1

بابه‌ت: دةست نويزى بياو و زن ئايا لةيةكترى دةشكئ.؟

به‌ناوى خواى گه‌وره‌ و میهره‌بان
خوشكى به‌رِێزمان : به‌ركه‌وتنى ده‌ستى ئافره‌ت بۆ پیاوى خۆى یان به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ ده‌ستى پیاوه‌كه‌ به‌ر ده‌ستى ئافه‌ته‌كه‌ى بكه‌وێت ، به‌ رِێكه‌وت بێت یان به‌ عه‌مدى (ئه‌نقه‌ست) ، هیچیان ده‌ستنوێژ به‌تاڵ ناكه‌نه‌وه‌ ، چونكه‌ ئه‌و كاره‌ رِووى داوه‌ بۆ پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله عليه وسلم ) له‌ كاتى نوێژكردنیدا ، كه‌ ده‌ستى به‌ر قاچى دایكه‌ عایشه‌ كه‌وتووه‌ هه‌روه‌كو دایكه‌ عایشه‌ بۆمان ده‌گێرِێته‌وه‌ كه‌ : " كنت أنام بين يدي رسول الله صلى الله عليه وسلم ورجلاي في قبلته فإذا سجد غمزني فقبضت رجلي وإذا قام بسطتهما " (متفق عليه)
واته‌ : له‌ به‌ر ده‌ستى پێغه‌مبه‌رى خوادا ( صلى الله عليه وسلم ) ده‌خه‌وتم و پێكانم له‌ رِێگه‌كه‌یدا بوون له‌ پێش قیبله‌كه‌ى ، جا ئه‌گه‌ر بیویستایه‌ سوژده‌ به‌رێت ، قورنجگێكى لێ ده‌گرتم منیش پێكانم هه‌ڵده‌كێشا ، كه‌ سوژده‌كه‌ى ته‌واو ده‌كرد جارێكى تر رِام ده‌كێشانه‌وه‌ .
یان ده‌ستى دایكه‌ عایشه‌ به‌ر قاچى موباره‌كى پێغه‌مبه‌رى خوا كه‌وتووه‌ (صلى الله عليه وسلم ) ، هه‌روه‌كو بۆمان ده‌گێرِێته‌وه‌ كه‌ :" فقدت رسول الله صلى الله عليه وسلم ذات ليلة من فراشه فالتمسته فوقعت يدي على بطن قدميه وهو في المسجد وهما منصوبتان وهو يقول : اللهم إني أعوذ برضاك من سخطك وبمعافاتك من عقوبتك وأعوذ بك منك لا أحصي ثناء عليك أنت كما أثنيت على نفسك " (صححه العلامة الألباني في صحيح سنن بان ماجه : 3841 ) .
واته‌ : له‌ جێگه‌ى خه‌وتندا بووین هه‌ستم كرد كه‌ پێغه‌مبه‌رى خوا ( صلى الله عليه وسلم ) له‌ جێكه‌ نه‌ماوه‌ ، كه‌ ده‌سته‌ كوته‌م كرد ده‌ستم به‌ر ناو ژێر پێكانى پێغه‌مبه‌ر كه‌وت (صلى الله عليه وسلم ) ، بینیم له‌ سوژده‌دایه‌ ، به‌ زه‌ویدا چه‌قاندوونى ، ئه‌م زیكره‌ ده‌خوێنێ : .... هتد .
كه‌چى له‌ هه‌ردوو باره‌كه‌دا نوێژه‌كه‌ى نه‌برِیوه‌ و ده‌ستنوێژى تازه‌ نه‌كردووه‌ته‌وه‌ ، بۆ ئه‌وه‌ى ئێمه‌ش ئه‌وه‌ ئه‌نجام بده‌ین .
وه‌ له‌وه‌ش زیاتر دایكه‌ عائیشه‌ سه‌باره‌ت به‌ كرده‌وه‌ى پێغه‌مبه‌رى خوا ( صلى الله عليه وسلم ) بۆمان ده‌گێرِێته‌وه‌ كه‌ : " كان يتوضأ ، ثم يقبل و يصلي و لا يتوضأ " (صححه العلامة الألباني في صحيح الجامع برقم : 4906) .

واته‌ : پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله عليه وسلم) ده‌ستنوێژه‌ ده‌گرت و پاشان ماچى خێزانه‌كانى ده‌كرد ،و نوێژى ده‌كرد بێ ئه‌وه‌ى ده‌ستنوێژ بگرێته‌وه‌ .
وه‌ له‌ فه‌رمووده‌ى ترى (صحيح )ى پێغه‌مبه‌رى خوادا هاتووه‌ ( صلى الله عليه وسلم ) كه‌ : " كان يقبل بعض أزواجه ، ثم يصلي و لا يتوضأ " ( صححه العلامة الألباني في صحيح الجامع برقم : 4997 ) .‌
واته‌ : پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله عليه وسلم ) ماچى هه‌ندێك له‌ خێزانه‌كانى ده‌كرد و پاشان نوێژى ده‌كرد و ده‌ستنوێژى نه‌ده‌گرته‌وه‌ .
له‌ هه‌موو ئه‌و فه‌رموودانه‌ى پێشه‌وه‌ بۆمان رِوون ده‌بێته‌وه‌ كه‌ ده‌ست پێوه‌ دانى خێزان ،ته‌نانه‌ت ماچكردنیان بۆ یه‌كتر ده‌ستنوێژ ناشكێنێت .
وه‌ سه‌باره‌ت به‌ كرده‌وه‌ى خوشكه‌كه‌ت ده‌ڵێین : كرده‌وه‌كه‌ى كرده‌وه‌یه‌كى درووسته‌ له‌و لایه‌ى كه‌ ده‌ستنوێژ ناشكێنیت له‌ شوبراكه‌ى ، ئه‌وه‌ش به‌ قیاسكردنى له‌ سه‌ر ئه‌و فه‌رموودانه‌ى پێشه‌وه‌ به‌وه‌ش كرده‌وه‌كه‌ى به‌ پێی سوننه‌تى پێغه‌مبه‌رى خوایه‌ ( صلى الله عليه وسلم) .
به‌ڵام ئه‌وه‌مان له‌ یاد نه‌چێت كه‌ خودى ده‌ست پێوه‌دانه‌كه‌ حه‌رامه‌و تاوانه‌ ، چونكه‌ نامه‌حره‌من بۆ یه‌ك ، و پێغه‌مبه‌رى خواش ( صلى الله عليه وسلم ) فه‌رموویه‌تى : " لأن يطعن في رأس رجل بمخيط من حديد ، خير له من أن يمس امرأة لا تحل له " ( صححه العلامة الألباني في : الصحيحة : 226 ) .

واته‌ : ئه‌گه‌ر ئاسنێك بكوترێت به‌ سه‌ر پیاوێكدا ، زۆر باشتره‌ بۆى له‌وه‌ى ده‌ست بدات به‌ ئافره‌تێكى نامه‌حره‌م بۆى .
وه‌ پێغه‌مبه‌رى خوا (صلى الله عليه وسلم ) فه‌رموویه‌تى : " لا أمس أَيْدي النساء " ( صححه العلامة الألباني في : ( صحيح الجامع : 7177 ) .واته‌ : من ده‌ست ناده‌م به‌ ده‌ستى ئافره‌تانه‌وه‌ .
وه‌ فه‌رموویه‌تى :" إني لا أصافح النساء " ( صححه العلامة الألباني في : ( الصحيحة : 529 ) ، و ( صحيح سنن النسائي : 4181 ) واته‌ : من ده‌ست ناده‌م له‌ گه‌ڵ ئافره‌تاندا ، خواش زاناتره‌ .


وَآخِرُ دَعْوَانا أَنِ الْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
لة سايتى ابو سوونة وةركيراوة.

http://i13.servimg.com/u/f13/11/03/32/71/847b7f11.jpg

2

وه‌ڵام: دةست نويزى بياو و زن ئايا لةيةكترى دةشكئ.؟

ده‌ست خۆش براکه‌م خوا پاداشتت بداته‌وه‌

ئه‌کرێ له‌ گه‌ڵ ئاسمان ڕێککه‌وین دوووباڵی ئه‌فسوناویم باتێ...تا بۆ لای بفڕم؟! ئه‌شێ ده‌ریا له‌ گه‌ڵما هه‌ند میهرابان بێت نه‌هێڵێ قوڵای بمخنکێنێ .شه‌پۆله‌کانیش ئارام کاته‌وه‌ ...تا له‌ لای له‌نگه‌ربگرم ئه‌وه‌ی که‌ ئاسته‌مه‌و ناکرێ ..ئه‌ی یار مه‌ودای نێوان...ڕۆحی من و دڵی تۆیه‌ نازانم چۆن هه‌نگاو بنێم و چۆن بیبڕم ؟!
http://www.lexilogos.com/keyboard/sorani.htm