فيس بوك تويتر راوستان لةكوردستان وتم يانة بكةمةوة كةسي لية

گروپێک هه‌یه‌ ناوی داعــــشه‌
کوشتنی خه‌ڵکیان لابووه‌ به‌ فشه‌
هه‌ر به‌زۆر خه‌ڵکی ده‌خه‌نه‌ ناو دین
ئیـــسلام له‌و جۆره‌ که‌سانه‌ به‌رین
گه‌وره‌و بچوک و ژن و پیاو ده‌کوژن
له‌ خوا نــــاترسن ده‌ڵێی خوێن مژن
به‌ حسابی خۆیان ئیسلام سه‌رده‌خه‌ن
هه‌ر به‌رده‌وامن له‌شه‌ڕ و فیــــته‌ن
له‌مانای جیهاد به‌هه‌ڵه‌ تێگه‌شتوون
وه‌کو خه‌واریج وێڵ و گومڕابوون
سه‌ره‌تا جیهادی نه‌فس و شه‌یتانه‌
لای ئه‌وان شه‌ڕکردن دژی کافرانه‌!
ئاینی ئیــسلام ئامــۆژگـاری یه‌
دوور له‌ تیرۆر و کاولکاری یه‌
بۆ مسوڵمان ئازان شۆڕش به‌رپاکه‌ن
که‌چی له‌ دژی کافـــر شه‌ڕ ناکه‌ن
به‌چه‌ک و تفه‌نگ به‌شیر و به‌تیر
که‌وتونه‌ته‌ گیان که‌سانی فه‌قیر
شوێنی قورئان و سوننه‌ت نه‌که‌وتوون
به‌ حه‌مـــاسه‌ت و توندی ڕاهاتوون
به‌ناوی جیهاد به‌ حـــه‌وت که‌سه‌وه‌
ده‌یانه‌وه‌ێ حوکمی ئیسلام بگه‌ڕێننه‌وه‌
ئــیسلام ڕێ نادات مسوڵمان بکوژین
به‌ ناهه‌وق خوێنی هیچ که‌سێک بڕژین
پێویسته‌ له‌سه‌ر مسوڵمانی ژیر
له‌باسی دیندا خۆی نه‌کات فه‌قیر
به‌ڵگه‌ی قورئان و سوننه‌تی بۆ هات
به‌ بێ ئینــــکاری قبــوڵی بکات
وه‌ ئاگادار بێ له‌ بیدعه‌چییه‌کان
له‌شیعه‌و سوفی و ته‌کفیرییه‌کان
چونکه‌ ئه‌وانه‌ن وڵات تێک ئه‌ده‌ن
به‌س له‌به‌ر ئه‌وه‌ی به‌ ئاوات بگه‌ن
ئاواتی ئه‌وان مه‌نسه‌ب و کورسی یه‌
که‌ ئه‌مه‌ش له‌نـــاو ئیسلامدا نی یه‌
ئیسلام به‌ده‌عوه‌ی ته‌وحید و سوننه‌ت
سه‌رکه‌وتوو ده‌بێت ئه‌بێ به‌ ئوممه‌ت
ئه‌وه‌ش بزانن خۆته‌قــاندنه‌وه‌
قه‌ت له‌ ئیسلامدا جێی نابێته‌وه‌
له‌خودای گه‌وره‌ من داواکارم
سودی هه‌بووبێ بۆتان شیعارم
..
..

بیخوێنەوە چاوەکان پڕ دەبن لە گریان

عمری کوڕی خطاب وتی

ئەی خەڵکی حیمص، لیستێکم بۆ بنێرن بەناوی
هەژارترین کەسەکانی حیمص هەتا لە زەکاتی کۆکراوە
بەشیان بدرێ!
کە لیستەکە گەیشتە دەستی، بینی ناوی "سەعدی کوری عامر"ی پارێزگاری حیمصی تێدایە
خەلیفە عومەر زۆر سەری سورما ، خۆی بەرەو حیمص کەوتە رێ
هەم خەلیفە و هەم خەڵکەکەی بانگ کرد،
لە خەڵکەکەی پرسی:
چ رەخنەیەکتان لە والی هەیە؟
خەڵکەکە وتیان، ئێمە سەعدی کوری عامرمان
زۆر بە دڵە ودادپەروەرە، بەڵام تەنها سێ عەیبی هەیە!
*یەکەم: هەتا نیوەرۆ نایەتە دەرەوە و نایەتە ناومان!
*دوەم: بە شەواندا دیار نامێنێ!
*سێیەم: هەفتەی یەک رۆژ دیارنامێنێ!
خەلیفە بە سەرسامیەوە روی کردە سەعد و وتی:
ئادەی وەڵامت چیە بۆ ئەم رەخنانە؟
سەعدی کوری عامر دەستی کرد بە قسە و تی:
*من هەموو رۆژێ تا نیوەرۆ ناتوانم برۆمە دەرەوە،
چونکە ئەرکەکانی ماڵەوە بەجێدێنم. خێزانەکەم نەخۆشە و
منیش خزمەتکارم نیە !
*دوەم، بە شەواندا نامبینن، چونکە من رۆژەکانم تەرخان کردوە بۆ خزمەتی ئەوان، بەڵام شەوەکانیشم تەرخانکردوە بۆ پەرستشی خوا
*بەنیسبەت ئەوەیشەوە کە هەفتەی رۆژێک دیار نامێنم،
لەبەر ئەوەیە کە من تەنها ئەم دەستە جلەم هەیە و ئەو رۆژە دەیشۆم و ناچارم تا وشک دەبێتەوە چاوەرێ کەم
خەلیفە عومەر کە ئەم وتانەی گوێ لێ بوو ، دەستی کرد بە گریان
پێش ئەوەی حیمص بەجێبهێڵی ئەو زەکاتەی دابەش کرد بە سەریاند کە بۆ هەژارەکانی هێنابوو، بەشی سەعدی کوری عامریشی دا وەک یەکێ لە هەژارەکان

خودا ئینسانی لە دوو بەش پێكهێناوە:
یەكەم: بەشی جەستەیی.
دووەم: بەشی مەعنەوی.
هەرچی بەشی جەستەیەكەیەتی خوای گەورە لە خاك‌و خۆڵی زەوی دروستی كردووە، وە بەشە مەعنەویەكەیشی ئەو ڕووحە دەگرێتەوە كە لە ئاسمانەوە دادەبەزێت‌و دێتە ناو جەستەوە..
جا كە جەستەو ڕووح یەكیگرت ژیان بۆ ئینسان پێكدێنێن، مردینیش بریتیە لە جیابوونەوە جەستەو ڕووح، لە پاش مردنیش جەستە دەگەڕێتەوە بۆ ناو ئەو خاك‌و خۆڵەی كە لێوەی هاتووە، ڕووحیش بەرزدەبێتەوە بۆ ئەو جێگایەی كە لێوەی دابەزیوە كە ئاسمانە...
بەڕێزەكەم:
ئینسان هەتا لە ژیاندا بێ ، دەبێ خزمەتی جەستەی خۆی بكات، بەو شتانەی كە جەستەی لێ پێكهاتووە، كە شتە ماددیەكانە... جەستە پێویستی بە خواردن‌و خواردنەوەیە بۆ ئەوەی گەشە بكات‌و بەردەوام بێ... وە پێویستی بەوەشە كە لەشتی زیانبەخش بیپارێزی بۆ ئەوەی نەفەوتێ... هەندێ جار بە هۆی شتە ماددیە زیانبەخشەكانەوە جەستە تووشی نەخۆشی دەبێ، بۆیە پێویستە دەستەبەجێ چارەسەری بكەی، ئەگەر نا تەشەنە دەكات‌و جەستە دەفەوتێنێ..
بە هەمان شێواز بەشی ڕووحی‌و دەروونی ئینسانیش دەبێ بەردەوام خزمەت بكرێ ، بۆ ئەوەی ئینسان هەست بە بەختەوەری‌و دڵئارامی بكات... بەڵام خزمەتی ڕووح بە چی دەكرێ؟
بەداخەوە لێرەدا ئینسان تووشی لێتێكچوون‌و هەڵەی گەورەو گرانبووە... هاتووە خزمەتی ڕووحی خۆی بە شتە ماددیەكان كردووە!!! بۆیە پەنا دەبات بۆ زۆر كردنی سەروەت‌و سامان !!! پەلە قاژە دەكات بۆ گەیشتن بە دەسەڵات‌و مەقام !!! هەموو شتە ماددەیەكان تاقی دەكاتەوە‌و خزمەتكاری خۆی پێدەكات بۆ ئەوەی لە دونیادا بە بەختەوەری بژی!!! دەبینین كەسێكی هەژارو نەدار كە برسی‌و ڕووت‌و پێ پەتییە‌و جەستە‌و بەدەنی لە شەكەتی‌و ماندووبووندایە، بەڵام ڕووح‌و دەروونی لە ئیسراحەت‌و ئارامیدایە!!! لەولاشەوە كەسێكی دەسەڵاتدارو سەروەت‌و ساماندار دەبینین جەستەی زۆر ئیسراحەت‌و بێ ئازارە، بەڵام ڕووح‌و دەروونی یەك پارچە خەڵووزێكەو دەبێتە خۆڵە مێش !!! باشە ئامەنە بۆ وان؟؟؟؟!!!!
نهێنیەكە لەوەدایە بەشی ڕووحی‌و دەروونی ئینسان لەزەت لەشتە ماددیەكان ناكات‌و بەختەوەرو خۆشبەختی ناكات، چونكە ڕووحی ئینسان وەكو جەستەی نییە كە لە سەر زەویەوە هاتبێ‌‌و لەزەت لەشتی ماددیەكانی سەر زەوی بكات، بەڵكو ڕووحی ئینسان لە ئەصڵدا لە ئاسمانەوە دابەزیوەو هاتۆتە خوارێ، ئەو شتانەی كە ڕووح بەختەوەرو خۆشبەخت دەكەن لەسەر زەویدا دەستناكەوێ، بەڵكو لەو شوێنەدا دەستدەكەوێ كە ڕووحەكەی لێوە هاتووە كە ئاسمانە...
بۆیە رووحیش پێویستە لەو خواردن‌و خواردنەوەی دەرخوارد بدرێ كە لە ئاسمانەوە بۆ دیاری كراوە كە ئیمان‌و عەمەلی صالحە، بۆ ئەوەی گەشە بكات‌و بەردەوام بێ... وە لەو شتە زیانبەخشانەش بپارێزرێ كە ڕووح بەرەو فەوتان‌و نابووت بوون دەبەن، كە كوفرو مەعصیەتە...
كوفرو تاوان ڕووحی ئینسان تووشی نەخۆشی دەكات، بۆیە پێویستە دەستەبەجێ چارەسەر بكرێ، ئەگەر نا تەشەنە دەكات‌و لایەنی ڕووحی ئەو كەسە دەمرێت‌و لە ناو دەچێت.. ئەو كاتە جەستەی ئەو ئینسانە دەبێت بە گۆڕ بۆ ئەو ڕووحە مردووە...
بەڕێزەكەم :
بۆیە خوای پەروەردگار لەناو هەموو هەسارەكانی گەردوون دا زەوی بۆ مرۆڤ هەڵبژاردووە، كەزەویش بە جۆرێك سازكراوە و هەڵخراوە، كەهەل ومەرجی ژیان و گوزەرانی ئینسان بڕەخسێنێ‌ و سەرجەم پێداویستی یەكانی بۆ فەراهەم بهێنی، كەهیچ شتێك نی یە مرۆڤ پێویستی پێ‌ی بێ‌ بۆ خزمەتی جەستەی خۆی لەزەوی دا دەست نەكەوێ‌، بە جۆرێك كە مرۆڤ پێویستی بەوە نی یە ڕوو لە هەسارەیەكی تر بكات، وەهەر هەسارەیەكی تر هەڵبژێرێ‌، ئەوا ژیان و گوزەرانی لێ تێك دەچێ‌، چونكە لەگەڵا پێكهاتەی لاشەی و بەدەنیدا ناسازێ‌ و ناگونجێ‌..
بەهەمان شێوە:
لە ناو هەموو یاساو ڕێساكاندا خوای پەروەردگار بەرنامەو دینێكی تایبەتی بۆ مرۆڤ هەڵبژاردووە و دیاری كردووە، وە ئەو دین و بەرنامەش بەجۆرێك دانراوە و نێرراوە كەهەرچی خێرو خۆشی و بەرژەوەندی ئینسانە تێیدا ڕەچاو كراوە و دیاری كراوە و, ئینسان بەهاتنی شەریعەت و بەرنامەی خوا ڕێ‌ ی سەرفرازی وعیزەتمەندی و بەختەوەری و ئۆخ ژینی و خۆش ژینی ڕاستەقینەی هەمەلایەنەی پیشاندراوە و گەورەترین چاكەی لەلایەن خواوە لەگەڵا كراوە و چاكترین نیعمەتی پێ‌ بەخشراوە.
وە ئەو بەرنامەو شەریعەتەی خوا هیچ شتێكی نەهێشتۆتەوە و باسی نەكردبێ‌ كە مرۆڤ پێویستی پێی بێ‌ و زەرورەتی ژیانی بێ‌، بەجۆرێك وردەكاری لەشتەكاندا كردووە و وردودڕشتی ڕۆشن كردۆتەوە كەئیتر مرۆڤ پێویستی بەوە نی یە ڕوو لەدین و بەرنامەیەكی تر بكات ، بۆیە ئینسان گەر هەردین و بەرنامەیەكی تر هەڵبژێرێ‌ ئەوا ژیان و گوزەرانی لێ تێك دەچێ‌، چونكە لەگەڵا ڕووح‌و دەروون‌و سروشت و فیترەتی دا ناسازێ‌ و نا گونجێ‌.
*****************************
د.كاوە ئەكرەم سەنگاوی

بەناوی خوای گەورە و میهرەبان
بەڕێزان و خۆشەویستان: ڕەنگە ئەم ناونیشانەی سەرەوە لای هەندێكتان ڕوون نەبێت و لە مانا و مەبەستەكەی نەگەن، بەڵام لەم بابەتە كورتەدا مانا و مەبەستەكەی دەخەمە ڕوو بە ئومێدی ئەوەی بتوانی بە وردی بیخوێنیتەوە و سوودی لێ ببینی.
بەڕێزان: خوای گەورە مرۆڤ و جنۆكەی تەنها بۆ ئەوە دروست كردوە كە خوای گەورە بپەرستن هەروەكو دەفەرموێت:
[وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ] (سورة الذاريات: 56)
جا خۆشەویستان مادام زانیمان كە خوای گەورە ئێمەی بۆ بەندایەتی كردنی دروست كردووە، و لە پاداشتی ئەو بەندایەتییەش بەهەشتی پڕ لە ناز و نیعمەتی هەتا هەتاییمان پێ دەبەخشێت بۆیە ئەبێت لە ئەنجامدانی عیبادەت كردنی خوای گەورە هیچ كات پشوو نەدەین و بەردەوام خەریكی كاری چاكە و خێر بین و هیچ كات هەست بە ماندوبون و بێ تاقەتی نەبین ، چونكە ژیانی ئەم دونیایە كورتە و دەڕوات ئەوەی كە دەمێنێتەوە ئەو كردەوە چاكانەیە كە لە كاتی خۆشی و ناخۆشی، لە كاتی سەرما و گەرما، لە كاتی تێر و برسێتی، لەكاتی لەشساغ و نەخۆشی، لەكاتی دەوڵەمەندی و فەقیری... ئەنجاممان داوە.
بەڵێ خۆشەویستان: ئێمەی موسڵمان لەم دونیایەدا ڕێبوارین و لەسەفەرداین و ماڵی هیچ كەسێكمان لەم دونیایەدا نیە بەڵكو ماڵی هەموو یەكێك لە ئێمە لە بەهەشتدایە بەو مەرجەی كەوا لەم سەفەرە كورتەی دونیاماندا پشوو نەدەین و بەردەوام بین لەسەر ئەنجامدانی پەرستشەكان و خۆمان بە دوور بگرین لە تاوان و خراپەكان و صەبر و ئاراممان هەبێت لەسەر ئەنجامدانی كردەوە چاكەكان و خۆڕاگریش بین لەبەرامبەر بە تاوانەكان و نەفسی بەدكار و شەیتانی نەفرەت لێكراو وامان لێ نەكات كەوا ئەم دونیا چەند ڕۆژیەمان وا لە پێش چاو خۆش و شرین بكات كەوا فكرمان لە خۆشی و ناز و نیعمەتی بەهەشت ببڕێت.
بەڵێ خوشكان و برایانی بەڕێزم: تاوەكو توانات هەیە و گەنجیت هەوڵبدە ئەو تەمەنە جوانەت لە عیبادەت كردنی خوای گەورەدا سەرف بكە و پشوو مەدە و توێشوو بۆ قەبر و قیامەتی خۆت كۆبكەرەوە بۆ ئەوەی لە بەهەشتدا بۆ هەتا هەتایە پشوو بدەی، ئەو بەهەشتەی كە خوای گەورە لەبارەیەوە دەفەرموێت: [ فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ]   [ السجدة: 17] . واتە: جا هیچ كەس لەو بەختەوەرانە نازانێت چی بۆ هەڵگیراوە و شاراوەتەوە لە ناز و نیعمەتی جۆراوجۆر، كە چاوەكان پێ‌ی گەش دەبنەوە، لە پاداشتی كار و كردەوەی پاك و چاكیاندا كە (دونیادا) ئەنجامیان دەدا.
بەڵێ بەڕێزان: خوای گەورە داوای لێ كردووین كەوا پێشبڕكێ بكەین بۆ بەدەستهێنانی لێبوردنی خوایی و بەدەستهێنانی بەهەشت وەك دەفەرموێت: [وَسَارِعُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ] (سورة آل عمران: 133).
واتە: پێشبڕكێ بكەن بۆ لێ بوردنێكی گەورە لەلایەن پەروەرگارتانەوە، وە بۆ بەهەشتێك كە پانییەكەی (بە ئەندازەی) ئاسمانەكان و زەوی یە كە ئامادە كراوە بۆ لە خوا ترسان.
بەڵام بەداخەوە زۆرێك لەخەڵكی بە پێچەوانەوە پێشبڕكێ دەكەن بۆ بەدەستهێنانی ماڵی دونیا.
دوا وتەم ئەوەیە كە ئەبێت هەمیشە هەوڵ بدەین بۆ ئەوەی خوای گەورە لە خۆمان ڕازی بكەین و هیچ كات هەست بە ماندووی نەكەین و پشوو نەدەین تاوەكو مردن هەر وەكو خوای گەورە دەفەرموێت: [وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ] (سورة الحجر: 99)  واتە: وە پەروەردگارت بپەرستە هەتا مردن یەخەت پێ دەگرێت.
ba8

الحمدُ لله رب العالمين، والصلاة والسلام على رسول الله الأمين، الـملقب بالصادق الأمين، المبعوث رحمة للعالمين، وعلى آله الطيبين الطاهرين. أما بعد:
خوێنەرانی بەڕێزو ئازیز: خوای پەروەردگار چەند ئامرازێكی لەهەموو مرۆڤێكدا خولقاندووە ولەهەمان كاتیشدا هێزو ویستیشی پێ بەخشیوە كەبەهۆیانەوە بتوانێت كاری چاكە بكات و پاداشتی چاكتریشی بۆ داناوە بۆ ئەو مەبەستە، بەڵام هەندێك جار بەهۆی شەیتان و نەفسەوە ئەو ئامرازانە تووشی لاڕێ بوون دێن و خراپە و تاوان ئەنجام دەدەن، ئەوانەش بریتین لە: دڵ و زمان و ئەندامەكانی جەستە، ئێمە لەم نووسینەدا جەختمان لەسەر یەكێك لە ئەندامەكانە ئەویش چــاوە.
چاویش لەچەندین دەقی ئایەت و فەرموودەدا فەرمان هاتووە بەداخستنی لەئاستی نامەحرەمداو بەرەڵانەكردنی بەویستی نەفس وئارەزوو بۆ ئەوەی خاوەنەكەی بەرەو هەڵدێر نەبات. خوای گەورە لەسوورەتی نووردا(سەبارەت بەهەردوو ڕەگەز) دەفەرموێـت:  [قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِكَ أَزْكَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ (30) وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوْ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُوْلِي الإِرْبَةِ مِنْ الرِّجَالِ أَوْ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (31)]  واتە: ئەی پێغەمبەر بە پیاوانی ئیماندار بڵێ‌: چاویان بپارێزن(لە سەرنجدانی ئافرەتی نامەحرەم) هەروەها نامووس وعەورەتی خۆیان لەحەرام بپارێزن، بێگومان ئەوە پاكترو پوختترە بۆیان(بۆ دڵ ودەروون وڕواڵەت وڕۆح ولاشەیان) بەڕاستی خوا ئاگادارە بەو هەڵس و كەوت و ڕەفتارانەی كە دەیكەن. بە ئافرەتانی ئیمانداریش بڵێ‌: چاویان بپارێزن لەتەماشای نامەحرەم وداوێنی خۆیان بپارێزن لەگوناهو جوانی خۆیان دەرنەخەن جگە لەوەی كە دیارە و با سەرپۆشەكانیان بدەن بەسەر سینەو ملیاندا و جوانی و زینەتی خۆیان دەرنەخەن بۆ هاوسەرەكانیان نەبێت، یان باوكی خۆیان، یان باوكی مێردەكانیان، یان كوڕی خۆیان، یان كوڕی مێردەكانیان، یان بۆ براكانی خۆیان، یان برازاكانیان، یان خوشكەزاكانیان، یان ئافرەتێك كە پەیوەندیان هەیە پێكەوە، یان كەنیزەك، یان ئەوانەی كەلە ماڵەكانتاندا دەژین وپێویستیان بە ئافرەت نیە(ئارەزووی جنسیان بۆ دروست نەبووە ونازانن باسی عەورات بكەن) نابێت ئافرەتانی ئیماندار قاچیان دەربخەن و پێیان بدەن بە زەویدا (تا دەنگی خشڵ و پاوەنەكانیان بێت) و بزانرێت كە زینەتدار و خشڵدارن، كەواتە هەمووتان ئەی ئیمانداران بەرەو لای خواو بەدەستهێنانی ڕەزامەندی ئەو بگەڕێنەوە بۆ ئەوەی ڕزگارو سەرفەراز بن.
وە هەروەها ئێمەی موسڵمان فەرمان پێكراوین بەوەی نزیكی زینا نەكەوینەوە، كە بێگومان نەزەركردن و سەیركردنی ئافرەتان لەلایەن پیاوانی نامەحرەمەوەو بەپێچەوانەشەوە یەكێكە لە نزیكترین هۆكارەكانی تووش بوون بەزینا وداوێن پیسی وتەنانەت ئەویش بەزینای چاو ناسراوە.
جا بەڕێزان لێرەدا بەكورتی باسی سوود و چاكیەكانی چاوداخستن دەكەین بەرانبەر بەكەسی نامەحرەم كە پێشەوا (ابن قیم الجوزية) بەڕەحمەت بێت باسی فەرمووە لە كتێبی [رَوضَةُ الـمُحِبينْ وَنـُزهةُ الـمُشتَاقِيـنْ ] بۆ ئەوەی زیاتر هاندەرمان بێت بۆ ئەو جۆرە عیبادەتە:
•    پاڵفتەكردنی دڵ لە ئازارو ناڕەحەتی ئاه و حەسرەت كێشان: چونكە ئەو كەسەی چاوی بەرەڵابكات ئەوا حەسرەتی بەردەوام دەبێت، زیانبەخشترین شت لەسەر دڵ بەرەڵاكردنی چاوە چونكە ئەوەی پیشان دەدات كە ئارەزووی دەكات، تاوا لە دڵ دەكات ناتوانێت ئارام بگرێت لەسەر ئەو شەهوەتەو ناشتوانێت پێی بگات بە ئاسانی بۆیە لەو ناڕەحەتیەدا دەمێنێتەوە ودەخولێتەوە.
•     چاو بەرەڵاكردن تاریكی دەهێنێت بەسەر دڵ و دەم وچاوو ئەنداماندا وەكو چۆن چاوداخستن ڕووناكی ونورێك دەخاتە نێو دڵ و ناخ و دەم وچاوەوە.
•     ئەگەر دڵ ڕووناك وپاڵفتە بوو ئەوا شارەزایی وچاوڕوونی لە ناسینی شتەكاندا بەدی دێت،چونكە دڵ وەكو ئاوێنەی پاك وایە هەرچی لەبەرانبەری بوەستێت وەكو خۆی پیشانی دەدات، و نەزەریش وەكو هەڵم وفووپیاكردن وایە بۆی هەتا نەزەركردن زۆرتر بێت ئاوێنەكە تەڵـخ دەبێت و لێڵیەك ڕووی ئاوێنەكە دادەگرێت!!
•    چاوداخستن دەبێتە هۆی ئاسان كردن و كردنەوەی دەرگاو دەروازەی زانست وزانیاری وهۆكارەكانی بۆ ئاسان دەبێت تا وای لێ دێت بەهەوڵێكی كەم زانستێكی زۆری چنگ دەكەوێت.
•    ئەوەی پێچەوانەی هەوا و ئارەزووی بكات شەیتان لێی دەترسێت: چونكە بەو كارە دڵ ئازاو دامەزراو و بەهێز دەبێت، هەندێك لە پیاوچاكان وتوویانە: خەڵكی بەدوای عیززەت وسەربەرزیدا دەگەڕێن لای دەرگای دەسەڵاتداران، بەڵام نایدۆزنەوە تەنها لەگوێڕایەڵی كردنی خوادا نەبێت، چونكە ئەوەی گوێڕایەڵی خوا بكات ئەوا خوا پشتیوانی وپشتگیری لێ‌ دەكات وسەری دەخات وبەپێچەوانەشەوە.
•    چێژی داوێنپاكی گەورەترە لەچێژی تاوان: چاوداخستن دەبێتەهۆی دڵخۆشی ودڵشادی و سنگفراوانیەك لەناخدا كە گەورەترو بەردەوامترە لە چێژو لەززەتی تاوان وسەرپێچی، چونكە لەفەرموودەدا هاتووە كە هەركەسێك واز لەشتێك بهێنێت لەبەر خوا ئەوا خوا قەرەبووی دەكاتەوە بۆی بەشتێك لەوە باشتر.
•    نەزەر دەرگای شەهوەتە و دەیوروژێنێت: هەركەس ئەو دەرگایە بكاتەوە ئەگەری زۆری هەیە تووشی ئەو تاوانە بێت كە بەچاو سەیری دەكات و دڵ خوازیاری دەبێت و دەرگای شەیتان دەكاتەوەو زیاتر بەرەو هەڵدێر دەچێت، ئەوەش بزانە كە خۆشیەكەی كورتە وپەشیمان بوونەوەكەی ناخۆشتر ودرێژترە....
•    چاو بەرەڵاكردن لە عەقڵ سووكیەوەیە: چونكە چاوداخستن دەبێـتە هۆی بەهێزبوون وزیادبوون و دامەرزاوبوونی عەقڵ وهۆش، هەمیشە بیركردنەوە لەچارەنووسی تاوان وسەركێشی.
•    نەزەر وەكو مەی وایە: چونكە چاوداخستن هەمیشە دەبێتە هۆی بەئاگایی مرۆڤ لەدڵ وئەندامەكانی جەستەی و لە بێئاگایی وسەرخۆشی دەری دەكات، و چاو بەرەڵاكردن بێ ئاگایی دەهێنیت بەسەردڵ وعەقڵدا، كەوابوو نەزەر كوپێكە لەشەراب و عاشق بوونیش حاڵەتی سەرخۆشیە، وە سەرخۆشی عەشق زۆر سەختترو خراپترە لەسەر خۆش بوون بە مەی وشەراب، چونكە سەرخۆشی مەی بەخەبەردێتەوە بەڵام سەرخۆشی عەشق دەگمەنە بەئاگابێتەوە وەكو ئەوە وایە لە ڕیزی مردووان بێت.
شایانی باسە نەزەر سوودو زیانی زۆرتری هەن، بەڵام لەبەر ئەوەی بابەتەكە درێژ نەبێتەوەو ئەمانەش گرنگترینیانن لەوبارەیەوە.
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين.‌‌

ئاگاداربه‌ موسوڵمان ئه‌م وشه‌یه‌ بۆ خوای گه‌وره‌ به‌کار نایه‌ت!

ابن قیم جوزی ئه‌فه‌رموێ : وشه‌ی ~عاشق~ وشه‌یه‌کی کۆنی فارسییه‌و وشه‌یه‌که‌ ته‌نها بۆ ره‌گه‌زی جیاواز به‌کار دێت {نێر بۆ مێ و مێ بۆ نێر}.و نابێت بۆ خوای گه‌وره‌ به‌کاری بهێنیت چونکه‌ وشه‌یه‌کی شه‌هوه‌تی یه‌

سه‌رچاوه‌ عه‌ره‌بیكانیش ئه‌لێن ئه‌م وشه‌یه‌ ئه‌گه‌رعه‌ره‌بیش بێت .. {عشق} واتا خۆ پیا هه‌ڵواسین وه‌ک~ لاو لا و ~ واتا كاتێك كه‌ ئه‌م ئه‌و دوو ڕه‌گه‌زه‌ خۆیان هه‌ڵ بواسن به‌یه‌کدا..كه‌وایه‌ ئه‌گه‌ر له‌میشه‌وه‌ وه‌ر گیرابێت ئه‌وه‌ هه‌ر شه‌هوه‌تی یه‌ !

له‌به‌ر ئه‌مه‌ براو خوشكی به‌ڕێزم ئاگادار به‌ !
له‌ نوسین و قسه‌کردنتدا ئه‌م وشه‌یه‌ بۆ خوای گه‌وره‌ به‌کار نه‌هێنیت!