1 (دەستکاری کراوە: SAWSAN 2011-05-15 19:50:59)

بابه‌ت: خه‌ونامه‌ی کوردی به‌شی (5)

[size=24](1):جل و به‌رگ : له‌ زستان له‌ خه‌ودا بیبینی باشتره‌ له‌وه‌ی له‌ هاوین دا بیبینی ، ئه‌و که‌سه‌ی بۆ یه‌که‌م جار جۆره‌ جل و به‌رگێك له‌ به‌ر بکات که‌ پێشتر له‌ به‌ری نه‌کردبێ ئه‌و که‌سه‌ به‌ره‌و ده‌ست کورتی و هه‌ژاری ده‌چێت ، جل وبه‌رگ پیاوێکی سه‌رۆکه‌ ، جل و به‌رگ بۆ بازرگان سه‌ر مایه‌یه‌وبۆ مه‌لاو زانیار زانسته‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ببینێ جل و به‌رگی پیس بووه‌ ئه‌و که‌سه‌ گومان له‌ ڕزقی ده‌کرێت ، جل و به‌رگی هاوین باش نی یه‌ چونکه‌ گه‌رمای هاوین غه‌م و خه‌فه‌ته‌ ، جل و به‌رگ به‌ پێ ی جۆرو ڕه‌نگ ده‌گۆڕدرێ، ئافره‌ت له‌ خه‌ودا جل و به‌رگی پیاوی له‌ به‌ر بێت زۆر باشه‌ ، ئه‌گه‌ر پیاویش له‌ خه‌ودا جل و به‌رگی ئافره‌تی له‌ به‌ر بێت مانای غه‌م و خه‌فه‌ت و ترسه‌ .

(2): دز : له‌ خه‌ودا نه‌خۆشی یه‌ ، ئه‌گه‌ر دزه‌که‌ ڕه‌ش بێت ئه‌وه‌ ڕه‌ش بینی یه‌ ئه‌گه‌ر سوور بێت ئه‌وه‌ له‌ناو خوێنه‌ ئه‌گه‌ر زه‌رد بێت زه‌ردوه‌ ئه‌گه‌ر سپی بێت به‌ڵغه‌مه‌ ، دز له‌خه‌ودا شتێ بدزێ پیاوێك ئه‌کوژێ ، دز له‌ خه‌ودا به‌ مانای پادشای ڕوح کێشانیش دێت ، هه‌روه‌ها دز مانای گه‌ڕانه‌وه‌ی ئه‌و که‌سه‌یه‌ که‌ دووره‌ لێت ، دز بچێته‌ ماڵێك و ئه‌و ماڵه‌ نه‌خۆشی تیا بێت نه‌خۆشه‌که‌ ئه‌مرێ، ئه‌گه‌ر نه‌خۆش دز بکوژێ چاك ئه‌بێته‌وه‌ ، دز بچێته‌ ماڵێك و ئه‌و ماڵه‌ کچێکی گه‌نجیان هه‌بێت ئه‌و کچه‌ خواز بینی ئه‌کرێت ،دز پیاوێکی زینا که‌رو فێڵ بازه‌ ، له‌وانه‌یه‌ دز شێر و مارو شه‌یتان و چاو نه‌فه‌س بێت .

(3): زبڵ خانه‌ : زبڵ خانه‌ له‌ خه‌ودا دونیایه‌ زبڵیش پاره‌یه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی نه‌خۆش بێت یان دڵ ته‌نگ بێت خۆی له‌ زبڵ خانه‌ دا ببینێ یان زبڵ خانه‌یه‌ك بکڕێ یان زبڵ خانه‌یه‌کی ده‌ست که‌وێت چاك ئه‌بێته‌وه‌ و دڵخۆش و کامه‌ران ئه‌بێت ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ زبڵ خانه‌ له‌ خه‌ودا پاره‌و ژن هێنان و شوکردن وچاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆش و کامه‌رنی یه‌ ، خۆ ڕووت کردنه‌وه‌ له‌ زبڵ خانه دا ‌ده‌ست کورتی و هه‌ژاری و مردنه‌ .

(4) : ئه‌موستییله‌ یان ئه‌نگوستییله‌ ::له‌خه‌ودا ئاسووده‌و هێمنی و ده‌سه‌ڵاتدارو هاوسه‌رو کوڕو کار و پیشه‌یه‌ ، ئه‌نگوستیله‌ی زێڕ بۆ سك پڕ کوڕه‌ بۆ ده‌سه‌ڵات دار ماڵ و موڵکه‌ ، نه‌قشی له‌سه‌ر بێت ئه‌وه‌ مانای به‌دی هاتنی نیاز و ئامانجه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی نه‌قشی ئه‌نگوستیله‌که‌ی بکه‌وێت کوڕه‌که‌ی ئه‌مرێت یان پاره‌ی له‌ ده‌ست ئه‌ڕوات ، ئه‌ و که‌سه‌ی نه‌قشی ئه‌نگوستیله‌که‌ی بشکێت هاوسه‌ره‌که‌ی ته‌ڵاق ئه‌دات ، ئه‌نگوستیله‌ له‌ خه‌ودا به‌ مانی کڕینی خانوو یان ئاژه‌ڵ دێت یان به‌ مانای وه‌رگرتنی ده‌سه‌ڵات دێت ، ئه‌گه‌ر له‌زێڕ درووست کرابێت بۆ پیاو مل که‌چی و سه‌ر شۆڕی یه‌ ، ئه‌گه‌ر له‌ ئاسن دروست کرابێت خێر و خۆشی یه‌ ، ئه‌گه‌ر له‌ زیو دروست کرابێت و نه‌قشی له‌سه‌ر بێت ئه‌وه‌یان زۆر باشه‌ ، ئه‌گه‌ر نه‌قشی له‌سه‌ر نه‌بوو کاروباری بێ خێرو بێ سووده‌ ئه‌نگوستیله‌ی دروست کراو له‌ عاجی فیل بۆ ئافره‌ت زۆر باشه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ئه‌نگوستیله‌یه‌کی له‌ زیو دروست کراو بکاته‌ په‌نجه‌ی هه‌ رچی له‌ دڵ دا بێت بۆی ئه‌بێت ، ئه‌و که‌سه‌ی ئه‌نگوستیله‌یه‌ك بدۆزێته‌وه ‌له‌ لایه‌نێکی بیانی یه‌وه‌ پاره‌ی ده‌ست ئه‌که‌وێت یان کوڕیان ئه‌بێت یان له‌گه‌ڵ ئافره‌تێکی باش دا زه‌ماوه‌ند ئه‌کات ، ئافره‌ت ئه‌نگوستیله‌که‌ی له‌ په‌نجه‌ی ده‌رکات هاوسه‌ره‌که‌ی ئه‌مرێت ، ئه‌گه‌ر پیاویش بێت ئه‌وه‌ ژنه‌که‌ی ته‌ڵاق ئه‌دات ، ئه‌و که‌سه‌ی ئه‌نگوستیله‌که‌ی ته‌نگ یان ته‌سك بێت بۆ په‌نجه‌ی غه‌م و خه‌فه‌تی نامێنێت و له‌ ده‌ست ئافره‌تێکی زۆر دار ئه‌هه‌سێته‌وه ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ ئه‌نگوستیله‌که‌ی هه‌رجاره‌ی له په‌نجه‌یه‌کی دایه ‌ئه‌و که‌سه‌ هاوسه‌ره‌که‌ی خیانه‌تی لێ ئه‌کات ، ئه‌و که‌سه‌ی ئه‌نگوستیله‌که‌ی به‌ پاره‌ بفرۆشێت به‌ قسه‌ی خۆش له‌ هاوسه‌ره‌که‌ی جیا ئه‌بێته‌وه‌ ، هه‌روه‌ها نه‌قشی ئه‌نگوستیله‌ به‌ مانای کوڕ دێت .

(5) : مردن ::مردن له‌خه‌ودا گه‌ڕاندنه‌وه‌ی ئامانه‌ته‌ یان چاك بوونه‌وه‌ی نه‌خۆشه‌ و یان ئازاد بوونی به‌ندکراوه‌ له‌ زیندان و یان چاوپێکه‌وتنه‌ به‌و که‌سانه‌ی ماوه‌یه‌کی زۆره‌ دوور که‌وتونه‌ته‌وه‌ ، مردن له‌خه‌ودا ئه‌گه‌ر گریان و هاوارو قیژانی له‌گه‌ڵ دا بێت و مردوه‌که‌ له‌ ژیر خاك نه‌شاردرێته‌وه‌ مانای ئه‌وه‌یه‌ ئایین له‌ بارێکی خراپ دایه‌و دونیاش له‌بارێکی باش دایه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ مردوه‌و گریان و حاڵه‌تی پرسه‌و مردن له‌ ئارادا نی یه‌ ئه‌و که‌سه‌ خانوه‌که‌ی ئه‌ڕوخێ یان کوێر ئه‌بێت یان ته‌مه‌نی درێژ ئه‌بێت ، ووتراوه‌ مردن سه‌فه‌ره‌ یان هه‌ژاری و ده‌ست کورتی یه‌ ،هه‌روه‌ها ووتراوه‌ مردن هاوسه‌ر گیری یه‌ چونکه‌ مردو وه‌ك بوك و زاوائه‌شۆردرێ و بۆنی خۆش ئه‌کرێت و ئه‌ڕازێندرێته‌وه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا بمرێت وله‌سه‌ر شان هه‌ڵبگیرێت به‌ڵام له‌ ژێر خاك نه‌شاردرێته‌وه‌ ئه‌و که‌سه‌ زاڵ ئه‌بێت به‌سه‌ر دوژمنه‌کانی دا ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا بمرێت و زیندو بێته‌وه‌ ‌ ئه‌و که‌سه‌ له‌ پاش هه‌ژاری و ده‌ست کورتی ده‌وڵه‌مه‌ند ئه‌بێت وله‌ گوناهه‌‌کانی تۆبه‌ ئه‌کات ، مردوێك له‌ خه‌ودا به‌ یه‌کێك بڵێ من نه‌مردومه‌ ئه‌و مردوه‌ له‌ پله‌و پایه‌ی شه‌هیدان دایه‌ ، مردو له‌خه‌ودا ببیندرێ دڵ ته‌نگه‌ یان نه‌خۆشه‌ یان لاوازبوه‌ یاب ڕه‌نگی زه‌رده‌ یان ئه‌گرێت یان بێزاره‌ ئه‌و مردوه‌ خۆی به‌رپرسیاره‌ له‌ کاروباری ئایینی خۆی وله‌و دونیایه‌ له‌بارێکی ناخۆش دایه‌ ، مردوه‌کان له‌ گۆڕ ده‌رچن و خواردنی خه‌ڵکی بخۆن گرانی ئه‌بێت ، مردوو له‌خه‌ودا هه‌رچی بڵێ ڕاست ئه‌کات چونکه‌ له‌ جێ ی هه‌قه‌ ،مردو له‌خه‌ودا ببیندرێ پێ ئه‌که‌نێت و ڕووی خۆشه‌و جل و به‌رگی جوان و ڕێك و پێکی له‌به‌ره‌ ، ئه‌ومردوه‌ له‌و دونیایه‌ حاڵی باشه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا له‌سه‌ر مردوو نوێژ بکات ئه‌و که‌سه‌ ئامۆژگاری پیاوێکی دڵ ڕه‌ق ئه‌کات ، هه‌ره‌وها مردن په‌شیمانی یه‌‌ له‌ گوناهێکی گه‌وره‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا به‌ ڕوتی بمرێ هه‌ژارو ده‌ست کورت ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر فه‌رش بمرێ ئه‌که‌وێته‌ خێرو خۆشی ، مردنی کوڕ له‌خه‌ودا مانای ڕزگاربوونه‌ له‌ دوژمنێك ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ مردو له‌ژێر خاك شاردرایه‌وه‌ ئه‌وکه‌سه‌ ئه‌گه‌ر هاوسه‌ری نه‌بێت زه‌ماوه‌ند ئه‌کات ، مردن بۆ ئه‌و که‌سانه‌ باشه‌ که‌ غه‌مبارن یان ئه‌ترسن ، مردنی برا له‌خه‌ودا مردنی دوژمنه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا له‌ناو کۆمه‌ڵێك مردو دا بێت ئه‌وه‌ له‌ناو کۆمه‌ڵێك دووڕوو دایه‌ ،ئه‌و که‌سه‌ی هاوڕێ یه‌تی مردو بکات سه‌فه‌ر ئه‌کات ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا له‌سه‌ر ته‌ختی مردوو شۆرین دا بێت ئه‌و که‌سه‌ ڕزگاری ئه‌بێت له‌ قه‌رز و غه‌م و خه‌فه‌ت و له‌و گه‌ناهانه‌ی که‌ کردویه‌تی ، زیندوو بوونه‌وه‌ی مردو له‌خه‌ودا مانای زیندوبونه‌وه‌ و باس کردنی کارو باری ئه‌ومردوه‌یه‌ ، مردوو له‌خه‌ودا ڕووی ڕه‌ش بێت ئه‌ومردوه‌ به‌کافری مردوه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا مردوێك زیندو کاته‌وه‌ ئه‌و که‌سه‌ گاورێك یان جوله‌که‌یه‌ك ئه‌کاته‌ ئیسڵام ، زیندوو هه‌ر چی بداته‌ مردو باش نی یه‌ و زه‌ره‌ر و زیانی به‌دواوه‌یه‌ ، مردو هه‌ر چی بداته‌ زیندو باشه‌و خێرو خۆشی به‌دواوه‌یه‌ ، مردو ده‌ستی زیندو بگرێت و له‌گه‌ڵ خۆی بیبات ئه‌و زیندوه‌ پاره‌ی له‌ لای یه‌کێك دا هه‌یه‌و نایداته‌وه‌ ئه‌و پاره‌یه‌ی بۆ ئه‌گه‌ڕێته‌وه‌ ، قسه‌ کردن له‌گه‌ڵ مردوو ته‌مه‌ن درێژی یه‌ ،زیندو مردو ماچ کات زیندوه‌که‌ سوود له‌ پاره‌و زانستی ئه‌و مردوه‌ وه‌رئه‌گرێت ، نه‌خۆش مردو ماچ کات ئه‌مرێ ،زیندو له‌گه‌ڵ ئافره‌تێکی مردو زه‌ماوه‌ند بکات ئه‌مرێ ، مردو جل و به‌رگی پیس و دڕاو بداته‌ یه‌كێك ئه‌وکه‌سه‌ زه‌ره‌ر ئه‌کات وپاره‌ی نامێنێ ، مردو له‌ زیندو بدات ئه‌و زیندوه‌ له‌ ئایین دا که‌م کوڕی هه‌یه‌ یان له‌سه‌فه‌ر دائه‌که‌وێته‌ خێرو خۆشی ، زیندو له‌خه‌ودا له‌گه‌ڵ مردو بخه‌وێت زیندوه‌که‌ ته‌مه‌ن درێژ ئه‌بێت ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ دایکی ئه‌مرێ کاروباری دونیای تێك ئه‌چێت ، نه‌خۆش له‌خه‌ودا ببینێ برای مرد خۆی ئه‌مرێ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا هاوسه‌ره‌که‌ی بمرێت کاروباری پیشه‌و ژیانی تێك ئه‌چێت ، له‌خه‌ودا ببیندرێ مردوێك له‌ ناو ئاوی ده‌ریادا ئه‌خنکێ ئه‌و مردوه‌ له‌ ماوه‌ی ژیانی دا گوناهی زۆری کردوه‌ ، مردوه‌کان له‌ گۆڕه‌کانیان ده‌رچن مانای ئه‌وه‌یه‌ به‌ندکراوه‌کان له‌ زیندان ئازاد ئه‌کرێن ، مردن بۆ هه‌ژار ده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌ ، مردنی پیغه‌مبه‌ره‌کان له‌ خه‌ودا مانای لاوازبوونی باری ئایینه‌ ، مردنی دایك و باوك تێك چونی کاروباری ژیانه‌ ، مردنی هاوسه‌ر دونیا و ژیانێکی بێ سوودو به‌سه‌ر چوه‌ .

(6) : دوودڵی ::له‌خه‌ودا په‌شیمان بونه‌وه‌و داوای لێ خۆش بوون و لێبووردنه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا دوودڵ بێت ئه‌وه‌ گوناهێکی کردوه‌و لێ ی په‌شیمانه‌ و لۆمه‌ی خۆی ئه‌کات و سزای خۆی ئه‌دات .

(7) : پاپۆڕ ::پاپۆڕو به‌له‌می ماسی گرتن له‌خه‌ودا به‌مانای ڕزق و خۆشی دێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا به‌له‌مێك یان پاپۆڕێك بکڕێت یان سواری بێت ، ئه‌و که‌سه‌ له‌ و شوێنه‌ی پاپۆڕه‌که‌ی لێ یه‌ ژنێك ئه‌خوازێت ، یان له‌و شوێنه‌ به‌سه‌ر دوژمنه‌کانی زاڵ ئه‌بێت .

(8) : قسه‌کردن له‌خه‌ودا ::ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا قسه‌یه‌ك بکات که‌ پێویسته‌ ئه‌و قسه‌یه‌ بشارێته‌وه‌ مانای ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و که‌سه‌ پاره‌ خه‌رج ئه‌کات ، ئه‌گه‌ر له‌خه‌ودا باسی ڕزق و نیعمه‌تی خوای گه‌وره‌ بکات مانای ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و که‌سه‌ سوپاس و ستایشی خوای گه‌وره‌ ئه‌کات بۆ ئه‌و ڕزقه‌ی که‌ پێ ی به‌خشیوه‌ .

(9) : نووستن له‌سه‌رپشت یان له‌سه‌ر ده‌م : :ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا له‌سه‌ر ده‌م بنوێ کافره‌و بڕوای به‌وه‌ نی یه‌ که‌ خوای گه‌وره‌ تاقانه‌یه‌ ، هه‌ر ئه‌وکه‌سه‌ دونیاوئاخیره‌شی له‌ده‌ست ئه‌چێت ، ئه‌گه‌ر هه‌ڵگه‌ڕێته‌وه‌ سه‌ر پشت ئه‌وه‌ زۆر باشه‌و تۆبه‌ ئه‌کات و له‌خوای گه‌وره‌ ئه‌پاڕێته‌وه‌ وبه‌چۆکادێت و ئه‌تواێ له‌گه‌ڵ خه‌ڵکی دا ڕوو به‌ڕوو بێت ، هه‌روه‌ها نووستن له‌سه‌ر ده‌م مانای ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌و که‌سه‌ نه‌خۆشی ده‌روونی هه‌یه‌ ، ئافره‌ت له‌خه‌ودا له‌سه‌ر ده‌م بنوێت سه‌رپێچی مێرده‌که‌ی ئه‌کات .

(10) : قه‌ساب ::قه‌ساب له‌خه‌ودا جل و به‌رگی پیس بێت و چه‌قۆی به‌ده‌سته‌وه‌ بێت ئه‌وه‌ زه‌ره‌رو زیان و کاره‌ساته‌ ، ئه‌گه‌ر جل و به‌رگی پاك بێت مانای ته‌مه‌ن درێژی یه‌ ، ئه‌گه‌ر جوان و ڕوو خۆش بێت ئه‌وه‌ پاشه‌ ڕۆژێکی باشی ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر قه‌سابه‌که‌ پیاو بێت ئه‌وه‌ مه‌لائکه‌تی ڕوح کێشانه‌ .

(11) : مشکه‌ کوێره‌ ::ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا مشکه‌ کوێره‌ ببینێ ماڵ و موڵکی ئه‌فرۆشێت و ووڵاته‌که‌ی به‌ جێ ئه‌هێلێت و سه‌فه‌ر ئه‌کات ، له‌ چ ماڵێك مشکه‌ کوێره‌ ببیندرێ ئه‌بێ ئه‌و ماڵه‌ له‌ دز بپارێزرێ چونکه‌ مشکه‌ کوێره‌ دزه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی گۆشتی مشکه‌ کوێره‌ بخوات یه‌کێك هه‌ڵ ئه‌خه‌ڵه‌تێنێ یان پاره‌ی حه‌رامی ده‌ست ئه‌که‌وێت ، مشکه‌ کوێره‌ به‌ مانای پیلان ئازاری هاوسه‌رو منداڵیش دێت ، هه‌روه‌ها ووتراوه ‌مشکه‌ کوێره‌ له‌خه‌ودا مل که‌چی و سه‌ر شۆڕی یه‌ .

(12) : ده‌ست : له‌خه‌ودا هێزو توانای پیاوه‌ ، پان بون وڕێك وپێکی ده‌ست مانای فره‌وان بوون و کامه‌رانی دونیایه‌ و تێك چون وته‌سك بوونه‌وه‌ی ده‌ست مانای زه‌ره‌رو زیانی دونیایه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ناو له‌پی ده‌ستی موی لێ ده‌رچێت ، توشی غه‌م وخه‌فه‌ت و قه‌رزاری ئه‌بێت ، یان پاره‌ی زۆری له‌ده‌ست ئه‌ڕوات ، ئه‌گه‌ر پشتی ده‌ستی موی لێ ده‌رچێت ،حاڵی باش ئه‌بێت وبه‌ڵام پاره‌ی که‌می لێ ئه‌ڕوات ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینیێ ده‌ستی هه‌ڵبڕیوه‌ ئه‌گه‌ر په‌یوه‌ندی به‌ حاکم یان کاربه‌ده‌سته‌وه‌ هه‌بێت خێرو خۆشی و ڕزق و پاره‌ی بۆ دێت ، ئه‌گه‌ر ڕاوچیش بێت ڕاوی زیاتری ده‌ست ئه‌که‌وێت ، ئه‌گه‌ر کاسپکار یان بازرگانیش بێت قازانجی بۆ دێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ببینێ ده‌ستی بچوك بۆته‌وه‌ ئه‌و که‌سه‌ که‌سێکی ترسنۆك و لاوازو
بێ تواناو ڕه‌زیل و پیسکه‌یه‌ ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ جوانی له‌پی ده‌ست مانای قه‌بووڵ بوونی دوعایه‌ونزیك بوونه‌وه‌یه‌ له‌ خۆشی
و هه‌سانه‌وه‌ ، له‌پی ده‌ست له‌خه‌ودا شه‌ش لایه‌ن ئه‌گرێته‌وه‌ ئه‌و لایه‌نانه‌ش ئه‌مانه‌ن : ژیان و پاره‌و ئازایه‌تی و سه‌ره‌کایه‌تی و
کوڕو دوور که‌وتنه‌وه‌ له‌ حه‌رام .

(13) : ده‌ست بڕینه‌وه‌ : له‌خه‌ودا به‌مانای ته‌رك کردنی نوێژ دێت ، یان تۆبه‌ کردنه‌ له‌ کرده‌وه‌ی ناڕه‌وا ، یان ده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌
بێ ئه‌وه‌ی پرسیاری لێ بکرێت ئه‌و پاره‌یه‌ی له‌ کوێ ده‌ست که‌وتوه‌ ، بڕینی ده‌ست و قاچ له‌ خه‌ودا په‌یوه‌ندی به‌ خراپه‌ کاری
ئایینه‌وه‌ هه‌یه‌ ، بڕینی زمان پوچه‌ڵ کردنه‌وه‌ی به‌ڵگه‌و بیانوه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی پارچه‌یه‌ك له‌ ده‌ست و پێ ی یان به‌شه‌کانی تری
ببڕدرێت سه‌فه‌ر ئه‌کات و له‌ که‌س وکاری دوور ئه‌که‌وێته‌وه‌ .

(14) : ڕیش : له‌خه‌ودا بۆ پیاو سه‌ربه‌رزو شکۆ مه‌ندی وده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌ ، درێژبوونی ڕیش پاره‌و کامه‌رانی یه‌ ، ریشی درێژ بگاته‌ زه‌وی مانای مردنه‌ ، ئه‌گه‌ر یه‌کیك له‌م دیوو ئه‌و دیوی ده‌م و چاوی ڕیشی ده‌رچێت و ناوه‌ڕاسته‌که‌شی ڕیشی ده‌رنه‌چێت
ئه‌و که‌سه‌ پاره‌ی بۆ دێت و کۆی ئه‌کاته‌وه‌ و ئه‌ ی داته‌ یه‌کێکی تر ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ ئه‌و که‌سه‌ی ڕیشی پڕو درێژ بێت پاره‌ی
زیاد ئه‌کات و ته‌مه‌نی درێژ ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر ڕیش بگاته‌ سه‌ر ناوك ئه‌و که‌سه‌ له‌خواپه‌رستن دووره‌ ، ڕیشی ڕه‌ش ده‌وڵه‌مه‌ند
بوونه‌و ئه‌گه‌ر مه‌یله‌و سه‌وزیش بێت ماڵ و موڵکی ده‌ست ئه‌که‌وێت ، له‌وانه‌شه‌ زاڵم و سته‌م کار بێت چونکه‌ ڕیشی فیرعه‌ون
ڕه‌ش و مه‌یله‌و سه‌وز بوو ، ڕیشی مه‌یله‌و زه‌رد ده‌ست کورتی و هه‌ژاری یه‌ و ڕیشی قاوه‌یش ترسه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ
ڕیشی پیاوێکی گرتوه‌و به‌ره‌و خۆی ڕای ئه‌کێشێ پاره‌ی لێ وه‌ر ئه‌گرێت و بۆخۆی خه‌رجی ئه‌کات ، ئه‌و منداڵه‌ی هێشتا ڕیشی
ده‌رنه‌چوه‌ له‌خه‌ودا ڕیشی ده‌رچێت یان ڕیش هه‌بێت ئه‌مرێ و ئامانجی به‌ دی ناێت ، ڕیشی که‌م و خه‌فیف مانای نه‌مانی غه‌م و
خه‌فه‌ت و قه‌رز دانه‌وه‌یه‌ ، نه‌مانی نیوه‌ی ڕیش مانای نه‌مانی نیوه‌ی پاره‌و ماڵ و موڵکه‌ ، ڕیش چه‌ندی لێ ببڕدرێت ئه‌و که‌سه‌
ئه‌وه‌نده‌ پاره‌ی لێ ئه‌ڕوات ، ئافره‌تی سك پڕ له‌خه‌ودا ڕیشی ده‌رچێت کوڕی ئه‌بێت ، ئه‌و ئافره‌ته‌ی سك پڕ نی یه‌ و حه‌ز ئه‌کات
له‌ داهاتوودا کوڕی ببێت له‌ خه‌ودا ڕیشی ده‌رچێت کوڕی نابێت یان له‌ هاوسه‌ره‌که‌ی جیا ئه‌ بێته‌وه‌ ، ئافره‌تی بێوه‌ ژن له‌خه‌ودا
ڕیشی هه‌بێت پیاوێك بۆ خۆی ئه‌دۆزێته‌وه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی نه‌خۆش بێت و له‌خه‌ودا سه‌رو ڕیشی بتاشێت چاك ئه‌بێته‌وه‌ و ئه‌گه‌ر
قه‌رزاریش بێت قه‌رزه‌که‌ی ئه‌داته‌وه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ببینێ ڕیشی زۆر درێژ بووه‌و بی بڕێت و بی کاته‌ جل و به‌رگ و
بیفرۆشێت ئه‌و که‌سه‌ شایه‌تی درۆ ئه‌دات ، سپی بوونی ڕیش نه‌خۆشی ولاوازی یه‌ ، ڕیش له‌ ئاسای دا سپی بێت و له‌خه‌ودا
ببیندرێ ڕه‌ش و جوان و ڕێك و پێکه‌ مانای هێزو تواناو سوربوونه له‌سه‌ر ئه‌نجام دانی ئه‌رك به‌چاکی ، مندالی ساوا له‌ خه‌ودا
ڕیشی درێژ بێت ته‌مه‌نی درێژ ئه‌بێت ، کافر له‌خه‌ودا ڕیشی هه‌بێت تۆبه‌ ئه‌کات .

(15) : قالۆنچه‌ : له‌خه‌ودا دوژمنه‌ . یان خاوه‌ن پاره‌ی حه‌رامه‌ ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ قالۆنچه‌ که‌سێکی کین له‌ دڵ و دڵ ڕه‌قه‌ و
پاره‌ له‌ووڵاتێکه‌وه‌ ئه‌گوازێته‌وه‌ ووڵاتێکی تر ، نێرینه‌که‌ی خزمه‌ت کاری شه‌ڕخوازانه‌ ، قالۆنچه‌ ئافره‌تێکی ناڕه‌حه‌ته‌ و خێری
بۆ که‌س نی یه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌ خه‌ودا له‌ قالۆنچه‌یه‌ك بدات له‌ ڕاستی دا له‌ ئافره‌تێك ئه‌دات ، قالۆنچه‌ له‌ خه‌ودا ببێته‌ دووپشك
ئه‌و کاته‌ ئه‌بێته‌ دوژمن .

(16) : له‌خۆدان : ئاگادار کردنه‌وه‌یه‌ له‌ بێ ئاگایی وسوود وه‌رگرتنه‌ ، ئافره‌ت له‌ ده‌م وجاوی خۆی بدات مانای ئه‌وه‌یه‌ پاش
ماوه‌یه‌کی زۆر له‌منداڵ نه‌بوونیان کوڕیان ئه‌بێت ، وه‌ك خوای گه‌وره‌ له‌ قورئانی پیرۆزدا ئه‌فه‌رموێ :{{ وبشروه‌ بغلام علیم
فآقبلت آمرآته‌ فی صرة فصکت وجهها ، وقالت : عجوز عقیم }} سوره‌تی الذاریات ئایه‌تی ژماره‌ 29 .
ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا له‌ ده‌م و چاوی خۆی ئه‌دات زوڵم له‌یه‌کێك ئه‌کات ، ئه‌وکه‌سه‌ش هیچ خه‌راپه‌ی له‌ گه‌ڵ دا نه‌کردوه‌ ،
هه‌روه‌ها له‌وانه‌یه‌ ئه‌و جێ یه‌ی لێدانه‌که‌ی پێ ئه‌که‌وێت توشی نه‌خۆشی ببێت .

(17) : جووتبوون یان سه‌کس کردن : ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ له‌گه‌ڵ خۆی جووت بووه‌ یان سه‌کس ئه‌کات ، پاره‌ی زۆر
خه‌رج ئاکات و له‌گه‌ڵ خزم و که‌س و کاری دا کاری نا ‌ڕه‌واش ئه‌کات ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا له‌ گه‌ڵ منداڵ سه‌کس بکات
کاره‌ساتی به‌سه‌ر دێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ گه‌ڵ ئافره‌تێکی ناسیارو جوان وده‌وڵه‌مه‌ند و ڕێك و پێك سه‌کس بکات پاره‌و خێرو خۆشی بۆ دێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ له‌گه‌ڵ برای یان هاوڕێ ی سه‌کس ئه‌کات دوژمنایه‌تی له‌ گه‌ڵ هاوڕێ که‌ی دا ئه‌کات ، زیانی لێ ئه‌که‌وێت ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌ خه‌ودا له‌ گه‌ڵ دایکی سه‌کس بکات دوژمنایه‌تی باوکی ئه‌کات ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا له‌گه‌ڵ مردو سه‌کس بکات ئه‌مرێ .

(18) : لیمۆ : له‌ خه‌ودا گله‌ی یه‌ یان یارمه‌تی خواردنه‌ ، ئه‌گه‌ر زه‌رد بێت نه‌خۆشی یه‌ ، ئه‌وکه‌سه‌ی لیمۆی هه‌بێت و نه‌ی خوات ئه‌وه‌ پاره‌یه‌ ، لیمۆی سه‌وز له‌ لیمۆی زه‌رد باشتره‌ ، دار لیمۆش له‌ خه‌ودا پیاوێکی چاك و سوود به‌خشه‌و یان ئافره‌تێکی
ده‌وڵه‌مه‌ندی خێرخوازه‌ .

(19) : سه‌ریین یان بالییف : له‌خه‌ودا خزمه‌ت کاره‌ ، یه‌کێك له‌ خه‌ودا سه‌ریینی بدزرێت یان هاوسه‌ره‌که‌ی یان خزمه‌ت کاره‌که‌ی یه‌کێکیان ئه‌مرن ، هه‌ر چ پیسی و کۆنی و دڕاوی له‌ سه‌رینگا ببیندرێت ئه‌وه‌ هه‌مووی له‌ خزمه‌ت کاره‌که‌ی دا به‌دی ئه‌کرێت ،
هه‌روه‌ها ووتراوه‌ سه‌ریین یان بالییف بۆ پادشاو حاکم و کاربه‌ده‌ست ، ده‌سته‌ی نوسه‌رو کارگێڕو جێگرو خه‌زنه‌داروعه‌مباره‌ ،
هه‌روه‌ها بالییف به‌ مانای منداڵ و ڕاستگۆیی وزیره‌کی زاناکان دێت ، ئه‌وکه‌سه‌ی له‌خه‌ودا سه‌ریینێکی پێ بێت و هه‌ڵیگرێت
خێرو خۆشی بۆ دێت ، سه‌ریین یان بالییف له‌ خه‌ودا به‌ مانای هاوسه‌ر وکوڕو دایك وهاوڕی وهه‌سانه‌وه‌ له‌ نه‌خۆشی دێت .
(20) : زۆران بازی : له‌ خه‌ودا دوژمنایه‌تی یه‌ ، ئه‌گه‌ر زۆران بازی له‌ نێوان پیاوێك وشێرێك دابێت ، ئه‌وه‌ی ئه‌ی باته‌وه‌ حاڵی
له‌وی تریان باشتره‌ ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر زۆران بازی له‌ نێوان دوو پیاودا بێت ئه‌وه‌ی له‌خه‌ودا ئه‌ی باته‌وه‌ له‌ ڕاستی دا ئه‌دۆڕێ .

(21) : ته‌وقه‌ کردن : له‌ خه‌ودا سوود و به‌ڵێن دان و بایه‌خ دانه‌ به‌ کرده‌وه‌ی چاك .





[/size]

ئه‌کرێ له‌ گه‌ڵ ئاسمان ڕێککه‌وین دوووباڵی ئه‌فسوناویم باتێ...تا بۆ لای بفڕم؟! ئه‌شێ ده‌ریا له‌ گه‌ڵما هه‌ند میهرابان بێت نه‌هێڵێ قوڵای بمخنکێنێ .شه‌پۆله‌کانیش ئارام کاته‌وه‌ ...تا له‌ لای له‌نگه‌ربگرم ئه‌وه‌ی که‌ ئاسته‌مه‌و ناکرێ ..ئه‌ی یار مه‌ودای نێوان...ڕۆحی من و دڵی تۆیه‌ نازانم چۆن هه‌نگاو بنێم و چۆن بیبڕم ؟!
http://www.lexilogos.com/keyboard/sorani.htm

2

وه‌ڵام: خه‌ونامه‌ی کوردی به‌شی (5)

دةست خوش زور جوانن بابةتةكانت

[center] گه‌وره‌ بوون ئه‌و تابلۆیه‌ بوو كه‌ هیچ كام له‌و ڕه‌نگانه‌ى تێدا نه‌بوو كه‌ به‌ منداڵى خه‌ونم پێیانه‌وه‌ ده‌بیــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــنى......!!
[/center]