بابهت: بەسەرهاتی لەتكردنی سنگی پێغەمبەر (صلی اللهعلیهوسلم )
1- ئەنەسی كوڕی مالیك (ڕهزای خوای لێبێت) دەفەرموێت: ( جبریل )( علیهالسلام) هات بۆلای پێغەمبەر(صلی اللهعلیهوسلم) یاری دەكرد لەناو منداڵەكاندا گرتی ودای بە زەویدا و لای دڵی لەت كرد و دڵی دەرهێناو پارچە گۆشتێكی لێ دەركرد و فڕێ ی دا ووتی: ئەوە بەشی شەیتانە لە تۆدا ، و پاشان دلێ شۆردەوە لە تەشتێكی ئاڵتون دا كە پڕ بوو لە ئاوی زەم زەم و پاشان خستیەوە جێ ی خۆی و بەیەكیەوەلكاندەوە و منداڵەكان ڕایان كرد بۆ لای (حەلیمە) و پێیان ووت : محمد كوژراوە ئەوانیش، چوون بۆ لای و بینیان پێغەمبەری خوا (صلی اللهعلیهوسلم) ڕەنگی تێك چووە .
ئەنەس (ڕهزای خوای لێبێت) دەفەرموێت: من جێگەی دورینەوەكەیم دەبینی لە سنگیدا ) (1). هەروەها لە ڕیوایەتەكەی ئیبن و ئیسحاق دا لە (پَوری) كوڕی یەزیدەوە ئەویش لە خالدی كوڕی مەعدانەوە دەگێڕێتەوە و دەفەرموێت هەندێ لە هاوەڵانی پێغەمبەری خوا (صلی اللهعلیهوسلم) پرسیاریان لە پێغەمبەركرد ووتیان: ئەی پێغەمبەری خوا پێمان ڕاگەیەنە سەرەتایی پێغەمبەرایەتیت چۆن بوو، فەرمووی:
((نعم ، أنا دعوة أبي إبراهيم ، و بشارة أخي عيسى ، و رأت أمي حين حملت بي انه خرج منها نور أضاءلها قصور الشام ، و استرضعت في بني سعد بن بكر ، فبينما أنا مع أخ لي خلف بيوتنا نرعى بهما لنا اذ أتاني رجلان عليهما ثياب بيض بطست من ذهب مملوءة ثلجا فاخذاني فشقا بطني ، و استخرجا قلبـي فشقاه فاستخرجا منه علقة سوداء فطرحاها ، ثم غسلا قلبـي و بطني بذلك الثلج حتى أنقياه )) قال (( ثم قال أحدهما لصاحبه: زنه بعشرة من أمته، فوزنني بهم ، فوزنتهم، ثم قال: زنه بمائة من أمته فوزنني بهم فوزنتهم ، ثم قال زنه بألف من أمته فوزنني بهم فوزنتهم، فقال: دعه عنك فوالله لو وزنته بامته لوزنها )) .واتە : ( من دوعاكەی ئیبراهیمی باوەگەورەم بووم ومژدەی عیسای برام بووم ودایكم بینی نوریــــَك لێوەی دەرچووە كۆشكەكانی شامی ڕوناك كردەوە و لە ناو كوڕانی بەنی سەعدی كوڕی بەكردا دایەنگا بووم و لەوێ بە خێو كرام وە كاتێ من و برایەكم لە پشتی ماڵەكانماندا مەڕمان دەلەوەڕاند ، دوو پیاو كە پۆشاكی سپی یان لەبەر دابوو هاتنە لای من و تەشتێكی ئاڵتونییان پێ بوو كە پڕ بوو لە بەفر، پاشان منیان گرتوو دڵیان دەرهێنام و كردیان بە دووكەرتەوە و پارچەیەكی ڕەشیان لێ دەرهێنا و فرێیان دا پاشان دڵیان شۆردمەوە بەو بەفرە و سكیشیان شۆردم تا پاكیان كردەوە و یەكێكیان بەوی تریانی ووت : بیكێشە بە دەكەس لە ئومەتەكەی ( واتە:ئیمانی دەكەس لە ئومەتەكەی ) ئەویش منی كێشا لە دە كەسەكە قورستر بووم ، پاشان وتی: بیكێشە بەسەد كەس لە ئومەتەكەی ، ئەویش منی كێشا لە سەد كەسەكەش قورستر بووم ، پاشان ووتی: بیكێشە بە هەزار كەس لە ئومەتەكەی ئەویش منی كێشا من لە هەموویان قورستر بووم دوایی ووتی: وازی لێ بهێنە ئەگەر بیكێشیت بە هەموو ئومەتەكەی هەر ئەو قورسترە ) (2).
2- عوتبەی كوڕی عەبدی سولەمی(ڕهزای خوای لێبێت) دەفەرموێت پیاوێك پرسیاری لە پێغەمبەر (صلی اللهعلیهوسلم) كردو پێی ووت: سەرەتای پێغەمبەرایەتیت چۆن بووە ئەی پێغەمبەری خوا (صلی اللهعلیهوسلم) ؟ ئەویش فەرمووی: ((كانت حاضنتي من بني سعد بن بكر ، فانطلقت أنا و ابن لها في بهم لنا ، و لم أخذ معنا زاداً فقلت: يا أخي إذهب فاتنا بزاد من عند امنا ، فانطلق أخي و مكثتُ عند البهم ، فاقبل طيران أبيضان كانهما نسران فقال أحدهما لصاحبه : أهو هو؟ قال: نعم ، فاقبلا يبتدراني ، فاخذاني فبطحاني إلى القفى ، فشقا بطني ، ثم استخرجا قلبـي ، فشقاه فاخرجا منه علقتين سوداويين ، فقال احدهما لصاحبه: اتني بماء ثلج ، فغسلا به جوفي ، ثم قال: اتني بماء برد ، فغسلا به قلبـي ، ثم قال : اتني بالسكينة ، فذراها في قلبـي ، ثم قال أحدهما لصاحبه ، خطه ، فخاطه و ختم عليه بخاتم النبوة . فقال أحدهما لصاحبه: اجعله في كفة ، و اجعل الفا من أمته في كفة ، فاذا أنا انظر إلى الألف فوقي ، اشفق ان يَخًر علىّ بعضهم فقال: لوأن أمته و زنت به لمال بهم ، ثم انطلقا و تركاني ، و فرقت فرقا شديدا ، ثم انطلقت إلى أمي فاخبرتها بالذي لقيته ، فاشفقت على ان يكون البس بي ، قالت: اعيذك بالله ، فرحلت بعيرا لها فجعلتني أو فحملتني على الرّحل ، وركبت خلفي حتى بلغنا إلى أمي فقالت: أديت أمانتي و ذمتي ، و حدثتها بالذي لقيت ، فلم يرعها ذلك ، فقالت لي: رأيت خرج مني نور أضاءت منه قصور الشام)).
واتە: ( دایەنگا و ساوایەتیم لە بەنی سەعدی كوڕی بەكر بوو من و كوڕێكی ئەو ئافرەتە (واتە: برای شیریم) كاتێك لە ناو مەڕەكانماندا بوین خواردنمان لەگەڵا خۆماندا نەبرد بوو من بە براكەم ووت: بڕۆرەوە بۆلای دایكمان و هەندێ پێویستیمان بۆ بهێنە براكەم ڕۆیشت و من بە تەنیا مامەوە ئەوەندەم زانی دوو باڵندەی سپی بەرەو لای من هاتن وەك داڵ وابوون ، یەكێكیان بەوەی تریانی ووت : ( أهو هو ) ئەوە ئەوە ، ئەویش وتی: بەڵێ ئەوە پاشان هاتن ومنیان گرت و خستمیان بە پشتا بە سەر زەویدا و سكیان لەتكردم و دڵمیان دەرهێنا و كردیان بە دوو پارچەوە و پاشان دوو پارچەی ڕەشیان لێ دەرهێنا و یەكێكیان بە هاوەڵەكەی تری ووت: ئاوێكی بەفراوم بۆ بێنە ، ئەویش بۆی هێناو هەموو ناوسكمی پێ شۆردەوە پاشان ووتی: ئاوێكی سەهۆڵاوم بۆ بێنە ئەویش هێنای و دڵمی پێ شۆردەوە دوای ئەوە ووتی: هێمنی وئارامیم بۆ بهێنە، ئەویش هێنایی و پاشان ئەوی تریان پرژانی بەسەر دڵمداو دوای ئەوە یەكێكیان بە هاوەڵەكەی تری ووت . بیدورەرەوە ، ئەویش دووریەوەو مۆری پێغەمبەرایەتی پیا ناو ئەوی تر بەوی ووت : بیكەرە لایەكی تەرازووەكەوە . وە هەزار كەسیش لە ئومەتەكەی بكەرە ئەولایەكەی تری .
دەفەرموێت: من بەچاوی خۆم تەماشای هەزار كەسەكەم دەكرد لە سەر و خۆمەوە دەترسام كەهەندێكیان بكەونە خوارەوە بەسەرمدا ، ئنجا ووتی: ئەگەر بە هەموو ئومەتەكەی بیكێشیت هێشتا ئەم لە ئومەتەكەی قورسترە ، ئنجا هەردووكیان ڕۆیشتن و منیان بەجێ هێشت ، وە من زۆر زۆر ترسام و گەڕامەوە بۆ لای دایكم و پێم ڕاگەیاند ئەوەی بەسەرمدا هات ، ئەویش ترسا لەوەی كە من ئەقڵم تێك چووبێت ووتی:( أعیزك بالله ) پەنات پێ دەگرم بە خوا، دوای ئەوە ووشترێكی ئامادە كردوو منی خستە پێش خۆی و لەدوای منەوە سواربوو ، بەڕێكەوتین هەتا هێنامیەوە بۆ لای دایكم و پێ ی ڕاگەیاندو ووتی: ڕاسپاردەكەی خۆمم بەجێ گەیاند و هێنامەوە ، پاشان بە سەرهاتی منی بۆ گێڕایەوە كە دایكم بەلایەوە سەیر نەبوو ، ووتی: من كاتێك لە سكمدا بوو ڕووناكیەكم بینی لێمەوە دەرچوو ، هەموو كۆشكەكانی شامی ڕووناك كردەوە ) .(3)
فةرموودة