‌لكو هه‌رده‌م پشت به‌خۆی ببه‌ستێت و هه‌وڵ بدات له‌سه‌ر پێی خۆی بوه‌ستێ ـ وه‌كوتراویشه
{ التحفیز الداخیلی اقوی من تحفیز الخارجی }[/size]
[size=19]6ـ ئاماده‌بوونی پێش وه‌خته بۆ ئه‌نجام دانی هه‌ر كارێك :[/size]
[size=19]
ئاماده‌بونی پێش وه‌خته و گرتنه‌به‌ری هۆكاره‌كان بۆ ئه‌نجام دانی كاره‌كان هۆكارێكی زۆر گرینگه بۆ دروست بون و چه‌سپاندنی قه‌ناعه‌ت لای مرۆڤ پێغه‌مبه‌ری ئازیزیش ( درودی خوای لێبێت )ده‌فه‌رمووێ :
{إن الله یحب اژا عمل احدكم عملا أن یتقنه } .
واته:(( بێ گومان خوای گه‌وره پێی خۆشه‌كاتێك كه‌سێك له ئێوه كارێك ده‌كات ، ورده‌كاری تێدا بكات به‌جوانی ئه‌نجامی بدات ))
ئایا روداو به سه‌رهاته‌كه‌ی ـ سینان ـ تان نه‌بیستوه ـ سینان ـ ئه‌ندازیارێكی بینا ساز بووه وه نازناوی سه‌رۆكی ئه‌ندزیارانی بیناسازی وه‌رگرتبوو له ده‌وڵه‌تی عوسمانیه‌كاندا له ساڵی ( 1539 ) - له سه‌رده‌می صلگانی ده‌یه‌م - سلیمانی قانونی دا . سوله‌یمان داوای له ( سینان ) كرد تاكو مزگه‌وتێكی بۆ دروست بكات – دروست كردنی مزگه‌وه‌كه ( 7 ) ساڵی ڕێكی خایاند – دوای كۆتایی هێنان به دروست كردنی مزگه‌وته‌كه‌و ته‌واو بونی – خه‌لیفه بانگی سینانی كردو له هۆكاری دواكه‌وتنه‌كه‌ی پرسیاركرد ,( سینان ) له وه‌ڵامی خه‌لیفه ووتی : سوێند به‌خوا مزگه‌وتێكم بۆ دروست كردووی هه‌تا دونیا دونیایه ده‌مێنێ , ئێستاش ئه‌گه‌ر بڕوانیته مزگه‌وته‌كه‌ی , واته : مزگه‌وتی –السلیمانیه – له ئه‌سته‌مبۆڵ وائه‌زانی تازه دروست كراوه له پته‌وی و ئه‌ندازه‌گیری و جوان كاریدا , وێنه‌ی نیه‌و ئه‌ندازیارانی ئه‌م سه‌رده‌مه سه‌ریان سورده‌مێنێ له پته‌وی و نه‌خشه‌سازی و ئه‌و جوانكاریه‌ی كه تێدا كراوه .
سینانی ئه‌ندازیار به كه‌سێكی ورده‌كار و خۆئاماده‌كردنی پێش وه‌خته به‌ناوبانگ بوو , له قورئان و فه‌رمووده‌دا خۆ ئاماده‌كردنی پێش وه‌خته شتێكی داواكراوه , ئه‌وه‌تا له‌وكاته‌ی پیاوێك هاته لای پێغه‌مبه‌ر (درودی خوای لێبێت ) پرسیاری لێ كرد له باره‌ی قیامه‌ت – وتی : یا رسول الله متی الساعه ؟ كه‌ی قیمه‌ت دێ ئه‌ی پێغه‌مبه‌ری خوا ؟ پێغه‌مبه‌ر (درودی خوای لێبێت )فه‌رمووی : {ما أعددت لها } چیت بۆ ئاماده‌كردووه .
واته: ((ئایا پێش وه‌خته خۆت بۆ ئاماده‌كردووه )) .[/size]
[size=19]7- باوه‌ڕبوون به‌و تواناو لێهاتویانه‌ی كه تێت دایه :[/size]
[size=19]باوه‌ڕبوونی مرۆڤ به تواناو لێهاتوی یه‌كانی خۆی هۆكارێكی گرینگه بۆ چه‌سپاندن و جێگیربونی قه‌ناعه‌ت له ناخ و ده‌روندا .[/size]
[size=21]
سه‌رچاوه : متمانه به‌خۆ بوون / م . ئه‌نوه‌ر أحمد مصطفی
ئاماده‌كار : نوسه‌یبه میرانی[/size]
