LAYAD نووسی:جیمس ئه‌نرسۆن هه‌ڵسا به نوسینی ده‌ستوری ماسۆنی یه‌كان له ساڵی 1679 تا 1739 كتابه‌كه‌ی له 40 لاپه‌ره پێك هاتبوو پاش ده‌ساڵ بنجامین فرانكلین (ئه‌و كه‌سه‌ی وێنه‌ی له‌سه‌ر 100 دۆلاری ئه‌مریكی هه‌یه) هه‌ڵسا به چاپكردن و بڵاو كردنه‌وه‌ی ئه‌م ده‌ستوه‌ره ئه‌م بنجامین فرانكلین سه‌رۆكی ماسۆنی یه‌كان بوو لقی به‌نسلفانیا ، هه‌ر ئه‌م بنجامین فرانكلین یه‌كێك بوو له‌وانه‌ی به‌ژداربوو له دروست كردنی ئه‌مریكا .
جۆرج واشنطۆن به‌دامه‌زرێنه‌رێكی گه‌وره‌ی ماسۆنی داده‌نرێت . چونكه ئه‌و بوو وڵاتی ئه‌مریكا له‌سه‌ر بنه‌مای موسۆنی یه‌ت دروست كرد
ئه‌گه‌ر سه‌یری یه‌ك دۆلاری بكه‌یت وێنه‌ی جۆرج واشنطۆنی له‌سه‌ره له دیوه‌كه‌ی تری دۆلاره‌كه زۆربه‌ی نیشانه‌كانی ماسۆنی یه‌كانی له‌سه‌ر دیاره
تۆ به‌س شتم له عه‌ره‌بییه‌وه بۆ مه‌كه به كوردی هیچم ناوێ ته‌نها ئه‌وانه‌ی خۆت ئه‌یزانی ئه‌وان بڵێ ،، نه‌ك به‌په‌له په‌ل
بێی بكه‌ی به كوردی ,, ئه‌م ساڵه‌ی تۆ نوسیوته ( 1679 تا 1739 ) ئه‌وه ساڵی له دایكبوون و مردنیه‌تی به‌مه
ئه‌ڵێن زانیاری زیاده كه ئه‌مه ته‌نها له ئینته‌رنێت و كتێبدا هه‌یه وه كه‌سیش باوه‌ڕناكا كه‌وا كه‌سێك بتوانێ
ئه‌م ساڵانه له‌بیری بمێنێته‌وه بۆ ماوه‌یه‌كی درێژ واته ئه‌مه ده‌لیله كه‌وا تۆ ئه‌م زانیاریانه‌ت هه‌ر ئه‌مڕۆ به‌ده‌ست گه‌یشتوه
یاخود به دوای گه‌ڕاوی دوای ئه‌وه‌ی كارت پێی بووه به ئه‌م مجادله‌یه.
دواتر ده‌ستووری ماسۆنی كه تۆ ئه‌ڵێی له 1679 تا 1739 نوسراوه پاشان بووه به ده‌ستووری ئه‌مه‌ریكا
باشه چۆن ده‌ستورێك ئه‌گونجێ هی سه‌ده‌یك به‌ر له ئێستا بووبێ بهێنی ته‌تبیقیكه‌ی یانی چۆن ئه‌بێ ده‌ستووری ساڵی 1900
بێنی ئێستا له كوردستان ته‌بیقیكه‌ی؟؟؟
به‌یه‌ك سه‌ده هه‌زارویه‌ك گۆڕانكاری به‌سه‌ر جیهان دادێ دواتر ئه‌وكاته‌ی به قسه‌ی تۆ
ده‌ستووری ماسۆنی نوسراوه له ئه‌مه‌ریكا له 1679 - 1739 ئه‌وا ئه‌وكات ئه‌مه‌ریكا
كۆنێڵی به‌ریتانیا بوو ،، خۆ ئه‌م ماسۆنیانه علم غیبیان پێ نه‌بوو تاكو بزانن پاش سه‌ده‌یه‌ك
شۆڕش له ئه‌مه‌ریكا به‌ده‌ستی جوتیارێك ڕووده‌دات ،،، دواتر گه‌ر هه‌ڵه نه‌بم ئێستا له مۆزه‌خانه‌ی
نیشتیمانی ئه‌مه‌ریكا وێنه و به‌ده‌یان په‌یكه‌ری ئه‌و كه‌سانه هه‌یه كه ده‌ستووری ئه‌مه‌ریكایان
نوسیوته‌وه هه‌تا زۆربه‌ی په‌یكه‌ره‌كان باسی چۆنیه‌تی نوسینه‌وه‌ی ده‌ستوور ئه‌كه‌ن...
وه ده‌ستووری ئه‌مه‌ریكا نسخه ئه‌سڵیه‌كه‌ی له هه‌مان مۆزه‌خانه هه‌رماوه..
باشه دواتر ئه‌م جۆرج واشینتۆنه‌ی كه تۆ باسی ئه‌كه‌ی كه گوایه ئه‌مه‌ریكای
له‌سه‌ر بنه‌مای ماسۆنیه‌ت دروست كردووه هه‌ر ئه‌م جۆرج واشنتۆنه بوو
كه له‌ژێر فشاری سیاسیه‌كان و خه‌ڵك بوو به سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا گه‌رنا كێڵگه‌یه‌كی هه‌بوو
كه ئێستاش ماوه ده‌یویست له‌و كێڵگه‌یه بژی به‌ڵام فشارێكی زۆری له‌سه‌ر بوو
بۆیه قوڵی كرد ،، دواتر تر ئه‌م ڤیدیۆیانه‌ت داناوه بۆ ئه‌زانی ڕاسته ئه‌مه؟؟؟
گه‌ر ڕاستبوایه یه‌ك خوله‌كی تر له یوتیوب نه‌ده‌ما یه‌كسه‌ر ڕه‌شیان ئه‌كرده‌وه
گه‌ر تۆ بڵێی چۆن ڕه‌شی ئه‌كه‌نه‌وه ئه‌وا من پێت ده‌ڵێم برۆ گۆڵێكی خولی ئینگلیزی
له یوتیوب ئه‌پڵۆد بكه بزانه له ماوه‌ی 24 كاتژمێر ڕه‌ش نابێته‌وه یان نا..
بۆیه دیاره ئه‌م ڤیدیۆیانه ده‌ستكردن و ماسۆنیه‌كان بۆخۆیان بڵاویان كردۆته‌وه بۆ ئه‌وه‌ی
خه‌ڵك هه‌ڵبخه‌ڵه‌تێنن به كۆمه‌ڵێ درۆی به‌ناو ڕاستی...
گه‌ر ئه‌م ڤیدیۆیانه ڕاست بن باشه چۆن ئه‌م ڤیدیۆیه به‌ده‌ست خه‌ڵكی ئه‌مه‌ریكا نه‌كه‌وتوه
به‌ڵكو به‌ده‌ست كوردی قوربه‌سه‌ر كه‌وتوه له‌وپه‌ڕی دونیا ئه‌ی باشه گه‌ر
پێیان گه‌یشتبێ ئه‌ی چۆن خه‌ڵكی ئه‌مه‌ریكا كه زۆربه‌ی هه‌ره زۆریان مه‌سیحسن
چۆن قبوڵ ئه‌كه‌ن جوله‌كه سه‌رۆكایه‌تیان بكا..؟؟
تۆ به‌س شتم له عه‌ره‌بییه‌وه بۆ مه‌كه به كوردی هیچم ناوێ ته‌نها ئه‌وانه‌ی خۆت ئه‌یزانی ئه‌وان بڵێ
ده‌ڵێی لای تۆ خه‌ڵك له زگی دایكی دا فێری شتبووه ، تۆش و منیش و گشت خه‌ڵكی به خوێندنه‌وه و دیراسه‌كردن و گه‌ڕان فێری شت بووینه .
تۆباسی عیلاقه‌ی جوله‌كه و ئه‌مریكات كردبوو منیش ئه‌مه‌م به نمونه بۆ هێنایه‌وه كه ئه‌مریكا له‌لایه‌ن ئه‌م كه‌سانه دامه‌زراوه كه ماسۆنی بوون و به‌ڵگه‌ی وێنه‌شمان بۆ هێنای كه تا ئێستا ئه‌م دراوه كاری پێ ئه‌كرێت ،
باشه یه‌ك پرسیار ؟ كه تۆ ده‌ڵێی زۆر به‌ی هه‌ره زۆری ئه‌مریكا مه‌سیحی یه ، ئه‌ی چۆن ڕێگه به‌و دراوه ئه‌ده‌ن كاری پێبكرێت له وڵاته‌كه‌یان كه نیشانه‌ی ماسۆنی یه‌كانی له‌سه‌ره هه‌روه‌ك له‌وێنه‌كه دیاره ؟؟؟؟
ئه‌گه‌ریش هه‌ر نكۆڵی ئه‌كه‌ی وێنه‌ی زۆربه‌ی سه‌رۆكه كانی ئه‌مریكات بۆ ئه‌هێنم كه به‌ده‌ستیان یه‌كێ له هێماكانی ماسۆنی یه‌كانیان كردوه . نه‌ك كۆنه‌كان به‌ڵكو نوێ یه‌كان وێنه‌ی جۆرج بۆش و ئۆباما شی تیایه .
ئه‌م جۆرج واشینتۆنه‌ی كه تۆ باسی ئه‌كه‌ی كه گوایه ئه‌مه‌ریكای
له‌سه‌ر بنه‌مای ماسۆنیه‌ت دروست كردووه هه‌ر ئه‌م جۆرج واشنتۆنه بوو
كه له‌ژێر فشاری سیاسیه‌كان و خه‌ڵك بوو به سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا گه‌رنا كێڵگه‌یه‌كی هه‌بوو
كه ئێستاش ماوه ده‌یویست له‌و كێڵگه‌یه بژی به‌ڵام فشارێكی زۆری له‌سه‌ر بوو
بۆیه قوڵی كرد
ئاخر ئه‌م قسه‌یه بۆ مناڵ بكه‌ی گاڵته‌ی پێدێت ،چونكه چون ده‌چێته ئه‌قڵی ئیسانێكی ئاقڵ كه تۆ بچیت یه‌خه‌ی جوتیارێك بگریت و بڵێت وه‌ره ببه به سه‌رۆك ......
ئاده‌ی بزانم خۆت باوه‌ر به‌م قسه‌یه ئه‌كه‌یت ؟؟؟
له‌مه‌سه‌له‌ی ده‌ستوره‌كه‌ش لێت حاڵی نابم مه‌خسه‌دت چی یه ببوره .
zooor badaxawa
