1،219

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،220

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،221

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،222

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

لایكۆپین..رەنگە سوورەكەی تەماتە

http://gulan-media.com/images/tomato-3ewqq1q1.jpg
لایكۆپین Lycopene لە گروپی مادە كارۆتینۆیدەكانە Carotenoids. لایكۆپێن رەنگە سوورەكەی تەماتە پێكدێنێ، هەروەها لە شووتی و كاڵەكیشدا هەیە. ئەم مادەیە بە گرنگترین مادە دەژمێررێت لەناو تەماتەدا چونكە دژەئۆكسانێكی بەهێزە كە دژی مادە یان كۆلكە سەربەستەكان دەوەستێت و نایەڵێت كە زیان بە لەش بگەیەنن. ئەم كۆلكە سەربەستانە Free Radicals پەیوەندیان بە گەلێك حاڵەت و تووشبوون بە گەلێك نەخۆشییەوە هەیە وەكو: ئەگەری نەخۆشی لە كۆئەندامی دڵ و سووڕاندا، زووپیربوون Premature aging، ئەگەری تووشبوون بە چەندین جۆری شێرپەنجە وەكو شێرپەنجەی پرۆستات و سییەكان و شێرپەنجەی گەدە، تووشبوون بە ئاوی سپی لە هاوێنەی چاودا. هەروەها دۆشاوی تەماتەش(مەعجون تەماتە) رێژەیەكی بەرزی لە مادەی لاكۆپین تێدایە. لە چەندین لێكۆڵینەوەی باوەڕپێكراودا هاتووە كە خواردنی تەماتە یان شیرەی تەماتە هەتا مەعجون تەماتەش، پیاوان تا رادەیەكی باش لە تووشبوون بە شێرپەنجەی پرۆستات دەپارێزێت.

لایكۆپین لە لەشدا رێژەی چەند ئەنزیمێك زیاد دەكات كە رۆڵیان هەیە بۆ پاراستنی خانەكان لە دابەشبوونی كۆنترۆڵنەكراوی شێرپەنجەیی. لەوانەیە كە تێكەڵاوێكی ڤیتامین E و لایكۆپین بە شێوەی دەرمان لە داهاتووێكی نزیكدا بگاتە بازاڕەكان و بەكاربێت بۆ پاراستنی پیاوان لە تووشبوون بە شێرپەنجەی پرۆستات.

gulan

1،223

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

خۆراكی نەخـــۆشی شەكرە
http://gulan-media.com/images/xoraki-shekre-2w3ew11.jpg
ئامانج لە پارێزی خۆراكیی نەخۆشی شەكرە Diabetic Diet بریتییە لە دابینكردنی وزەی خۆراكی(كالۆری) و مادە خۆراكییە گرنگەكان لەگەڵ هێشتنەوەی ئاستی شەكری خوێن لە نزیك ئاستی ئاساییدا. خۆراكی نەخۆشی شەكرە دەبێ لە هەموو گروپەكانی خۆراكی تێدابێت. گروپی خۆراكە كاربۆهیدراتییەكان كە ئاستی شەكری خوێن بەرز دەكەنەوە بریتین لە نیشاستە(دانەوێڵەكان)، شەكرەكان، میوەكان، ئەلبان. نابێ خۆراكە كاربۆهیدراتییەكان لە یەك ژەمی خواردندا بە بڕێكی زۆر بخورێن چونكە دەبێتە هۆی بەرزبوونەوەیەكی خێرای ئاستی شەكری خوێن، بەڵكو بە رێژەیەكی كەمتر و بە درێژایی رۆژ دابەش بكرێن بەسەر ژەمەكاندا.
بەم شێوەیە شەكری خوێن لە ئاستێكی نەگۆڕدا دەمێنێتەوە. نەخۆشانی شەكرە دەبێ دووركەونەوە لە خواردنی شەكر یان شیرینی و قەنادی، چونكە كاریگەرییەكی خێرا دەكەنە سەر ئاستی شەكری خوێن و كێشی لەش زیاد دەكەن. وا باشە كە خۆراكە كاربۆهیدراتییە ئاڵۆزەكان لەگەڵ پرۆتیندا بخورێن بۆ لەسەرخۆ هەڵمژینی شەكر لە كۆئەندامی هەرسدا، هەروەها بۆ هەمان مەبەست باشترە كە خۆراكی رووەكی پڕ ریشاڵ Fiber هەڵبژێررێت. نابێت كە ژەمی خۆراك بەلاوە بنرێت، بەڵكو شەش ژەمی بچووك رۆژانە باشترە لە سێ ژەمی گەورە، ئەمە زۆر یارمەتیدەرە بۆ هێشتنەوەی ئاستێكی نەگۆڕی شەكری خوێن. ئەگەر سێ ژەمی گەورە بخورێت یان ژەمێكی خۆراك بەلاوە بنرێت و تەنها دوو ژەمی گەورە بخورێت، ئەوا شەكری خوێن هەڵبەزین و دابەزیینێكی زۆر بەخۆوە دەبینێت كە ئەمەش هەرگیز بۆ كۆنترۆلكردنی نەخۆشی شەكرە باش نییە.
gulan

1،224

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

لایەنە تەندروستییەكانی خوێی یۆد كراو


http://gulan-media.com/images/xuei-yiod3e4wq1111.jpg

خوێی یۆدكراو یان خوێی یۆددار Iodized Salt بە شێوەیەكی سەرەكی پێكهاتووە لە سۆدیۆم و كلۆراید و یۆد. یۆد Iodine كانزایەكی گرنگە و بە بڕی كەم بۆ تەندروستی پێویستە. كانزای یۆد بە شێوەیەكی سروشتی لە لەشدا هەیە، گرنگی هەیە لە كرداری زیندەپاڵی(میتابۆلیزمی Metabolism) خانەكاندا، كرداری میتابۆلیزم بریتییە لە گۆڕینی خۆراك بۆ وزە لە لەشدا. یۆد پێویستە بۆ فرمانی گلاندی دەرەقی لە دروستكردنی هۆرمۆنەكانیدا. یۆد جگە لە خوێی یۆدكراو، لە گەلێك خۆراكدا سەرچاوە دەگرێت وەكو: خۆراك و سەوزەی دەریایی، ماسی دەریا، شیر و بەرهەمەكانی، ئەو رووەكانەی كە لە خاكێكی دەوڵەمەند بە یۆد دەچێنرێن. كەمی كانزای یۆد دەبێتە هۆی ئاوسانی گلاندی دەرەقی Goiter لەبەر گەورەبوونی خانەكانی لەگەڵ سستبوونی گلاندی دەرەقی Hypothyroidism. كەمی یۆد زیاتر لە ئافرەتاندا بەدی دەكرێت بەتایبەتی لەكاتی دووگیانیدا، ئەو منداڵانەی كە تووشی كەمی یۆد دەبن دوچاری دواكەوتنی گەشەی جەستەیی و دواكەوتنی گەشەی عەقڵی دەبن Cretinism. زیادبوونی كانزای یۆد لە لەشدا دەبێتە ئەگەری كەمبوونەوەی چالاكی گلاندی دەرەقی. پێویستی رۆژانەی كانزای یۆد دەگۆڕێ بە گوێرەی تەمەن، بۆ نموونە پێویستی رۆژانەی منداڵ لە تەمەنی 1-10 ساڵیدا دەگاتە 70-120 مایكرۆگرام، هەروەها لە تەمەنی 11ساڵی و بەسەرەوەدا پێویستی رۆژانە دەگاتە 150 مایكرۆگرام، ئافرەت لەكاتی دووگیانیدا رۆژانە پێویستی بە 175 مایكرۆگرام یۆد هەیە، هەروەها لەكاتی شیرداندا 200 مایكرۆگرام. یەك كەوچكی كوپ خوێی یۆدكراو نزیكەی 380 مایكرۆگرام یۆدی تێدایە

gulan

1،225

(7 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،226

(20 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،227

(7 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌ت ده‌ستی تۆش خۆش بێت به‌قوربان

1،228

(7 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

باخچەی رەنگ

http://gulan-media.com/images/baxchei-reng-3e4rew12.jpg

(پەمەیی و وەنەوشەیی)یش پەیدا بوو
هەردەم باخچە و شوێنە گژو گیاكانمان بە سەوزی بینیوە، بەڵام چی دەبێ ئەگەر سەیری باخچەیەك بكەین رەنگی (پەمەیی یان سوور) بێ، ئەمە وەكو خەونێك دێتە بەرچاو لەوەی لەلامان سەیر دەبێ، چۆن دەبێ گژ و گیا لە رەنگێكی دیكە بێت جگە لە رەنگی سەوز، كە رەنگی راستەقینەی خۆیەتی !

كەچی ئەمە شتێكی مەحاڵ نییە و توانراوە كاری لەم جۆرە ئەنجام بدرێت، لە وڵاتی ژاپۆن توانیان گەورە باخێك ئامادە بكەن، بە مامەڵە كردن لەگەڵ توێكلەی ئەو بەرهەمانەی لەم باخەدا هەن، بۆ ئەوەی بە رەنگی پەمەیی و وەنەوشەیی بڕوێت، لە ئەنجامی تاقیكردنەوەكەیان سەركەوتنیان بەدەست هێنا و توانیان كارەكە ئەنجام بدەن، بۆیە هەڵسان بە دروست كردنی باخچەیەكی گەورە لە گژ و گیا و گوڵی رەنگی پەمەیی و وەنەوشەیی، بە جۆرێك سەرتاپای رووەكەكان لەم رەنگە دەركەوتووە و تەنانەت رەنگی سەوز لە هیچ شوێنێكی ئەم باخەچەیە دەرناكەوێت
gulan

1،229

(20 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سەیرترین خەوتنــــی مرۆڤ !
http://gulan-media.com/images/seyrtrin-xewn-23ewq1fgy.jpg

خەوتن بە چەندەها شێوە و جۆر دەگۆڕێت، لە هەندێك حاڵەتدا دەبێتە خەوێكی خۆش، كاتێك لە شوێنێكی خۆش بخەوێ، لە هەمان كاتیشدا ناخۆش دەبێ كاتێك شوێنەكەت تەنگ و ناخۆشبێت. كەچی بەلای ئەو گەنجە سەر شێتە، شوێنە ناخۆشەكان جێگەی خەوێكی خۆشە بۆی، ئەویش بە هەموو ئەقڵی لە شوێنێك دەخەوێت تەنانەت مرۆڤ دەترسێ ئەگەر سەیری ئەو شوێنەش بكات.
لە باكووری وڵاتی چین، لە ناوچەیەكی هەژار كوڕە گەنجێك شەوانە لەسەر لێواری دەرەوەی ئەو شوقەیە دەخەوێت، ئەو كوڕە گەنجە ناوی (شیۆنگ)ە و تەنیا لە ژوورێك دەژیێت، تێبینی كراوە شەوانە لەسەر ئەو لێوارە دەخەوێ بەبێ ئەوەی بكەوێ یان شتێكی بەسەر بێت.
gulan

1،230

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

ئەوە منداڵە یان بووكە شووشەیە!

http://gulan-media.com/images/mndalli-lashe-bchuk-23rew212.jpg

سەیركردنی ئەو منداڵە وەك بووكە شووشەیەكی باربی دێتە بەرچاو، تەنانەت ئەوەندە لە بووكە شووشە دەچێ، شێوەی ناچێتەوە سەر منداڵی راستەقینە، ئەو منداڵە بەهۆی چەند نەخۆشییە جینییەكان لە گەشە وەستاوە، شێوەی رووخساریشی وەك مرۆڤ نییە و لە منداڵی دەستكرد دەچێ.

(ميشيل) ئەو منداڵە بچووكەی لە وڵاتی ئوستراڵیا دەژیێت، تەمەنی ئێستای بۆتە نزیكەی (9) ساڵ، كەچی ئەگەر بە شێوەی رووخساری تەمەنی دیار بكەی، بە منداڵێكی (1) ساڵان دەچێ، لە دوای میشێڵ منداڵێكی دیكەیان بووە، ئەوەی دووەم وەك منداڵێكی ئاساییە و بەبێ ئەوەی هیچ گرفتێكی هەبێ، بەمەش دەبێتە یەكێك لە سەیرترین منداڵەكانی جیهان لەوەی شێوەیەكی ئەوەندە بچووكی هەبێ، دەبێ بڕوا بكەن ئەوە منداڵێكی راستەقینەیە نەوەك بووكە شووشە یان منداڵی دەستكرد !
gulan

1،231

(14 وه‌ڵام, نووسراو له‌ یه‌كترناسین)

زۆر به‌خێر بیت به‌رێزم ( hama_yk   )  گیان تۆ هاورێی ئه‌زیزی ئێمه‌یت ...
هیوادارم بتوانیت کاتێکی خۆش به‌سه‌ر به‌ریت له‌ یانه‌  ‌ ئه‌زیزم ...
سود له‌ برگه‌و بابه‌ته‌کانی وه‌رگریت . و بابه‌تی جوان پێشکه‌ش به‌ ئه‌ندامان  بکه‌یت
وه‌ هیوای به‌رده‌وامیت بۆ ده‌خوازم هاورێ گیان ...
دووباره‌ زۆر به‌خێر بیت
کاتت شاد به‌رێزم

1،232

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ پۆسته‌ره شیعر‌)

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،233

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ میوزیك و ڤیدیۆ)

ده‌ستت خۆش بێت به‌س ئه‌ولینگه‌ی به‌رێزتان هه‌له‌یه‌ لینگی وێنه‌یه‌ نه‌ک میوزیک

ده‌ستت خۆش بێت بۆ ئه‌م بابه‌ته‌‌ هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

به‌راستی ماندو بونی پێوه‌ دیاره‌ هیوا خوازم به‌رده‌وام بیت له‌بابه‌ته‌ جوانه‌کان گوله‌که‌م

1،236

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هونه‌ری)

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

ده‌ی بابزانین دزه‌کان کێن  ده‌ستی تۆش خۆش بێت بۆ ئه‌وبابه‌ته‌

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،239

(15 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هونه‌ری)

ده‌ستت خۆش بێت زۆر جوانه‌ ئه‌زیزم  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،240

(18 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،242

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،243

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

زۆر سوپاس بۆ په‌ یامه‌ جوانه‌که‌تان  ده‌ستی ئێوه‌ش خۆش بێت به‌قوربان

ده‌ستت خۆش بێت  هه‌ر بژی سه‌رکه‌وتو بیت گیانه‌

1،245

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،246

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،247

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،248

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،249

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،250

(14 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،251

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،252

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ شیعر)

ده‌ست و خامە ت خۆش بێت خوازیارم هەردەم بە ختەوەر بیت هاووڕێ بەڕێزە کەم

1،253

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،254

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس ئه‌زیزم ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،255

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس ئه‌زیزم ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،256

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس ئه‌زیزم ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،257

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس ئه‌زیزم ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،258

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سوپاس ئه‌زیزم ده‌ستی تۆش خۆش بێت گیانه‌

1،259

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

گەورەترین (گا) كێشی (2) تەنە

http://gulan-media.com/images/gewretrin-ga1.jpgگیاندارەكان بە چەندەها شێوە و قەبارەكان دەردەكەون، بەهۆی ئەوەی لە دەست خۆیان نییە و تەنانەت شێوكانیان بە رێگە سەیرەكان دەردەكەوێ، وەكو دەزانین (گا) یەكێكە لە گیاندارە شێوە زەبەلاحەكان، بەڵام لە هەندێك حاڵەتدا دەبن بە جۆرێك لە گشت جۆرەكانی دیكە جیاوازی جیهان.
لە وڵاتی بریتانیا، گەورەترین گا هەیە، تەنانەت شێوەی لە گا ناچێت و دەچێتە سەر شێوەی فیل، بەهۆی ئەو قەبارە گەورەیەی هەیەتی، گەورەیی ئەو (گا)یە لە نەخۆشییەكی زۆر خواردن پەیدا بووە و رۆژانە بڕێكی زۆر خواردن دەخوات، بەم هۆیەوە كێشی گەیشتۆتە نزیكەی (2) تەن، ئەمەو پێشبینی دەكرێت هێشتا كێشی زیاتر بێ و لە دوو تەنەكە تێپەڕ بكات.

گولان

1،260

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ هه‌مه‌ڕه‌نگ)

سەگێك (16) بێچووی بە جارێك دەبێ

http://gulan-media.com/images/segi-pr-bechu.jpg

كاتێك گیانداران بێچوویان دەبێ، ژمارەیەكی دیاری كراویان هەیە، لە هەر گیاندارێك بۆ ئەوەی دیكە دەگۆڕێت، هەروەها لەلای مرۆڤیش ئەم لایەنە بەدی دەكرێ لە كاتی منداڵبوون، چونكە هەندێ جار ژمارەی منداڵەكان زیاتر دەبن و بەمەش حاڵەتێكی سەیردێتە ئاراوە، كەچی زۆری ژمارەی بێچووەكان لەلایەن گیانداران كەمتر دەردەكەوێ.

یەكێك لەم حاڵەتانە لە وڵاتی ئیرلەندا بینراوە، ئەمەش كاتێك سەگێك ژمارەیەكی زۆر لە بێچووی دەبێ، كە جێگەی سەرسوڕمانیە، ژمارەی بێچووی سەگیئاسایی زیاتر نابێ لە (5)، كەچی ئەو سەگە (16) بێچووی بووە، ماوەی بوونی بێچووەكان نزیكەی (10) كاتژمێری خایاندووە و بەمەش دەبێتە یەكەم حاڵەتی لەم جۆرە لە جیهاندا رووی دابێت.


گولان