1

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

فێربووم چیتر بێ هیوا نەبم.. چونکە.

ئەگەر گریان نەبوایە .. نرخی پێکەنینم نە ئەزانی..
ئەگەر پاییز نەبوایە.. نرخی بەهارم نەئەزانی.
ئەگەر شەو نەبوایە.. نرخی ڕۆژم نەئەزانی..
ئەگەر ناحەزم نەبوایە.. نرخی هاوڕێم نە ئەزانی!

2

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

لــه‌سـه‌ر ده‌رگـاكـه‌م نوسيم

(((دووروى و درۆ ))) جێ بهێلـــه‌ پێش هاتنه‌ ژووره‌وه‌ت
له‌و رۆژه‌وه‌ كه‌س سه‌ردانى نه‌كردووم.



s   \ f

3

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

پاش 1433 ساڵ ئینجا ئەم موعجیزە ئاشکرا کرا
------------------------------------------------
ێغەمبەر صلی الله علیه وسلم فەرمان پێ دەکات کە کە ڕۆژە سپیەکانی مانگ بە ڕۆژوو بین
واتە ١٣،١٤،١٥ ی مانگی قەمەری،پاش ١٤ سەدە ئێستا دەزگای هەواڵگری ئەمریکی پاش لێکۆڵینەوە
گەشتوەتە ئەو دەرەنجامەی کە مانگ توانای هەیە ئاوی وەستاوی ناو لەشی مرۆڤ بمژێت،
بەڵام هەر لەو لێکۆڵینەوەدا بۆیان دەرکەوتووە کە مانگ توانای مژینی ئاوی وەستاوی ناو لەشی مرۆڤی نیە
لەو رۆژانەی کە مانگ تەواو دەبێت(پڕ دەبێتەوە) واتە ١٣،١٤،١٥ ی مانگی قەمەری بەلام جگە لەو ٣ رۆژە نەبێت
هەموو رۆژەکانی تر مانگ ئاوی وەستاوی لەشی مرۆڤ دەمژێت،مەبەستمان لە ئاوی وەستاو ئەو ئاوەی ناو
لەشی مرۆڤە کە نابێتە ئارەق و میز بەڵکو لە لاشەدا دەمێنێتەوە،بۆیە دەزگای هەواڵگری ئەمریکی ئامۆژگاری
میللەتی ئەمریکی دەکات کە نان و ئاو نەخۆن لە ١٣،١٤،١٥ ی مانگی قەمەری واتە(بە رۆژوو بن)
پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم پێش 1433ساڵ ئه‌مه‌ی بە موسڵمانان ووتوە

مەکۆی کوردان

http://www.kurdupload.com/images/cXv51331106313/31573937995_10000173428588_453373_4764705_n.jpg

5

(8 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

کوڕه‌که‌م من ده‌مرم و سه‌روه‌ت و سامانێکی زۆرم بۆ جێ هێشتووی
به‌ڵام چه‌ند ئامۆژگارییه‌کت ده‌که‌م که‌ پاش مردنم
ئه‌گه‌ر تۆ له‌سه‌ریان بڕۆی پێویستیت به‌من نابێ و سه‌رده‌که‌وی له‌
ژیانتدا و له‌دونیا و قیامه‌تدا سه‌رفراز ده‌بی و خه‌ساره‌ت مه‌ند نابی ..

کوڕه‌که‌م من سێ ئامۆژگاریت ده‌که‌م و ئه‌مه‌ش ئامۆژگارییه‌کانمه‌ :

ئه‌گه‌ر ویستت به‌و پاره‌ و سامانه‌ زۆره‌ی هه‌ته‌ بچی قومار بکه‌ی بڕۆ له‌گه‌ڵ باشترین قومار بازی ئه‌م شاره‌ قومار بکه

ئه‌گه‌ر ویستت ئاره‌ق(مه‌ی) بخۆیته‌وه‌ له‌کاتی دره‌نی شه‌ودا
بڕۆ بۆ باڕو نادی ئه‌و کات ئاره‌ق بخۆوه‌

ئه‌گه‌ر کچێکی زۆر جوان سه‌رنجی ڕاکێشایت و مه‌وعیدت
له‌گه‌ڵ دانا له‌ به‌یانی مه‌وعیدی له‌گه‌ڵ دابنێ و له‌ نیوه‌ شه‌ودا بڕۆ
بۆ مه‌وعیده‌که


پیاوه‌ ژیره‌که‌ ده‌مرێت و کوڕه‌که‌ی به‌جێ دێڵێ و کوڕه‌که‌ی له‌ ته‌مه‌نێکی گه‌نجی دایه‌و له‌م قسانه‌ی باوکی تێنا گا که‌ مه‌به‌ستی چیه‌؟؟

ساڵ ده‌ڕواو دێ ، ڕۆژێ کوڕه‌که‌ ده‌یه‌وێ بچێته‌ قومار خانه‌ و قومار بکا ، له‌ ڕێگادا قسه‌که‌ی باوکی دێته‌وه‌ یاد و که‌ ده‌ڵێت :

ئه‌گه‌ر ویستت به‌و پاره‌ و سامانه‌ زۆره‌ی هه‌ته‌ بچی قومار بکه‌ی بڕۆ له‌گه‌ڵ باشترین قومار بازی ئه‌م شاره‌ قومار بکه


ده‌گه‌ڕێ به‌دوای باشترین قومار بازی ئه‌م شاره‌دا که‌ خاوه‌نی سه‌روه‌ت و سامانێکی زۆر بووه
کاتێ ده‌پرسێ ده‌رباره‌ی ئه‌و پیاوه‌ قوماربازه‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌ ناونیشانێکی ده‌ده‌نێ و ئه‌ویش ده‌ڕوا به‌ شوێنی ناونێشانه‌که‌دا

کاتێ ده‌چێته‌ شوێنه‌که‌ ده‌بینێ دوکانی فڕنه‌ و کابرایه‌کی لێیه‌ ئیش ده‌کا و پێی ده‌ڵی : من به‌ داوی پیاوێکی ده‌وڵه‌مه‌ند ده‌گه‌ڕێم به‌لام نازانم ئه‌و ناونیشانه‌یان دامێ
ئه‌و که‌سه‌ی له‌ فڕنیه‌که‌ کار ده‌کا ده‌ڵێ به‌ڵێ ئه‌و که‌سه‌ی له‌داوی ده‌گه‌ڕێی ئه‌وه‌ من ، به‌ڵام ئه‌و ماڵ و سامانه‌ی هه‌مبوو هه‌مووم دۆڕاند له‌ قومار داو ئێستا هیچم نه‌ماوه


کاتێ کوڕه‌که‌ ده‌ڕوا و بۆی ده‌رده‌که‌وێ بۆچی کاتی خۆی باوکی پێی ووت له‌گه‌ڵ باشترین قومار باز قومار بکه‌ و ده‌زانێ که‌ ئه‌مه‌ چه‌ند ده‌وڵه‌مه‌نده‌ و باشترین قومار بازیشه‌ ئینجا هیچی نه‌ماوه‌ و هه‌موو سامانه‌که‌ی دۆڕاندووه‌ ئیتر ئیتر ئه‌گه‌ر ئه‌ویش قومار بکا ئاوا هیچی نامێنێ و بۆیه‌ بڕیار ده‌دا که‌ قومار نه‌کا

ڕۆژان ده‌ڕوا و دێ ، ڕۆژێکیان کوڕه‌که‌ بڕیار ده‌دا بچێ ئاره‌ق بخواته‌وه‌ و له‌ ڕێگا دا ئه‌م ئامۆژگارییه‌ی باوکی بیر دێته‌وه

ئه‌گه‌ر ویستت ئاره‌ق(مه‌ی) بخۆیته‌وه‌ له‌کاتی دره‌نی شه‌ودا
بڕۆ بۆ باڕو نادی ئه‌و کات ئاره‌ق بخۆوه

بۆیه‌ بڕیار ده‌دا که‌ شه‌و دره‌نگ بچێ ، کاتێ شه‌و دره‌نگ ده‌چێته‌ شوێنه‌که‌ ده‌بینێ هه‌موو وا به‌سه‌ر خۆشی که‌وتوون به‌ملاو ئه‌ولادا و له‌ مرۆڤایه‌تی ده‌رچون و خه‌ڵک گاڵته‌یان پێ ده‌کاو وه‌ک و شێت و مناڵ ڕه‌فتار ده‌که‌ن و یه‌کسه‌ر ده‌زانێ بۆچی باوکی ووتی شه‌و دره‌نگ بڕۆ بۆ مه‌یخانه‌ چونکه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌وکات بچێ ده‌بینێ حاڵی ئه‌و سه‌رخۆشانه‌ چۆنه‌ به‌ڵام ئه‌گه‌ر زوو بچوبا ئیتر ئه‌وانی نه‌ده‌دی به‌سه‌رخۆشی و تووشی ئه‌م کاره‌ خراپه‌ ده‌بوو ، بۆیه‌ بڕیار ده‌دا که‌ ئه‌و کاره‌ش نه‌کا..

ئه‌م کوڕه‌ ڕۆژێک ده‌که‌وێته‌ داوی خۆشه‌ویستی له‌گه‌ڵ کچێکی به‌ڕواڵه‌ت زۆر جوان و کاتێ مه‌وعیدی له‌گه‌ڵ داده‌نێ ئه‌م قسه‌ی باوکی بیر دێته‌وه‌ که‌ ده‌ڵێت :

ئه‌گه‌ر کچێکی زۆر جوان سه‌رنجی ڕاکێشایت و مه‌وعیدت
له‌گه‌ڵ دانا له‌ به‌یانی مه‌وعیدی له‌گه‌ڵ دابنێ و له‌ نیوه‌ شه‌ودا بڕۆ
بۆ مه‌وعیده‌که

بۆیه‌ کاتێ مه‌وعیده‌که‌ی له‌ به‌یانی له‌گه‌ڵ داده‌نێ ئه‌و کات ناچی به‌ڵکو نیوه‌ شه‌و ده‌چێ و له‌ ده‌رگای کچه‌که‌ ده‌دا و کاتێ کچه‌که‌ ده‌بینێ له‌ ماڵه‌وه‌ که‌ خۆی جوان نه‌کردییه‌و به‌ حاڵه‌تی ته‌بیعی خۆیه‌تی که‌ هیچ جوان نیه‌ به‌ڵکو ئه‌م جوانییه‌ی به‌ ساخته‌یه‌ و هه‌مووی میکیاجه‌ و بۆیه‌یه‌ بۆیه‌ ده‌زانی باوکی بۆچی پێی ووت کاتی شه‌و بڕۆ بۆ مه‌وعیده‌که‌ی که‌ له‌بایانی داتناوه‌ له‌به‌ر ئه‌وه‌ بوو چونکه‌ ئه‌گه‌ر به‌یانی بچوبا حاڵه‌تی ته‌بیعی کچه‌که‌ی نه‌ده‌بینی و هه‌ڵده‌خه‌ڵه‌تا و له‌ دواییدا تووشی کێشه‌و گرفت ده‌بوو ئه‌گه‌ر نه‌یزانیبا کچه‌که‌ خۆی ئاوایه‌...

لێره‌دا کوڕه‌که‌ بۆی ده‌رده‌که‌وێ که‌ باوکی چه‌ند ژیر بووه‌ ، ئه‌گه‌ر ئه‌و ئامۆژگارییانه‌ی باوکی نه‌با تووشی ئه‌م هه‌موو گوناحه‌ ده‌بوو ..

مەکۆی کوردان

6

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

جارێكيان پێغمبةر ( صل الله عليه و سلم ) به‌ئيمامى (على) ره‌زاى خواى له‌سه‌ر بێ فه‌رموو  ئه‌ى عه‌لى مه‌خه‌وه‌ هه‌تا 5 شت نه‌كه‌يت


1. خوێندنى هه‌موو قورئان
2. به‌خشينى چوار هه‌زار درهه‌م
3. سه‌ردانكردنى كه‌عبه‌ى پيرۆز
4. ديارى كردنى شوێنى خۆت له‌به‌هه‌شت
5. ڕازى كردنى دوژمنه‌كانت له‌خۆت

ئيمامى عه‌لى وتى : جا چۆن ئه‌و هه‌موو كارانه‌ ده‌كرێت؟

پیغه‌مبه‌ر ( صل الله عليه و سلم ) فه‌رمووى به‌م شێوه‌يه‌:

1. خوێندنى (3) جار سوره‌تى ( الاخلاص) وه‌ك ئه‌وه‌ وايه‌ هه‌موو قورئانت خوێندبێت.

2. خوێندنى (4) جار سوره‌تى (الفاتحة) وه‌ك ئه‌وه‌ وايه‌(4000) هه‌زار درهه‌مت كردبێته‌ خێر.

3. وتنى(10)جار (لا اله‌ الا الله وحده‌ لاشريك له‌،له‌ الملك و له‌ الحمد وهو على كل شئ قدير) وه‌ك ئه‌وه‌ وايه‌ كه‌ سه‌ردانى كه‌عبه‌ى پيرۆزت كردبێت .

4. وتنى (10) جار ( لاحول ولا قوة الابالله العلي العضيم ) وه‌ك ئه‌وه‌ وايه‌ شوێنێكت ديارى كردبێت بۆ خۆت له‌ به‌هه‌شتدا .

5. وتنى(10)جار (استغفر الله الذى لا‌‌ آله الا هو الحى القيوم وااتوب اليه) وه‌ك ئه‌وه‌ وايه‌ كه‌ دوژمنه‌كانت له‌ خۆت ڕازى كردبێت
(وه‌رگیراوه‌)

7

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

کابرایه‌ک چو بۆ ته‌عزێییه‌ک.. وتی ئه‌رێ خوا لێخۆش بو ئیشی چی بوو؟ وتیان قه‌بر هه‌ڵکه‌ن.. وتی ئایییی، ڕه‌حمه‌ت له‌ پێشینان، وه‌ڵاهی ڕاستیان وتوه.. ئه‌وه‌ی چاڵ بۆ که‌سێک هه‌ڵکه‌نێت خۆی تێ ئه‌که‌وێت.

مەکۆی کوردان

8

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

جاريكيان ماموستايةك بة قوتابييةكانى ئةلى ناوى شيردةريكم بيبلين كة دانى نةبيت؟؟!!
قوتابييةك ئةلي(نةنكم)!!!ههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه

مەکۆی کوردان

سزاى ئه‌وكه‌سه‌ى كه‌ سسته‌ له‌نوێژكردندا ئيمامى زه‌هاوى له‌ (الكتاب الكبير)دا ئاماژه‌ى به‌چه‌ند سزايه‌ك كردووه‌ بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ى كه‌ له‌نوێژه‌كانياندا سست وته‌مه‌ڵن..

• پێنج سزا له‌ دونيادا:

1. به‌ره‌كه‌ت له‌ته‌مه‌نيدا نامێنێت.
2. نور له‌ده‌مو چاويدا نابينرێت.
3. هه‌موو كرده‌وه‌كانى بێ پاداشت ده‌بن.
4. دوعاى لێوه‌رناگيرێت.
5. پياو چاكان دوعاى خێرى بۆ ناكه‌ن.

• سێ سزا له‌سه‌ره‌مه‌رگدا:

1. به‌بێ كه‌س و زه‌ليلى ده‌مرێت.
2. به‌برسێتى ده‌مرێت.
3. به‌تينوێتى ده‌مرێت.

• سێ سزا له‌ناو گۆڕدا:

1. گۆڕه‌كه‌ى زۆر ته‌سك ده‌بێته‌وه‌ تاپه‌راسوه‌كانى تێك ده‌شكێت.
2. ئاگر به‌ر ده‌بێته‌ گۆره‌كه‌ى.
3. مارێكى بۆ دێت به‌ناوى (سجاع الاقرع)ه‌ لێيده‌دات بۆ هه‌ر نوێژێك كه‌نه‌يكردوه‌,بۆ ماوه‌ى نێوان ئه‌و نوێژه‌ بۆ نوێژێكى دواى ئه‌و,هه‌ر كاتێك پێيدا ده‌ كێشێت حه‌فتا باڵ به‌ناخى زه‌ويدا ڕۆده‌چێت

• سێ سزا له‌قيامه‌تدا:
1. فريشته‌يه‌كى بۆ دێت به‌ده‌مدا ڕايده‌كێشێت .
2. خواى گه‌وره‌ به‌ده‌موچاوێكى توڕه‌وه‌ سه‌يرى ده‌كات,له‌ترسا گۆشتى ده‌موچاوى داده‌ ماڵرێت و لێى ده‌بێته‌وه‌.
3. خواى گه‌وره‌ لێپرسينه‌وه‌يه‌كى توندى له‌گه‌ڵدا ده‌كات وفه‌رمان ده‌كات بيخه‌نه‌ خراپترين شوێنه‌وه‌ له‌ئاگردا.

ئه‌گه‌ر سزاى كه‌سێكى ته‌مه‌ڵ له‌نوێژه‌كانيدا به‌م جۆره‌ بێت ئايا سزاى كه‌سێك كه‌ نوێژ نه‌كات چۆن ده‌بێت؟ كه‌واته‌ باهه‌موومان ئاگادارى نوێژه‌كانمان بين له‌هه‌ر شوێن وبارو دۆخێكدا بين ,
خواى گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت … إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَّوْقُوتًا) النساء ئايه‌تي‌ 103
كه‌واته‌ باله‌وكاتانه‌دا كه‌بۆ نوێژه‌كان دياريكراون نوێژه‌كانمان ئه‌نجام بده‌ين نه‌ك دوايبخه‌ين
   


مەکۆی
کوردان

10

(0 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

لێکۆڵینه‌وه‌یه‌کی هۆڵه‌ندی له‌زانکۆی (امستردام)گه‌شته‌ ئه‌وڕاستییه‌ی ووشه‌ی پیرۆزی یا(الله‌) ده‌بێته‌هۆی به‌تاڵکردنه‌وه‌ی تووڕه‌ی وشپزه‌ی مرۆڤبه‌شێووه‌یه‌کی پراتیکی وه‌حاڵه‌تی ئارامی وڕێکوپێکی ده‌گێڕێته‌وه‌ بۆمرۆڤ

لێکۆڵینه‌وه‌که‌بۆماوه‌ی 3ساڵ ئه‌م تاقیکردنه‌وه‌یه‌ی کردله‌سه‌رچه‌ندنه‌خۆشێک که‌هه‌ندێکیان ته‌نانه‌ت عه‌ره‌بیشیان نه‌ده‌زانی
ئه‌نجامه‌کان زۆردڵخۆشکه‌ربوون به‌تایبه‌ت له‌گه‌ڵ ئه‌ونه‌خۆشانه‌ی که‌به‌ده‌ست حاڵه‌تی دوودڵی وتووڕه‌ی ونائارامی یه‌وه ئه‌ناڵێنن
لێکۆڵه‌ره‌وه‌که‌به‌شێووه‌یه‌کی پراتیکی سودی ووشه‌که‌ی ڕوونکه‌دۆته‌وه‌وئه‌ڵێت

پیتی(ا)له‌به‌شی سه‌ره‌وه‌ی سنگه‌وه‌ده‌ره‌چێت یان سه‌ره‌تای کۆئه‌ندامی هه‌ناسه‌دووباره‌کردنه‌وه‌ی هه‌ناسه‌دان ڕێک ده‌خات ودڵ وده‌روون ئارام ده‌کاته‌وه‌
پیتی(لام)له‌ئه‌نجامی به‌رکه‌وتنی زمان به‌به‌شی سه‌ره‌وه‌ی مه‌ڵاشوودرووست ده‌بێت که‌ئه‌م کاره‌ش ده‌بێته‌هۆی بێده‌نگ بوون بۆچه‌ن چرکه‌یه‌ک یان به‌شێک له‌چرکه‌یه‌ک که‌ده‌بێته‌هۆی ئارامی ده‌روونی
به‌ڵام پیتی (هاء)که‌له‌دوای سێ لام دێت له‌قووڵای سنگه‌وه‌ده‌رده‌چێت وهه‌ردووسییه‌کان یه‌ک ده‌خات لێدانی دڵ به‌شێووه‌یه‌کی ئاسای ڕێک ده‌خات

سبحان الله‌.....سبحان الله‌...سبحان الله‌

(وه‌رگیراوه‌)

11

(0 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

یا ایها انمل ادخلو مساکینم لا یاحطیمنکم سلیمان وجنودة*سوره‌تی نمل ئایه‌تی 17*واته‌ ئه‌ی مێرووه‌کان بچنه‌وه‌ کونه‌کانتان باسوله‌یمان له‌شکره‌که‌ی نه‌تان شکێنن له‌ژێر پێیاندا..... کاتێك جووله‌که‌کان و مه‌سیحه‌کان ئه‌و ئایه‌ته‌یان بینی ره‌خنه‌ی ئه‌وه‌یان گرت بۆ مێرووه‌کان ده‌ڵێت با نه‌مان شکێنی ناڵێت با نه‌مان کووژێت*دوای تاقیکردنه‌ووه‌ بۆیان ده‌رکه‌ت مێروو ماده‌ی شووشه‌ی تێدایه‌..... بۆ تاقیکردنه‌وه‌ کاتێك میروو ئه‌کوژیت کرته‌ی دێت ناڵێم مێروو بکوژن به‌س ئه‌وه‌ ئینکاری ناکرێ

له‌ڕێگای ئه‌م نموونه‌جوانانه‌ی خواره‌وه‌ به‌ ئيعجازێكی يه‌كجار وردوجوان و مه‌زنی قرئان پيرۆز ئاشنا ده‌بين،ئه‌ويش بريتيه‌ له‌ (سه‌يرو سه‌مه‌ره‌كانی بسم الله الرحمن الرحيم)،له‌م نموونانه‌دا يه‌كڕيزی و تێك كردنه‌وه‌يه‌كی يه‌كجار سه‌رسورهێنه‌ر له‌وشه‌كان و رسته‌ی (بسم الله الرحمن الرحيم)به‌رچاو ده‌كه‌وێت.ويستی خوای گه‌وره‌ وابوو كه‌ئه‌م جۆره‌ ئيعجازانه‌ دوا بكه‌وێت بۆ ئه‌وه‌ی له‌م چه‌رخ و سه‌رده‌مه‌دا به‌ديار بكه‌وێت،تاوه‌ك كاريگه‌ريه‌كه‌ی زياتر ببێت،چونكه‌ له‌م زه‌مانه‌دا كه‌سانێك هه‌ن كه‌ته‌نها له‌ زمانی ژماره‌ و ئيعجازه‌كان تێ ده‌گه‌ن،بۆيه‌شه‌ كه‌قورئانی پيرۆز به‌ عه‌قڵ و بيری هه‌موو جۆره‌ كه‌سانێك ده‌دوێت و ئيعجازه‌كانی خۆمان پيشان ده‌دات.
ئه‌گه‌ر هاتبايه‌و ئه‌م جۆره‌ ئيعجازه‌ ژماره‌ييانه‌ی قورئانی پيرۆز له‌سه‌رده‌مێكی پێش ئێستای سه‌رده‌می ژماره‌ باس بكرايه ئه‌وا كاريگه‌ريێكی ئه‌وتۆی نه‌ده‌بوو.
پێويسته‌ ئاماژه‌ به‌شتێك بكرێت لێره‌دا:
ژماردنی پيته‌كانی قورئانی پيرۆز به‌م شێوه‌يه‌ده‌بێت كه‌وا له‌ قورئان دا نوسراوه‌،واتا ئه‌م پيتانه‌ی نوسراو ئه‌وا به‌ پيتێكی سه‌ربه‌خۆ ده‌نوسرێت و هه‌ژمارده‌كرێت،ئه‌وجا يه‌كسانه‌ بخوێندرێته‌وه‌ يان نا،بۆ نموونه‌ (واوالعطف)پيتێكی سه‌ربه‌خۆيه‌ چونكه‌ له‌قورئان دا نوسراوه‌ته‌وه‌ ،به‌ڵام زه‌ننه‌ و __شدة_ئه‌ليفی بچوك و ئه‌مانه‌ به‌پيتی سه‌ربه‌خۆ ناژمێردر ێن چونكه‌ له‌سه‌رده‌می پێغه‌مبه‌ر_د.خ_نه‌نوسراونه‌ته‌وه‌.

گه‌وره‌یی (بسم الله الرحمن الرحيم)
خوای گه‌وره‌په‌رتوكه‌ پيرۆزه‌كه‌ی_قورئان_به‌م ڕسته‌يه‌ ده‌ست پێكردوه‌ كه‌له‌ سوڕه‌تی(الفاتحة)دا به‌يه‌كه‌م ئايه‌ت دانراوه‌،بۆيه‌ پێغه‌مبه‌ر_د.خ_هه‌موو كاره‌كانی دا به‌م 4پيته‌ ده‌ست پێده‌كرد(بسم الله الرحمن الرحيم).

بناغه‌ی بيركاری له‌م وشه‌يه‌:
ئه‌گه‌ر هه‌موو پيته‌كانی ئه‌م ڕسته‌ پيرۆزه‌ بژمێرين ئه‌وه‌ ئه‌نجامه‌كه‌ی به‌م شێوه‌ ده‌بێنين:
وشه‌ی (بسم) 3 پيته‌.
وشه‌ی (الله‌) 4 پيته‌.
هه‌ريه‌ك له‌ وشه‌كانی (الرحمن) و (الرحيم)  6  پيتن.
كۆی گشتی پيته‌كان به‌م شێوه‌يه‌: 3 + 4 + 6 + 6=19 پيت ،ئه‌گه‌ر ڕيزی وشه‌كاك تێك بچێت ئه‌وا ئه‌نجامه‌كه‌ی هه‌روه‌ك خۆی ده‌مێنێته‌وه‌،به‌م جۆره‌ خوای گه‌وره‌ زنجيره‌ی وشه‌كانی په‌رتوكه‌كه‌ی ده‌پارێزێت.
ئێستا با ڕسته‌ی (بسم الله الرحمن الرحيم) بنوسينه‌وه‌و له‌ژێر ئه‌ر وشه‌يه‌كيش ژماره‌ی پيته‌كانی بنوسينه‌وه‌:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
6       6       4     3
ده‌بينين ئه‌گه‌ر ژماره‌كان له‌ته‌ك يه‌كتر بنوسرێته‌وه‌ ئه‌م ژماره‌يه‌ ده‌رده‌چێت(6643)شه‌ش هه‌زاروشه‌ش سه‌دو چل و سێ.
ئێستا ده‌بينين له‌م ژماره‌يه‌دا كه‌هه‌ريه‌كێكيان نوێنه‌ری پيتێكی ڕسته‌كه‌يه‌ و به‌ڵگه‌ی وشه‌يه‌كه‌،ده‌بينين ژماره‌ 3ده‌لاله‌ت له‌سه‌ر وشه‌ی يه‌كه‌م (بسم)ده‌كات،ژماره‌4بۆ وشه‌ی دووه‌م (الله‌) به‌م شێوه‌يه‌ تاكۆتایی،به‌ڵام ئايا تايبه‌تمه‌نديه‌كانی ئه‌م ژماره‌يه‌ چيه‌؟.
ئه‌مه‌ كردارێكی دابه‌ش كردنه‌ به‌سه‌ر ژماره‌يه‌كی دياری كراو،ياخود له‌دوباره‌ بووی ژماره‌يه‌كه‌،ئه‌م ژماره‌يه‌ له‌دووباره‌ بووی ژماره‌( 7) ه‌ :
   6643 = 7 × 949كه‌واته‌ : 6643÷7=949.

له‌شته‌ جوانه‌كانی زانستی بيركاری (زنجيره‌كانی ژماره‌)ييه‌،ئاشكراكردن و لێكۆڵينه‌وه‌ له‌م زنجيرانه‌،يارمه‌تی ده‌رێكی سه‌ره‌كی بوون له‌پێشخستنی هه‌موو زانستێك ،وه‌كو زانستی زانسته‌كانی (ته‌كنه‌لۆژيای ژماره‌)،به‌ڵام ئه‌وه‌ی جێگای سه‌رنجه‌ ئه‌وه‌يه‌ ئايا سوودی ئه‌م زنجيرانه‌ چين؟!.
كاتێك زانايان بيريان له‌داهێنانی ژمێرياركرده‌وه‌_الحاسبة_ئه‌وه‌ پێويست بوو كه‌وا سيسته‌مێكی گونجاو بوو بۆ ئه‌وه‌ی ئه‌م كاره‌ واتا داهێنانی ژمێريار بكه‌ن،له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ژمێريار_الحاسبة_وه‌ك مرۆڤ زمانی ژماره‌ نازانێ،بۆيی سيسته‌می دوانه‌یی_ النظام الثنائي _ بيركاريان بۆدانا ،كه‌ ته‌نها 2 ژماره‌ ده‌گرێته‌وه‌ ئه‌ويش بريتينن له‌ هه‌ردووك ژماره‌ی(1 _0 )،به‌م سيسته‌مه‌ نوسينی هه‌ر ژماره‌يه‌كی بته‌وێت كه‌ بگه‌نجێ له‌گه‌ڵ ئه‌م 2ژماره‌ی باسمان كرد ده‌توانی بينوسيت،گه‌وربێت يان بچوك،له‌سه‌ر شێوه‌ی زنجيره‌ هه‌موو ژماره‌يه‌كی ئه‌م سيسته‌مه‌ له‌م 2ژماره‌يه‌ پێك دێت و دووباره‌ ده‌بنه‌وه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و ژماره‌ی له‌گه‌ڵی بگونجێت.
ئێستا دێين باسی سيسته‌می (ده‌يان)ده‌كه‌ين،كه‌ئێمه‌ بۆ ژماردنه‌ئاساييه‌كانمان به‌كاری دێنين،ئه‌م سيسته‌مه‌ ده‌كرێت كه‌وا به‌رجه‌سته‌ی بكه‌ين به‌هۆی زنجيره‌ی ژماره‌10ه‌وه‌ ،هه‌روه‌ها ده‌كرێت ئه‌م زنجيريه‌ بنوسرێت له‌هه‌موو ژماره‌يه‌كی 10 كه‌ چه‌ند جارێكيش سفره‌كه‌ی دوباره‌ بوبێته‌وه‌:

10 100 1000 10000 100000  1

كه‌واته‌ سه‌يری ئیم ژمارانه‌ بكه‌ين هه‌ريه‌كێكان 10جار له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی پێشتر دوباره‌ بۆته‌وه‌،واتا 10ئه‌وه‌نده‌ی پێشوی خۆيه‌تی بۆ نموونه‌:
10 ده‌جار دوباره‌ ده‌بێته‌وه‌ تا ده‌بێته‌ 100هه‌وره‌ها 100ده‌ جار دوباره‌ ده‌بێته‌وه‌ تا ده‌بێته‌ 1000به‌م شێوه‌ تاكۆتایی.
ئێستا با بێينه‌وه‌ سه‌ر باسه‌كه‌ی خۆمان، بابه‌يه‌كه‌وه‌ ئايه‌ته‌ پيرۆزه‌كه‌(بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ)به‌م سيته‌مه‌ی باس كرا به‌م شێوه‌يه‌ شيبكه‌ينه‌وه‌:
ئه‌م ژماره‌یه‌ی باسمان كرد واتا(6643) نوێنه‌ری زنجيره‌ی ئايه‌ته‌ پيرۆزه‌كه‌ ،ئه‌م ژماره‌يه‌ به‌م سيسته‌مه‌ به‌م شێوه‌ ده‌كرێت بينوسين:
+ ( 3 × 1 ) + ( 4 × 10) + ( 6 × 100) ( 6 × 1000)
3  + 40   + 600   +6000
يه‌كان +ده‌يان+سه‌دان+هه‌زاران
ئه‌مه‌ ده‌كاته‌ هه‌مان ژماره‌ (6643) كه‌ئه‌مه‌ش نموونه‌ی ريزكراوی پيته‌كانی (بسمله‌)يه‌.
كه‌واته‌:كاتێك ژماره‌ی پيته‌كانی هه‌ريه‌ك له‌وشه‌كانی (بسمله‌)به‌شێوه‌ی ڕيزكردنی ژماره‌كانيه‌وه‌ بنوسين،ئه‌وه‌ هه‌ڵده‌ستين به‌ژماردنی پيته‌كانی هه‌موو وشه‌يه‌ك و ژماره‌كه‌شی له‌ژێری ده‌نوسين و ئه‌نجامه‌كه‌ ده‌بينين له‌م ڕێزبه‌نديه‌ پێكدێت(يه‌كان،ده‌يان،سه‌دان،هه‌‌زاران،ده‌يان هه‌زار ،سه‌دان هه‌زار.........)واتا هه‌ر وشه‌يه‌ك شوێنێك ده‌گرێت كه‌وا به‌10جار له‌پێشه‌كه‌ی گه‌وره‌تر ده‌بێت.
بوونی زنجيره‌ی ژماره‌كان له‌قورئانی پيرۆز ،به‌ڵگه‌يه‌ له‌سه‌ر ئه‌وه‌ی قورئانی پيرۆز به‌چه‌ندين سه‌ده‌ پێش زانايانی بيركاری كه‌وتوه‌،به‌رله‌وه‌ی له‌ ئيعجازی(بسمله‌)بكۆڵينه‌وه‌،ئه‌وه‌ به‌بيرخۆمان دێنينه‌وه‌ كه‌وا ژماره‌ی (6643)ڕيزبه‌ندی پيته‌كانی ئايه‌ته‌كه‌يه‌_بسمله‌_،پرسياره‌كه‌ لێره‌دا ئه‌وه‌يه‌:
ئايا ئه‌م سيسته‌مه‌ به‌سه‌ بۆ ڕێكخستنی ئايه‌ته‌كه‌و پارێزگاری كردنی له‌ ده‌ستكاری كردن؟!.
بابه‌يه‌كه‌وه‌ بابه‌يه‌كه‌وه‌ ئه‌م به‌شه‌ بخوێنينه‌وه‌:
پيته‌كانی وشه‌ی پيرۆزی (الله‌)له‌سه‌ره‌تای ئايه‌ته‌كه‌:
بۆ زياتری ڕێكخستنی ئايه‌ته‌كه‌ خوای گه‌وره‌ پيته‌كانی ناوی پيرۆزی خۆی به‌سيسته‌می (حه‌وت)ی پاراستوه‌،بيری ئه‌م سيسته‌مه‌ پشت به‌ ژماردنی پيته‌كانی ناوه‌ پيرۆزه‌كه‌ ده‌به‌ستێت واتا ژم،له‌هه‌موو وشه‌يه‌ی ئايه‌ته‌كه‌،واتا ژماردنی (ئه‌ليف)و(لام)و(هاء)له‌ هه‌مو وشه‌كانی(بسمله‌)به‌م شێوه‌يه‌:
وشه‌ی (بسم) ژماره‌ی پيته‌كانی (ئه‌ليف) و (لام)و (هاء) تيايدا 0
وشه‌ی (الله) ژماره‌ی پيته‌كانی(ئه‌ليف)و(لام)و(هاء) تيايدا      4
وشه‌ی(الرحمن) ژماره‌ی پيته‌كان(ئه‌ليف)و(لام)و(هاء)تيايدا  2
وشه‌ی (الرحيم) ژماره‌ی پيته‌كانی(ئه‌ليف)و(لام)و(هاء) تيايدا2
وشه‌ی(الرحيم) ژماره‌ی پيته‌كانی(ئه‌ليف)و(لام)و(هاء) تيايدا  2
كه‌واته‌ ئێستا ئێمه‌ له‌به‌رامبه‌ر زنجيره‌ ژماره‌يه‌كی نوێين ئه‌ويش بريتيه‌ له:
‌(0‌ . 4 .2  . 2 ) هه‌موو ژماره‌يه‌ك نوێنه‌ری ئه‌و وشه‌يه ‌كه‌وا ئه‌وه‌نده‌ له‌ پيته‌كانی تێدايه‌،واتا 2 نوێنه‌ری (الرحمن)ه‌ چونكه‌ 2له‌ پيته‌كانی تێدايه‌،له‌به‌ر ئه‌وه‌ ئايه‌ته‌كه‌ ده‌نوسينه‌وه‌ له‌ژێری دا ژماره‌كه‌ش ده‌نوسينه‌وه‌ به‌م شێوه‌يه‌:
بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
0      4     2       2
ئه‌م ژماره‌مان بۆ ده‌رده‌چێت (2240) دوهه‌زارو دوسه‌دو چل،ئه‌مه‌ش ژماره‌يه‌كه‌ قبوڵی دابه‌ش بوون به‌سه‌ر ژماره‌ 7ده‌كات به‌م شێوه‌يه‌:
  7 x 2240 = 320 هه‌مان ژماره‌ی سه‌ره‌وه‌، كه‌واته 2240÷7=320 به‌بێ ماوه‌ دابه‌ش ده‌بێت،كه‌واته‌ ئه‌م ژماره‌يه‌ی نوێنه‌رايه‌تی ڕيزبه‌ندی وشه‌ی پيرۆزی (الله‌)ده‌كات ئه‌وا له‌ دووباره‌ بووه‌كانی ژماره(‌(7ه‌.

بنه‌مای بيركاری بۆ كرداری دابه‌ش كردنی پيته‌كان
له‌كاتی لێكۆڵينه‌وه‌ بۆ دابه‌ش كردنی پيته‌دياركراوه‌كان به‌سه‌ر وشه‌كانی ئايه‌ته‌كه‌_بسمله‌_ئه‌وه‌ له‌ ڕێگای بنه‌مايه‌كی به‌هێزی بيركاريه‌وه‌ بۆی ده‌چين،هه‌موو وشه‌يه‌ك له‌وشه‌كانی ئايه‌ته‌كه‌ نوێنه‌رايه‌تی شوێنێك و جێگايه‌كی تايبه‌تی هه‌يه‌،ئينجا ئه‌م جێگايه‌ ژماره‌كه‌ی 0 بێت ،ئه‌مه‌ش واتا وشه‌كه‌ هيچ پيتێكی ناوی پيرۆزی (الله‌)ی تێدا نيه‌،ياخود وشه‌كه‌ ژماره‌ 1وه‌رده‌گرێت،ئه‌مه‌ش واتا ئه‌م وشه‌يه‌ 1پيتی ناوه‌پيرۆزه‌كه‌ی تێدايه‌ ئه‌ويش يان (ئه‌ليف)ه‌ يان(لام)ه‌ يان(هاء)ه‌،ياخود ژماره‌ 3 وه‌رده‌گرێت ،ئه‌مه‌ش به‌م مانايه‌ واتا 3 پيتی ناوه‌كه‌ی تێدايه‌،ياخود ژماره‌ 4ی پێ ده‌به‌خشين واتا هه‌ر4 پيته‌كانی تێدايه‌.
هه‌روه‌ها ئێمه‌ بنه‌مايه‌كی ترمان هه‌يه‌ كه‌ پێی ده‌گوترێت(بڕگه‌ی كۆمه‌ڵه‌كان)،ئێمه‌ له‌(بسمله‌)دا 4 كۆمه‌ڵه‌مان هه‌يه‌،كه‌بريتين له‌ هه‌ر4 وشه‌كانی (بسمله‌)،هه‌ر كۆمه‌ڵه‌يه‌ك ژماره‌يه‌كی تێدايه‌ له‌ پيته‌كان،كه‌ سه‌رجه‌می پيته‌كانی ئايه‌ته‌كه‌يه‌،بڕگه‌كانی ئه‌م 4كۆمه‌ڵه‌يه‌ له‌گه‌ڵ پيته‌كانی وشه‌ی (الله‌)به‌راورد ده‌كه‌ين،دواتر پيته‌ هاوبه‌شه‌كان وه‌رده‌گرين،
بێ گومان بوونی سيسته‌می كۆمه‌ڵه‌كان و بڕگه‌كانيان له‌ پيته‌كانی قورئانی پيرۆز،به‌ڵگه‌يه‌كی تره‌ له‌ پێشكه‌وتنی قورئانی پيرۆز به‌سه‌ر ئه‌م بيره‌  بيركاریه‌ی ئه‌مڕۆ به‌ بيركاری نوێ ناسراوه‌،هه‌روه‌ها بوونی سيسته‌مێكی ڕاوه‌ستاو به‌ وشه‌ی پيرۆزی(الله‌)به‌ڵگه‌يه‌ له‌سه‌ر كه‌ خاوه‌نی ئه‌م ناوه‌ خۆی ئه‌م په‌رتوكه‌ی ناردۆته‌ خواره‌وه‌، به‌ڵام ئيعجاز و سيسته‌مێكی زۆر به‌هێزتر له‌سه‌ر ناوه‌جوانه‌كانی خوای گه‌وره‌دا لێره‌ هه‌يه‌:
خوای گه‌وره‌ شێوازی نوسين و دانانت ناوه‌ جوانه‌كانی له‌ناو قورئان دا به‌شێوه‌يه‌كی بيركاری وه‌ها به‌هێز و جوالن داناوه‌ كه‌به‌هيچ شێوه‌يه‌ك قبوڵی ده‌ستكاری وگۆڕين ناكات،له‌ سه‌يرترين شێوه‌كانی دانانی ناوی پيرۆزی خۆی له‌وشه‌ی (الرحمن)و (الحيم) ده‌بينين،پێش ئاشكرا كردنی سيسته‌مه‌كانی ئه‌م دوو وشه‌يه‌ پێويسته‌ يه‌كه‌م جار له‌ماناو  ده‌لاله‌ته‌كانيان تێبگه‌ين:
ئێمه‌ ده‌زانين بێ به‌زه‌يی و توندی پێچه‌وانه‌ی وشه‌ی (الرحمن)ه‌،ئه‌م ئايه‌ته‌ش دوو سيفه‌تی بۆ خوای گه‌وره‌ كۆكردۆته‌وه‌(سيفه‌تی پاكی و به‌هێزی و توندی و گه‌وره‌یی و جه‌به‌روت ،له‌ناو وشه‌ی (الرحمن)دا هه‌يه‌،هه‌روه‌ها سيفه‌تی به‌زه‌یی و لێخۆشبوون وته‌وبه‌ گيراكردنيش له‌ناو وشه‌ی(الرحيم)دا هه‌يه‌،ئێستا ئێمه‌ له‌نێوان دوو سيفه‌تی هاودژ(له‌مانا)داين له‌ڕووی ڕه‌وانبێژی و زمانه‌وانيدا،پرسياره‌كه‌ لێره‌دا ئه‌وه‌يه‌:
ئايا سيسته‌می ژماره‌یی بۆ ئه‌م دوو وشه‌يه‌ چيه‌؟!،ئايا ده‌كرێ له‌ژماره‌ش دا هاو دژبن و تاله‌گه‌ڵ دژبوونی له‌زمانه‌وانی دا يه‌كبگرێته‌وه‌؟!
بێگومان ئه‌مه‌ ئه‌و شته‌يه‌ كه‌له‌ ڕێگای لێكۆڵينه‌وه‌و دابه‌ش كردنی پيته‌كانی ئه‌م دوو وشه‌يه‌ به‌سه‌ر وشه‌كانی ئايه‌ته‌كه‌دا_بسمله‌_‌ ده‌يبيني،له‌به‌ر ئه‌وه‌ ژماره‌ به‌ده‌ست هاتوه‌كه‌،واتا ئه‌نجامی دابه‌ش كردنه‌كه‌ قبوڵی دابه‌ش بوون ده‌كا به‌سه‌ر‌‌7ڕووی هاودژ له‌گه‌ڵ يه‌كتر،لێره‌دا،لێره‌دا شتێكی نوێ له‌بيركاری قورئانی پيرۆز ده‌بينين،كه‌بريتيه‌ له‌ خوێندنه‌وه‌ی ژماره‌كان به‌ دووڕووی هاودژ له‌گه‌ڵ يه‌كتر بۆئه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ هاودژ بوونی ماناكه‌ش بگونجێت،ئه‌مه‌ يه‌كێكه‌ له‌و هه‌زاران شتانه‌ی كه‌ قورئانی پيرۆز له‌هه‌موو په‌رتوكه‌كانی تردا جياده‌كاته‌وه‌،بۆ بوونی به‌ به‌ڵگه‌ی ئه‌وه‌ی له‌لايه‌ن كه‌سێكه‌وه‌ هاتوه‌ كه‌ دروست كه‌ری گه‌ردوون ومرۆڤه‌كانه‌،خوايه‌ گيان چه‌نده‌ ڕاستت فه‌رمووه‌
(ألر كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ، هود: 11/1
واتا
(  ئه‌مه‌ كتێب و په‌يامێكه‌ (له‌و پيتانه‌ پێكهاتووه‌) كه‌ ئايه‌ت‏ و ياساكانى به‌شێوه‌يه‌كى ڕاست ‏و دروست پێكه‌وه‌ په‌يوه‌ست كراون و جۆشدراون، پاشان درێژه‌يان پێدراوه‌ و ڕوون كراونه‌ته‌وه‌ له‌لايه‌ن زاتێكه‌وه‌ كه‌ داناو به‌ ئاگاو لێزانه‌).
ئه‌وكه‌سه‌ی له‌په‌رتوكی خوای گه‌وره‌ ده‌كۆڵێته‌وه‌و به‌دوای ئه‌م 2ناوه‌ پيرۆزه‌دا ده‌گه‌ڕێت،ئه‌وا ئه‌م ئه‌نجامه‌ ده‌بينێت كه‌وا:
وشه‌ی(الرحمن)به‌زۆری وايه‌ له‌شوێنێك باس ده‌كرێت كه‌باسی توندیی وپاكی بۆخوا كرابێت،بۆنموونه‌ (وَمَا يَنبَغِي لِلرَّحْمَنِ أَن يَتَّخِذَ وَلَداً)مريم: 19/92
واتا
(له‌كاتێكدا بۆ خواى ميهره‌بان نه‌هاتووه‌ و ڕه‌وا نيه‌ كه‌ منداڵ و نه‌وه‌‌ بۆ خۆى بڕِيار بدات)،سه‌يربكه‌ن لێره‌دا باسی پاكی و بێ گه‌ردی خوای گه‌وره‌ ده‌ات له‌ منداڵ بوون.
هه‌روه‌ها ده‌فه‌رموێت (وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمنِ وَلَداًسُبْحَانَهُ بَلْ عِبَادٌ مُّكْرَمُونَ)الأنبياء: 21/26
واتا (خوانه‌ناسان ده‌يانوت: خواى ميهره‌بان كوڕِى بۆ خۆى برِيارداوه‌ (فريشته‌كان ڕۆڵَه‌ى ئه‌ون)، پاكى و بێگه‌ردى بۆ ئه‌و زاته‌يه‌، به‌ڵكو ئه‌وانه‌ به‌نده‌ى ڕێزدارى ئه‌ون).
سه‌يربكه‌ن له‌م دوو ئايه‌ته‌دا باسی پاكی خودا ده‌كات له‌وه‌چه‌نانه‌وه.
كاتێك باسی جه‌به‌ڕوت و گه‌وره‌يی ده‌كرێت ئه‌وه‌ ديسان وشه‌ی(الرحمن)ی تێدا به‌كار هاتوه‌،خودای گه‌وره‌ ده‌فه‌رموێت(يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِكَةُ صَفّاً لَّا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنِ وَقَالَ صَوَاباً النبأ: 78/38.
واتا
(  ڕۆژێك دێت جوبره‌ئيل‏ و فريشته‌كان به‌ ڕيز ده‌وه‌ستن‏ و ورته‌يان لێنايه‌ت‏ و هيچ قسه‌ ناكه‌ن، مه‌گه‌ر ئه‌وه‌يان كه‌ خواى ميهره‌بان مۆڵه‌تى بدات‏ و قسه‌ى جوان‏ و به‌جێ پێشكه‌ش بكات)،لێره‌ گه‌وره‌یی بۆ خودايه‌و ته‌نها ئه‌و زاتی قسه‌كردن ده‌كات ئه‌وڕۆژه‌ ده‌سته‌ڵاتداره‌،به‌ڵام كاتێ خوای گه‌وره‌ باسی به‌زه‌یی و لێخۆشبوون و ته‌وبه‌ ده‌كات ئه‌وه‌ وشه‌ی(الرحيم)ی به‌كارهێناوه‌ بۆنموونه‌
قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمِ، الزمر: 39/53.
واتا
(ئه‌ى پێغه‌مبه‌ر(صلى الله عليه وسلم) پێيان بڵێ:خوا ده‌فه‌رموێت ئه‌ى به‌نده‌كانم.. ئه‌وانه‌ى كه‌ خۆتان گوناهبار كردووه‌ و هه‌ڵه‌تان زۆره‌، نائومێد مه‌بن له‌ ڕه‌حمه‌تى خوا، چونكه‌ به‌ڕِاستى ئه‌گه‌ر ئێوه‌ ته‌وبه‌ى راست‏ و دروست بكه‌ن، خوا له‌هه‌ر هه‌موو گوناهو هه‌ڵه‌كانتان خۆش ده‌بێت، چونكه‌ بێگومان ئه‌و خوايه‌ زۆر لێخۆشبوو لێبورده‌يه‌ و زۆر به‌سۆز‏و ميهره‌بانيشه‌)،ده‌بينين لێره‌دا خوای گه‌وره‌ باسی لێخۆشبوون و گيراكردنی ته‌وبه‌ ده‌كات بۆيه‌ وشه‌ی (الرحيم)ی به‌كارهێناوه‌ونه‌یفه‌رموه‌(إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرحمن).
هه‌وره‌ها ده‌فه‌رموێ(أَلَمْ يَعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَيَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَأَنَّ اللّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمِ)التوبة: 9/104.
واتا
(  ئايا نه‌يانزانيووه‌ كه‌ به‌ڕاستى خوا خۆى ته‌وبه‌ قبوڵ ده‌كات له‌ به‌نده‌كانى و هه‌موو خێر و سه‌ده‌قه‌يه‌كيشيان لێ وه‌رده‌گرێت و به‌ڕاستى خوا خۆى ته‌وبه‌ وه‌رگرو ميهره‌بانه‌)،لێره‌ش به‌هه‌مان شێوه‌ له‌شوێنی ته‌وبه‌ گيرا كردن وشه‌ی (الرحيم)به‌كارهاتوه‌.
كه‌واته‌ 2سيسته‌می ژماره‌یی له‌م 2وشه‌ پيرۆزه‌ ئاشكرا ده‌بێت،هه‌روه‌ك ئێمه‌ له‌به‌رامبه‌ر 2هاودژ داين له‌ڕووی زمانه‌وانيه‌وه‌،توندی و توڕه‌یی،دژی به‌زه‌یین،ئێستا ده‌بينين سيسته‌می ژماره‌یی ئه‌م 2وشه‌يه‌ هه‌روه‌ك ماناكانيان دژی يه‌كترن.
دابه‌ش كردن و شيكردنه‌وه‌ی پيته‌كانی(الرحمن):

بائايه‌تی(البسمله‌)بنوسين  و له‌ژێر هه‌ر وشه‌يه‌ك ژماره‌ی ئه‌و پيتانه‌ بنوسين كه‌ له‌وشه‌ی (الرحمن) دا هه‌ن،واتا هه‌رو وشه‌يه‌كی (بسلمه‌)چه‌ند پيتی پێكهاته‌ی (الرحمن)ی تێدابوو واتا(ا ل ر ح م ن)ئه‌وه‌ ژماره‌ ئه‌وه‌نده‌ له‌ژێری ده‌نوسين  ئه‌گه‌ر يه‌ك پيتی تێدابوو ژماره‌ 1ده‌نوسين ئه‌گه‌ر2بوون ئه‌وه‌ 2ده‌نوسين .......تاكۆتایی،به‌م شێوه‌يه‌:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
1      3       6      5
ئێستا ده‌بينين وشه‌ی(بسم) ته‌نها يه‌ك پيتی پێكهاته‌كه‌ی تێدايه‌ ئه‌ويش پيتی(م)بۆيه‌ ژماره‌(1)مان له‌ژێری نوسيوه‌، وشه‌ی (الله‌) (ئه‌ليفێك و دوو لامی تێدايه‌)كه‌واته‌ ژماره‌ 3 ی به‌رده‌كه‌وێت (الرحمن) شه‌ش پيتی پێكهاته‌ی تێدايه‌ كه‌هه‌مان وشه‌ به‌خۆيه‌تی ژماره‌ 6 له‌ژێری نوسراوه‌، وشه‌ی (الرحيم) 5 پيتی (الرحمن)ی تێدايه‌،كه‌واته‌ ده‌بێ ژماره‌ 5 ی له‌ژێر بنوسرێت، ئێستا ئێمه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌م چوار ژماره‌يه‌  له‌ته‌ك يه‌كتردال بتوسين ئه‌م ژماره‌يه‌مان بۆ دروست ده‌بێت(5631 )
ئه‌م ژماره‌يه‌ نوێنه‌رايه‌تی وشه‌ی(الرحيم)ده‌كات له‌م ئيعجازه‌،كه‌واته‌ ئه‌گه‌ر ئه‌م ژماره‌يه‌ پێچه‌وانه‌ بكه‌ينه‌وه‌ ده‌بێته‌(1365)ئه‌وكات دابه‌ش ده‌بێت به‌سه‌ر ژماره‌ 7به‌م شێوه‌يه‌: 1365 = 7 × 195  كه‌واته‌ 1365÷7=195،ئه‌مه‌ وشه‌ی (الرحمن).
دابه‌ش كردن و شيكردنه‌وه‌ی وشه‌ی(الرحيم)
به‌هه‌مان شێوه‌ی (الرحمن) پێك هاته‌ی پيته‌كانی وشه‌ی (الرحيم)يش له‌ناو(بسمله‌) هه‌ژماره‌ ده‌كه‌ين و ژماره‌يان بۆ داده‌نێين:

ا ل ر ح ي م
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
                            1    3        5      6
ئێستا ژماره‌ی نوێنه‌ری وشه‌ی (الرحمن) 5631  بوو به‌ڵام هی (الرحيم)6531 نوێنه‌ريه‌تی،ئه‌گه‌ر له‌م ژماره‌يه ورد بينه‌وه‌ ده‌بينين كه‌وا له‌‌ چه‌ند جارێكی دوباره‌ بونه‌وه‌ی ژماره‌ 7 پێك هاتوه‌ به‌م شێوه‌يه‌:
6531 = 7 × 933 كه‌واته‌ 6531÷7= 933.
ئێستا جياوازيه‌كه‌ی ده‌بينين:
وشه‌ی الرحمن چونكه‌ له‌ زمانه‌وانی دا مانای پێچه‌وانه‌ی وشه‌ی الرحيم ه‌ بۆيه‌ ژماره‌ نوێنه‌ره‌كه‌ی (5631) ده‌بێ پێچه‌وانه‌ بكه‌ينه‌وه‌ ئه‌وجا به‌سه‌ر ژماره‌ 7 دابه‌ش بوو،به‌ڵام وشه‌ی الرحيم وانيه‌ و به‌پێچه‌وانه‌ی دژه‌كه‌ی يه‌كسه‌ر دابه‌ش بوو.
ئايا ئه‌مه‌ ئيعجازێكی سه‌رسورهێنه‌ری قورئانی پيرۆز نيه‌؟!.
پرسيارێك لێره‌دا سه‌رهه‌ڵده‌دا:ئايا ئه‌م سيسته‌مه‌ به‌سه‌ بۆ پاراستنی قورئان له‌ ده‌ستكاریكردن؟!.
ئه‌م سيسته‌مه‌ به‌س چونكه‌ گۆڕانكاری قبوڵ ناكان،به‌ڵام ڕه‌حمه‌تی خوداش له‌سه‌رووی هه‌موو شتێكه‌وه‌يه‌.
ئێستا ئه‌گه‌ر پيته‌كانی وشه‌ی سه‌ره‌تای(البسمله‌)وه‌رگرين له‌گه‌ڵ كۆتاكه‌ی ئه‌م ئه‌نجامه‌مان ده‌بێت:
وشه‌ی (بسم) 3 پيته‌ ، وشه‌ی (الرحيم)  6 پيته‌ ،هه‌ردووك ژماره‌ له‌ته‌ك يه‌كتر بنوسين ئه‌وا ژماره‌ 36ده‌رده‌چێت،كه‌واته‌ ژماره‌ی نوێنه‌ری سه‌ره‌تاو كۆتایی(بسمله‌) ژماره‌(36)ه‌،ديسان ئه‌وه‌ش له‌دوباره‌ بووی چه‌ند جارێكی ژماره‌(7)ه‌ به‌م شێوه‌يه‌:
63=7×9 كه‌واته‌ : 63÷7=9 ، لێره‌دا ده‌بينين  سه‌ره‌تاو كۆتایی (بسمله‌) په‌سوه‌سته‌ به‌سيستمی ژماره‌ 7 كه‌ قبوڵی گۆڕانكاری ناكات،ئه‌مه‌ش كارێكی ڕه‌وايه‌ ئێمه‌ ده‌بينين كه‌وا هه‌موو كۆشكێك سه‌ره‌تاو كۆتاكه‌ی به‌يه‌كه‌وه‌ به‌ستراوه‌ ،ئه‌گه‌روانه‌بێت ئه‌وه‌ زۆر زوو تێك ده‌چێت،خوای گه‌وره‌ش ويستی وابوو په‌رتوكه‌كه‌ی بپارێزێت بۆيه‌ به‌م سيسته‌مه‌ پاراستويه‌تی.
سيسته‌می دوباره‌ بونه‌وه‌ی پيته‌كان:
(بسمله‌) له‌ 10 پيتی ئه‌بجه‌دی پێكهاتوه‌، له‌وپيته‌وه‌ ده‌يژمێرين كه‌زياتر دووباره‌ بۆته‌

13

(0 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

به بونه ى بوك گواستنه وه
خاتوو ئه له منيوم بو قورقوشمى كورم
به ريزتان وگه رديله كانتان وه ك گه وره ى
بنه ماله ى شيخ سترونتيوم
ده ست نيشان كراون كه
بفه رمون بوخواردنى'ترشى
هايدروكلوريك'له ريكه وتى
'حه وت شه ممه'
32ى13ى2020- له شه قامى
'يورانيوم'ته نيشت مزگه وتى
ملاپوتاسيوم' به هاتنتان كارليكى كيميايى
روده دات ....

14

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

روزى بيوا خةون بةدةعوةتةوة ئةبينى بةيانى هةلئةستى هةمووليفةكةى خواردوة

15

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

جارێک منالێک مریشکێکی کری بوو هه‌موو رۆژ 3جةم مه‌ ئاوی گه‌رمی ئه‌دایه‌ وتیان باشه‌ ئه‌وه‌ بۆ ئاوی گه‌رم
   ده‌ده‌ی به‌و مریشکه‌ ئه‌ویش وتی هه‌تا هێلکه‌ی کولاوم بۆ بکا.
---------------------

كوردزين

16

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ وته‌)

چیرۆكیكی كورت و به‌هیَز
ده‌گێڕنه‌وه‌، پادشایه‌ك به‌ردێكی گه‌وره‌ی له‌ناوه‌ندی ڕێگه‌یه‌كدا دانا، بۆ ئه‌وه‌ی‌ كاردانه‌وه‌ی
خه‌ڵكی ببینێ‌ خۆی له‌ جێیه‌كدا شارده‌وه‌، هه‌ندێ‌ له‌ بازر و لایه‌نگره‌ ده‌وڵه‌مه‌نده‌كانی پادشا به‌بێ‌ هیچ كاردانه‌وه‌یه‌ك به‌لای به‌رده‌كه‌دا‌ تێپه‌ڕبوون، زۆربه‌یان بۆڵه‌‌یان ده‌هات كه‌ ئه‌مه‌ چۆن شارێكه‌ كه‌ یاسا و ڕێسای تێدا نیه‌.. دادوه‌ری ئه‌م شاره‌ چه‌ند پیاوێكی بێ‌ توانایه، ئای له‌م حومكڕانییه‌ی ده‌كرێین‌ و….تد، له‌ گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هیچ كه‌سێك به‌رده‌كه‌ی له‌ ناوه‌ندی ڕێگه‌كه‌دا لانه‌ده‌برد.

نزیكی خۆرئاوابوون، دێهاتییه‌ك كه‌ باری میوه‌ و سه‌وزه‌ی به‌ پشته‌وه‌ بوو، له‌به‌رده‌كه‌ نزیك بوه‌‌وه‌، باره‌كه‌ی له‌سه‌ر زه‌وی دانا و هه‌رچۆنێك بوو به‌رده‌كه‌ی له‌ ناوه‌ندی ڕێگه‌كه‌ لابرد و له‌ كه‌نارێكدا داینا. له‌ناكاو كیسه‌یه‌كی بینی كه‌ له‌ناوه‌ندی ڕێگه‌كه‌و له‌ژێر به‌رده‌كه‌ دانرابوو، كیسه‌كه‌ی كرده‌وه‌ و له‌ ناویدا چه‌ند دراوێكی زێڕ و یاداشتێكی بینی، پادشا له‌یاداشته‌كه‌دا نووسیبووی: (هه‌ر به‌ربه‌ست و ڕێگرێك له‌وانه‌یه‌ شانسێك بێت بۆ گۆڕانكاریه‌ك له‌ژیانی مرۆڤدا).
     



f.b

17

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ مێژوو)

دڵداره‌ ناو دارکانی مــــــــــــــــژوو






ئه‌دواردی هه‌شته‌م ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  مادام سیمۆسون

ئه‌میر ئه‌رسه‌لانـــــی  ـــــــــــــــــــــــــــــــــ فه‌روخ لیــــــــــــقا

بێژه‌ن  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ مه‌نیجــــــــــــــــــــــــــــــه‌

پــــــــــــــــــــــــۆل  ـــــــــــــــــــــــــــــــ رویر ژیـــــــــــــــــــــــــــــــنی

تیستا ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ  ئایزون

جه‌میله‌ ـــــــــــــــــــــــــــــ بسینه‌

رابیعه‌ ـــــــــــــــــــــــــــــ به‌کتاش

داود ـــــــــــــــــــــــــــــ م بتسامه‌

رۆمیۆ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ جولێت

سامسۆن ـــــــــــــــــ ده‌لیله‌

سلێمان  ــــــــــــــــــــ به‌ڵقیس

فه‌رهاد  ــــــــــــــــــــ شیرین

قه‌یس ــــــــــــــــــــ لوبنا

ڕۆبه‌رت  شومان ــــــــــــــــــــ کلاروایک

ئه‌نتۆنیۆ  ــــــــــــــــــــــ  کیلۆ پاترا

لیدی هامڵتۆن ــــــــــــــــــــــ لۆرد نیلسۆن

مه‌جنوون ـــــــــــــــــــــــــــ له‌یلا

مارگریت ـــــــــــــــــــــــــــــ تاوزه‌ند

مۆسۆلینی  ـــــــــــــــــــــــــــ کلارا پیتاچی

ناپلیۆن ــــــــــــــــــــــــــــ جۆزفین

وه‌ڵی دێوانه‌ ـــــــــــــــــــــــ شه‌م

ئه‌خناتون  ـــــــــــــــــــــــــــــــ نه‌فه‌ر تیتی

وه‌یسی  ـــــــــــــــــــــــــــــ ڕامین

هێنری هه‌شته‌م  ــــــــــــــــــــــــــــ ئان پۆلین

پاریس ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ هێلین

مه‌م  ــــــــــــــــــــ زین

هتله‌ر  ــــــــــــــــــــــــــــــــــ  ئیفا براون

یوسف  ـــــــــــــــــــــــــــــ زولێخا

كوردزين

18

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ مێژوو)

سه‌ڵا‌حه‌دینی ئه‌یوبی یه‌كێكه له هه‌ر گرنگترین كه‌سایه‌تییه‌‌كانی مێژووی ئیسلام. له‌سه‌ده‌ی دوانزهه‌مینی زایینی سه‌ركردایه‌تی ڕزگاركردنی ماڵی پیرۆز كرد، ئه‌ویش پاش ئه‌وه‌ی به‌زه‌بری هێز له‌ژێر چنگی خاچپه‌رسته‌كان ده‌ریهێنا و چه‌ندین داهێنان و چاكسازی و بیناسازی له هه‌ریه‌ك له‌میسر و وڵاتی شامدا ئه‌نجامدا.

سه‌ڵاحه‌دین یوسف كوڕی ئه‌یوب كوڕی شازی كوڕی مه‌روانه، كوردێكی موسوڵمانه له‌ساڵی 1138ی زایینی له تكریت له‌دایكبووه‌. بنه‌وه‌چه‌ی خێزانه‌كه‌ی ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ ناوچه‌ی حه‌ریر له‌باكووری ڕۆژئاوای شاری هه‌ولێر. له‌گه‌ڵ باوكی و مامی به‌ره‌و شاری موسڵ به‌ڕێكه‌وتن و چوونه خزمه‌ت خاوه‌نه‌كه‌ی "عه‌ماد دینی زه‌نگی" و له‌پاشان براكه‌ی، كه ناوی نوردین بوو.

له‌گه‌ڵ مامی "ئه‌سه‌د دین شێركۆ" سه‌روه‌ری سوپای "نور دین زه‌نگی"یان بۆ میسر به‌ مه‌به‌ستی به‌هاناوه‌چوونی "العاضد الفاطمي" دژی دوژمنانی كرد و له‌وێش سه‌روه‌ی سوپا و نازناوی پاشای ناسری پێبه‌خشرا، له‌پاشان كۆتایی به‌فه‌رمانڕه‌وایی فاتمییه‌كان هێنا و بوویه خاوه‌ن ده‌سه‌ڵاتداری میسر.

پاش كۆچی دوایی نور دین زه‌نگی ئاژاوه باڵی به‌سه‌ر شامدا كێشا و داوا له سه‌ڵا‌حه‌دین كرا هێمنی بگه‌ڕێنێته‌وه بۆ شام. سه‌ڵاحه‌دین هه‌ڵسا به ئارامكردنه‌وه‌ی باری ئاڵۆزی شام و وڵاته‌كانی چوارده‌وه‌ری یه‌كخست و چاكسازی تێدا ئه‌نجامدا و له‌ میسر قه‌ڵایه‌كی گه‌وره‌ی به‌ناوبانگی تێدا دروستكرد و چه‌ندین قوتابخانه‌ و نه‌خۆشخانه‌ی كرده‌وه.

به‌رهه‌مه‌كانی ناوبه‌ناو به‌ره‌وه زیادبوونی گه‌شه‌كردن ده‌چوون، تاكو وای لێهات وڵاتی ئه‌یوبی له‌باشووری میسره‌وه بۆ وڵاتی ئه‌رمن له‌باكوور و له‌ ڕۆژهه‌ڵاتیشه‌وه دوورگه‌ و موسڵ، له‌وێشه‌وه هه‌وڵه‌كانی بۆ به‌رنگاربوونه‌وه‌ی هێرشه‌ی خاچپه‌رسته‌كان به‌رجه‌ستی كرد.

له‌ساڵی 1182 بۆ دواهه‌مین جار له‌میسره‌وه به‌ره‌و شام بۆ به‌رنگاربوونه‌وه‌ی هێرشی خاچپه‌رسته‌كان به‌ڕێكه‌وت و له چه‌ندین جه‌نگدا به‌رنگاری هێرشی خاچپه‌رسته‌كان بوویه‌وه و تا جه‌نگی كۆتایی له "حتین" له‌ساڵی 1187ی زایینی به‌رپابوو، كه تیایدا هیوای خاچپه‌رسته‌كانی له‌گۆڕنا و ڕێگای بۆ سوپای سه‌ڵاحه‌دین به‌ره‌و ڕزگاركردنی قودس له‌هه‌مان ساڵدا خۆشكرد، كه پێشتر توانی "ته‌به‌ریه‌"‌ و "عه‌كا" و "یافا" و "به‌یروت"ی ڕزگار بكات.

سه‌لا‌حه‌دین ئه‌یوبی توانای بڵاوی موسوڵمانه‌كان یه‌ك بخاته‌وه، پاش ئه‌وه‌ی له‌شێوه‌ی چه‌ند نیمچه وڵاتێك له‌ژێر ده‌ستی خاچپه‌رسته‌كاندا ده‌چه‌وسانه‌وه. سه‌ڵا‌حه‌دین به فه‌رمانڕه‌وایه‌كی دادوه‌ر ده‌ناسرا و به‌شێوه‌یه‌كی یه‌كسانی ته‌ماشای خه‌ڵكی ده‌كرد و له‌گه‌ڵ‌ دیلكراوه‌كانی خاچپه‌رسته‌كاندا به‌شێوه‌یه‌كی مرۆڤانه ڕه‌فتاری ده‌كرد، ئه‌وه‌ش له‌كاتێكدا خاچپه‌رسته‌كان دیلكراوانی موسوڵمانه‌كانی ئازار ده‌دا، تا ئه‌و ساته‌ی گیانیان له‌ده‌ست ده‌دا.

سه‌ڵا‌حه‌دینی ئه‌یوبی له‌ساڵی 1193دا له ته‌مه‌نی 57 ساڵییدا گیانی له‌ده‌ستدا، له‌پاش خۆی وڵاته‌كه‌ی به‌سه‌ر كوڕه‌كانیدا دابه‌شبوون
كوردزين

19

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ مێژوو)

ماد(میدیا)
ناوي نه‌ته‌وه‌يه‌كي كۆني كوردانه‌,يه‌كێكه‌ له‌ باوك و باپيراني ئێستاي نه‌ته‌وه‌ي كورد,كه‌ ئه‌م نه‌ته‌وه‌يه‌ له‌ حه‌وت هۆز پێكهاتبوو,كه‌ ناويان له‌به‌ڵگه‌نامه‌كاني ئاشووريياندا هاتووه‌,له‌ سه‌رده‌مي شا شلمانصري سێیه‌م(859-824پ.ز) كه‌ ئه‌م شايه‌ شه‌ڕي له‌گه‌ڵ كردوون,وه‌سه‌رياندا زا ڵ بووه‌.له‌به‌هاري سالَي(853پ.ز) له‌ لايه‌ن شا كيقوباد(853-759پ.ز)ئيمپراتۆرياي ماد رِاگه‌ێنرا كه‌ پايته‌خته‌كه‌ي شاري ئه‌كباتان(هه‌مه‌داني ئێستا بوو له‌ خۆرهه‌ڵاتي كوردستان) بوو,كه‌ يه‌كه‌م جار ده‌وڵه‌تي توراني له‌ خۆرهه‌ڵات له‌ ناوبرد,وه‌ تواني سه‌رجه‌م نه‌ته‌وه‌ كوردييه‌كاني ئه‌و سه‌رده‌مه‌ يه‌كبخات له‌ ژێر چه‌تري ئيمپراتۆرياكه‌یدا,وه‌ چه‌ندان جار شه‌ڕي له‌گه‌ڵ ئاشووريياندا كردووه‌,وه‌ له‌ سالَي(652پ.ز) سكاكييان هێرشيان سه‌ر ئيمپراتۆرياي ماد،وه‌ ده‌ستيان به‌سه‌ردا گرت به‌مه‌ش پيلاني هێرشي ماد بۆ سه‌ر ئاشوور شكستي هێنا,وه‌ بۆ ماوه‌ي بيست و حه‌وت ساڵ له‌ ماد ده‌سه‌ڵاتدار بوون,وه‌ دواي ئه‌وه‌ي كه‌يخه‌سره‌و(625-584پ.ز) له‌ دواي مردني باوكي بووه‌ ئيمپراتۆر,برياريدا كۆتايي بهێنيَ به‌ ده‌سه‌ڵاتي سكاكيياني كوردان,وه‌ دواترێرشي هێنا بۆ سه‌ر ئاشوور وتواني ناوچه‌كاني هه‌ولێر و كه‌ركوك ئازاد بكات له‌ باشووري كوردستان بێجگه‌ له‌ ناوچه‌ي نه‌ينه‌وا كة پايته‌ختي ئيمپراتۆرياي ئاشوورييان بوو,وه‌ له‌سالَي(614پ.ز) كه‌يخه‌سره‌و به‌ سه‌ركردايه‌تي هێزێکي نيو مليۆن كه‌سي كه‌ 50هه‌زاري هي سوپاي بابل بوو,هێرشي كرده‌ سه‌ر نه‌ينه‌وا و بۆ ماوه‌ي دوو سالَ گه‌مارۆي دا,تا سه‌رئه‌نجام شاري نه‌ينه‌وا پاش ئه‌وه‌ي به‌و به‌نداوي كه‌ دورستيان كردبوو شواره‌كيان شكاند داگیر كرا,وه‌ كاوڵ كرا,كه‌ به‌مه‌ش كۆتايي هات به‌ ده‌سه‌ڵاتي ئاشوورييان كه‌ بارێكي گران و قورس و ناخۆش بوو به‌سه‌ر شاني نه‌ته‌وه‌کانی ناوچه‌که‌،وه‌ پاش رووخانی ئاشوورییان ئه‌و هێزه‌ی که‌ پاشماوه‌یان بوو،به‌ره‌و شاري حه‌ڕان له‌ باكووري ئێستاي كوردستان ڕايان كرد له‌ سالَي(610پ.ز) له‌لايه‌ن سوپاي ماد هێرشي كرايه‌ سه‌ر به‌و شێوه‌يه‌ش به‌ يه‌كجاري كۆتايي هات به‌ ئيمپراتۆرياي ئاشوورييان,وه‌ له‌ پاشاندا سوپاي ماد به‌ره‌و باكوور كشا,كه‌ ئه‌وه‌ بوو ده‌وڵه‌تي ئوراتۆي كوردان بێ شه‌ڕ كردن خۆي ڕاده‌ستي ماد کرد,وه‌ بووه‌ به‌شێك لێي وه‌ هه‌رووه‌ها هێرشي كرد سه‌ر پاشماوه‌ي هێزي سكاكييان وه‌ ڕايان به‌ره‌و ده‌ڵه‌تي ليدياي يۆناني,كه‌ بۆ هۆي ئه‌وه‌ي كه‌ هێزه‌ سه‌ربازييه‌كاني ماد ێرشيان سه‌ر ليدياله‌ سالَي(590پ.ز) وه‌ پێنج ساڵ شه‌ڕ و پێكدادان له‌ نێوان هه‌ر دوولا به‌رده‌وام بوو تا ئه‌و كاتي كه‌ خۆرگێران ڕوويدا,كه‌ ئه‌م ڕووداوه‌ سروشتييه‌ بووه‌ هۆي ڕاگرتني شه‌ڕي نێوانيان,كه‌ ڕێگاي خۆش كرد بۆ ڕێکه‌وتني ئاشتي له‌ نێوانيان كه‌ ناوپژیواني بابل و كه‌به‌دوكييا مۆر كرا,كه‌ رووباري گاليسه‌كه‌ بووه‌ سنووري نێوان ئيمپراتۆرياي ماد و ده‌وڵه‌تي ليديا,وه‌ له‌ ساڵي(584پ.ز) كه‌يخه‌سره‌و كۆچي دوايي کرد،و كورِه‌كه‌ي به‌ ناوي كه‌يئه‌ژديهاك(584-550پ.ز) بووه‌ ئيمپراتۆريا,وه‌ ده‌وڵه‌تی بابلي كرده‌ پاشكۆي ئيمپراتۆرياكه‌ي,وه‌ هةرووه‌ها له‌ كاتي هێرشدا بوو بۆ سه‌ر ليديا كه‌ هه‌خامه‌نشييه‌ فارسه‌كان به‌ سه‌ركردايه‌تي كۆرش هێرشيان كرده‌ سه‌ر پايته‌خته‌كه‌ي و داگیريان كرد,وه‌ ئيمپراتۆريش بۆ ئازادي پايته‌خت هێرشي پێچه‌وانه‌ي كرده‌ سه‌ر پايته‌خت به‌ڵام سه‌ركه‌توو نه‌بوو,وه‌ له‌ ئه‌نجام شا كه‌يئه‌ژديهاك شه‌هێد كرا،وه‌ به‌يه‌كجاري ده‌سه‌ڵاتي زڵهێزي ئیمپراتۆریای ماد كۆتايي پێهات.
ئه‌مه‌ش ناوی ئیمپراتۆریایه‌کانی ئیمپراتۆریای ماده‌.....
1-که‌یقوباد(853-759) پ.ز 94 ساڵ.
2-که‌یکاوس(759-715)پ.ز 44 ساڵ.
3-که‌یتوس(715-655)پ.ز 60 ساڵ.
4-که‌یفه‌ریبورز(که‌یفوراتیش)(655-625)پ.ز 30 ساڵ.
5-که‌یخه‌سره‌و(کواکسار)(625-584)پ.ز 41 ساڵ.
6-که‌یئه‌ژدیهاک(584-550)پ.ز 34 ساڵ.
جوانمێر  ته‌قێدین
ئینسکۆپیدیای گشتی-نووسینی یاسین سابر ساڵع

كوردزين

ئايا ده‌زانی (پێغه‌مبه‌ر  د.خ)بۆ بانگی نه‌داوه‌؟؟!!.



چه‌ند حيكمه‌تێك هه‌ن كه‌ (حه‌زره‌ت  د.خ)بانگی نه‌داوه‌ كه‌ئه‌مانه‌ی خواره‌وه‌ن:
1_ئه‌گه‌ر بانگی بدابوايه‌ بيفه‌رمووبايه‌(أشهد أن محمدًا رسول اللّه)وا گومان ده‌كرا كه‌وا پێغه‌مبه‌رێكی تر هه‌يه‌ به‌ هه‌مان ناو.به‌ڵام ئه‌م بۆچونه‌ لاوازه‌ چونكه‌ حه‌زره‌ت له‌ وتاره‌كانی دا فه‌رموويه‌تی(وأشهد أن محمدا رسول اللَّه).

2_وشه‌كانی بانگ هاوه‌ڵێك له‌ خه‌ودا بينيتی و حه‌زره‌تيش به‌كه‌سێكی تری داوه‌ كه‌ بێلێت.
2_به‌خۆی فه‌رموويه‌تی(الإما م ضامن والمؤذن أمين)رواه أحمد وأبو داود والترمذي ئه‌م ئامانه‌ته‌ی داوه‌ به‌ كه‌سانێكی تر،شێخ عز الدين كوڕی عبد السلام ده‌ڵێت ئه‌گه‌ر بانگی بفه‌رمووبايه‌ ئه‌وا ده‌چه‌سپا و ده‌بوا به‌به‌رده‌وامی بيكردبايه‌ ئه‌وكاتيش نه‌يده‌توانی ئه‌دای بكات له‌به‌ر سه‌رقاڵی به‌ بڵاو كردنه‌وه‌ی په‌يامه‌پيرۆزه‌كه‌ی.
3_پێشه‌وا عومه‌ری كوڕی خه‌تتاب_ڕ.خ_فه‌رموويه‌تی (لولا الخلافة لأذنت)واتا ئه‌گه‌ر جێنشينی نه‌بوايه‌ ئه‌وا بانگم ده‌دا،ئه‌مه‌ واتا به‌ كاری خه‌لافه‌ته‌وه‌ سه‌رقاڵه‌.
له‌ په‌رتوكی (نيل الاوطار) له‌ب2لا36دا هاتوه‌ كه‌وا زانايان ناكۆكن له‌سه‌ ئه‌وه‌ی ئايا له‌ پێشنوێژكردن و بانگ دان دا كاميان گه‌وره‌ترو پاداشتی زياتره‌ ،به‌ڵام به‌م به‌ڵگه‌يه‌ی كه‌وا حه‌زره‌ت و جێنشينه‌كان و زانا به‌رزه‌كان پێشنوێژيان كردوه‌ به‌ڵام بانگيان نه‌داوه‌ پێشنوێژكردن پاداشتی زياتره‌.

يانه ى ملازم

21

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

بةناوى خواى مةزن و بة توانا و خاوةن دةسةلات
جةند ئامؤزكاريةكى بةسوود
1-)خواى كةورة فريشتةى بةدى هيناوة وة عةقلى بى بةخشيوة,بةلام ئارةزوو نةداوةتى ,ئازةلى بةدى هيناوة وة ئارةزووشى داوةتى ,بةلام عةقلى نةداوةتى ,بةلام ئادةميزاد هةردووكيانى هةية
جا ئةوكةسانةى عةقلى زالبوو بةسةر ئارةزوويدا ئةوا لة فريشتة جاك ترة .خؤ ئةكةر ئارةزووى زالبوو بةسةر عةقلى دا ئةوا لة ئازةل خرابتر و كومراترة
2-)دةلين عبدالملك ى كورى مةروان مؤلةتى خواست و جوو بؤ لاى موعاوية-رةزاى خواى ليبيت-لة باشدا سةلامى ليكردوو دانيشتلةباش ئةوةى لة قسةكنى بؤوةو رؤيشت
موعاوية ووتى:ئةم كةنجة زؤر بة ئةدةبة هةندى لة ئامادة بووان ووتيان بةلى ئةى ئةميرى موسلمانان ,جوار رةوشتى جوانى كرتووة و جواريشى واز ليهيناوة
1-)جاكترين ريز لة بةرامبةرةكةى دةكريت
2-)جاكترين قسة دةكات
3-)بة جاكترين شيوة كويى دةكريت كةر قسةى بؤكرا
4-)جاكترين وةفاى دةبيت كةر بةيمانى دا
ا-)واز لة سوعبةت كردن دينيت لة كةل كةسيك كةبيى خؤش نةبى و نةكونجى لةكةليدا
ب-)واز دينى لة دانيشتنى ئةوانةى كة ناكةرينةوة بؤ لاى راستى
ج-)تيكةلى ئةو كةسانة نابيت كة ئةدةبيان تيا نية
د-)واز لةو وتةو كردارانة دينى كة بة كةلكى نايةن
3-)كاتيك كة دةولة مةنديكى لة خوا ياخى دةمريت و دةيخةنة قةبرةوة بؤى دةردةكةويت كة ئةو مالةى كؤى كردؤتةوة بؤ خلكى بوو ئةوا بةشيمان دةبيتةوة و بة زمانى حال دةليت
بم زانياية واية نويزيكى جةماعةتم بة بة هةموو سةروةتم نةدة كؤريةوة و سامانةكةم بة حةلالى كؤ دةكردةوةو لة بيناوى خودا خةرجم دةكرد.
4-)بينج شت هةية ريز و سام بؤ ئادةميزاد زياد دةكان و بيى دةكةيةنن
1-)بى دةنكى
2-)واز هينان لةوةى بةيوةندى بيوة نية
3-)وردبوونةوة لة كوناهةكانى خؤى و جاك كردنيان
4-)وازهينان لة عةيبى خةلكى
5-)كار كردن و باراستنى نهينى
5-)لوقمانى حه كيم بة كورةكةى ووت
ئةى كورى خؤم سنكت فراوان و باك بيت بةرامبةر ئةو ئازارانةى بيت دةكات ,خةلكى خؤشيان دةويى ,قين و حةسودى دوو رةوشتى بيسن ,زةرةر لة خاوةنى خؤيان دةدةن , حةسودى نيعمةتت بؤ ناهينيت,قينيش زيان لة بةرامبةرةكةت نادات مةكةر خواى كةورة مةيلى ببيت
6-)دوو بياوى نةفام بة ئةديبيك كةيشتن ويستيان كالتةى بى بكةن يةكيكيان لة لاى راستيةوة وةستاو ئةوى تريش لاى جةبى بة ئةديبةكةيان ووت ئايا تؤ بى ئاكايت ؟يان بى عةقليت؟
ئةويش بيى ووتن لةنيوان هةردووكيان دام لةو وةلامة تةريق بوونةوةو رؤيشتن
7-)لة ئةبو حازمان برسى
سوباس كوزارى جاو جية؟
ووتى ئةكةر خيرى بينى بلاوى بكاتةوة ئةكةر شةرى بينى دايبؤشيت.
ووتيان :ئةى سوباس كوزارى كوى جية؟
ووتى ئةكةر خيرى بيست بيباريزيت ئةكةر شةرى بيست لة بير خؤى بباتةوة
8-)هاوريى جاك ئةو كةســـــةيــــــة
1-)نهينيت بباريزيت
2-)عةيبت ببؤشيت
3-)لة ناخؤشيدا لةكةلتا بيت
4-)لة خؤشيدا لةكةلتا بيت
5-)جاكةكانت بلاو بكاتةوة
6-)خرابةكانت لابةريت
7-)منةت نةكات بةسةرتا
8-)دلسؤز و بةسؤز بيت بؤت
9-)بةريزةوة بؤت بروانيت
10-)لة دل و دةرون و وتةو كردةوةدا باك بيت بةرامبةرت
9-)عومه رى كورى خه تاب بةلاى كؤمةليك مندالدا رؤيشت كة ياريان دةكرد ,كة عبدالله ى كورى زوبيريان لةناودا بوو كاتيك كة مندالةكان عومه ريان بينى هةموويان رايان كردوو بلاوةيان بى كرد ,بةلام عبدالله لة شوينى خؤيدا وةستاو راى نةكرد عومه ر ليى برسى ئةى تؤ بؤ وةكو هاوريكانت رات نةكرد؟
عبدالله ووتى:ئةى ئةميرى موسلمانان من تاوانيكم نةكردووة تا ليت بترسم ,ريكاكةش تةسك نية تا ريكاكةت بؤ جؤل بكةم
عومه ر(خوا ليى رازى بيت) بةم وةلامة زؤر دلخؤش بوو
10-)شه قيقى كورى ئيبراهيمى بةلخى دةلى
ئيبراهيمى ئاده هه م بيى ووتم :
بيم بلى بزانم تؤ جؤن دةزيت ؟ منيش بيم ووت:
ئةكةر رزقم دةست كةوت ئةوا دةى خؤم ئةكةر دةستيشم نةكةوت ئةوا ئارام دةكرم
ئيبراهيم ووتى : سةكةكانى بالخ وا دةكةن
ووتم ئةى تؤ جى دةكةيت ؟
لة وةلامدا ووتى
ئةكةر دةستم كةوت دةيبةخشمةوة ئةكةر دةستم نةكةوت سوباسى خوا دةكة
هيوادارم سوودى هةبيت
بيش ئةوةى تاريك دابيت جراكةت رووناك بكة
سةرجاوة / كوردان نيت

22

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئه‌لبومی وێنه‌كان)

http://www.kurdupload.com/images/gKXd13 … 7655_n.jpg

23

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

پاپای ڤاتیکان دوای سه‌ردانێکی کوردستان ئه‌ڵێ: زۆر زۆرم پێخۆشه‌ که‌ له‌ کوردستانا خه‌ڵکێکی زۆر بوونه‌ته‌ مه‌سیحی و هه‌موویان ڕۆژی چه‌ند جارێک له‌ ماڵه‌کانیانا سه‌ڵیب به‌رزئه‌که‌نه‌وه‌.
دوای تێی ئه‌گه‌ێنن که‌ ئه‌وه‌ سه‌ڵیب نییه‌ و ماسیحه‌ی عه‌رز سڕینه‌، خه‌ڵکی بۆ هه‌ڵسانه‌وه‌ی فیوزی کاره‌با به‌رزی ئه‌که‌نه‌وه‌

24

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

قوتابیه‌ك به‌مامۆستای ئینگلیزی ده‌لیت : ئه‌گه‌ر مه‌ملی مه‌مانی مه‌مۆمان بۆ بكه‌ی به‌ ئینگلیزی (100) دۆلارت ده‌ده‌مئ " مامۆستاكه‌ش ده‌لئ ئه‌گه‌ر ئه‌توو بۆمان بكه‌ی به‌كوردی من( 500) دۆلارت ده‌ده‌مئ .

25

(2 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

زانست ئاشكرای كردوه‌ كه‌ گوێ گرتن له‌ قورئانی پيرۆز ئامێری دژه‌ته‌نی مرۆڤ به‌هێز ده‌كات و جياوازيش نيه‌ مرۆڤه‌كه‌ موسڵمان بێت يان نا.
ئايا ئه‌مه‌ چۆنه‌:_

دكتۆر احمد قازی سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی په‌يمانگه‌ی پزيشكی ئيسلامی بۆ فێركردن و لێكۆڵينه‌وه‌كان له‌ ئه‌مريكا و پزيشكی دڵ
له‌ كۆنگره‌یه‌كی پزيشكی لێكۆڵينه‌وه‌يه‌كی خۆی باس كرد له‌باره‌ی (چۆنيه‌تی چاڵاك كردنی ئامێری دژه‌ته‌ن بۆ ڕزگار بون له‌ ترسناكترين نه‌خۆشيه‌ درێژ خايه‌نه‌كان) له‌م لێكۆڵينه‌وه‌يه‌دا ده‌ڵێت:
(79%)ئه‌وانه‌ی لێكۆڵينه‌وه‌يان له‌سه‌ر كراوه‌ به‌گوێ گرتنيان بوه‌ له‌ قورئانی پيرۆز جياوازيشمان نه‌كردوه‌ موسڵمان بوبێت يان نا، ئه‌نجامه‌كه‌ ده‌ريخست كه‌وا ڕێژه‌ی دڵه‌ڕاوكێ و توڕه‌ بوون زۆر كه‌می كرده‌وه‌ كه‌ئه‌م پێوانه‌ به‌ئامێری پێشكه‌وتوو ئه‌نجام درا‌.
ئه‌و به‌ڕێزه‌ ده‌ڵێت:بێ گومان دڵه‌ڕاوكێ سه‌رده‌كێشێت بۆ كه‌مبونه‌وه‌و لاواز بوونی دژه‌ته‌نی مرۆڤ ،ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ هۆی
لێكنه‌كردنه‌وه‌ی هه‌ندێك مادده‌ له‌ له‌شی مرۆڤه‌كه‌،كه‌ هۆكار ده‌بێت بۆ په‌يدابوونی كه‌مو كوڕي له‌ يه‌كسانی كاركردنی ئه‌ندامه‌كانی له‌ش،له‌به‌ر ئه‌وه‌ كاريگه‌ری قورئانی پيرۆز كه‌ هێوركه‌ره‌وه‌يه‌ سه‌رده‌كێشێت بۆ به‌هێزكردن و چاڵاكتر كردنی كاره‌كانی دژه‌ته‌ن بۆ ڕزگار بوون له‌ نه‌خۆشيه‌كان
ئه‌وه‌ی سه‌يره‌كه‌يه‌ لێره‌وه‌ ده‌ست پێ ده‌كات:
دكتۆر ئه‌حمه‌د دوپات ده‌كاته‌وه‌ كه‌وا ئه‌م لێكۆڵينه‌وه‌ به‌ دوو قۆناغ بوه‌:
قۆناغی يه‌كه‌م:
له‌ڕێگای به‌كار هێنانی ئامێری چاودێری كردنی ئه‌لكترۆنی له‌ڕێگای كۆمپيوته‌ره‌وه‌ بۆ پێوانی هه‌رگۆڕانكاريه‌ك له‌ سيسته‌می فسيۆلۆجی له‌ش دا.
خۆبه‌خشه‌كان گوێيان له‌قورئان گرت  ، ده‌ركه‌وت كه‌ قورئان هێوركه‌ره‌وه‌يه‌ ئه‌مه‌ش له‌به‌ر دوو هۆكار:
أ_ ده‌نگ و ئاوازی  قورئانه‌كه‌ به‌عه‌ره‌بی.
ب_مانای ئايه‌ته‌ قورئانيه‌كان.
قۆناغی دووه‌م :
گوێ گرتن له‌ ته‌فسيری هه‌مان ئه‌م ئايه‌تانه‌ به‌ ئينگليزی ، به‌ڵام گۆڕانكاريه‌كان جياواز بوون له‌گه‌ڵ عه‌ره‌بيه‌كه‌.

دكتۆر زياتر قسه‌ ده‌كات و ده‌ڵێت:
بۆ به‌رجه‌سته‌ بوونی ئه‌م ئه‌نجامانه‌ به‌شێوه‌يه‌كی دروست نوێترين ئامێری بۆ به‌كار هاتوه‌ كه‌ بريتی يه‌ له‌ ئامێری( ميداك 2002 )كه‌ سه‌نته‌ری پزيشكی له‌ زانكۆی بوسطن ى ئه‌مريكايى به‌رهه‌می هێناوه‌ كه‌وا‌ به‌رپه‌چدانه‌وه‌كان ده‌پێوێت كه‌ كارده‌كه‌نه‌ سه‌ر ‌ دڵه‌ڕاوكێی مرۆڤه‌وه‌.

له‌هه‌مان ئه‌م ڵێكۆڵينه‌وه‌دا ده‌ركه‌وتوه‌ كه‌وا هێزه‌ كاره‌باييه‌كانی ناو ده‌ماره‌كان له‌گه‌ڵ دڵه‌ڕاوكێ دا زياد ده‌كه‌ن ،هه‌روه‌ك زانراوه‌ كه‌ دڵه‌ڕاوكێ ئاره‌ق كردنه‌وه‌ زياد ده‌كات و دواتريش زياد بوونی گه‌يه‌نه‌ره‌كاره‌باييه‌كان.
ئه‌م لێكۆڵينه‌وه‌ له‌سه‌ر چه‌ندين كه‌س له‌ته‌مه‌نی نێوان( 17 -40 ) ساڵی  (210) جار ئه‌نجام دراوه‌ له‌ 42  دانيشتنی  چاره‌سه‌ر كردن بوه‌.
كه‌واته‌ ئه‌م كاريگه‌ريه‌ی قورئان به‌جێی ده‌هێڵێت بريتیه‌ له‌ كه‌م كردنه‌وه‌ی (65%) ئه‌م دودڵيه‌ی توشی مرۆڤه‌كان ده‌بێت ،ئه‌مه‌ش به‌هۆی به‌هێزكردنی دژه‌ته‌ن و دروستكردنی دژه‌ به‌كترياييه‌كان له‌ناو خوێن دا.
ئايا ئه‌مه‌ ئه‌وحيكمه‌ته‌ نيه كه‌ خوای گه‌وره‌ داوامان لێده‌كات گوێ له‌ قورئان بگرين؟؟؟!!!.‌
خوای گه‌وره‌ چه‌نده‌ ڕاستی ‌فه‌رموه‌ [ وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآَنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ]  الأعراف 204

واتا:
( كاتێكيش كه‌ قورئان ده‌خوێندرێَت، ئه‌وه‌ گوێى بؤ بگرن‏ و دڵی بده‌نێ و بىَ ده‌نگ بن، بؤ ئه‌وه‌ى ئێَوه‌ ره‌حمتان پێ بكرێت ‏و په‌روه‌ردگار به‌زه‌يى پيَتاندا بێَته‌وه‌.

مه‌کۆی رووگه‌ش

26

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

-    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر (سلیمان ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ خوای گه‌وره‌ زانست و حیكمه‌تێكی زۆری پێ‌ به‌خشیبوو , زمانیئاژه‌ڵانی ده‌زانی , په‌ری و ( جن ) و ( با ) ی بۆ ڕه‌خساندبوو , چیڕۆكی له‌گه‌ڵ باڵنده‌ی ( هد هد ) هه‌بوو كاتێك هه‌واڵی پێ‌ دا كه‌ پادشایه‌ك له‌ یه‌مه‌ن هه‌یه‌ خۆر ده‌په‌رستن سوله‌یمان بۆ وڵاتی سه‌به‌ئی نارد داوای باوه‌ڕهێنانی ڵاَ كردن به‌ڵام له‌ بری باوه‌ڕهێنان خه‌ڵاتی بۆ نارد بۆیه‌ داوی له‌ جنه‌كان كرد كه‌ ته‌ختی ئه‌و بهێنن به‌ر له‌وه‌ی بێته‌ لای ئه‌وان , كاتێك پادشاكه‌ هات باوه‌ڕی هێنا .

    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر (داود ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ خوا زانست و حیكمه‌تی پێ‌ به‌خشیبوو , خوا چیاو باڵنده‌ی بۆ ڕه‌خساندبوو له‌گه‌ڵ ئه‌و ته‌سبیحاتیان ده‌كرد , وه‌ ئاسن بۆی نه‌رم ده‌بوو , ڕۆژێك نا ڕۆژێك به‌ڕۆژوو ده‌بوو , له‌ نیوه‌ی شه‌واندا به‌ خه‌وه‌ر بوو , وه‌ خوا زه‌بوری بۆ دابه‌زاند .[/b]

-    چی ده‌رباره‌ی ( یوشع بن نون ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ وارید بووه‌ گه‌نجێك بووه‌ كه‌ هاوه‌ڵی موسا بوو بۆ گه‌یشتن به‌ ( خضر ) , پێغه‌مبه‌رێك بووه‌ خوای گه‌وره‌ له‌سه‌ر ده‌ستی ئه‌و به‌نی ئیسرائیلی له‌ بیابانی سینا ده‌رهێناوه‌ , وه‌ شه‌ڕی له‌گه‌ڵ فه‌له‌ستین كردووه‌ و سه‌ریش كه‌وتووه‌ به‌سه‌ریاندا .


   چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر ( هارون ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ برای پێغه‌مبه‌ر ( موسا ) و هاوڕێی بوو له‌ بانگهێشتی فیرعه‌ون بڕوا هێنان به‌ خوا , چونكه‌ ڕه‌وان بێژ بوو , موسا له‌ شوێنی خۆی جێ‌ ی هێشت كات]َك چووه‌ چیای ( گور ) , به‌ڵام سامیری به‌نی ئیسرائیلی هه‌ڵخه‌ڵه‌تاند بۆ گۆلك په‌رستی و هارونیش زۆر داوای ڵاچ كردن بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ لای خوا به‌ڵام خۆیان به‌زل زانی , كاتێك موسا گه‌ڕایه‌وه‌ زۆر به‌ توندی سه‌رزه‌نشتی هارونی كرد .

    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر موسا ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ خودا بۆ فیرعه‌ون و گه‌له‌كه‌ی نارد , به‌ دوو موعجیزه‌ پشتی به‌هێز كرد , یه‌كێكیان دارگۆچانه‌كه‌ كه‌ ماره‌كانی خوارد , دووه‌میان ده‌ستی ده‌خسته‌ ناو گیرفانی كه‌ ده‌ری ده‌هێنا سپی ده‌بوو , موسا بانگی یه‌كتاپه‌رستی لێ‌ كردن به‌ڵام فیرعه‌ون شه‌ڕی له‌گه‌ڵ كرد , پاشان خودا فرمانی پێ‌ كرد ده‌ربچێت بۆ میسر , فیرعه‌ونیش به‌ سوپایه‌كی گه‌وره‌ دوای كه‌وت , خوا فرمانی به‌ موسا كرد به‌ گۆچانه‌كه‌ی بدات له‌ ده‌ریا و بۆی له‌ت بوو باوه‌ڕداران ڕزگاریان بوو و فیرعه‌ون و داروده‌سته‌كه‌ی تیاچوون .

    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر شوعه‌یب ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ خوا پێغه‌مبه‌ر بۆ گه‌لی ( مه‌دیه‌ن ) ی نارد , ئه‌م گه‌له‌ ( ئه‌یكه‌ ) یان ده‌په‌رست , فڕو فێڵیان له‌ ته‌رازو و پێواندا ده‌كرد , داوای له‌ گه‌له‌كه‌ی كرد دادوه‌ر بن و یه‌كتاپه‌رست بن به‌ڵام سه‌رپێچیان كرد و خۆیان به‌گه‌وره‌ زانی , به‌ڵێنی سزای خوایی پێدان و , خودایش سزای .............. بۆ ناردن .


        چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر یونس ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟   
وه‌ڵام/ خوای گه‌وره‌ به‌ پێغه‌مبه‌ر بۆ گه‌لی نه‌ینه‌وای ( موسڵ ) نارد بۆ یه‌كتاپه‌رستی , به‌ڵام سه‌رپێچیان كرد , ئینجا به‌ڵێنی سزای خوای پێدان له‌ دوای سێ‌ ڕۆژ ئه‌وانیش ترسان و باوه‌ڕیان هێنا , یونس ده‌رچوو له‌گه‌ڵ كه‌شتی یه‌ك نزیك بوو نقومی ژێر ئاو بێت , ناچار بڕیاردرا كه‌ یه‌كێك ده‌بێ‌ خۆی هه‌ڵداته‌ ناو ئاوه‌وه‌ تا ئه‌وانی تر ڕزگاریان ببێت , سێ‌ جار قورعه‌یان كرد هه‌رسێ‌ جار یونس ده‌رچوو , خۆی هه‌ڵدایه‌ ناو ده‌ریا و حوتێك خواردی , به‌ دوعای ( لا اله الا انت سبحانك انی كنت من الڤالمین ) پاڕایه‌وه‌ تا خوا له‌ ناخۆشی و تاریكی یه‌ ڕزگاری كرد .


       ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر ذول لكیفل ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانیت ؟     
وه‌ڵام/ یه‌كێك بوو له‌ پێغه‌مبه‌رانی خوا , له‌ هه‌ر ڕۆژێكدا (100) نوێژی ده‌كرد , ووتراوه‌ كه‌فیلایه‌تی و سه‌رپه‌رشتی گه‌له‌كه‌ی ده‌كرد و دادوه‌ری به‌ دادپه‌روه‌ری له‌ نێوان خه‌ڵكی ده‌كرد تا ناویان نا ( ذول لكیفل ) .


   چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر ئه‌یوب ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ له‌ نه‌وه‌كانی پێغه‌مبه‌ر ئیبراهیمه‌ , ئه‌یوب خاوه‌نی ماڵ و منداڵی زۆر بوو , وه‌ خوای گه‌وره‌ ( 13 یان 18 ) ساڵ به‌ نه‌خۆشی تاقیكرده‌وه‌ و ئارامی گرت , ڕیوایه‌ت كراوه‌ كه‌ خوای گه‌وره‌ له‌ ڕۆژی دوایی به‌ڵگه‌ به‌ ئارامی ئه‌یوب ده‌هێنێته‌وه‌ به‌سه‌ر گشت نه‌وه‌كانی ئاده‌م .

   چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر یه‌حیا ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ منداڵی دوعای وه‌رگیراوی پێغه‌مبه‌ر زه‌كه‌ریایه‌ ( درودی خوای لێبێت ) وه‌ خوای گه‌وره‌ خۆی ناوی ناوه‌ یه‌حیا .


    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر زه‌كه‌ریا ( دروده‌ی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/  سه‌رپه‌رشتی مه‌ریه‌می پاكی كردووه‌ , داوای له‌ خوا كرد نه‌وه‌یه‌كی باش و چاكخوازی پێ‌ ببه‌خشێ‌ خودایش یه‌حیای به‌نده‌ی چاك و ته‌قواداری پێ‌ به‌خشی بانگخوازی بۆ یه‌كتاپه‌رستی كرد .


    ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر یه‌سه‌ع ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ له‌ ته‌ورات باسی كراوه‌ , وه‌ له‌ قورئانی پیرۆزیش دوو جار باسی كراوه‌ , باس كراوه‌ وه‌كو موعجیزه‌یه‌ك ئاده‌میزادێكی مردووی ڕاوه‌ستاو كردووه‌ .

    چی ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر" یه‌عقوب "  ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ كوڕی پێغه‌مبه‌ر ( ئیسحاقه‌ ) , وه‌ پێی ده‌گوترێ‌ ( ئیسرائیل ) , بۆ گه‌له‌كه‌ی پێغه‌مبه‌ر بووه‌ , وه‌ باوكی پێغه‌مبه‌ر ( یوسف ) ه‌ ( درودی خوایان لێبێت ) .


    ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر ( ئیسحاق ) ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ كوڕی گه‌وره‌مان پێغه‌مبه‌ر( ئیبراهیم ) و خێزانه‌كه‌ی ( ساره‌ ) یه‌ , موژده‌ی ئه‌م كوڕه‌یان له‌ لایه‌ن فریشته‌كانه‌وه‌ پێدرا , له‌ قورئان به‌ ( غلام علیم ) كوڕێكی زانا ناوی براوه‌ , له‌ وه‌چه‌ی ئیسحاقه‌وه‌ پێغه‌مبه‌ر ( یه‌عقوب ) بووه‌ .


   ده‌رباره‌ی ( لوط ) چه‌ ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ خوا به‌ پێغه‌مبه‌ر بۆ گه‌له‌كه‌ی نارد تا ڕێنمونیان بكات , ئاره‌زوه‌كانیان له‌ جیاتی ئافره‌ت به‌ ڕه‌گه‌زبازی تێر ده‌كرد , جگه‌ له‌ كه‌مێك له‌ خانه‌واده‌كه‌ی كه‌س باوه‌ڕی پێ‌ نه‌هێنا , تا هاوسه‌ره‌كه‌یشی باوه‌ڕی پێ‌ نه‌هێنا , كاتێك  كه‌ پێغه‌مبه‌ر (لوگ) نائومێد بوو فریشته‌كان (لوگ) و باوه‌ڕدارانی ڕزگار كردو و ئه‌وانی تریشیان به‌ردباران كرد .


    ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر  ئیبراهیم (درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ خۆشه‌ویستی خوایه‌ , له‌ ناو گه‌لێك ده‌ژیا كه‌ هه‌ساره‌یان ده‌په‌رست , به‌ سروشتی خۆی به‌مه‌ ڕازی نه‌بوو تا خوا هه‌ڵیبژارد به‌ پێغه‌مبه‌ر , بانگهێشتی گه‌له‌كه‌ی كرد بۆ یه‌كتاپه‌رستی , به‌ڵام به‌درۆیان خسته‌وه‌ و ویستیان بیسوتێنن , خوا ڕزگاری كرد , خوا وه‌چه‌ی پێغه‌مبه‌رانی له‌ ئیبراهیم به‌دی هێناوه‌ , له‌گه‌ڵ كوڕه‌كه‌ی ئیسماعیل كه‌عبه‌یان دروست كرد .


    ده‌رباره‌ی ( صالح ) ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ خوا بۆ گه‌لی (په مود) ی نارد , خوا ڕزق و ڕۆزی زۆری پێدابوون به‌ڵام سه‌رپێچی په‌روه‌ردگاریان كرد , گه‌لێكی سه‌ركه‌ش و بت په‌رست بوون , خوا پێغه‌مبه‌ر ( صالح ) ی ( درودی خوای لێبێت ) بۆ ناردن به‌ موژده‌ده‌ر و ترسێنه‌ر به‌ڵام به‌درۆیان خسته‌وه‌ و , داوای به‌ڵگه‌یه‌كیان كرد , خوایش ووشترێكی وه‌كو به‌ڵگه‌یه‌ك نارد و فرمانی پێ‌ كردن كه‌ ئازاری ووشتره‌كه‌ نه‌ده‌ن , به‌ڵام سه‌رپێیان كرد , خوداش سزای بۆ ناردن جگه‌ له‌ (صالح) و باوه‌ڕداران ئه‌وانه‌ی تری به‌ ( صاعقه‌ ) له‌ناوی بردن .


    ده‌رباره‌ی ( هود ) ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ خوا بۆ گه‌لی ( عاد ) ی نارد , كه‌ له‌ ( ئه‌حقاف ) بوون , خوا هێز و ڕزق و رۆِزی زۆری پێدابوون به‌ڵام شوكرانه‌ی خوایان نه‌كرد و , به‌ندایه‌تیان بۆ بت ده‌كرد , خودایش ( هود ) ی بۆ ناردن به‌ڵام به‌ درۆیان خسته‌وه‌ ئازاریان دا , سزای خوا گه‌یشت به‌ بایه‌كی توند كه‌ حه‌وت شه‌و و حه‌وت ڕۆژ به‌رده‌وام بوو .


    ده‌رباره‌ی ( نوح ) ( درودی خوای لێبێت ) چی ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ خوا بۆ گه‌له‌كه‌ی نارد تا ئاگاداریان بكاته‌وه‌ له‌ سزای ڕۆژی دوایی به‌ڵام سه‌رپێچیان كرد و به‌درۆیان خسته‌وه‌ , له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا ئه‌و هه‌ر به‌رده‌وام بوو به‌ڵام خه‌ڵكێكی كه‌م شوێنكه‌وته‌ی بوون , (950) ساڵ بانگهێشتی گه‌له‌كه‌ی كرد , ئه‌وان له‌سه‌ر كوفرو بێ‌ باوه‌ڕی به‌رده‌وام بوون تا خوا بارانی له‌سه‌ر پچڕاندن , نوح بانگی كردن یاوه‌ڕ بهێنن تا خوا سزایان له‌سه‌ر هه‌ڵبگرێت باوه‌ڕیان هێناو سزا هه‌ڵگیرا به‌ڵام گه‌ڕانه‌وه‌ سه‌ر بێ‌ باوه‌ڕی , تا خوا فرمانی به‌ نوح كرد له‌ هه‌ر ئاژه‌ڵێك جوتێك هه‌ڵبگرێت له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ی باوه‌ڕیان پێ‌ هێناوه‌ , ئیتر به‌ تۆفان و لافاو له‌ناو چوون .


    چی ده‌رباره‌ی ئیدریس ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانیت ؟
وه‌ڵام/ له‌سه‌ر زه‌وی یه‌كه‌م پێغه‌مبه‌ر ( نبی ) بووه‌ دوای پێغه‌مبه‌ر ئاده‌م ( درودی خوایان لێبێت ) , باوكی باپیره‌ی ( نوح ) بووه‌ , بانگخوازی یه‌كتاپه‌رستی كردووه‌و (1000) له‌ نه‌وه‌ی ئاده‌م باوه‌ڕی پێ‌ هێناوه‌ , یه‌كه‌م كه‌س بووه‌ به‌ پێنوس نوسیویه‌تی , وه‌ یه‌كه‌م كه‌س بووه‌ جل و به‌رگی دوریوه‌و پۆشیویه‌تی , یه‌كه‌م كه‌س بووه‌ له‌ زانستی گه‌ردوون وئه‌ستێره‌كان ورد بۆته‌وه‌ .


    چی ده‌رباره‌ی شیپ ( درودی خوای لێبێت ) ده‌زانی ؟
وه‌ڵام/ كاتێك ئاده‌م وه‌فاتی كرد ( شیپ ) هه‌ڵسا به‌ هه‌ڵگرتنی قورسایی ژیان و ڕێكخستنی نه‌وه‌كانی , وه‌ پَغه‌مبه‌ری خوا بوو ( درودی خوای لێبێت ) , ( شیپ ) واتا : خه‌ڵاتی خوا ( هبه‌ الله ) , بۆیه‌ ئه‌م ناوه‌یان لێناوه‌ چونكه‌ كاتێك خوا پێی دا دوای ئه‌وه‌ی كه‌ هابیل كوژراوه‌ ,كاتی وه‌فاتی وه‌سیه‌تی به‌ كوڕه‌كه‌ی ( أنوش ) كرد جێ‌ نیشی بێت , پاشان ( قینن ) له‌ دوای ئه‌و كوڕه‌كه‌ی ( مهلاییل ) .


كورته‌یه‌ك ده‌رباره‌ی پێغه‌مبه‌ر ئاده‌م ( درودی خوای لێبێت )
باوكی مرۆڤایه‌تی یه‌ , خوا به‌ ده‌ستی خۆی له‌ گڵ دروستی كردووه‌ , فریشته‌كان سوژده‌ی ڕێزیان بۆ بردووه‌ , وه‌ خوای گه‌وره‌ خۆی ناوی گشت شتێكی فێر كرد , وه‌ هاوسه‌ری له‌ په‌راسووی چه‌پی ئاده‌م بۆ دروست كردووه‌ , له‌ به‌هه‌شت جێنیشنی كردوون , ئاگاداری كردنه‌وه‌ كه‌ نزیكی دارێكی دیاری كراو نه‌بن به‌ڵام شه‌یتان وه‌سوه‌سه‌ی بۆ كردن و له‌ داره‌كه‌یان خوارد , به‌هۆی ئه‌م سه‌رپێچیه‌یان خوا دایبه‌زاندنه‌ سه‌ر زه‌وی , له‌ كێوی عه‌ره‌فه‌ له‌گه‌ڵ دایكه‌ حه‌وا یه‌كتریان ناسی , گوزه‌ری ژیانی بۆ فه‌راهه‌م هێنان , داوای خواپه‌ستی و یه‌كتاپه‌رستی لێ‌ كردن , كردیه‌ باوكی گشت مرۆڤ و نێردراوی خوا بۆ نه‌وه‌كانی , وه‌ ڕیوایه‌ت كراوه‌ كه‌ داوای له‌ خوا كردووه‌ (40) ساڵ له‌ ته‌مه‌نی خۆی بداته‌ نه‌وه‌ی ( داود ) وه‌ خودا داواكه‌ی قبوڵ كردووه‌ , به‌ڵام كاتی گیان كێشانی وتویه‌تی : من هێشتا (40) ساڵ له‌ ته‌مه‌نم ماوه‌ !! فریشته‌ی گیان كێشان وتویه‌تی تۆ ئه‌م چه‌ند ساڵ ته‌مه‌نه‌ی خۆت به‌خشیوه‌ به‌ نه‌وه‌كه‌ت ( داود ) ئه‌ویش نكۆڵی كردووه‌ , ئا له‌م كاته‌وه‌ نه‌وه‌كانی ئاده‌م نكۆڵی كردنیان بۆ جێ‌ ماوه‌ .

باخي دلان

27

(1 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

ڕۆژێك مامه‌ ڕيشه‌ تله‌فۆن بۆ قايم قامی چه‌م چه‌ماڵ ده‌كا   قايم قام به‌ توڕه‌يی ده‌ڵێ كێيه‌ ئه‌ميش ده‌ڵێ مامه‌ ڕيشه‌م ئه‌ی تۆ كێی له‌ترسان لێی تێك ئه‌چێو ده‌ڵێ ---چايم چامێ قه‌م قه‌ماليمه‌‌

باخي دلان

28

(3 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

-باوک : کوڕم کوانێ کارتەکەت بزانم دەرچویت
کوڕ : بابە لای ئەو کوڕەی برادەرمە بردویەتیه‌وە باوک و دایکی پێ بترسێنێت...

مه كوى كوردان

29

(5 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

رۆژێکیان 2 شێت پلان(خطه‌)دا ئه‌نێن که‌ چۆن له‌ شێت خانه‌که‌ را بکه‌ن شه‌وکه‌ی را ئه‌که‌ن بۆ به‌یانیه‌که‌ی ئه‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ شێت خانه‌که‌....شێته‌کانی تر لێیان ئه‌پرسن بۆ گه‌ڕانه‌وه‌؟ئه‌وانیش ئه‌ڵێن ئاخر بۆ تاقیکردنه‌وه‌ بوو ئه‌مڕۆ به‌ته‌ماین را بكه ين

مه كوى كولجين

30

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

كوڕێك له كچێك ئه پرسێ ناوت چیه؟

كچه كه ش زۆر به مه كرو نازه وه ئه ڵێ ناوی من  زۆر ناسك وجوان و نازداره له هه موو باخچه یكدا هه یه
كوڕه كه ش ئه ڵێ واڵله زانیم ناوت سۆنده یه

مه كوى كولجين

31

(6 وه‌ڵام, نووسراو له‌ ئایین)

بۆ ئه‌وانه‌ی ده‌پرسن خوای گه‌وره‌ له‌ كوێ یه‌؟؟؟؟
بێ باوه‌ڕان له‌ أبی حنیفه‌ یان پرسی: له‌ چ ساڵێكدا خواكه‌تت دۆزیه‌وه‌؟
ئه‌ویش ووتی: خوای گه‌وره‌ پێش مێژوو و كات بوونی هه‌بووه‌ و هیچ شتێكی تر له‌ پێشی دا نه‌بووه‌.
ووتیان: ئێمه‌ نمونه‌یه‌كی ڕاستمان لێت ده‌وێت.
ووتی: پێش چوار چی یه‌:
ووتیان: سێ ...
ووتی : پێش سێ چی یه‌؟
ووتیان : دوو...
ووتی : پێش دوو چی یه‌؟
ووتیان : یـه‌ك...
ووتی : پێش یه‌ك چی یه‌؟
ووتیان : پێش یه‌ك هیچ نی یه‌...
پێی ووتن: ئه‌گه‌ر ژماره‌ یه‌كی حسابی هیچ شتێك له‌ پێشیه‌وه‌ نه‌بێت ئه‌ی چۆنه‌ یه‌كی واقیعی (كه‌ خوای تاك و ته‌نهایه‌) هیچ شتێ له‌ پێشیه‌وه‌ هه‌بێت؟
ووتیان: خواكه‌ت له‌ چ ئاڕاسته‌یه‌ك دایه‌؟
ووتی: ئه‌گه‌ر گڵۆپێ یان چرایه‌ك بهێنن له‌ ناوچه‌یه‌كی تاریك داینێن ڕووناكی یه‌كه‌ی به‌ره‌و چ ئاڕاسته‌یه‌كه‌؟
ووتیان : بۆ هه‌موو شوێنێكه‌....
ووتی: ئه‌گه‌ر نورێك ده‌ستكرد بێت هه‌موو شوێنێك ڕووناك بكاته‌وه‌ ئه‌ی ئه‌بێت نوری ئاسمانه‌كان و زه‌وی چۆن بێت؟
ووتیان: شتێكمان ده‌رباره‌ی زاتی خواكه‌ت پێ بڵێ،ئایا ڕه‌قه‌ وه‌ك ئاسن؟ شله‌ وه‌ك ئاو؟ غازه‌ وه‌ك دوكه‌ڵ و هه‌ڵم؟
وتی: ئایا له‌لای نه‌خۆشێك ماونه‌ته‌وه‌ كاتێك كه‌ گیانی ده‌رچوو بێت؟
ووتیان : به‌ڵێ دانیشتووین....
ئایا دوای ئه‌وه‌ی مرد قسه‌ی له‌گه‌ڵ كردن؟
ووتیان: نه‌خێر
ووتی : ئایا پێش مردن قسه‌ی ده‌كرد و ده‌جوڵا؟
ووتیان : به‌ڵێ
ووتی : چی وای لێكرد دوای مردن بگۆڕێت؟
ووتیان: گیانی ده‌رچوو
ووتی: ئایا گیانی ده‌رچوو؟
ووتیان : به‌ڵێ
ووتی: وه‌صفی ئه‌و ڕۆحه‌م بۆ بكه‌ن، ئایا ڕه‌قه‌ وه‌ك ئاسن؟ شله‌ وه‌ك ئاو؟ غازه‌ وه‌ك دوكه‌ڵ و هه‌ڵم؟
ووتیان: هیچ شتێ له‌ باره‌یه‌وه‌ نازانین.
ئه‌ویش ووتی: ئه‌گه‌ر ڕۆحێكی دروست كراو نه‌توانن وه‌صفی بكه‌ن ،ئه‌ی چۆن ئه‌تانه‌وێ‌ من وه‌صفی زاتی خوایه‌ك بكه‌م خالقی ئه‌و ڕۆحه‌یه‌؟

مه كوى كولجين

32

(4 وه‌ڵام, نووسراو له‌ نوكته‌)

.كابرايةك لةخةويا دةعوةت  ئةكريت كةبةيانى خةبةرىئةبيتةوة نيوةى ليفةكةى خواردوه

مه كوى كولجين